Οι παράλληλοι μονόλογοι για την ανάπλαση της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης είναι ένας ακόμη προσχηματικός τρόπος για να ικανοποιηθεί το δημοκρατικό θυμικό μας. Κατά τα άλλα όλα δείχνουν ότι πρόκειται για προσχηματική φλυαρία διαφόρων υποτίθεται «ειδικών» και πολιτικών. Και εάν η παρότρυνσή μου προς την Κυβέρνηση και την υποψήφια δήμαρχό της για τη Θεσσαλονίκη Κατερίνα Νοτοπούλου «να βγάλουν το σκασμό», η αντίστοιχη προς τον Νίκο Ταχιάο και τους συνεργάτες του θα ήταν «μην λέτε ότι σας κατέβει». [Για τις θέσεις ΣΥΡΙΖΑ-Νοτοπούλου βλ. το άρθρο μου, Όμηρος Ταχμαζίδης, Κυβέρνηση και Νοτοπούλου καλύτερα «να βγάλουν το σκασμό»]
Στον Νίκο Ταχιάο τώρα ή σε αυτούς τέλος πάντων που συνέγραψαν το άρθρο με τον τίτλο «Η μεγάλη πρόκληση για το εκθεσιακό και για την πόλη». [Εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, Κυριακή 17 Μαρτίου 2019]. Αυτός/αυτοί θεωρεί/ουν ότι η πρόταση της διοίκησης της ΔΕΘ, «που εμφανίζεται ως λύση ανάγκης» είναι «και η βέλτιστη λύση». Κατά συνέπεια όσα γράφτηκαν και ειπώθηκαν και όσες προτάσεις διατυπώθηκαν στο παρελθόν ήταν χειρότερες και μη-συμφέρουσες για την «ανάπτυξη» της πόλης. Χαμένος χρόνος και άσκοπη φλυαρία δηλαδή. Που στηρίζει ο Νίκος Ταχιάος και οι παρατρεχάμενοι του αυτόν τον ισχυρισμό;
Ο επίσημος υποψήφιος της «Νέας Δημοκρατίας» και για κάποιους εκλεκτός του Κυριάκου Μητσοτάκη, αντιθέτως για τους άσπονδους κομματικούς φίλος του ένας «φυτευτός» της Αθήνας στην Θεσσαλονίκη, προκρίνει την επιλογή της συγκεκριμένης «ανάπλασης», διότι θεωρεί την Θεσσαλονίκης «μονοκεντρική» πόλη. «Η Θεσσαλονίκη είναι μια μονοκεντρική πόλη», διατείνεται και επεξηγεί ότι «οι κεντρικές λειτουργίες της, οι χώροι τουριστικού ενδιαφέροντος, ακόμα και οι διοικητικές υπηρεσίες της συγκεντρώνονται στην πλειονότητά τους στην περίμετρο της πυρίκαυστου και εντός της».
Με ένα τέτοιο σόφισμα θεωρεί την πρόταση ανάπλασης ως την «βέλτιστη». Τι είναι μια «μονοκεντρική πόλη» είναι εύκολο να αντιληφθεί ο καθένας , «πόλη με ένα κέντρο». Επειδή κάθε «κεντρισμός» συνοδεύεται από μια μονόχνωτη θεώρηση των πραγμάτων και ακόμη πιο μονοκόμματη πρακτική (βλ. στις θεωρητικές επιστήμες όλες τις έννοιες με το δεύτερο συνθετικό τη λέξη «κεντρισμός», π.χ. ευρωκεντρισμός, ανδροκεντρισμός, γερμανοκεντρισμός κ.ο.κ.) έχει ενδιαφέρον να εξετάσουμε αυτόν τον ισχυρισμό του Νίκου Ταχιάου και τις συνέπειές του στην πολιτική πρακτική.
