Οι ΗΠΑ κήρυξαν ανεπιθύμητο πρόσωπο τον πρώην πρόεδρο και πρωθυπουργό της Αλβανίας Σαλί Μπερίσα, κίνηση που, σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, προμηνύει πιθανές εξελίξεις στα Βαλκάνια.
«Διεφθαρμένες ενέργειες»
Η απόφαση των ΗΠΑ ελήφθη χθες Τετάρτη, σύμφωνα με το άρθρο 7031(γ) που αφορά το τμήμα Επιχειρήσεων και Σχετικών Προγραμμάτων του υπουργείου Εξωτερικών.
Το άρθρο δίνει στον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ την εξουσία να εφαρμόζει δια βίου απαγόρευση εισόδου στις ΗΠΑ για διεφθαρμένους αξιωματούχους.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Αντονι Μπλίνκεν έγραψε στο Τwitter:
«Οι διεφθαρμένες ενέργειες του πρώην προέδρου της Αλβανίας, Σαλί Μπερίσα, υπονόμευσαν τη Δημοκρατία στην Αλβανία. Δηλώνω δημόσια ότι ο Μπερίσα και τα άμεσα συγγενικά πρόσωπα της οικογένειάς του δεν είναι ευπρόσδεκτα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Παραμένουμε ενωμένοι ενάντια στη διαφθορά με τους εταίρους μας στην Αλβανία».
Former President of Albania Sali Berisha’s corrupt acts undermined democracy in Albania. I am publicly designating Berisha and his immediate family members as ineligible for entry into the United States. We remain #UnitedAgainstCorruption with our partners in Albania.
— Secretary Antony Blinken (@SecBlinken) May 19, 2021
«Προς ίδιον όφελος»
Οπως μεταδίδει το hellasjournal.com, ο Αντονι Μπλίνκεν αναφέρει σε δήλωσή του ότι ο Σαλί Μπερίσα «κυρίως κατά τη θητεία του ως πρωθυπουργός ενεπλάκη σε πράξεις διαφθοράς, όπως υπεξαίρεση δημοσίου χρήματος και παρέμβαση σε δημόσιες διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένης της άσκησης ισχύος προς ίδιον όφελος και πλουτισμού των πολιτικών εταίρων και των μελών της οικογένειάς του σε βάρος της εμπιστοσύνης των αλβανών πολιτών στους κυβερνητικούς θεσμούς και τους κρατικούς αξιωματούχους».
«Περαιτέρω», προσθέτει ο κ. Μπλίνκεν, «η προσωπική του ρητορική καταδεικνύει ότι θέλει να προστατεύσει τον εαυτό του, τα μέλη της οικογένειάς του και τους πολιτικούς του εταίρους σε βάρος των ανεξάρτητων ερευνών, των προσπαθειών πάταξης της διαφθοράς, και των μέτρων απόδοσης ευθυνών».
Και επισημαίνει: «Επαναβεβαιώνω την ανάγκη να υπάρξει απόδοση ευθυνών και διαφάνεια στους δημοκρατικούς θεσμούς της Αλβανίας, τις κυβερνητικές διαδικασίες και τις πράξεις των κρατικών αξιωματούχων».
Και η οικογένειά του
Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ δηλώνει πως μαζί με τον Μπερίσα κατονομάζεται ως ενεχόμενη στη διαφθορά και η σύζυγός του, Λίρι Μπερίσα, ο γιός του Σκελζέν Μπερίσα και η κόρη του Αργκίτα Μπερίσα Μαλτέζι. Ολα αυτά τα άτομα δεν επιτρέπεται να ταξιδέψουν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Τέλος, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας υπογραμμίζει πως με τη δημόσια αυτή καταγγελία κατά του Σαλί Μπερίσα και της οικογένειάς του «οι ΗΠΑ επιβεβαιώνουν την σταθερή υποστήριξη της διαδικασίας πολιτικών μεταρρυθμίσεων που αποτελούν κλειδί για τους δημοκρατικούς θεσμούς στην Αλβανία. Οι ΗΠΑ συνεχίζουν να στέκονται στο πλευρό των πολιτών της Αλβανίας. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί μέτρα σαν κι αυτό για να προωθήσει τη διαδικασία απόδοσης ευθυνών για τους διεφθαρμένους παράγοντες στην περιοχή αυτή και παγκοσμίως».
