Το 2006 επί κυβέρνησης Ν.Δ με πρωθυπουργό της χώρας τον Κώστα Καραμανλή έγινε η τελευταία μείωση στις οργανικές συνθέσεις των ποντοπόρων πλοίων και στην ουσία με την τροποποίηση του όρου 8 των εγκριτικών πράξεων δόθηκε τότε η χαριστική βολή στην απασχόληση των κατωτέρων πληρωμάτων.
Η μείωση εκείνη οδήγησε σε βίαιο εξοβελισμό χιλιάδων ελλήνων ναυτικών από την ποντοπόρο ναυτιλία, στο όνομα της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών πλοίων, με σκοπό την παραπέρα μείωση του μισθολογικού κόστους και την διεύρυνση της ανασφάλιστης και χαμηλόμισθης εργασίας!!
Εκείνη ακριβώς την περίοδο οι εκπρόσωποι του μεγάλου εφοπλιστικού κεφαλαίου, ο τότε Πρόεδρος της ΕΕΕ, ο Πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΝΕΕ) και ο Υπουργός Ε.Ν Μ. Κεφαλογιάννης πανηγύριζαν και θριαμβευτικά δήλωναν ότι με τα νέα μέτρα θα υπάρξει μαζικός επαναπατρισμός πλοίων στο εθνικό νηολόγιο που θα ξεπεράσει τα 1000 πλοία και μάλιστα θα αυξηθούν και οι θέσεις εργασίας των ελλήνων και πάντως εάν υπάρχουν κάποιοι άνεργοι σε αυτούς θα δοθεί η δυνατότητα να απασχοληθούν τόσο στον ΟΛΠ όσο και σε άλλα λιμάνια της χώρας μας!!!
Τα αποτελέσματα που παρήγαγε εκείνη η πολιτική απόφαση της κυβέρνησης Ν.Δ είναι για τους ναυτεργάτες γνωστά, επώδυνα και καταστροφικά!
Πάνω από 6000 θέσεις εργασίας απωλέσθηκαν για τους έλληνες Ναυτεργάτες οι οποίοι μέσα σε ένα χρόνο είχαν αποβληθεί από τα ελληνικής σημαίας πλοία!!
Ταυτόχρονα η κατάσταση των ασφαλιστικών ταμείων (ΝΑΤ – ΚΕΑΝ – Ταμεία Πρόνοιας) οδηγήθηκε στην κατάρρευση και σε πλήρες οικονομικό αδιέξοδο!
Η ανεργία εκτινάχθηκε σε πρωτοφανή υψηλά επίπεδα στον χώρο της Ναυτεργασίας, χωρίς καμιά έως τώρα κυβέρνηση να λάβει το παραμικρό μέτρο προστασίας τους! Παράλληλα διευρύνθηκε σε ποσοστά πάνω από 90% η μαύρη ανασφάλιστη και χαμηλόμισθη εργασία στα ελληνόκτητα πλοία σημαιών ευκαιρίας και σε ποσοστό 80% στα υπό ελληνική σημαία πλοία!
Ας δούμε τώρα τις παραπλανητικές και υποκριτικές κορώνες και μεγαλοστομίες των εφοπλιστών και τις υποσχέσεις τους για την μαζική επιστροφή πλοίων στην ελληνική σημαία.
Πριν λίγες μέρες δόθηκαν στην δημοσιότητα τα στοιχεία που αφορούν την διάρθρωση του ελληνικού και ελληνόκτητου στόλου καθώς και τα στοιχεία των σημαιών που είναι τα ελληνόκτητα πλοία.
Σημειώνουμε ότι ο ελληνικός και ελληνόκτητος στόλος κατέχει την πρώτη θέση στην παγκόσμια ναυτιλία με τον αριθμό του να ξεπερνάει τα 5300 πλοία διαφόρων τύπων. Από αυτά τα 4100 ανήκουν στην κατηγορία της ποντοπόρου ναυτιλίας.
