Το πρωί της Πέμπτης 1/11 ο Ρώσος πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντιεβ υπέγραψε την Κυβερνητική Απόφαση αρ. 1300/18, με την οποία το επίσημο ρωσικό κράτος θεσπίζει «ειδικά οικονομικά μέτρα» (κυρώσεις) σε βάρος 322 φυσικών και 68 νομικών προσώπων από την Ουκρανία. Η συγκεκριμένη κυβερνητική απόφαση έρχεται να υλοποιήσει το Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ) που υπέγραψε ο Βλαντίμιρ Πούτιν στις 22/10 και έχει ως στόχο φυσικά και νομικά πρόσωπα που κατά τα τελευταία 4μιση χρόνια έχουν ασκήσει δραστηριότητα «μη φιλική» (κατά τον όρο που χρησιμοποιείται στο ΠΔ) προς την Ρωσική Ομοσπονδία και τους πολίτες της.
Στον κατάλογο των 322 φυσικών προσώπων θα βρει κανείς κυβερνητικούς αξιωματούχους, πολιτικούς από όλο το φάσμα των δυνάμεων που στήριξαν το πραξικόπημα της 22ης Φεβρουαρίου 2014, αλλά και Ουκρανούς επιχειρηματίες που είχαν και έχουν δραστηριότητα και στην Ρωσία, αλλά με διάφορες ενέργειές τους έχουν στραφεί εναντίον της.
Ανάμεσα στα ονόματα ξεχωρίζουν αυτά των: Αρσέν Αβάκοβ (υπουργού Εσωτερικών), Αντόν Γκεράσενκο (βουλευτή και από τις βασικές φιγούρες του πραξικοπήματος του 2014), Μουσταφά Τζεμίλεβ (εκδιωγμένου από την Κριμαία πρώην επικεφαλής του κριμαιο-ταταρικού «Μετζλίς»-Συνέλευσης και νυν συμβούλου του Προέδρου Ποροσένκο), Ολέγκ Λιασκό (αρχηγού του ακροδεξιού «Ριζοσπαστικού Κόμματος»), Σεργίι Μελνιτσούκ (πρώην διοικητή του νεοναζιστικού παραστρατιωτικού τάγματος «Αϊντάρ», νυν βουλευτή), Ίγορ Μοσιιτσούκ (βουλευτή του ακροδεξιού «Ριζοσπαστικού Κόμματος», πρώην υποδιοικητή του νεοναζιστικού τάγματος «Αζόβ»), Λαρίσα Νιτσόι (παιδικής [!!!] συγγραφέως και εκ των κύριων εκφραστών της αντιρωσικής υστερίας στην Ουκρανία), Βολοντίμιρ Παρασιούκ (πρώην «εκατόνταρχου» στο Μαϊντάν και διοικητή λόχου του νεοναζιστικού τάγματος «Ντνιεπρ-1» στον πόλεμο του Ντονμπάς, νυν βουλευτή), Ανατόλι Παρουμπίι («επικεφαλής» του «Μαϊντάν», νυν Προέδρου της Βουλής, παλιότερα μέλους της νεοναζιστικής «Σβομπόντα» και νυν στελέχους του «Εθνικού Μετώπου» των Γιατσενιούκ-Τουρτσίνοβ), Βίκτορ Πιντσούκ (Ουκρανού βιομήχανου-μεγιστάνα, εκ των πλουσιότερων πολιτών της χώρας του), Σεμιόν Σεμέντσενκο (πρώην διοικητή του νεοναζιστικού τάγματος «Ντονμπάς», νυν βουλευτή του εθνικιστικού κόμματος «Samopomich» – «Αυτοβοήθεια», χρηματοδοτούμενου απευθείας από την Ουάσιγκτον), Γιούλια Τιμοσένκο (διαβόητης, πλέον, πρώην πρωθυπουργού της Ουκρανίας και νυν υποψήφιας για το προεδρικό αξίωμα στις προσεχείς εκλογές του Μάη 2019), Ολεξάντρ Τουρτσίνοβ (πρώην Προέδρου της Βουλής και εκτελώντα χρέη Προέδρου Δημοκρατίας – ήταν αυτός που υπέγραψε το Διάταγμα για την επίθεση του ουκρανικού στρατού στο Ντονμπάς και τον νόμο για την απαγόρευση δράσης του ΚΚ Ουκρανίας και άλλων αριστερών κομμάτων), Ολέγκ Τιαγνιμπόκ (αρχηγού του νεοναζιστικού κόμματος «Σβομπόντα» – «Ελευθερία»), Ιρίνα Φαριόν (καθηγήτριας Φιλολογίας και πρώην βουλευτίνας, γνωστής για τις αντικομμουνιστικές, αντιρωσικές και αντι-ορθόδοξες θέσεις της), Γιούρι Μπογκντάν Σουχέβιτς (γιου ενός από τους πλέον διαβόητους δωσίλογους της Ουκρανίας, του αρχηγού του UPA – Ουκρανικού «Επαναστατικού» Στρατού, Ρομάν Σουχέβιτς, ιδρυτή της νεοναζιστικής οργάνωσης UNA-UNSO το 1990 και νυν βουλευτή του «Ριζοσπαστικού Κόμματος» του Λιασκό), Ντμιτρό Γιάρος (επικεφαλής του διαβόητου – αδελφού κόμματος της Χρυσής Αυγής – «Δεξιού Τομέα») και Αρσένι Γιατσενιούκ (πρώην πρωθυπουργού και νυν συνιδρυτή και συναρχηγού, μαζί με τον Ολεξάντρ Τουρτσίνοβ, του κόμματος «Εθνικό Μέτωπο»).
