Διάφορες ενασχολήσεις δε μου επέτρεψαν να αρθρογραφήσω επί σειράς ζητημάτων, τα οποία αφορούν στα πολιτικά πράγματα στο εσωτερικό της χώρας και στις διεθνείς εξελίξεις. Η επικαιρότητα των τελευταίων εβδομάδων παρείχε άφθονες ευκαιρίες, διότι συνέβησαν πολλά ενδιαφέροντα και αξιοσχολίαστα.
Οι γερμανικές εκλογές ήταν ένα από εκείνα τα ζητήματα, τα οποία απασχόλησαν την κοινή γνώμη της χώρας και έδωσαν αφορμή για ποικιλόμορφους σχολιασμούς. Κάποιος γνωστός, ο οποίος φιλοξενεί στο μπλογκ του διάφορα άρθρα μου, σχεδόν μου απέδωσε μομφή διότι άφησα ασχολίαστο το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών. Προφανώς όλοι εμείς οι οποίοι έχουμε κάποια “ιδιαίτερη σχέση” με την Γερμανία, είμαστε υποχρεωμένοι να “παίρνουμε θέση” σε τέτοια ζητήματα, κατά τα άλλα οι απόψεις μας για την Γερμανία και την Ευρώπη, περνούν απαρατήρητες: και δεν είναι λίγες οι φορές και, μάλιστα, σε κρίσιμες περιστάσεις για εξίσου κρίσιμα ζητήματα, που έχω αρθρογραφήσει για τα ελληνογερμανικά. Κάποια στιγμή θα ασχοληθώ με το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών, από μια πιο σύνθετη σκοπιά: από εκείνη ενός τμήματος της γερμανικής διανόησης, η οποία ανέμενε από καιρό “ανάδευση” του γερμανικού πολιτικού τέλματος με την είσοδο της “Εναλλακτικής για τη Γερμανία” (“AfD”) στο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο.
Στο παρόν άρθρο θα ασχοληθώ με κάτι πιο “καθημερινό”. Και εδώ λαμβάνω αφορμή από ένα σχόλιο-ερώτημα, που διάβασα στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης: “υπάρχουν φτωχοί στην Γερμανία;’.
Στην Γερμανία έχουν ξεφύγει τα πράγματα, προ πολλού, ώστε δε δικαιούμαστε να αγνοούμε την έκταση της πενίας τμημάτων του γερμανικού πληθυσμού. Δε θα επικαλεστώ στατιστικές ή άλλα παρεμφερή, ούτε έρευνες ή πληροφορίες φίλων από τη Γερμανία ή προσωπικές εμπειρίες. Ένα ενημερωτικό κείμενο των γερμανικών “Παιδικών Χωριών SOS” (“SOS Kinderdorf”), το οποίο συνοδεύει on line εκδόσεις έγκριτων γερμανικών περιοδικών, είναι η μοναδική πηγή του κειμένου μου.
Η φτώχεια διαδραματίζεται συχνάκις “στα κρυφά, αλλά η παιδική φτώχεια δεν είναι κάτι σπάνιο”. Και παρά “τις υποσχέσεις των πολιτικών έχει αυξηθεί και αφορά στο μεταξύ ένα στα πέντε παιδιά”. Οι αναφορές ίσως να ξενίζουν, διότι ουδείς φαντάζεται στην Ελλάδα, ότι στην πλουσιότερη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπάρχουν παιδιά, τα οποία υποφέρουν από την φτώχεια. Και ως συνέπεια αυτού του γεγονότος, πολλά από αυτά τα σημερινά παιδιά “θα υποφέρουν για όλη τους τη ζωή”. Ναι στην Γερμανία, “κάθε πέμπτο παιδί υποφέρει από την φτώχεια ή κινδυνεύει από την φτώχεια”. Να περιπέσει στη φτώχεια. Πολλά από αυτά τα “κοινωνικώς μειονεκτούντα” παιδιά, όπως ο κατάξανθος H., ευρίσκονται, πλέον, υπό την προστασία και φροντίδα των “Παιδικών χωριών S.O.S.”. Η οργάνωση δεν είναι κρατική, δηλαδή δεν ανήκει στη σφαίρα του “λεγόμενου κράτους πρόνοιας”. Δε θα αναφερθώ στην οργάνωση και στον τρόπο λειτουργίας της, διότι είναι παραπλήσια της ελληνικής εκδοχής της.
