Μια ισχυρή έκρηξη στη δεξιά πλευρά του δεξαμενόπλοιου «Αγία Ζώνη ΙΙ», ευθύνεται για τη βύθιση του, τον Σεπτέμβριο του 2017 στον Σαρωνικό, σύμφωνα με πόρισμα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Οι ερευνητές αποκλείουν το ενδεχόμενο ναυτικού ατυχήματος λόγω φθοράς, αφού όλα τα στοιχεία συγκλίνουν στο σενάριο της δολιοφθοράς.
Το πόρισμα των 330 σελίδων που συνέταξε το Τμήμα Ναυπηγικής και Τεχνολογίας του ΕΜΠ προστέθηκε πριν λίγες ημέρες στην ογκωδέστατη δικογραφία που έχει σχηματίσει η Εισαγγελία Πειραιά.
Το επιστημονικό κλιμάκιο του ΕΜΠ επιθεώρησε ενδελεχώς το ναυάγιο και τα συμπεράσματα που έβγαλε, ενισχύουν τις αντίστοιχες διαπιστώσεις του Γ’ Ανακριτικού Συμβουλίου Ναυτικών Ατυχημάτων για δολιοφθορά.
Το χρονικό Το «Αγία Ζώνη ΙΙ» ήταν αγκυροβολημένο και φορτωμένο με 2.194 τόνους μαζούτ και 340 τόνους ντίζελ. Στη μία τα ξημερώματα της 10ης Σεπτεμβρίου του 2017, το πλοίο άρχισε να παίρνει κλίση προς τα δεξιά και, μία ώρα αργότερα, άρχισε να βυθίζεται.
Οι δύο ναυτικοί που επέβαιναν εκείνη την ώρα στο πλοίο βούτηξαν στα νερά του Σαρωνικού για να σωθούν. Τρεις ώρες αργότερα το πλοίο βρισκόταν εξ ολοκλήρου στον βυθό.
«Από όλες τις εκθέσεις επιθεωρήσεως καθώς και τα πιστοποιητικά του πλοίου που ελέγχθηκαν ουδεμία έλλειψη ή παρατυπία δεν εντοπίστηκε. Το πλοίο συντηρείτο ενδελεχώς και ήταν αξιόπλοο», αναφέρεται στο πόρισμα του ΕΜΠ.
Οι ερευνητές απορρίπτουν την πιθανότητα να κατακλύστηκε το μηχανοστάσιο του πλοίου από διαρροή λόγω φθοράς του πλοίου (π.χ στο δίκτυο θαλάσσης ή στα ελάσματα των πλευρών και του πυθμένα).
Επίσης αποκλείστηκε η πιθανότητα κατάκλυσης του μηχανοστασίου λόγω λειτουργίας των αντλιών θαλάσσης του πλοίου. Αντίθετα, από τα ευρήματα της μελέτης των ελασμάτων του μεγάλου ρήγματος στη δεξιά πλευρά του πλοίου και από συγκριτική αντίστοιχη μελέτη υλικού από έλασμα που βρέθηκε μακριά από το ρήγμα, συμπεραίνεται πως «η επίμαχη περιοχή φέρει χαρακτηριστικά αστοχίας που σχετίζονται με θραύση εξαιτίας πολύ μεγάλου ρυθμού παραμόρφωσης των ελασμάτων της, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από μελέτη της διεθνούς βιβλιογραφίας».
Οι επιστήμονες κάνουν λόγο για «εκρηκτική φόρτιση».
«Εγκάρσιες άνισες παραμορφώσεις των τμημάτων των ελασμάτων εκατέρωθεν μιας ρωγμής προς το εσωτερικό του πλοίου. Ψαθυρές αστοχίες, τόσο κατά μήκος συγκολλήσεων όσο και ανυποστήρικτων ελασμάτων, μέσω εμφάνισης ευθύγραμμων ρωγματώσεων. Δημιουργία λωρίδων υλικού, δημιουργία αυτόνομων θραυσμάτων, απομείωση πάχους των ελασμάτων και αύξηση της σκληρότητας του υλικού τους. Παραμόρφωση κόκκων υλικού και σημαντικές αλλαγές στη μικροδομή μέσω της εμφάνισης χαρακτηριστικών ζωνών αδιαβατικής διάτμησης (λευκές ζώνες). Η ταυτόχρονη παρουσία των παραπάνω ευρημάτων στις επιφάνειες αστοχίας, σύμφωνα με όσα γνωρίζουν οι συγγραφείς της παρούσας έκθεσης, παραπέμπει σε εκρηκτική φόρτιση. Μετά από τη μελέτη της ευστάθειας και της κατάκλυσης του πλοίου προέκυψε ότι αυτό βυθίστηκε μετά από τη δημιουργία ρήγματος μέσω του οποίου κατακλύστηκαν οι δεξιές πλευρικές δεξαμενές έρματος No3 και No4, με αποτέλεσμα το πλοίο να λάβει κλήση 25.780 και έμπρυμνη διαγωγή 1.308 m. Λόγω της κλίσης και της διαγωγής του πλοίου εισήλθε νερό από το πρυμναίο φινιστρίνι της δεξιάς πλευράς, το οποίο εν συνεχεία οδηγήθηκε εντός του μηχανοσταστασίου το οποίο και κατέκλυσε. Μετά την κατάκλυση και του μηχανοστασίου, το πλοίο έχασε παντελώς την ευστάθεια του και βυθίστηκε».
Οι έρευνες συνεχίζονται από τον αρμόδιο ανακριτή ενώ η ασφαλιστική εταιρεία στην οποία είχε ασφαλιστεί το δεξαμενόπλοιο, υπέβαλε από το 2017 δήλωση περιορισμού ευθύνης, ενώπιον του Πρωτοδικείου Πειραιώς (σύμφωνα με το άρθρο 7 της Δ.Σ. CLC ’92) για το ποσό των 5.409.925,40 ευρώ.
Συνολικά οι απαιτήσεις που έχουν κατατεθεί στο τοπικό γραφείο αιτημάτων αποζημίωσης, ανέρχονται στα 90 εκατομμύρια ευρώ, αλλά το ποσό που έχει κατατεθεί από την ασφαλιστική σε ειδικό λογαριασμό της Εθνικής Τράπεζας είναι 5 εκατομμύρια ευρώ. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως όσοι ζητούν αποζημιώσεις κινδυνεύουν να λάβουν μόλις το 5,55% του ποσού που ζητούν.