Για να μην κατηγορηθούμε για αλχημείες και πολύ περισσότερο για ανακριβή στοιχεία παραθέτουμε τα επίσημα στοιχεία που έδωσε στην δημοσιότητα η Ελληνική Επιτροπή Ναυτιλιακής Συνεργασίας (Greek Shipping Co–operation Committee), η δεύτερη μεγάλη εφοπλιστική οργάνωση της ποντοπόρου ναυτιλίας που έχει την έδρα της στο Λονδίνο.
Σύμφωνα με αυτήν την έρευνα προκύπτει ότι ο ελληνόκτητος στόλος στην συντριπτική του πλειονότητα βρίσκεται σε γνωστά και άγνωστα ευκαιριακά νηολόγια, όλα χαρακτηρισμένα ως σημαίες ευκολίας!!
Την πρώτη θέση – προτίμηση σε ξένη σημαία ευκαιρίας των ελλήνων εφοπλιστών την κατέχουν οι νήσοι Μάρσαλ στην σημαία των οποίων οι εφοπλιστές έχουν νηολογημένα 791 πλοία με χωρητικότητα 62,1 εκατ. τόνων!
Στην συνέχεια ακολουθεί η Μάλτα με 671 πλοία και 59,1 εκατ. τόνους, ο Παναμάς με 377 πλοία και 24,8 εκατ. τόνους, η Κύπρος με 271 πλοία και 19,8 εκατ. τόνους, οι Μπαχάμες με 248 πλοία και 18,4 εκατ. τόνους DW.
Ο κατάλογος συνεχίζεται με ελληνόκτητα πλοία άλλων χωρών με πολύ μικρότερο αριθμό πλοίων. Συνολικά 41 χώρες «φιλοξενούν» τα ελληνόκτητα πλοία.
Σημειώνουμε ότι μεταξύ των ετών 2015 – 2016 η σημαία των νησιών Μάρσαλ αυξήθηκε από ελληνόκτητα πλοία κατά 74, της Λιβερίας 31, της Κύπρου 13 και της Μάλτας 4.
Στο ελληνικό εθνικό νηολόγιο σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία είναι εγγεγραμμένο μόνο το 17,8% των ελληνόκτητων πλοίων!!
Επίσης σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, ο αριθμός των ελληνόκτητων ποντοπόρων πλοίων αντιπροσωπεύει το 7,6% του παγκόσμιου σε αριθμό πλοίων, το 13,7% σε χωρητικότητα gross τόνους και το 16,2% σε DWT. Μάλιστα στα δεξαμενόπλοια κατέχουν με μεγάλη διαφορά την πρώτη θέση παγκοσμίως αφού ελέγχουν το 25,9% δηλαδή το ¼ του παγκόσμιου στόλου σε αυτού του τύπου τα πλοία ενώ αντιστοίχως κατέχουν το 16,2% των φορτηγών πλοίων μεταφοράς μεταλλευμάτων.
Αν κάποιος παρατηρήσει προσεκτικά τις αναφερόμενες πιο πάνω χώρες και τις σημαίες που καταφεύγουν οι έλληνες εφοπλιστές, θα διαπιστώσει ότι καμιά από αυτές τις χώρες δεν είχε και δεν έχει και σήμερα δικό της εγχώριο ναυτεργατικό δυναμικό και προφανώς δεν αποτελεί καμιά από αυτές παραδοσιακή ναυτιλιακή δύναμη!!
Μια άλλη διαπίστωση είναι ότι οι έλληνες εφοπλιστές τα τελευταία χρόνια σταδιακά εγκαταλείπουν σημαίες (π.χ Κύπρος) οι οποίες στα πλαίσια της προσαρμογής τους με τους ενιαίους κανόνες της Ε.Ε έχουν διαφοροποιήσει το θεσμικό τους πλαίσιο, κυρίως σε ότι αφορά την φορολογία των πλοίων και όχι μόνο.
