Σε ένα άρθρο , το οποίο αναρτήθηκε την Πέμπτη 7 Δεκεμβρίου 2017, με τον χαρακτηριστικό τίτλο “Τις εταιρίες που ξενιτεύονται “τιμωρούν” οι καταναλωτές” η δημοσιογράφος του insider.gr Ελένη Μπότα συσχετίζει για πρώτη φορά σε παρόμοια κείμενο στο Διαδίκτυο τις κινητοποιήσεις των απεργών της Coca Cola στην Θεσσαλονίκη με την πτώση των πωλήσεων της αμερικανικής πολυεθνικής εταιρίας.
Σημειώνει σχετικώς η κ. Μπότα για την αλλαγή της στάσης των Ελλήνων καταναλωτών: “Την “πλάτη” τους γυρνούν οι καταναλωτές σε όσες επιχειρήσεις εγκαταλείπουν την Ελλάδα, μεταφέρουν την έδρα τους στο εξωτερικό ή την παραγωγή τους σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης”. Η αρθρογράφος δε διακρίνει ανάμεσα σε ελληνικές ή ξένες επιχειρήσεις, αλλά αναφέρεται σε εκείνες, οι οποίες εγκατέλειψαν την χώρα λόγω κρίσεως και μετέφεραν την παραγωγή τους και άλλες δραστηριότητές τους εκτός Ελλάδας. Σημειώνει επίσης ότι: “Τη στιγμή που η ανεργία και η χώρα έχει ανάγκη από επενδύσεις, οι εταιρίες που αποφασίζουν να βάλουν λουκέτο στα εργοστάσια τους, αφήνοντας στο δρόμο δεκάδες εργαζόμενους ή επιλέγουν άλλο φορολογικό προορισμό, τιμωρούνται από τους Έλληνες καταναλωτές, επιλέγοντας προϊόντα της ίδιας κατηγορίας που όμως παράγονται στην Ελλάδα από εταιρείες που συνεισφέρουν στην οικονομία”.
Και ως παράδειγμα για αυτή την συμπεριφορά επιχειρήσεων και την αντίδραση των καταναλωτών αναφέρει τον μεγάλο αγώνα των απεργών της Coca Cola Θεσσαλονίκης: “Είναι ενδεικτικό το παράδειγμα της Coca Cola HBC, η οποία έκλεισε το εργοστάσιο της στην Βόρεια Ελλάδα το 2012 και έκτοτε ξεσηκώθηκε θύελλα αντιδράσεων”.
Η κ. Μπότα αναφέρει και ένα άλλο στοιχείο, το οποίο δε συζητήθηκε και πολύ στη δημοσιότητα και αφορούσε στην προσπάθεια της Coca Cola να εξαγοράσει την συνεταιριστική επιχείρηση της “Σουρωτής”, αλλά οι μικρομέτοχοι, όλοι μέλη της τοπικής κοινωνίας, στράφηκαν σε άλλον επενδυτή, και συγκεκριμένα στον μεγαλομέτοχο της ΠΑΕ ΠΑΟΚ Ιβάν Σαββίδη: “Ενδεικτική δε ήταν και η στάση της τοπικής κοινωνίας στο θέμα της εξαγοράς της εταιρείας εμφιάλωσης νερού “Σουρωτή”, καθώς μπροστά στο ενδεχόμενο να την αποσπάσει η Coca Cola HBC, ζήτησε από τον επιχειρηματία, Ιβάν Σαββίδη να μπει σφήνα στις προθέσεις της πολυεθνικής”.
Η ιστορία αυτή της στροφής της τοπικής κοινωνίας προς τον ομογενή επιχειρηματία, έχει και μια σειρά άλλες “ποδοσφαιρικές” προεκτάσεις. Στέλεχος της προηγούμενης κατάστασης, το οποίο διατήρησε στη θέση του ο Ιβάν Σαββίδης, έχει στην ιδιοκτησία του μικρά γήπεδα ποδοσφαίρου, τα οποία ενοικίαζε η Coca Cola για τη διοργάνωση διαφόρων διαφημιστικών τουρνουά ποδοσφαίρου εφήβων κλπ.. Και ήταν αυτός ο οποίος παρακίνησε τους εργαζόμενους να πουλήσουν τις μετοχές τους στον ομογενή επιχειρηματία. Η άλλη “ποδοσφαιρική” παράμετρος της εξαγοράς της “Σουρωτή” από τον Ιβάν Σαββίδη, έχει να κάνει με την ευρύτερη ποδοσφαιρική κουλτούρα γύρω από το στάδιο της Τούμπας. Οι οπαδοί του Δικεφάλου θεωρούνται ως οι πιο πιστοί πότες της ρετσίνας “Μαλαματίνα” και, μάλιστα, σε διάφορους συνδυασμούς. “Μαλαματίνα” αναμεμιγμένη με “Σουρωτή”, “Μαλαματίνα” με αναψυκτικό τύπου cola, μέχρι τώρα κυρίως με Coca Cola, το περίφημο Toumba Limbre. Με