Εκ του προχείρου και προς παιγνιδισμόν.
Βροτός: αυτός που για να ζει τρώει.
Θνητός: αυτός που πρόκειται να πεθάνει.
Εργάτης: αυτός που παράγει έργο.
Έργο: ποιητικό, λογοτεχνικό, θεατρικό, ζωγραφικό, καλλιτεχνικό, θεϊκό, ανθρώπινο.
Ποιητής: αυτός που δημιουργεί, που ποιεί.
Πόλις, πολίτης, πολιτική, πολιτισμός – τη λέξη υποβάθμισαν οι Λατίνοι σε politia, police, αστυνομία.
Λαός: αυτός που δημιουργήθηκε από τις πέτρες που έριξε πίσω του ο Δευκαλίων μετά τον κατακλυσμό.
Δήμος: ο πολιτικώς οργανωμένος λαός.
Δίας, dia, day, ημέρα, Άδης, σκότος, σκοτώνω.
Χρήμα, χρήσις, χρέος.
Στρατιώτης: αυτός που καλείται, soldier: αυτός που πληρώνεται έναν σόλδιο διά πάσαν διαταγή.
Ίσταμαι, στέκομαι, stand – υπερασπίζομαι, εξανίσταμαι, ανασταίνομαι, στάσις, επανάσταση, συντάσσομαι, σύνταγμα, constitution, σταθερός, στάνταρ.
Έθνος: το πολιτικό και το πολιτισμικό πλαίσιο που δημιουργούν οι λαοί με το σύνολο των τάξεων που περιέχουν.
Κράτος: η δύναμη. Εργαλειοποιημένη.
Πρόσωπο: αυτός που δεν είναι ιδιώτης, άτομο, θηρίο ή θεός.
Νους, νοημοσύνη, νομίζω, νέμομαι, νόμος, νομή, νόμισμα.
Υπερταμείο, υπεράνθρωποι, υπέροχοι, υπεράνω του καλού και του κακού, ϋber alles, υπερπλεόνασμα.
Υποκατώτατος μισθός, υπόχρεοι, υπόδουλοι, υποζύγια, μες στην υπόγεια την ταβέρνα – κβαντικά συνώνυμα: χθόνιοι, υποχθόνιοι θεοί. Και Τιτάνες. Αλυσοδεμένοι με πυρ, γη και αίμα.
Ελευθερία: λέξη αγνώστου ετύμου.
Ελεύθερος: εκείνος που νοιάζεται για τους άλλους και πράττει αναλόγως.
Ανδραγαθεία: η πρώτη μορφή μαφίας που οργάνωσε ο Διονύσιος των Συρακουσών προκειμένου τα κακόβουλα έργα του να προστατεύονται από την οργή των νόμων. Σε ορισμένες περιοχές της Σικελίας η cosa nostra ονομάζεται ακόμα adragathia.
Μνημόνιο: ένα σύμπλεγμα νόμων που αυτοπροστατεύονται απ’ την ηθική.
Αφήγημα: η μαλακία σοβαροφανής.
Πατρίδα: ουσιαστικό γένους θηλυκού με έτυμο αρσενικό. Κάτι δηλαδή όπως οι γονιοί μας.
Πρέσπες: Λίμνες. Μεγάλη και Μικρή. Εκεί δημιουργήθηκε και το λεγόμενο «Πρώτο Βουλγαρικό Βασίλειο» ή βασίλειο της Αχρίδας (Οχρίδας). Σήμερα η περιοχή αυτή ονομάζεται Βόρεια Μακεδονία και κατοικείται από Μακεδόνες. Οι οποίοι ομιλούν τη μακεδονική –γλώσσα σλαβονική, μέσω της οποίας ο Κύριλος και ο Μεθόδιος διέδωσαν τον χριστιανισμό στους Έλληνες, τους Ρώσους και τους Αβησσυνούς.
Σάββας Ξηρός: Δολοφόνος. Κατά συρροήν, σήριαλ κήλερ. Το νυν ανάπηρος. Κατούρησε στο πηγάδι κι έτσι ούτε μια μέρα άδεια από τις άδειες του Κουφοντίνα μπορεί να πάρει.
Διχασμός: αν ένας δεξιός σου πει καλημέρα, η καλημέρα είναι δεξιά και εθνικιστική.
Βία: αδελφή του Κράτους και κόρη της Νύχτας. (Για το δεύτερο οι γνώμες διϊστανται, για το πρώτο ομονοούν).
