Τον κώδωνα του κινδύνου για «παγκόσμια συστημική κατάρρευση» από τις αλλεπάλληλες περιβαλλοντικές κρίσεις κρούουν περισσότεροι από 200 κορυφαίοι επιστήμονες.
Κλιματική αλλαγή, ακραία καιρικά φαινόμενα -από τυφώνες μέχρι κύματα καύσωνα- η σταδιακή κατάρρευση των οικοσυστημάτων, η επάρκεια τροφίμων και η ολοένα και μεγαλύτερη συρρίκνωση των αποθεμάτων πόσιμου νερού συνιστούν τεράστιες προκλήσεις για την ανθρωπότητα τον 21ο αιώνα.
Εκ των 30 κινδύνων παγκόσμιας κλίμακας, οι πέντε που αναφέρθηκαν παραπάνω βρίσκονται στην κορυφή της λίστας, τόσο σε όρους πιθανοτήτων όσο και με βάση τον αντίκτυπο, σύμφωνα με τους επιστήμονες που συμμετείχαν σε έρευνα του διεθνούς οργανισμού μελετών Future Earth.
Στην περίπτωση που συμβούν συνδυαστικά, «θα μπορούσαν να επηρεάσουν και να εντείνουν το ένα το άλλο με τρόπους που θα οδηγούσαν σε μια παγκόσμια συστημική κατάρρευση», προειδοποιεί επιστημονική ομάδα με επικεφαλής τη Μαρία Ιβάνοβα, καθηγήτρια στο Κέντρο Διοίκησης και Βιωσιμότητας στο Πανεπιστήμιο της Μασσαχουσέτης.
Για παράδειγμα, τα κύματα καύσωνα επιταχύνουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, εκλύοντας από φυσικούς πόρους αέρια που συμβάλλουν στην άνοδο της θερμοκρασίας, ενώ επιδρούν αρνητικά και σε κρίσεις έλλειψης νερού ή τροφίμων.
Η απώλεια βιοποικιλότητας, εν τω μεταξύ, αποδυναμώνει τη δυνατότητα φυσικών και αγροτικών συστημάτων να αντεπεξέλθουν σε ακραία καιρικά φαινόμενα, θέτοντας σε κίνδυνο και την προσφορά βασικών ειδών διατροφής.
Οι επιστήμονες ανησυχούν ειδικότητα ότι η άνοδος της θερμοκρασίας θα μπορούσε να οδηγήσει το κλιματικό σύστημα του πλανήτη σε ένα αυτοτροφοδοτούμενο σπιράλ παγκόσμιας υπερθέρμανσης.
«Πολλοί επιστήμονες και υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής συνεργάζονται με θερμούς που είναι συνηθισμένοι να σκέφτονται και ενεργούν σε μεμονωμένα ρίσκα και ένα κάθε φορά», αναφέρει η έκθεση.
«Καλούμε τους ακαδημαϊκούς ανά τον κόσμο, ηγέτες επιχειρήσεων και υπευθύνους πολιτικής να λάβουν υπόψη τους τους πέντε παγκόσμιους κινδύνους και να διασφαλίσουν την αντιμετώπισή τους ως αλληλεπιδρώμενα συστήματα», αναφέρει η έκθεση. «Το 2020 είναι κρίσιμη χρονιά για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων», σημειώνει η Έιμι Λούερς, εκτελεστική διευθύντρια του Future Earth. «Οι ενέργειές μας την επόμενη δεκαετία θα καθορίσουν το συλλογικό μας μέλλον».