Η διαμάχη για τα δικαιώματα των Γάλλων αλιέων στα Στενά και ειδικά στην περιοχή γύρω από τη νήσο Τζέρσεϊ έχουν ανεβάσει επικίνδυνα την ένταση, αναδεικνύοντας ένα από τα πολλά προβλήματα που έχουν παραμείνει άλυτα μετά το Brexit.
«Η αντίδραση που βλέπουμε από τη Γαλλία είναι περίπου αυτή που θα αναμέναμε να δούμε από το Ιράν ή τη Ρωσία (…) Μοιάζει περίπου με κήρυξη πολέμου». Η δήλωση που έκανε ο πρόεδρος της Ένωσης Αλιέων της νήσου Τζέρσεϊ, με πληθυσμό 110.000 περίπου κατοίκων, αποτυπώνει το πολεμικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί εδώ και μερικές ώρες εκεί – αναγκάζοντας ακόμη και την ΕΕ να παρέμβει ανήσυχη και να ζητήσει από τα εμπλεκόμενα μέρη «ηρεμία».
Η έκκληση δεν θα είναι εύκολο να εισακουστεί μετά τα όσα έχουν προηγηθεί: Οι νέες άδειες που εξέδωσε αυτή την εβδομάδα η αυτόνομη κυβέρνηση του Τζέρσεϊ – το μεγαλύτερο νησί της Μάγχης, που βρίσκεται σε απόσταση μόλις 25 χιλιομέτρων από τις γαλλικές ακτές, όμως υπεύθυνο για την ασφάλειά του είναι το Ηνωμένο Βασίλειο – περιέχουν σημαντικούς περιορισμούς, γεγονός που προκάλεσε την έντονη αντίδραση των Γάλλων ψαράδων και της κυβέρνησης στο Παρίσι.
Ναυτικός αποκλεισμός και μπλακ-άουτ
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πρώτοι απείλησαν με μαζική «εισβολή» στα χωρικά ύδατα του Τζέρσεϊ και με ναυτικό αποκλεισμό του, ενώ η αρμόδια υπουργός της κυβέρνησης Μακρόν, Ανίκ Ζιραρντέν, απείλησε ευθέως με διακοπή της ηλεκτροδότησης, η οποία εξασφαλίζεται από τρία υποθαλάσσια καλώδια που ξεκινούν από τη Γαλλία και τροφοδοτούνται από την κρατική εταιρεία EDF.
Σε αυτό το φόντο, η κυβέρνηση του Λονδίνου εξέφρασε την πλήρη αλληλεγγύη του στο Τζέρσεϊ, ενώ το υπουργείο Άμυνας διέταξε την επείγουσα μετάβαση στην περιοχή δύο οπλισμένων περιπολικών σκαφών, ώστε να αποτραπεί κάθε επιχείρηση ναυτικού αποκλεισμού.
Η άλλη πλευρά δεν έμεινε με σταυρωμένα χέρια. Από το πρωί, οι πληροφορίες αναφέρουν πως περίπου 100 γαλλικά αλιευτικά κατευθύνονται προς το νησί, ενώ το Παρίσι έδωσε εντολή να μεταβούν εκεί και δύο γαλλικά περιπολικά σκάφη, που προφανώς θα παραταχτούν απέναντι από τα βρετανικά.
Φυσικά, οι δύο κυβερνήσεις προβάλλουν η καθεμία τα δικά της επιχειρήματα. Η βρετανική ισχυρίζεται πως οι νέες άδειες και ρυθμίσεις συμβαδίζουν με την πρόσφατη συμφωνία για το Brexit. Η δε γαλλική αντιτείνει ότι παραβιάζεται κατάφωρα το προβλεπόμενο μεταβατικό διάστημα και τα κατοχυρωμένα εδώ και αιώνες δικαιώματα των Γάλλων αλιέων – και μάλιστα, σε μια περιοχή που είναι δίπλα στη χώρα τους και πολύ μακριά από τις βρετανικές ακτές.
Μια διαμάχη που κρατάει χρόνια
Το σκηνικό θα μπορούσε κυριολεκτικά να χαρακτηριστεί ως τα… Ίμια της Μάγχης – πολύ περισσότερο καθώς η αντιπαράθεση αυτή έχει παρελθόν και αποτέλεσε ένα από τα «αγκάθια» των διαπραγματεύσεων για το Brexit. Αρκετοί θυμούνται, άλλωστε, ότι στα Στενά της Μάγχης έχουν επανειλημμένως σημειωθεί…. ναυμαχίες ανάμεσα σε γαλλικά και βρετανικά αλιευτικά, με την – διακριτική συνήθως – παρουσία και πολεμικών πλοίων.
Η υπόθεση έχει, προφανώς, ευρύτερες διαστάσεις, έστω κι αν επί της ουσίας πρόκειται για μια μάχη γοήτρου και εθνικής υπερηφάνειας ανάμεσα σε Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο. Αναδεικνύει δε τα πολλά κενά που έχουν απομείνει μετά τις συμφωνίες που διέπουν το Brexit – κάποια από τα οποία είναι πολύ πιο σοβαρά, όπως αυτό που αφορά το καθεστώς στα σύνορα της Ιρλανδίας με τη Βόρειο Ιρλανδία.