Κατά πρώτον να σημειώσουμε ότι ομιλεί ένας άνθρωπος του «Κέντρου» της Θεσσαλονίκης, που σημαίνει ότι οι παραστάσεις και η οπτική του καθορίζονται από αυτό το δεδομένο. Και απ΄ ό,τι φαίνεται ο Νίκος Ταχιάος αγνοεί την υπόλοιπη Θεσσαλονίκη, αυτό που αποκαλούμε πολεοδομικό συγκρότημα. Αν αυτό είναι ένα δικό μου επιχείρημα ad hominem, δεν ισχύει το ίδιο και για τα λεγόμενα περί «κεντρικών λειτουργιών». Διάφορα σημεία του πολεοδομικού συγκροτήματος λειτουργούν ως «κέντρα». «Κέντρα απόκεντρα» ήταν ένας παλαιότερος ευφημισμός που χρησιμοποιούσαν οι εσωτερικοί μετανάστες όταν επέστρεφαν για διακοπές στην ιδιαίτερη πατρίδα τους από το εκρηκτικά διογκούμενο Μολώχ του Λεκανοπεδίου: για να δηλώσουν ότι δεν ήταν «παραπεταμένοι». Για την Θεσσαλονίκη ο ευφημισμός δε χρειαζόταν, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν σχηματίζονταν διάφορα κέντρα. Σήμερα το κέντρο του Ευόσμου,, το «κέντρο» και ο πεζόδρομος της Καλαμαριάς, η περιοχή γύρω από το γήπεδο του ΠΑΟΚ ή το πάρκο του Αγίου Θεράποντα στην Τούμπα, παλαιότερα η εμπορική αγορά της Επταλόφου. Ακόμη και η θεώρησή του περί συγκεντρωμένων στο κέντρο μνημείων είναι απόρροια των ελλείψεων του στη γνώση της σύνολης πόλης. Είναι τα συμμαχικά στρατόπεδα «κέντρο», είναι η Μονή Λαζαριστών «κέντρο», είναι το τεράστιο απόθεμα των κτιριακών εγκαταστάσεων των καπναποθηκών, πολιτιστική βιομηχανική κληρονομιά της πόλης, του πολεοδομικού συγκροτήματος «κέντρο», είναι το «Αλλατίνι» «κέντρο»; Το ερώτημα μπορεί να επιμηκυνθεί προσθέτοντας και άλλα μνημεία και χώρους «τουριστικού ενδιαφέροντος», αλλά μετά θα πρέπει να εξηγώ στον Νίκο Ταχιάο και στους συνεργάτες του γιατί μπορεί να είναι οι «καπναποθήκες» και χώροι τουριστικού ενδιαφέροντος. Για αυτό εμείς στην Δημοτική Κίνηση «Υψίπολις» και ο επικεφαλής του συνδυασμού μας Γρηγόρης Ζαρωτιάδης, Κοσμήτορας της σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, ομιλούμε για «δημιουργική οικονομία» σε όλο το πολεοδομικό συγκρότημα. Με βάση αυτές τις σκέψεις και αντιλήψεις μας θεωρούμε ότι η συγκεκριμένη πρόταση για ανάπλαση της ΔΕΘ είναι αποπροσανατολιστική, δυσλειτουργική και επιβαρυντική από πολλές απόψεις και το κυριότερο όλων είναι μειωμένων προσδοκιών για την πόλη και το μέλλον της. Δεν στηρίζεται σε μια συνολική θεώρηση της πόλης, των σημερινών αναγκών και δυνατοτήτων της και της μελλοντικής ανάπτυξης της.
Ο Νίκος Ταχιάος με την αυθαίρετη «θεωρία» του περί μονοκεντρισμού, δεν κάνει τίποτε παραπάνω από το να αντιμετωπίζει τα ελλείμματα, τις αβλεψίες και τις αδυναμίες του παρελθόντος ως φυσικές εξελίξεις των πραγμάτων. Και ολισθαίνει σε επικίνδυνους ψευδοθεωρητικούς παραλογισμούς. Θα μπορούσα να αναφέρω και μια σειρά χώρους του κεντρικού δήμου που λειτουργούν ως κάποιου τύπου «κέντρα», αλλά δεν έχει και τόσο σημασία. Εκείνο που έχει σημασία είναι η σύγχυση του Νίκου Ταχιάου. Επικαλείται μια κατάσταση που οφείλεται σε πολιτικούς λόγους, όχι για να την αναιρέσει αλλά για να την ενισχύσει ακόμη περισσότερο: σε τελική ανάλυση να επιτείνει τις όποιες δυσλειτουργίες της πόλης και να διογκώσει τα υφιστάμενα προβλήματά της.
*Ο Όμηρος Ταχμαζίδης είναι μέλος του Ε.Γ. της «Σοσιαλιστικής Προοπτικής» και της ΔΚΘ «Υψίπολις» με υποψήφιο δήμαρχο τον Γρηγόρη Ζαρωτιάδη