Αποκαλύψεις από τα Malta Files έφερε στο φως έρευνα που «καίει» τον Τούρκο πρωθυπουργό.
Έρευνα αναφορικά με την περιουσία του Μπιναλί Γιλντιρίμ διεξάγει η αρμόδια ευρωπαϊκή επιτροπή (EIC) στο πλαίσιο ελέγχου των Malta Files. Οι αποκαλύψεις για το μέγεθος της περιουσίας- μαμούθ σοκάρουν καθώς σύμφωνα με την έρευνα η οικογενειακή του περιουσία ξεπερνά τα 100 εκατ. ευρώ, με πλοία και offshore εταιρείες να είναι στην κατοχή του.
Σύμφωνα με τις ειδησεογραφικές ιστοσελίδες, theblacksea.eu και mediapart.fr η περιουσία του Γιντιρίμ περιλαμβάνει 11 πλοία με ξένη σημαία, τα οποία βρίσκονται σε θυγατρικές στη Μάλτα, την Ολλανδία και τις Ολλανδικές Αντίλες, ειδικά μάλιστα στο Κουρακάο, με τις πιο ύποπτες περιπτώσεις να βρίσκονται στα νησιά Μάρσαλ και στον Παναμά. Τουλάχιστον τέσσερα από τα πλοία του έχουν χρηματοδοτηθεί με υπέρογκα δάνεια από ελβετικές και τουρκικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης και μία κρατικής τουρκικής τράπεζας.
Παρά το γεγονός ότι αρκετά από τα στοιχεία, ειδικά αυτά που βρίσκονται σε φορολογικούς παραδείσους, παραμένουν στη σκιά, τα πρακτορεία αποκαλύπτουν ότι ο γιος του Γιντιρίμ, η κόρη του, ο θείος του και τα ανίψια του έχουν αγοράσει 7 ακίνητα στην Ολλανδία, ύψους άνω των 2,5 εκατ. δολαρίων. Στην μία περίπτωση μάλιστα πλήρωσαν μετρητά.
Η έρευνα αποκάλυψε ακόμα τον τρόπο με τον οποίο ο Γιλντιρίμ χρησιμοποίησε μία από αυτές τις ολλανδικές εταιρείες για να δωρήσει ανώνυμα 600.000 ευρώ στο δήμο Pendik, κοντά στην Κωνσταντινούπολη, για την αναδόμηση νέου τζαμιού.
Η EIC, που διεξάγει την έρευνα, εντόπισε ακόμα πως οι ναυτιλιακές offshore επιχειρήσεις του Γιλντιρίμ χρησιμοποιήθηκαν προκειμένου να χτίσει την πολιτική του καριέρα ο νυν πρωθυπουργός της Τουρκίας και δεύτερος πιο ισχυρός άνδρας της χώρας.
Τα πρώτα βήματα στη ναυτιλία
Η καριέρα του στα ναυτιλιακά ξεκίνησε το 1994, όταν έγινε διαχειριστής της δημοτικής επιχείρησης İstanbul Fast Ferries Company (İDO). Από εκεί απολύθηκε το 2000, όταν αποκαλύφθηκε ότι είχε παραχωρήσει με συμφωνία τη διαχείρηση των καντινών στα πλοία στον θείο του, Γιλμάζ Ερενσέ.
Ωστόσο, στην ουσία αυτό το σκάνδαλο ελάχιστα επηρεάσει την καριέρα του. Ένα χρόνο αργότερα, το 2001, βρέθηκε να είναι το πρόσωπο κλειδί δίπλα στο πλευρό του Ερντογάν. Το 2002, μετά τη νίκη στις εκλογές, έγινε υπουργός μεταφορών στη νέα κυβένρηση, θέση που κράτησε για περίπου 12 χρόνια, με ελάχιστα διαστήματα απουσίας.
Αν και κατά καιρούς έχουν υπάρξει υπόνοιες για εμπλοκή του σε σκάνδαλα, έχει αρνηθεί να απαντήσει σε ερωτήσεις της αντιπολίτευσης και να αποκαλύψει πως έκανε την περιουσία του μέσω των ναυτιλιακών του επιχειρήσεων.
Η μόνη δημόσια ανακοίνωσή του αφορούσε σε απάντηση σε δημοσιογράφο του CNN Türk το Μάρτιο του 2013, όταν εξήγησε ότι μεταβίβασε τις επιχειρήσεις του στα παιδιά του όταν ανέλαβε πολιτικά καθήκοντα.
Τα πρώτα ύποπτα ίχνη της περιουσίας του με τις offshore εταιρείες εμφανίζονται στη Μάλτα το 1998, μέσω μίας εταιρείας που μαρτυρεί την τουρκική προέλευση των μετόχων της, της Tulip Maritime Limited.
Εμπλοκές με πολιτικούς και επιχειρηματίες
Επικεφαλής στην Tulip Maritime Limited ήταν ο θείος του Yılmaz ενώ υπήρχαν επαφές και με τον πολιτικό και επιχειρηματικό κόσμο της Τουρκίας. Μεταξύ αυτών ο γνωστός πλοιοκτήτης, Σαλίκ Ζεκί Τσακίρ , εργοδότης του Γιλντιρίμ πριν την πολιτική του καριέρα και ο Αχμέτ Εργκούν, σύμβουλος του Ερντογάν όταν εκείνος ήταν δήμαρχος Κωνσταντινούπολης αλλά και ο πρώην δικαστής Αμπάς Γκόρτσε.
Το πρώτο τους σκάφος ήταν το Silver Fish, ένα φτηνό φορτηγό πλοίο ηλικίας 20 ετών, το οποίο σύντομα το «έσπασαν» και το πώλησαν για σκραπ.