Ντόυτσε Μπανκ: κατηγορείται για διαφθορά και ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Φρίξον, Ήλιε! Διεφθαρμένη Τράπεζα στην τέταρτη πιο διεφθαρμένη χώρα του κόσμου;! Quo vadis, ηθικό πλεονέκτημα;
ΕΡΤ: «ελληνικέ λαέ, αυτήν τη στιγμή τα στρατεύματα των κατακτητών εισέρχονται στα βόρεια προάστια των Αθηνών…» – στο εξής ούτε μια λέξη απ’ όσες θα εκπέμπονται δεν θα είναι αληθινή.
Πολυτεχνείο: «εδώ Πολυτεχνείο, εδώ ο σταθμός των ελεύθερων αγωνιζόμενων Ελλήνων» – μια φορά κι έναν καιρό.
Πλήθων: «Έλληνες εσμέν το γένος» – όπως η λαλιά μας και η παιδεία μας μαρτυρούν.
Μαλαματένια λόγια: το την Πόλιν σοι δούναι ουκ εμόν έστι γκόου μπακ μανδάμ Μέρκελ.
Θρήνος: «τι έχεις, Κωνσταντίνε μου και λιβανιές μυρίζεις;…».
Πλειστηριασμοί Α’ κατοικίας: η έξοδος απ’ την Εδέμ. Τα παιδικά δωμάτια δεν υπάρχουν πια ή (καθώς έγραψε ο Καρκαβίτσας) «στην άλλη ζωή, στην άλλη ζωή», όπως φώναζε ο μούργος μαυροκαπετάνιος σε εκείνους που άφηνε πίσω του να πνιγούν στη λυσσασμένη θάλασσα…
Κρίση: οι κρίσεις, ο τρόπος που λειτουργεί ο καπιταλισμός. Τις αιτίες της κρίσης του 2008 τις κρύψαμε κάτω απ’ το χαλί. Η κρίση που έρχεται θα αράξει στο σαλονάκι μας.
Γέρων: ο απόμαχος της εργασίας, ο σεβαστός, ο σεβάσμιος, ο βετεράνος. Οι Σπαρτιάτες ράβδιζαν όσους δεν τιμούσαν τους γέροντες και οι Αθηναίοι τους εξόριζαν. Ο καπιταλισμός τους ξεφτιλίζει και οι υπομείονες της Αριστεράς που Γονάτισε καλούν τον Άδη να τους πάρει μια ώρα αρχύτερα.
Θεόδωρος Κολοκοτρώνης: Ωρε, Έλληνες…
Άγιος Βασίλειος: Επίσκοπος Καισαρείας. Οργάνωσε το αλληλέγγυον σε θεσμό. Για αιώνες μετά, στην Ανατολία αλλά και την υπόλοιπη Ελλάδα, όσοι πλούσιοι δεν χορηγούσαν ένα πτωχοκομείο ή ένα νοσοκομείο ή ένα σχολείο γίνονταν αποσυνάγωγοι από την ενορία, την κοινότητα, την εκκλησία. Κατόπιν ήρθαν Τούρκοι, ήρθαν Φράγκοι και στρώσαμε…
[Παρένθετο: «σε μια ’κλησιά μοναχική πεντέξι δερβισάδες (…) όμως οι άγιοι ήταν ζωγραφιστοί κι η μοναξιά μεγάλη…»]
Αέρααα: ιαχή αγνώστου εξηγήσεως.
Βλαξ: ο, η βλαξ, το βλακώδες. Ο τύπος δεν απαντάται στην εκδοχή η βλακεύτρια κατά το η βουλεύτρια. Περίεργον.
Γλίτσα: η αηδία του βίου, η λάσπη στα τενάγη του κάτω κόσμου, τα τρολ.
Dignitas: η Αξιοπρέπεια.
Ελπίδα: όλα τα άλγη, τα άγη και τα βάσανα στο κουτί της Πανδώρας είχαν μορφή: η σαρανταποδαρούσα του φθόνου, η σαύρα της αρρώστιας, η αράχνη της ζήλειας κ.τ.λ. Μονον η ελπίδα δεν έχει σχήμα απτό, διότι η ελπίδα είναι η ψυχή μας.
Αγάπη: Το όλον (εις) ένα.
Αντάρτης: ο δίκαιος που άγεται απ’ την ελπίδα και φέρεται απ’ την αγάπη…
Όπως είπαμε, λέξεις εκ του προχείρου κάτι σαν κάλαντα και σαν ευχές για τη χρονιά που έρχεται, που όμως φθάνει κι αυτή καρφωμένη στα καρφιά των σταυρωτήδων, αλυσοδεμένη στις βουλές (και τις Βουλές) των Δυνατών, αγάντα πέτρες του Δευκαλίωνα…
*Πηγή: topontiki.gr (Από την στήλη του Στάθη «Τα Πρασσεινάλογα»).