Όλες οι παραπάνω σημαίες ευκαιρίας σε ότι αφορά το μισθολογικό κόστος στηρίζονται στην απασχόληση αλλοδαπών ναυτικών των τρίτων χωρών (Φιλιππίνες, Ινδία, Πακιστάν, Αίγυπτο, Ουκρανία, κ.λπ) και στους οποίους εφαρμόζουν ως βάση την Σύμβαση εργασίας της ITF, η οποία καθορίζει τα κατώτερα επίπεδα μισθών για τους Ναυτικούς που απασχολούνται στα πλοία αυτά.
Την ίδια στιγμή οι έλληνες εφοπλιστές απολαμβάνουν στην ελληνική σημαία προνόμια σε ότι αφορά την παραμονή στο εθνικό νηολόγιο τα οποία σε επίπεδο φορολογίας είναι από 20 έως 30% χαμηλότερη η φορολόγησή τους από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές παραδοσιακές ναυτιλίες (σύμφωνα με δήλωση του πρώην ΥΕΝ Βαρβιτσιώτη), διατηρούν μικρή έως και μηδαμινή (όταν απασχολούν κατώτερα πληρώματα) την δαπάνη κοινωνικής ασφάλισης ενώ ταυτόχρονα απολαμβάνουν μιας ιδιαίτερης, θα λέγαμε προνομιακής, στήριξης και ενίσχυσης από τις εκάστοτε ελληνικές κυβερνήσεις της χώρας μας στα διεθνή φόρα όπου συζητούνται και αποφασίζονται κρίσιμα ζητήματα για την Ναυτιλία όπως είναι ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΙΜΟ), η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Διεθνές Γραφείο Εργασίας κ.λπ.
Επίσης η χώρα μας έχει το πιο οργανωμένο δίκτυο Προξενικών Λιμεναρχείων στον κόσμο τα οποία και αυτά με την σειρά τους έχουν ως σκοπό την ποικιλότροπη στήριξη του εφοπλιστικού στόλου.
Εξάλλου και παράγοντες που δεν κρύβουν τα φιλικά αισθήματά τους προς τον ελληνικό εφοπλισμό αποκαλύπτουν ότι «η ελληνική σημαία είναι από την μια η πιο φθηνή και από την άλλη και η πλέον αξιόπιστη! Δεν υπάρχουν ούτε τέλη στο νηολόγιο, ούτε τέλη εγγραφής υποθήκης και φυσικά δεν πληρώνουν για την έκδοση ούτε πιστοποιητικών από την σημαία, σε αντίθεση με άλλες χώρες και σημαίες!!!
Επίσης ο θεσμοθετημένος αριθμός επάνδρωσης ελλήνων Ναυτικών με τα φιλοεφοπλιστικά μέτρα της Ν.Δ το 2006 έχουν περιοριστεί ανάλογα με την χωρητικότητα από 4 έως 6 άτομα ανάλογα με το τονάζ των πλοίων και στις περισσότερες περιπτώσεις ο αριθμός αυτός δεν τηρείται διότι κατά τους ισχυρισμούς των εφοπλιστών και της κυβέρνησης δεν υπάρχουν ή δεν προσφέρονται οι αντίστοιχοι εξειδικευμένοι έλληνες αξιωματικοί Ναυτικοί!!
Εάν συμπληρώσουμε την παραπάνω εικόνα και με το γεγονός ότι με την επάνδρωση των ελληνόκτητων πλοίων με έλληνες ναυτικούς (μελέτη – έρευνα του Πανεπιστημίου Αιγαίου) μειώνεται η δαπάνη συντήρησης κατά 20%, το συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ελλήνων εφοπλιστών χρησιμοποιώντας ως μοχλό πίεσης τις απειλές και τους εκβιασμούς προς την εκάστοτε κυβέρνηση, έχουν έναν ελάχιστο αριθμό πλοίων στην ελληνική σημαία, που το κύρος της το εκμεταλλεύονται για την εδραίωση και προώθηση των επιχειρηματικών τους σκοπών, και ταυτόχρονα επιλέγουν τα ευκαιριακά νηολόγια για να έχουν την μεγάλη πλειοψηφία των πλοίων και με σκοπό να καρπωθούν και τα επιπλέον προνόμια που τους παρέχουν οι σημαίες ευκολίας.