Στον αντίστοιχο κατάλογο των 68 νομικών προσώπων (εταιρειών), θα βρει κανείς επιχειρήσεις που είχαν και έχουν επιχειρηματικά συμφέροντα στην Ρωσία, αλλά και τραπεζικούς λογαριασμούς και άλλα περιουσιακά στοιχεία, είτε απευθείας, είτε μέσω τρίτων (δια της γνωστής οδού των off shore εταιρειών).
Στον κατάλογο των φυσικών προσώπων δεν θα βρει κανείς τρία βασικά πολιτικά πρόσωπα: τον νυν Πρόεδρο της Ουκρανίας Πετρό Ποροσένκο, τον πρωθυπουργό Βολοντίμιρ Γκρόισμαν και τον υπουργό Εξωτερικών Παβλό Κλίμκιν, όπως και κάποιους Ουκρανούς οικονομικούς μεγιστάνες, όπως ο Ρινάτ Αχμέτοβ (ιδιοκτήτης, μεταξύ άλλων και της ποδοσφαιρικής Σαχτάρ) και ο Ίγορ Κολομόισκι, μεταξύ άλλων και χρηματοδότης αρκετών νεοναζιστικών παραστρατιωτικών ταγμάτων που πολέμησαν στο Ντονμπάς και ηθικός αυτουργός της τραγωδίας με το μαλαισιανό Boeing 777 στις 17/7/2014 (πτήση ΜΗ-17), που κόστισε τη ζωή σε 298 άτομα, επιβάτες και μέλη του πληρώματος.
Το παραπάνω γεγονός, ωστόσο, δεν αποτελεί «παράλειψη», από την πλευρά των ρωσικών αρχών, αλλά μάλλον «δυνατότητα επέκτασης» των κυρώσεων στο ορατό μέλλον, ή και διαπραγματευτικό ατού της ρωσικής πλευράς, προκειμένου να επιτύχει τους δικούς της τακτικούς στόχους στην ρωσο-ουκρανική διένεξη, η οποία διευρύνεται συνεχώς, με αποκλειστική, επί της ουσίας, ευθύνη της ουκρανικής πλευράς, αλλά και όσων δυνάμεων, εκ Δυσμών ορμώμενων, την υποστηρίζουν σε αυτήν τη διένεξη.
Τα ρωσικά αντίμετρα κατά των κυρώσεων της Ουκρανίας σε φυσικά και νομικά πρόσωπα από την Ρωσική Ομοσπονδία (εκεί ο κατάλογος συμπεριλαμβάνει 1228 φυσικά και 468 νομικά πρόσωπα) αποσκοπούν, αφενός να καταδείξουν ότι η Ρωσία δεν είναι διατεθειμένη να υπομένει καρτερικά τα όποια μέτρα λαμβάνονται εναντίον της, κατά κύριο λόγο με γελοίες και φτηνές δικαιολογίες, αφετέρου να επιβεβαιώσει, ότι στόχο δεν αποτελεί ο ουκρανικός λαός, ο οποίος στενάζει κάτω από μία αυταρχική και αντιλαϊκή πολιτική ηγεσία, αλλά εκείνοι οι πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες, που στο όνομα της εκπλήρωσης των προσωπικών τους φιλοδοξιών είναι διατεθειμένοι να θυσιάσουν ακόμη και τις σχέσεις καλής γειτονείας των δύο χωρών και τις αδελφικές σχέσεις ανάμεσα στον ρωσικό και τον ουκρανικό λαό.