Τη δεκαετία του 2000, η ομάδα αυτή έχτισε άλλες εταιρείες και απέκτησε και άλλα πλοία. Τα περισσότερα είχαν την ίδια τύχη και έχουν ήδη πωληθεί. Μέχρι το 2009, όταν ο Γιλντιρίμ εκφώνησε τον πύρινο λόγο του στην Τουρκική Ένωση Πλοιοκτητών, όπου εξυμνούσε τον εγχώριο εθνικισμό, το τεσσάρων τόνων «City» φαίνεται να είναι το μόνο περιουσιακό στοιχείο. Και αυτό πωλήθηκε δύο μήνες αργότερα σε εταιρεία του Παναμά, τη North Bulkers S.A., πριν το «σπάσουν» και το μεταπωλήσουν και αυτό.
Από τότε, η οικογενειακή περιουσία έχει αποκτήσει τεράστια αγοραστική δύναμη. Έξι από τα έντεκα πλοία που έχουν αναγνωριστεί από τις έρευνες – αξίας μεταξύ 1,9 εκατ. και 33 εκατ. ευρώ- φαίνεται ότι έχουν αγοραστεί με τραπεζικά δάνεια. Αν ισχύει κάτι τέτοιο, αυτό σημαίνει ότι η Ολλανδική εταιρεία διαθέτει έναν τεράστιο όγκο κεφαλαίων, παρά το γεγονός ότι στα χαρτιά φαίνεται μία χρεωμένη εταιρεία.
Τα 11 πλοία και οι offshore
Τα 11 πλοία ανήκουν σε offshore εταιρείες στην Ολλανδία και τη Μάλτα , χώρες δηλαδή που προσφέρουν φορολογικά προνόμια για τις ναυτιλιακές εταιρείες.
Τον Φεβρουάριο ο Γιλντιρίμ από τη θέση του πρωθυπουργού πλέον, επισκέφτηκε τη Μάλτα για να υπογράψει μία συμφωνία για τους μετανάστες με την τοπική κυβέρνηση.
Αυτό ενδεχομένως να σημαίνει ότι σύμφωνα με τα στοιχεία ο Γιλντιρίμ επέλεξε το σύντομο δρόμο για να επισκεφτεί τα γραφεία της εταιρείας Mifsud and Sons, Ltd., στην πρωτεύουσα της Μάλτας τη Βαλέτα και την κοντινή πόλη του Σεντ Τζούλιαν.
Η εταιρεία αυτή ανήκει στον όμιλο Simon Mifsud και αντιπροσωπεύει την τελευταία ναυτιλιακή περιουσία της οικογένειας Γιλντιρίμ στη χώρα, με τις Dertel Shipping Limited, Nova Ponza Limited, Rory Malta Limited και Nova Warrior Limited στην κυριότητά της.
Οι οικογένεια Γιλντιρίμ ανέλαβε τις νέες εταιρείες στις 9 Ιουνίου του 2016, περίπου 2 βδομάδες αφού ο Ερντογάν τον έχρισε πρωθυπουργό της χώρας.
Διαχειριστής των εταιρειών είναι ο Σουλεϊμάν Βουράλ, ανιψιός του Γιλντιρίμ.
Σε τρεις από αυτές τις εταιρείες υπάρχουν τρία πλοία. Μεταξύ αυτών το MV Shark, που δεν έχει αναφερθεί ποτέ και ανήκει στην Nova Ponza Limited και την MV Frezya S, ενώ είναι καταγεγραμμένο στην Nova Warrior Limited. Άλλα δύο αξίας 1,9 εκατ. ευρώ και 2 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, αποκτήθηκαν με τη βοήθεια δανείων από την Ελβετική τράπεζα Cornèr.
Οι εταιρείες Rory Malta και Nova Ponza οδήγησαν στην Ceren Danışmanlık Denizcilik, της ναυτιλιακής εταιρείας στην Τουρκία, που δημιούργησε ο ο θείος του Γιλμάζ και ο γιος του Ριφάτ Εμράχ Ερενσέ στην Κωνσταντινούπολη στα τέλη του 2015.
Οι μέτοχοι της εταιρείας Dertel, που δε διαθέτει πλοία στο ενεργητικό της, και της Nova Warrior είναι στην ουσία η ολλανδική (και από την καραϊβική) offshore εταιρεία με την επωνυμία South Seas Shipping NV. Στα χαρτιά, αυτό οδηγεί σε αδιέξοδο, καθώς ιδιοκτήτης φαίνεται μία δικηγορική εταιρεία, στο Κουρακάο.
Η δράση στη Μεσόγειο
Σήμερα, τα πλοία της οικογένειας Γιλντιρίμ πλέουν στη Μεσόγειο, γύρω από το Μπάρι, την Ιταλία, τα ελληνικά νησιά και τις νότιες ακτές της Ισπανίας. Το κάθε ένα από αυτά κοστολογούνται μεταξύ 2 και 3 εκατ. δολαρίων.
Κανείς από την οικογένεια δεν έχει απαντήσει σε αλλεπάλληλες ερωτήσεις για την South Seas Shipping.
Αλλά ακόμα και αυτά είναι ελάχιστα μπροστά σε όσα έχει η οικογένεια στην ολλανδική εταιρεία. Εκεί τα περιουσιακά στοιχεία ξεπερνούν συνολικά τα 130 εκατ. ευρώ.
Η theblacksea.eu προσπάθησε να επικοινωνήσει με διάφορους από τους εμπλεκόμενους, αλλά κανείς δεν ήθελε να απαντήσει για το θέμα.