Οι έλληνες εφοπλιστές στην επιχειρηματική τους δραστηριότητα εφαρμόζουν πρώτη και καλύτερη την αρχή ότι το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα, πηγαίνει εκεί που του εξασφαλίζονται περισσότερα υπερκέρδη και προνόμια!
Σε επόμενη δημόσια παρέμβασή μας θα αναφερθούμε σε συγκριτικούς πίνακες, ιδιαίτερα στο τμήμα της φορολογίας, για να αποδείξουμε ποιες είναι αυτές οι διαφορές που αποτελούν κίνητρο για τους εφοπλιστές να προσφεύγουν στις σημαίες ευκολίας. Από τώρα όμως υπογραμμίζουμε ότι είναι ελαχιστότατες!
Η πραγματικότητα δείχνει ότι οι έλληνες εφοπλιστές στην επιλογή τους προς τα ευκαιριακά νηολόγια το πλέον βασικό κίνητρό τους είναι η προσπάθεια να απαλλαγούν και από αυτόν τον ελάχιστο αριθμό ελλήνων αξιωματικών ναυτικών!!! Εξάλλου αυτό επιβεβαιώνεται αφού χιλιάδες πλοία τους έχουν αμιγή χαμηλόμισθα πληρώματα και μάλιστα ορισμένοι από αυτούς έχουν δημιουργήσει σχολές εμπορικού ναυτικού για την εκπαίδευση φθηνού εργατικού δυναμικού!!
Κατά τα λοιπά όταν τους καταλογίζουμε παρασιτική επιχειρηματική δραστηριότητα και ότι ο μοναδικός στόχος τους είναι το υπερκέρδος, τότε μας κατηγορούν ότι τους βρίζουμε, τους συκοφαντούμε και τους διαβάλουμε την επιχειρηματική τους δράση!!!
Σήμερα στα υπό ελληνική σημαία ποντοπόρα πλοία απασχολούνται 4000 με 4500 έλληνες ναυτικοί, από τον υποχρεωτικό αριθμό ναυτικών μόνο ο Πλοίαρχος προβλέπεται να είναι έλληνας!!
Στα ελληνόκτητα και ξένων σημαιών ευκαιρίας πλοία οι έλληνες ναυτικοί ανέρχονται περίπου στους 1000!!
Οι επανειλημμένες δημόσιες παρεμβάσεις του Προέδρου της ΕΕΕ και άλλων μεγαλοεφοπλιστών ότι δήθεν οι υψηλοί μισθοί και οι «παράλογες αυξήσεις που δόθηκαν τις δεκαετίες 1980-1990» είναι η αιτία που αποβλήθηκαν οι έλληνες ναυτικοί από την ποντοπόρο ναυτιλία, επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό μας ότι κρύβουν την αλήθεια και επιλέγουν το ψέμα προκειμένου να θολώσουν τα νερά και να δημιουργήσουν αποπροσανατολισμό.
Ως απόδειξη αυτής της άποψής μας, επισημαίνουμε ότι οι κατώτεροι μισθοί, κυρίως για τους νεοεισερχόμενους, στην ποντοπόρο ναυτιλία κατά τις δεκαετίες 1990-2000 ήταν πολύ παρακάτω από τους αντίστοιχους της εθνικής ΣΣΕ που ίσχυαν στον χερσαίο χώρο!! Κατά συνέπεια ο ισχυρισμός αυτός είναι ασύστολο ψεύδος και μύθος για την εξαπάτηση της κοινής γνώμης. Ο κ. Βενιάμης είτε πιάνεται για άλλη μια φορά «αδιάβαστος» είτε συνειδητά επιλέγει το ψέμα για να δημιουργήσει εντυπώσεις, ας επιλέξει ο ίδιος τι από τα δύο ισχύει!