Επιπλέον, χτυπούν το «καμπανάκι» και προς τις χώρες της Δύσης, οι οποίες έχουν ξεκινήσει το δικό τους «γαϊτανάκι» κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας, ότι σύντομα θα έλθει και η δική τους σειρά, εφόσον δεν θελήσουν, αν μη τι άλλο, να βάλουν φρένο στην αντιρωσική τους υστερία και δεν θελήσουν να επιλύσουν κάποια βασικά παγκόσμια γεωπολιτικά και γεωοικονομικά ζητήματα από κοινού και όχι σε αντιπαράθεση με την Ρωσία.
Σύμφωνα με την εκπρόσωπο Τύπου του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, τα απαντητικά μέτρα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας λήφθηκαν επειδή η ουκρανική ηγεσία «το παράκανε», ειδικά τον τελευταίο καιρό, με τα εχθρικά βήματα σε βάρος της χώρας της.
«Δεν γίνεται λόγος για μέτρα που λαμβάνονται μετά από δική μας πρωτοβουλία, αλλά για μόνο για απαντητικές κινήσεις εκ μέρους μας» εξήγησε κατά την διάρκεια της τακτικής ενημέρωσης των ΜΜΕ την Πέμπτη 1/11. «Η Ρωσία για πολύ καιρό απέφευγε να λάβει παρόμοια μέτρα, όμως η σημερινή ηγεσία του Κιέβου το πήγε πολύ μακριά, ώστε να μην χρειάζεται να απαντήσουμε σε αυτές τις εχθρικές πράξεις που είδαμε (τον τελευταίο καιρό)», συνέχισε η Μαρία Ζαχάροβα.
Στην ερώτηση εάν οι ρωσικές κυρώσεις επιφέρουν αρνητική αντίδραση από την πλευρά της Δύσης, η Ρωσίδα διπλωμάτις απάντησε σαρκαστικά: «Άνθρωποι που πρεσβεύουν μια παγκόσμια πολιτική κυρώσεων, θα πρέπει ν’ αντιμετωπίσουν αυτήν την κατάσταση με κατανόηση»…
Τα αντίμετρα κατά της Ουκρανίας ουσιαστικά ανοίγουν τον «χορό» μιας σειράς μέτρων που η ηγεσία της Ρωσικής Ομοσπονδίας είναι διατεθειμένη να λάβει εναντίον όσων προσπαθούν αφενός να πλήξουν οικονομικά την χώρα, αφετέρου να δημιουργήσουν κλίμα πολιτικής αστάθειας στο εσωτερικό της και κατά τρίτον να την στραγγαλίσουν γεωπολιτικά και στρατιωτικά, δημιουργώντας έναν ασφυκτικό κλοιό στον περίγυρό της, που συμπεριλαμβάνει έως και επιθετικά πυραυλικά συστήματα μέσου βεληνεκούς εγκατεστημένα σε χώρες που γειτονεύουν ή βρίσκονται πολύ κοντά στην Ρωσία (πχ χώρες Βαλτικής, Πολωνία, Ρουμανία, Γεωργία κ.ά.).
Σε ό,τι αφορά στην ίδια την Ουκρανία, η ρωσική πλευρά έχει κάθε δίκιο να υποστηρίζει, ότι η ηγεσία του Κιέβου όντως «το παράκανε» με την αντιρωσική υστερία της, ειδικά τον τελευταίο χρόνο, αφού μόνο μέσα στο 2018 μετράμε ενέργειες όπως:
- Την ψήφιση του νόμου «περί κρατικής γλώσσας», που απαγορεύει την χρήση άλλων γλωσσών, πλην της ουκρανικής, στη δημόσια σφαίρα, ακόμη και σε αυτήν της παροχής υπηρεσιών (πχ τουρισμός, μαζική εστίαση κοκ).
