Ο οργανισμός Generation 2.0 RED κατέθεσε στις 11/01/2019 στον Συνήγορο του Καταναλωτή Αναφορά-Καταγγελία εναντίον της πρακτικής των τεσσάρων συστημικών τραπεζών (Εθνική, Πειραιώς, Alpha Bank και Eurobank), οι οποίες αρνούνται το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού μισθοδοσίας σε αιτούντες άσυλο, μολονότι αυτοί προσκομίζουν βεβαίωση πρόσληψης από εργοδότη.
Σύμφωνα με το άρθρο 71, του νόμου 4375/2016: «Οι αιτούντες διεθνή προστασία, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας κατάθεσης της αίτησης διεθνούς προστασίας (…) έχουν δικαίωμα πρόσβασης σε εξαρτημένη εργασία ή την παροχή υπηρεσιών ή έργου». Επιπλέον, σύμφωνα με την Κ.Υ.Α. αριθμ. οικ. 22528/430/2017 «Καθιέρωση της υποχρεωτικής καταβολής από τους εργοδότες των αποδοχών των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, μέσω τραπεζικού λογαριασμού» καθιερώθηκε η υποχρεωτική καταβολή των αποδοχών των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα από τους εργοδότες αποκλειστικά σε τραπεζικό λογαριασμό, ενώ η μη καταβολή τους σε τραπεζικό λογαριασμό επιφέρει αυστηρότατες κυρώσεις.
Όπως αναφέρει ο οργανισμός Generation 2.0 RED, «έχει δεχτεί καταγγελίες από αιτούντες διεθνή προστασία/άσυλο για περιστατικά άρνησης ανοίγματος λογαριασμού μισθοδοσίας από τις τράπεζες Εθνική, Πειραιώς, Alpha Bank και Eurobank, ακόμα και με την προσκόμιση της βεβαίωσης του εργοδότη περί πρόσληψης του ατόμου. Σε μια συγκεκριμένη περίπτωση μάλιστα, ήδη ανοιχτός λογαριασμός μισθοδοσίας έκλεισε από την τράπεζα Eurobank ακριβώς λόγω του νομικού καθεστώτος του ατόμου».
Στην ουσία, η πρακτική αυτή καταπατά το πνεύμα και το γράμμα του νόμου αποκλείοντας έτσι από την αγορά εργασίας αιτούντες άσυλο, που όμως έχουν δικαίωμα εργασίας. Παράλληλα, εργοδότες που προτίθενται να προσλάβουν αιτούντες άσυλο αποθαρρύνονται λόγω αυτού του σημαντικού εμποδίου ή, αφού προσλαμβάνοντάς τους, κινδυνεύουν με επιβολή κυρώσεων.
Η οργάνωση Generation 2.0 RED είχε ήδη απευθυνθεί την προηγούμενη χρονιά με επιστολή στην τράπεζα Eurobank περί του θέματος, η οποία (απάντησε υπενθυμίζοντας την αναφορά) δικαιολογήθηκε επικαλούμενη το διατραπεζικό έντυπο «ΣΥΣΤΗΘΗΚΑΤΕ», το οποίο προβλέπει συγκεκριμένα πιστοποιητικά ταυτοποίησης ανάμεσα στα οποία το Διαβατήριο σε ισχύ από τη χώρα προέλευσης ή το Ειδικό Δελτίο Ταυτότητας Αλλοδαπού Φυγάδα.
«Με αυτή την απάντηση-υπενθύμιση αγνοείται το πνεύμα και το γράμμα του νόμου 4375/2016, καθώς ζητείται από αιτούντες διεθνή προστασία να έχουν διαβατήριο ως πιστοποιητικό ταυτοποίησης, ζητούμενο άτοπο καθώς οι αιτούντες διεθνή προστασία υποχρεούνται να παραδίδουν το διαβατήριο τους στην Υπηρεσία Ασύλου και πλέον μόνο όταν αναγνωριστούν ως πρόσφυγες, θα μπορέσουν να διαθέτουν το ειδικό προσφυγικό διαβατήριο», υπογραμμίζει η Generation 2.0 RED, και συμπληρώνει πως με την αναφορά-καταγγελία στον Συνήγορο του Καταναλωτή «ζητάμε την άμεση αποκατάσταση της νομιμότητας με την παραίνεση του Συνηγόρου στους τραπεζικούς οργανισμούς αλλά και στην Τράπεζα της Ελλάδας, ώστε να επικαιροποιηθούν άμεσα οι σχετικοί κανονισμοί και να συμπεριληφθούν τα δελτία αιτούντων άσυλο ως έγγραφα, που αποδεικνύουν την ταυτότητα του κατόχου (άρα ισοδύναμα της άδειας παραμονής/διαμονής) καθώς και να μην απαιτείται διαβατήριο από τους ανθρώπους αυτού του νομικού καθεστώτος».
Στο πλαίσιο του προγράμματος του Παρατηρητηρίου Ρατσιστικών Εγκλημάτων και με αφορμή τις παραπάνω καταγγελίες, υποβλήθηκαν μηνυτήριες αναφορές κατά των τραπεζών Εθνική, Πειραιώς, Alpha Bank και Eurobank με αντικείμενο παράνομες και ρατσιστικές διακρίσεις σε βάρος αιτούντων άσυλο ή διεθνή προστασία, συγκεκριμένα άρνηση ανοίγματος λογαριασμών μισθοδοσίας με την προσκόμιση δελτίων αιτούντων άσυλο και απαίτησης διαβατηρίου, ενός εγγράφου που, κατά κανόνα και όπως είναι γνωστό, δεν έχουν και δεν θα μπορούσαν να έχουν στην κατοχή τους οι περισσότεροι αιτούντες.