Το επιχείρημα ότι δήθεν οι υπερβολικοί μισθοί απέβαλαν τους ναυτικούς των κατωτέρων πληρωμάτων από την πλευρά των εφοπλιστών έχει επίσης ως στόχο να αποσιωπήσει τις ολέθριες ευθύνες του πολιτικού τους προσωπικού των κομμάτων που άσκησαν την διακυβέρνηση αφού οι ίδιοι με πολιτικές επιλογές και αποφάσεις συντάχθηκαν με το εφοπλιστικό κεφάλαιο καταργώντας επανειλημμένα τις θέσεις εργασίας των ελλήνων ναυτικών με σκοπό να μειώσουν το μισθολογικό κόστος!
Σε αυτή την ίδια ακριβώς κατεύθυνση κινείται και η «πρώτη φορά αριστερά» στην άσκηση της κυβερνητικής ναυτιλιακής πολιτικής, δηλαδή στην στήριξη, ενίσχυση και διεύρυνση της ανταγωνιστικότητας του εφοπλιστικού κεφαλαίου!
Μάλιστα ο Υπουργός Ε.Ν κ. Π. Κουρουμπλής θεωρεί εθνικό έργο την στήριξη στους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης των φοροαπαλλαγών των εφοπλιστών!!
Ταυτόχρονα θεωρεί στοίχημα να πετύχει η πρωτοβουλία για την κατάργηση της ΣΣΕ που επίμονα ζητούν μετ’ επιτάσεως ο εφοπλισμός και τα όργανά του στην ποντοπόρο ναυτιλία και προφανώς δεν δείχνει να ανησυχεί καθόλου για την μαζική εγγραφή των πλοίων των εφοπλιστών στα ευκαιριακά νηολόγια.
Από αυτήν την σκοπιά έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον να σχολιάσουμε για άλλη μια φορά τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα ο οποίος με μια ομάδα συνεργατών του (Δραγασάκης – Σταθάκης – Φλαμπουράρης – Δρίτσας – Κουρουμπλής και πολλοί ακόμη) υπέγραψαν άνευ όρων υποταγή με το μεγάλο κεφάλαιο και με τους μεγαλοσχήμονες έλληνες εφοπλιστές, στέλνοντας στο καλάθι των αχρήστων όλες τις προεκλογικές και προγραμματικές εξαγγελίες τους.
Τόσο στην διεθνή έκθεση των Ποσειδωνίων (2016) όσο και στα 100 χρόνια από την ίδρυση της ΕΕΕ (2016), αφού τους αποδίδει τα εύσημα για την «επιχειρηματικότητα, την ευρηματικότητα, το οξυδερκές πνεύμα τους, το μοναδικό τους δαιμόνιο», άραγε έχει κάτι να πει για τον τυχοδιωκτισμό τους, όπως ανάγλυφα προκύπτει από τα παραπάνω αποκαλυπτικά στοιχεία που αναφέρουμε σχετικά με τις επιλογές τους στις σημαίες ευκολίας;
Η συνθηκολόγηση και η υποταγή που υπέγραψε μαζί τους, τι αντάλλαγμα και ανταπόδοση έχει για τον τόπο, την οικονομία, στα δημόσια οικονομικά έσοδα και κυρίως για την κοινωνία και τους Ναυτεργάτες; Απολύτως καμιά!