- Τον εκπαιδευτικό νόμο, που επίσης απαγορεύει την διδασκαλία μαθημάτων σε οποιαδήποτε άλλη γλώσσα, πλην της ουκρανικής, ακόμη και σε περιοχές όπου ζουν σε συμπαγείς πληθυσμούς εθνικές μειονότητες (ο νόμος αυτός θίγει εκτός από τους Ρώσους της Ουκρανίας και άλλες εθνότητες, όπως οι Ούγγροι, οι Πολωνοί, οι Σλοβάκοι και οι Ρουμάνοι, οι οποίοι ζουν κυρίως στις νότιες και νοτιοδυτικές περιοχές της χώρας).
- Την σύλληψη πλοίων ρωσικών συμφερόντων και των πληρωμάτων τους στον χώρο της Αζοφικής Θάλασσας, ακόμη και σε περιοχές αναγνωρισμένες ως διεθνή ύδατα. Εν παρόδω, το θέμα της Αζοφικής και των χωρικών υδάτων των δύο χωρών θα μας απασχολήσει ιδιαίτερα στο εγγύς μέλλον, καθώς οι Ουκρανοί, που δεν παραδέχονται την απώλεια της Κριμαίας, αλλά ουσιαστικά και του Ντονμπάς, είναι διατεθειμένοι να δημιουργήσουν σειρά προκλήσεων προς την ρωσική πλευρά, με αποκορύφωμα την προσπάθειά τους να φέρουν εντός της Αζοφικής αμερικανικά πολεμικά πλοία, με το πρόσχημα της διενέργειας «κοινών στρατιωτικών ασκήσεων». Η απάντηση, βεβαίως, που έλαβαν από το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας, λογικά πρέπει να τους αποθάρρυνε, τουλάχιστον προσωρινά, χωρίς αυτό να αποκλείει ότι οι Ουκρανοί κάποια στιγμή θα επανέλθουν…
- Την υπόθεση του αυτοκέφαλου της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και η προσπάθεια που γίνεται για αποκοπή της από το Πατριαρχείο της Μόσχας. Εδώ, ως γνωστόν, οι Ουκρανοί πραξικοπηματίες βρήκαν πρόθυμους συμμάχους όχι μόνο τις ΗΠΑ (τη μοναδική χώρα που εξακολουθεί με κάποιον τρόπο να τους υποστηρίζει, οικονομικά και στρατιωτικά), αλλά και το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, που συνέβαλε με τον τρόπο του στην όξυνση της κατάστασης στον ορθόδοξο χριστιανικό κόσμο και στην απειλή σχίσματος στο εσωτερικό του.
Εάν σε όλα αυτά προσθέσουμε και την σταθερή παραβίαση, από την πλευρά της Ουκρανίας, των Συμφωνιών του Μινσκ και της συνέχισης, «στα μουλωχτά», των στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά των δύο αυτοανακηρυγμένων Λαϊκών Δημοκρατιών του Ντονμπάς (Ντονιέτσκ και Λουγκάνσκ), αλλά και υπονομευτικών ενεργειών, όπως η δολοφονία του ηγέτη της ΛΔ Ντονιέτσκ Αλεξάντρ Ζαχάρτσενκο στις 31/8 του τρέχοντος έτους, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι η Ρωσία μάλλον… το παράκανε με την υπομονή που επέδειξε προς τους πραξικοπηματίες του Κιέβου. Ωστόσο, οι ενέργειες της ρωσικής ηγεσίας κατά το τρέχον έτος δείχνουν ότι υπάρχει μια σοβαρή σκλήρυνση της στάσης της προς την ουκρανική νομενκλατούρα και η διάθεση για κλιμάκωση των ενεργειών εναντίον της, που αποσκοπεί, εμμέσως πλην σαφώς, στην πολιτική αλλαγή εντός της Ουκρανίας σε μια κατεύθυνση, αν μη τι άλλο, μη-αντιρωσική και με διάθεση για διάλογο και συνεργασία με τη Ρωσία.
Το ποια θα είναι η συνέχεια σε όλα τα παραπάνω, είναι κάτι που θα αποτελέσει αντικείμενο έρευνας από τον υποφαινόμενο και παρουσίασης σε επόμενα άρθρα.
*Ο Βασίλης Μακρίδης είναι δημοσιογράφος και μεταφραστής ρωσικής γλώσσας, απόφοιτος του Πανεπιστημίου του Ροστόβ-να-Ντονού (Ρωσία) και μέλος του Τμήματος Εξωτερικής Πολιτικής της ΛΑ.Ε.
