Το Πορτογαλικό εγχείρημα κυβέρνησης Κομμουνιστών-Μπλόκο Αριστεράς-Σοσιαλιστών το οποίο διήρκησε περίπου 6 χρόνια, κατέδειξε ότι η συγκυβέρνηση αυτή μάλλον βοήθησε την ανασύνταξη και ενίσχυση του Σοσιαλιστικού κόμματος, ενώ αποδυνάμωσε τις αριστερές δυνάμεις. Και το Πορτογαλικό πείραμα έρχεται να καταδείξει την αδυναμία της Αριστεράς στην εποχή μας.
Ν.Ζ
Πολιτική κρίση έχει ξεσπάσει στην Πορτογαλία μετά την καταψήφιση του προϋπολογισμού, που σηματοδότησε και τη διάλυση της ιδιότυπης συμπολίτευσης του Σοσιαλιστικού Κόμματος και των κομμάτων της Αριστεράς («Μπλόκο» και «Κομμουνιστικό Κόμμα Πορτογαλίας»), τη λεγόμενη «Geringonca»(“τέχνασμα”)
Τα δύο κόμματα στήριζαν κοινοβουλευτικά το Σοσιαλιστικό Κόμμα από το 2015, όταν και ανέλαβε τη διακυβέρνηση, ωστόσο αυτή η στήριξη τερματίστηκε με την κατάθεση του προϋπολογισμού. Η κυβερνητική πρόταση ψηφίστηκε μόνο από 108 βουλευτές και καταψηφίστηκε από 117, της Δεξιάς αλλά και της Αριστεράς, που πλέον βρίσκεται στην αντιπολίτευση.
Η Πορτογαλία οδηγείται στις κάλπες με την Πορτογαλίδα ευρωβουλευτή Μαρίζα Ματίας, από το «Μπλόκο». Η Ματίας ήταν υποψήφια για την προεδρία της Πορτογαλίας το 2016 και κέρδισε το 10,2% των ψήφων. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ποσοστό που έχει αποσπάσει γυναίκα, υποψήφια για την προεδρία.
► Η κυβερνητική σύμπλευση μεταξύ Σοσιαλιστικού Κόμματος, του Μπλόκ και του ΚΚ Πορτογαλίας (PCP) τερματίστηκε. Υπήρχε πιθανότητα για κάποιον συμβιβασμό;
Υπήρχαν αρκετές προσπάθειες για συμβιβασμό, αλλά η κυβέρνηση τις απέρριψε όλες. Τόσο το “Μπλόκο της Αριστεράς” όσο και το PCP, παρουσίασαν μέτρα σε τομείς όπως η υγεία, τα εργασιακά δικαιώματα και η κοινωνική ασφάλεια. Αυτά τα μέτρα δεν άλλαζαν την φύση του προϋπολογισμού, αλλά θα ήταν το κλειδί για να απαλλαχθούμε από τα κατάλοιπα της τρόικα στην πορτογαλική νομοθεσία.
Μεταξύ του 2015 και του 2019 το Σοσιαλιστικό κόμμα είχε συμφωνία με αριστερά κόμματα που έγινε γνωστή ως Geringonca. Αυτό συνέβη γιατί το Σοσιαλιστικό Κόμμα έχασε τις εκλογές, αλλά υπήρχε πλειοψηφία αριστερών κομμάτων στην Βουλή, οπότε μπορούσε να δημιουργηθεί μία κυβέρνηση μειοψηφίας. Aυτό ήταν το “τέχνασμα”.
Όταν το 2019 το Σοσιαλιστικό κόμμα κέρδισε τις εκλογές αλλά χωρίς απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή, το Μπλόκο της Αριστεράς πρότεινε να διατηρηθεί η συμφωνία, αλλά η πρόταση απορρίφθηκε από το Σοσιαλιστικό κόμμα, καθώς ήθελε να διαπραγματεύεται τιν προϋπολογισμό κάθε χρονιάς, πράγμα που δεν έβρισκε σύμφωνο το Κομμουνιστικό κόμμα. Έτσι, θα έλεγα ότι η ρήξη έγινε το 2019.
Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, η απόρριψη του προϋπολογισμού από την Βουλή, δεν σήμαινε απαραίτητα εκλογές. Μία επιλογή θα μπορούσε να είναι να ζητηθεί από την κυβέρνηση να παρουσιάσει μία νέα πρόταση για τον προϋπολογισμό, αλλά αυτή η επιλογή δεν εξετάστηκε ποτέ ούτε από τον Πρωθυπουργό, ούτε από τον Πρόεδρο. Αυτό δείχνει να είναι μία εκλογική στρατηγική από την κυβέρνηση σε συμφωνία με τον Πρόεδρο.
► Στις εκλογές, ο Κόστα θα χρησιμοποιήσει το δίλημμα «εμένα ή την δεξιά». Θα είναι εύκολο για το Μπλόκο και την αριστερά να το αντιμετωπίσει αυτό;
Αυτές οι εκλογές θα είναι πολύ δύσκολες για τα αριστερά κόμματα, καθώς το αφήγημα που έχει δημιουργηθεί είναι η Αριστερά είναι υπεύθυνη για την αποτυχία. Το δίλημμα «εμένα ή την δεξιά» χρησιμοποιείται από τον Κόστα εδώ και πολύ καιρό και δείχνει ότι σε αυτό θέλει να παραμείνει. Για αυτό, το να κάνει ευάλωτη την αριστερά είναι βασικό στοιχείο στην στρατηγική του.
► Βλέποντας την εμπειρία του 2015 θεωρείτε ότι είχε θετικό αντίκτυπο στην Αριστερά και στην χώρα γενικότερα;
Δεν είχε απλά θετικό αντίκτυπο για την χώρα, αλλά άλλαξε τον τρόπο που διεξάγεται η πολιτική στην Πορτογαλία από την δικτατορία και μετά, δείχνοντας ότι υπάρχουν εναλλακτικές, πέρα από το κέντρο. Δυστυχώς, το Σοσιαλιστικό κόμμα δεν θέλει να διερευνήσει την πιθανότητα αυτή η λύση να προχωρήσει.