Ήδη η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ διανύει τον τρίτο χρόνο της θητείας και έως τώρα παραμένει ανέγγιχτο το αμαρτωλό και αντιλαϊκό θεσμικό πλαίσιο της ναυτιλίας, παραμένει ανέπαφο το προκλητικό καθεστώς της φοροασυλίας τους, διατηρείται και ενισχύεται η μαύρη ανασφάλιστη και χαμηλόμισθη εργασία στην ποντοπόρο ναυτιλία και ταυτόχρονα συνεχίζεται με εντατικούς ρυθμούς ο αφελληνισμός της ναυτιλίας και οι έλληνες Ναυτεργάτες έχουν ρεκόρ στην ανεργία της χώρας μας και κατά τα λοιπά ο Πρωθυπουργός και οι Υπουργοί του (όπως ακριβώς και οι προηγούμενες αστικές πολιτικές δυνάμεις) απευθύνουν εκκλήσεις και παραινέσεις στους εφοπλιστές για επαναπατρισμό των πλοίων τους στην ελληνική σημαία και επενδύσεις και αυτοί ως απάντηση μεταφέρουν μαζικά τα πλοία τους στα νησιά Μάρσαλ!!! Να φανταστεί κανείς στις προγραμματικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ υπάρχει αναφορά στον πόλεμο για την εξάλειψη των σημαιών ευκαιρίας (λόγω των αθέμιτων πρακτικών που ακολουθούν) και στο γεγονός ότι αυτός ως κυβέρνηση πρέπει να πρωτοστατήσει στην προσπάθεια για την εξάλειψή τους καθώς και την εφαρμογή της αρχής περί ίσης αμοιβής για ίση εργασία!
Συμπεράσματα οφείλουν να βγάλουν από την κατάσταση που διαμορφώνεται στον χώρο της Ναυτιλίας τόσο οι δυνάμεις του εργοδοτικού – κυβερνητικού συνδικαλισμού που δεν τολμούν να ψελλίσουν ούτε μια λέξη για αυτήν την σκανδαλώδη πολιτική σε όφελος του εφοπλιστικού κεφαλαίου όσο και οι δυνάμεις του κομματικού συνδικαλισμού (ΠΕΜΕΝ κ.λπ) οι οποίες έχουν στο απυρόβλητο από πλευράς δράσης το κομπραδόρικο μεγάλο εφοπλιστικό κεφάλαιο το οποίο πέρα από «επαναστατικές» κορώνες της δεκάρας δεν κάνουν το παραμικρό για να αναπτυχθεί μια πολύμορφη δράση ενάντια στην ασυδοσία του.
Τέλος θέλουμε να καταστήσουμε σαφές ότι η ΠΕΝΕΝ θα συνεχίσει, θα εντείνει και θα κλιμακώσει την δράση και τον αγώνα της ενάντια στην εφοπλιστόδουλη κυβερνητική ναυτιλιακή πολιτική, για να μπει φραγμός στην ασύδοτη επιχειρηματική δράση του μεγάλου εφοπλιστικού κεφαλαίου και προφανώς δεν πρέπει να εφησυχάζουν από το γεγονός ότι έχουν μαζί τους προσδεδεμένο το πολιτικό και συνδικαλιστικό κατεστημένο, έχουν όμως απέναντί τους τον ναυτεργατικό κόσμο και την συντριπτική πλειοψηφία του λαού ο οποίος δείχνει περισσότερο από ποτέ αποφασισμένος να πάρει τις τύχες στα χέρια του!
Υ.Γ.: Τα νησιά Μάρσαλ βρίσκονται στον κεντρικό Ειρηνικό ωκεανό μεταξύ της Χαβάης και της Παπούα – Νέας Γουϊνέας, και πέρα από φορολογικός παράδεισος για τους κεφαλαιοκράτες, παρέχουν ένα ιδιαίτερα ευνοϊκό και ευέλικτο νομικό καθεστώς για την σύσταση και εγκατάσταση εταιριών καθώς επίσης ένα ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο προστασίας των μετόχων και των διευθυντικών στελεχών των εταιριών που έχουν την έδρα τους εκεί.
*Ο Αντώνης Νταλακογεώργος είναι Πρόεδρος της ΠΕΝΕΝ