Είναι η δεύτερη χρονιά φέτος που η Αθήνα ζει κάτι πρωτόγνωρο. Αν και η μακραίωνη πορεία της μέσα στο χρόνο δηλώνει μια απίστευτη ποικιλία καταστάσεων, έτσι που θα έλεγε κανείς ότι τα έχει ζήσει όλα, υπάρχει κάτι που στα νεότερα χρόνια της ιστορίας της το έχει στερηθεί: το γιορτασμό της Νίκης. Ακόμα και τις εθνικές μας εορτές, δεν τις γιορτάζουμε τη μέρα της Νίκης του αγώνα, αλλά εκείνη της συμβολικής αρχής του. Γιορτάζουμε δηλαδή το πότε ξεκινήσαμε να παλεύουμε και όχι το πότε νικήσαμε.
Κι όμως η Αθήνα, σαν κέντρο του σύγχρονου ελληνικού κράτους, θα είχε πολλές νίκες να γιορτάσει. Η ίδια η δημιουργία της σύγχρονης Ελλάδας είναι αποτέλεσμα Νίκης ενός μακρόχρονου αγώνα ενάντια στην οθωμανική αυτοκρατορία και μάλιστα νικών, αφού πόντο-πόντο ελευθερώθηκαν οι περιοχές της. Αλλά και το Σύνταγμα κατακτήθηκε με σκληρό αγώνα ενάντια στους ξενόφερτους αφέντες της. Και σε όλα τα κατοπινά χρόνια οι μάχες διαδέχονταν η μία την άλλη, για την απόκτηση, την εδραίωση, ακόμα και την επανάκτηση της ελευθερίας. Και ήταν όλες μάχες του λαού, των από κάτω και τέλειωσαν όλες νικηφόρες. Κι όμως η Αθήνα δε γιορτάζει ούτε μία νίκη, όχι γιατί δεν έχει νίκες για να γιορτάσει, αλλά γιατί δεν την αφήνουν να το κάνει.
Αυτό συνέβη και σε μια από τις πιο πρόσφατες νίκες, αυτή ενάντια στους ναζί κατακτητές. Η απελευθέρωση που κερδήθηκε με τόσο αγώνα και τόσες θυσίες του λαού, δε γιορτάστηκε ποτέ. Αντίθετα σε όλα τα μετεμφυλιακά χρόνια αναγκαστήκαμε να μιλάμε ψιθυριστά γι’ αυτό το μεγαλειώδη αγώνα και την απίστευτη Νίκη του λαού μας. Μάθαμε να κρύβουμε την αλήθεια, σε ξεχασμένες σε σεντούκια φωτογραφίες, σε ανείπωτες ιστορίες, σε ψιθυριστούς λυγμούς.
Ακόμα και μετά τη μεταπολίτευση που και μ’ άλλους αγώνες και μ’ άλλες νίκες, ξετινάξαμε το σκληρό μετεμφυλιακό κράτος, ακόμα και τότε μιλάγαμε γι’ αυτή τη νίκη γενικά, σαν να την έκαναν κάποιοι άλλοι. Αναφερόμασταν στους πιο γνωστούς και επώνυμους ήρωες αυτού του αγώνα, δε λέγαμε όμως εύκολα «ο παππούς μου», «ο θείος μου», «ο πατέρας μου» ή το λέγαμε μόνο αναμεταξύ μας, ακόμα και μετά το ’80 που πάψαμε να κυνηγιόμαστε κάθε φορά που αναφέραμε και μόνο τη λέξη Αντίσταση και Νίκη.
Ωστόσο προχθές την Κυριακή η Αθήνα και μάλιστα στο πιο κεντρικό της σημείο, στο Σύνταγμα, ντύθηκε για δεύτερη φορά με τα χρώματα της Μεγάλης Αντιφασιστικής Νίκης, όταν εκατοντάδες κάτοικοί της συμμετείχαν στην «Αθάνατη Στρατιά», κρατώντας στα χέρια τους φωτογραφίες αντιφασιστών ηρώων της μεγάλης νίκης ενάντια στο ναζισμό. Η απήχηση της εκδήλωσης έγινε μάλιστα ακόμα μεγαλύτερη με την αυτοκινητοπομπή από δεκάδες αυτοκίνητα που ξεκίνησαν από το άγαλμα του Κόκκινου Στρατιώτη στην Καλλιθέα και ήρθαν και συνάντησαν την εκδήλωση στο Σύνταγμα.
Την Αθάνατη Στρατιά διοργάνωσε και φέτος η Ομοσπονδία Μεταναστών από τις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ (Ένωση Σοσιαλιστικών Σοβιετικών Δημοκρατιών ή Σοβιετική Ένωση όπως μάθαμε να τη λέμε). Δεν είναι τυχαίο που είναι αυτοί που έντυσαν την Αθήνα με τα χρώματα της Νίκης. Είναι γιατί αυτοί έμαθαν να γιορτάζουν τις νίκες του λαού, των από κάτω, διαλαλώντας τες και αξιοποιώντας τες για να χτίσουν ένα καλύτερο αύριο. Είναι αυτοί που, παρά τις δυσκολίες και τα σκαμπανεβάσματα της ιστορίας, επιμένουν στις νίκες τους και προσπαθούν πάνω σε αυτές να χαράξουν καινούριες πορείες.
Από τους αριστερούς που γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε εδώ ωστόσο, υπήρχαν μεγάλες απουσίες, σχεδόν από όλο το χώρο της αριστεράς (την παρουσία του Παναγιώτη του Λαφαζάνη θα τη σημειώσουμε εδώ γι’ αυτό το λόγο υπογραμμίζοντάς την). Φαίνεται ότι πολλοί προτιμούν ακόμα να γιορτάζουν τις λαϊκές νίκες σε κλειστές επετειακές εκδηλώσεις ανάμεσα σε «δικούς» και «φίλους», φοβούμενοι ότι αν βγάλουν προς τα έξω τη Νίκη θα τη «λερώσουν» από τη σκόνη του δρόμου και τα χνώτα των περαστικών.
Κι όμως μόνο όταν βγει έξω η Ιστορία κι αναμετρηθεί με το βουητό των ανθρώπων και τα βάλει με τα καυσαέρια των αυτοκινήτων, μπαίνοντας μπροστά κόβοντας το δρόμο τους, γεμίζοντας τους δρόμους και τις πλατείες και σκεπάζοντας με τις δικές της ιαχές τα παράλληλα βουητά, μόνο τότε θα μπορέσει να γίνει ο σαρωτικός χείμαρρος που είναι αναγκαίος για να παραμερίσει τα εμπόδια και να ανοίξει το δρόμο για τις καινούριες περιπέτειες του ανθρώπου.
Ωστόσο η εκδήλωση φέτος ήταν μεγαλύτερη από πέρυσι και οι συμμετέχοντες, πέρα από τα μέλη της Ομοσπονδίας, ήταν πολύ περισσότεροι. Ναι, η Στρατιά των Αθανάτων ξεκίνησε και στην Αθήνα και θα συνεχίσει, γιατί είναι η ευκαιρία να δείξουμε κι εμείς τους δικούς μας ήρωες, τους δικούς μας παππούδες, τους δικούς μας πατεράδες που πολέμησαν και κέρδισαν. Είναι η ευκαιρία να μάθουμε πώς κερδίζεται η Νίκη και ότι τελικά είναι δική μας δουλειά να την κερδίσουμε. Και του χρόνου.
