Aπό το νέο έτος ξεπαγώνουν σταδιακά οφειλές ύψους περίπου 40 δισ. ευρώ, που δημιουργήθηκε από τον Μάρτιο του 2020 μέχρι και σήμερα. Συγκεκριμένα από το 2022 θα πρέπει να επιστραφούν σταδιακά 5,3 δισ. ευρώ από τις επιστρεπτέες προκαταβολές, να αποπληρωθούν χρέη προς την εφορία ύψους 2,26 δισ. ευρώ, χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία, ενώ την ίδια στιγμή θα ξεκινήσει η σταδιακή επαναφορά των δανείων που βρίσκονται σήμερα σε αναστολή και αγγίζουν τα 29 δισ. ευρώ. Ταυτόχρονα, υπάρχει έντονος προβληματισμός για τις επιταγές που είναι σε αναστολή. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το ποσό των επιταγών που εκδίδεται σε μηνιαία βάση ανέρχεται στα 5-6 δισ. ευρώ. Αν και για όλα τις οφειλές υπάρχουν ρυθμίσεις, ωστόσο είναι άγνωστο πόσοι θα καταφέρουν να ανταποκριθούν στις συσσωρευμένες υποχρεώσεις. Ειδικότερα:
Ρύθμιση οφειλών
Με τη νέα ρύθμιση οφειλών περισσότεροι από 1 εκατομμύριο οφειλέτες του ελληνικού Δημοσίου μπορούν να ρυθμίσουν σε έως και 72 δόσεις τις οφειλές. Συγκεκριμένα, μπορούν να επιλέξουν 36 άτοκες δόσεις ή 72 έντοκες με επιτόκιο 2,5%. Στη ρύθμιση των οφειλών μπορούν να ενταχθούν χρέη που δημιουργήθηκαν την περίοδο της πανδημίας, και συγκεκριμένα από τον Μάρτιο του 2020 έως και τον Ιούλιο του 2021. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να έχουν αποπληρωθεί παλαιά χρέη που δημιουργήθηκαν την περίοδο προ της πανδημίας. Στη ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν:
– 392.785 φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα.
– 299.195 φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν επιχειρηματική δραστηριότητα (κυρίως μισθωτοί που τέθηκαν σε αναστολή και ελεύθεροι επαγγελματίες, αλλά και ιδιοκτήτες ακινήτων που έχασαν εισοδήματα από ενοίκια).
– 134.455 νομικά πρόσωπα.
Επιστρεπτέες προκαταβολές
Από τα 8,3 δισ. ευρώ που δόθηκαν μέσω των επιστρεπτέων προκαταβολών, πρέπει να επιστραφούν από τα τέλη Ιανουαρίου τα 5,3 δισ. ευρώ. Πολλοί ζητούν τη μετάθεση του χρόνου αποπληρωμής τουλάχιστον κατά ένα εξάμηνο ή ακόμα και έναν χρόνο, αλλά η κυβέρνηση δεν έχει ανοίξει ακόμη τα χαρτιά της. Παράλληλα, πολλοί ζητούν κούρεμα του ποσού, κάτι το οποίο το επιτρέπει ο νόμος. Συγκεκριμένα, η ευρωπαϊκή νομοθεσία επιτρέπει στην κυβέρνηση το ποσό στο σύνολό του να είναι μη επιστρεπτέο. Με βάση τα σημερινά δεδομένα, όσοι συμμετείχαν στην επιστρεπτέα προκαταβολή θα έχουν δύο επιλογές για την αποπληρωμή του επιστρεπτέου ποσού. Ειδικότερα:
1. Αποπληρωμή του οφειλόμενου ποσού σε 60 δόσεις. Η πρώτη δόση, με βάση τα όσα έχουν ανακοινωθεί, θα καταβληθεί στο τέλος Ιανουαρίου 2022. Για παράδειγμα, στην περίπτωση που κάποιος δικαιούχος έλαβε ποσό ύψους 100.000 από τους τρεις τελευταίους κύκλους του προγράμματος, θα πρέπει να επιστρέψει το 50%, δηλαδή 50.000 ευρώ. Χωρίς να υπολογιστεί το επιτόκιο, ο ανωτέρω θα πρέπει να καταβάλλει στο τέλος κάθε μήνα περίπου 833 ευρώ.
2. Αποπληρωμή του ποσού εφάπαξ. Όσες επιχειρήσεις και επαγγελματίες αποφασίσουν να αποπληρώσουν το ποσό σε μία δόση στα τέλη του έτους θα έχουν επιπλέον έκπτωση 15%. Για παράδειγμα, κάποιος που πρέπει να επιστρέψει 50.000 ευρώ και πληρώσει σε μία δόση, θα καταβάλει τελικά 42.500 ευρώ. Δηλαδή το μη επιστρεπτέο ποσό θα φτάσει τα 57.500 ευρώ.
Διευθέτηση οφειλών
Αναμένονται και οι αιτήσεις και οι διευθετήσεις οφειλών στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού. Η εξέλιξη αυτή ενεργοποιεί τη ρύθμιση που προβλέπει την καταβολή των υποχρεώσεων σε έως και 240 δόσεις ή και έως 480 δόσεις για τα χρέη προς τις τράπεζες.