Το παιδί, με το όνομα H., που φέρνει ως παράδειγμα η έκκληση της οργάνωσης για συνδρομή στο έργο της, εντάχθηκε στο σύστημα των “Παιδικών χωριών” σε ηλικία τεσσάρων ετών. Αυτό το παιδί, ένα συνηθισμένο παράδειγμα για το τι πραγματικά συμβαίνει με τα φτωχά παιδιά στην Γερμανία, ήταν πολύ αδύνατο και αρρώσταινε πολύ συχνά. Οι γονείς του χώρισαν πριν τη γέννησή του και η μητέρα αντιμετώπιζε προβλήματα και εξαφανιζόταν για μέρες. Στο σπίτι το ψυγείο έμενε συχνά άδειο. Τα παιδιά, ο μικρός και τα αδέλφια του, πήγαιναν συχνά νηστικά για ύπνο. “Κάθε πέμπτο παιδί είναι φτωχό”, υποστηρίζει η κοινωνική οργάνωση. Και παιδιά, όπως κάποτε ο Η., τα οποία μεγαλώνουν “σε συνεχή ένδεια υπάρχουν παντού στην Γερμανία”. “Στα φτωχά παιδιά λείπουν πράγματα, τα οποία για τους περισσότερους είναι αυτονόητα”. Τα παιδιά απομονώνονται από τον περίγυρό τους. “Η φτώχεια αποκλείει, θέτει σε κίνδυνο την υγεία και κλέβει της ευκαιρίες ανάπτυξης και μόρφωσης. Και η φτώχεια προκαλεί ντροπή”. [Βλ. το παλαιό μου άρθρο στο διαδίκτυο, πρώτη φορά είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα “Δρόμος της Αριστεράς” : Όμηρος Ταχμαζίδης, “Η ντροπή των φτωχών”] Πολλές οικογένειες “δεν μιλούν ευχάριστα για τις ελλείψεις και προτιμούν να αποτραβηχτούν εντελώς, από το να ζητήσουν βοήθεια”.
Η πείνα είναι ο βασικός κίνδυνος για τα μικρά παιδιά των φτωχών οικογενειών. “Η πείνα σκάβει βαθιά στην μνήμη των παιδιών, που έρχονται σε εμάς”, υποστηρίζει η κυρία που έχει αναλάβει τον Η. στο “Παιδικό χωριό”. “Μερικά παιδιά συγκεντρώνουν κρυφά τρόφιμα. Δύο αδέλφια έτρωγαν στην αρχή φλούδες από [καθαρισμένες] πατάτες, Άλλα κοιτάζουν διαρκώς μέσα στο ψυγείο. Σα να θέλουν να βεβαιωθούν πάλι, ότι πράγματι έχουν μεριμνήσει για αυτά. Αν δεν είχαν στους φυσικούς γονείς τους παιχνίδια ή [παιδικά] βιβλία εικόνων το λησμονούν ταχύτερα. Την πείνα δεν την λησμονούν ποτέ”. Το φαινόμενο είναι γνωστό και σε εμάς: η περίφημη γενιά της Κατοχής στην Ελλάδα “σφραγίστηκε” ψυχολογικώς από την πείνα.
Και συνεχίζει η ανακοίνωση της οργάνωσης για τις επιπτώσεις που έχει η φτώχεια για αυτά τα παιδιά στην Γερμανία: χαμηλούς δείκτες αποφοίτησης από το σχολείο, χαμηλή αυτοπεποίθηση, μειωμένες σε πολύ άσχημο βαθμό δυνατότητες περαιτέρω μόρφωσης, μεγάλος κίνδυνος από συγκεκριμένες ασθένειες, τεράστιοι κίνδυνοι παρεκτροπής στην κοινωνική και συναισθηματική συμπεριφορά.
Η παραμέληση των φτωχών μικρών παιδιών φαίνεται ακόμη στη μειωμένη δυνατότητα χρήσης της γλώσσας, τα παιδιά κάνουν διαρκώς συντακτικά λάθη, το λεξιλόγιό τους είναι μηδαμινό και στα “Παιδικά χωριά” γίνεται προσπάθεια, ούτως ώστε, να μπορέσουν αυτά να αποφοιτήσουν από κάποιο σχολείο και να καταρτιστούν επαγγελματικώς.
Κάθε πέμπτο παιδί στην Γερμανία υποφέρει από την φτώχεια. Schwer zu glauben, (“Δύσκολο να το πιστέψει κάποιος”) – για όλους εμάς, που προλάβαμε την (τότε Δυτική) Γερμανία στην τελευταία ανθοφορία της κοινωνικής ευμάρειας και του κράτους πρόνοιας.
Και διαβάζουμε τώρα στα ελληνικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, από διάφορους “κεντροδεξιούς” νεοφιλελεύθερους “μεταρρυθμιστές” χωρίς καμιά αιδώ και αυτοσυγκράτηση, ότι το κράτος πρόνοιας ήταν ένα … “κατάλοιπο της φεουδαρχίας”!
Ο Όμηρος Ταχμαζίδης είναι μέλος του Ε.Γ. της “Σοσιαλιστικής Προοπτικής”