την αλλαγή της ιδιοκτησίας ο συνδυασμός “Μαλαματίνας” και “Σουρωτής” φαίνεται να έχει γίνει must για πολλούς οπαδούς του Δικεφάλου, αλλά και εκείνοι, οι οποίοι παραμένουν στην κλασσική εκδοχή του Toumba Libre, αρχίζουν να αντικαθιστούν την Coca Cola, με άλλα αναψυκτικά τύπου cola. Σε κάπως πιο πλεονεκτική θέση ευρίσκεται η Loux Cola, εφόσον είναι χορηγός της ΚΑΕ ΠΑΟΚ και έχει κάποιο προβάδισμα να γίνει η συνοδευτική cola στο Toumba Libre, αν και όλα δείχνουν ότι προς το παρόν τα πράγματα είναι ανοικτά. Ενδεικτικό σημάδι της αλλαγής που συντελείται γύρω από το γήπεδο της Τούμπας, είναι ότι κανείς συναντά πλέον καταστήματα εστίασης που έχουν διάφορα αναψυκτικά τύπου cola, κάτι που σημαίνει το τέλος του μονοπωλίου της Coca Cola, σε έναν χώρο καταναλωτών, όπου δύσκολα αλλάζουν οι συνήθειες. Ήδη οι πρώτοι αψίκοροι οπαδοί του ΠΑΟΚ ενθυμήθηκαν και τις χορηγίες της Coca Cola στον Ολυμπιακό και όλα δείχνουν ότι η ποδοσφαιρική κόντρα μεταφέρεται και στο χώρο των αναψυκτικών. Μια γεύση της διαφαινόμενης από πέρυσι μετατόπισης των προτιμήσεων των οπαδών του ΠΑΟΚ πήραν από νωρίς το απόγευμα της Κυριακής κάποιοι καταστηματάρχες της Τούμπας, όταν είδαν να τελειώνουν νωρίτερα από το αναμενόμενο τα αποθέματα της “Σουρωτής”. Για τους προληπτικούς η νέα μίξη με “Σουρωτή” ήταν και “γουρλίδικι”, εφόσον ο ΠΑΟΚ νίκησε τον “Παναθηναϊκό” με το επιβλητικό 4-0 και οι οπαδοί του συνεχίζουν να ελπίζουν στην κατάκτηση του τίτλου. Πέρα από τα ευτράπελα τα οποία αφορούν στην οπαδική κουλτούρα της Τούμπας, γεγονός είναι ότι η εξαγορά της “Σουρωτής” από τον πρόεδρο του ΠΑΟΚ, φαίνεται να διασφαλίζει τις θέσεις εργασίας, εφόσον η επιχείρηση άρχισε να εξάγει μαζικώς στην αγορά της Ρωσίας και να επεκτείνει τη θέση της στην ελληνική αγορά και έχει αποφευχθεί το “λουκέτο” το οποίο θα ακολουθούσε την πιθανή εξαγορά της από την Coca Cola. Όλοι γνώριζαν ότι επρόκειτο για κίνηση αντιπερισπασμού κατά του κινήματος “Ούτε γουλιά Coca Cola”. Δεν είναι τυχαίο ότι ντόπιοι συνεργάτες της Coca Cola παρακίνησαν τους μικρομετόχους της περιοχής να πουλήσουν τις μετοχές τους στον ομογενή επιχειρηματία.
Η εξαγορά της “Σουρωτής” εκτιμήθηκε από τους απεργούς και το Κίνημα “Ούτε γουλιά Coca Cola” ότι θα επιδεινώσει ακόμη περισσότερο τις πωλήσεις της αμερικανικής πολυεθνικής στην Θεσσαλονίκη, οι οποίες, ούτως ή άλλως, περιορίζονται καθημερινώς και κάποια προϊόντα της (Fanta,Sprite, Schweppes, Frulite) τελούν υπό εξαφάνιση και γεμίζουν απλώς τα ράφια για να πάνε αργότερα μαζικώς προς απόσυρση. Η Θεσσαλονίκη έχει γίνει το θερμοκήπιο του μποϊκοτάζ κατά των προϊόντων της Coca Cola και τα αποτελέσματα γίνονται πλέον δημοσίως παραδεκτά και από τρίτους. Η “Σουρωτή”, πέρα από τη χρήση της στην πόση με ρετσίνα “Μαλαματίνα”, θα περιορίσει κατά πολύ και το μικρό, ούτως ή άλλως, μερίδιο του εισαγόμενου από την Coca Cola Schweppes.
Αναφορικώς με την αύξηση των προϊόντων των ελληνικών εταιριών “Λουξ”,” Έψα”, “Βίκος”, “Green Cola”, σημειώνει η Ελένη Μπότα: “… αυξάνουν τα μερίδια αγοράς τους και κερδίζουν ολοένα και περισσότερο την προτίμηση των καταναλωτών”.
Ο Όμηρος Ταχμαζίδης είναι μέλος του Ε.Γ. της “Σοσιαλιστικής Προοπτικής” (www.sopro.gr)