Πολλά ερωτήματα
Ο Αλβανός πολιτικός αναλυτής Φάτος Λουμπόνια, σχολιάζοντας στην αλβανική εφημερίδα gazeta shqiptare την απόφαση των ΗΠΑ, εκφράζει τις ανησυχίες του για τυχόν γενικότερες εξελίξεις που μπορεί να σχετίζονται και με την πιθανή αλλαγή των συνόρων στα Βαλκάνια.
Οπως μεταδίδει το echedoros-a.gr, επικαλούμενο την αλβανική εφημερίδα, ο Λουμπόνια είπε ότι αν αυτή η απόφαση των ΗΠΑ είχε ληφθεί το 1996-97 θα ήταν πολύ ευχαριστημένος, καθώς θα προσέφερε στήριξη στη Δημοκρατία, αλλά σήμερα φαίνεται ως αναχρονιστική κίνηση, που υποδηλώνει κάτι άλλο.
Για τον ίδιο, δεν πρόκειται για τη Δημοκρατία, αλλά για πολιτική υποστήριξη που δίδεται στον πρωθυπουργό Εντι Ράμα.
Ως προς τα κίνητρα, έχει δύο υποθέσεις, μία από αυτές αφορά στην αλλαγή των συνόρων στα Βαλκάνια.
Ο αναλυτής σημειώνει ότι ο Μπερίσα βρίσκονταν στην πολιτική σκηνή της Αλβανίας πάρα πολλά χρόνια, προσθέτοντας πως είναι γνωστό και για τον «Νάνο (σ.σ.: Φάτος Νάνο, πρώην σοσιαλιστής πρωθυπουργός της Αλβανίας), ο οποίος διέπραξε διαφθορά, από όσα γνωρίζουμε δεν είδαμε τους Αμερικανούς να παίρνουν τέτοιες αποφάσεις».
«Υποπτη η κίνηση»
Σύμφωνα με τον Λουμπόνια, υπάρχουν πολλά ερωτήματα. «Αν και δεν είμαι ο πλέον ενήμερος, υπάρχουν ερωτήματα. Η Αμερική είναι κράτος δικαίου και ο Αλ Καπόνε καταδικάστηκε για φοροδιαφυγή. Ο καθένας έχει το τεκμήριο της αθωότητας, όταν δεν υπάρχει απόδειξη. Από νομική άποψη μου φαίνεται, καταρχάς, ύποπτη αυτή η κίνηση».
Ο ίδιος προσθέτει ότι «εάν πρόκειται για τη δημοκρατία, δεν βλέπω μεγαλύτερο κίνδυνο από το να αναλάβει ένα κόμμα ολόκληρο το κράτος και δεν βλέπω καμία αμερικανική αντίδραση σε αυτό. Είναι σαφές ότι υπάρχει υποστήριξη προς αυτό το καθεστώς. Γιατί να υποστηρίζουν τον Εντι Ράμα όταν ο Ράμα είναι το πρόβλημα σήμερα για την Αλβανία; Πως είναι δυνατόν να μην το βλέπουν αυτό και βλέπουν τι έγινε πριν οκτώ χρόνια. Οχι, δεν πρόκειται για τη δημοκρατία, αλλά για πολιτική υποστήριξη στον Εντι Ράμα».
Αναφερόμενος στη δεύτερη υπόθεση, τονίζει: «Μου φαίνεται πιο προβληματική, και αφορά στην ατζέντα του τέως προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για αλλαγή συνόρων στα Βαλκάνια».
«Μήπως η ανακήρυξη του Σαλί Μπερίσα από τις ΗΠΑ ως persona non grata έχει να κάνει με την εξουδετέρωση ενός αντιπάλου του Εντι Ράμα, σε ενδεχόμενη συμφωνία του με τον σέρβο πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς στο ζήτημα αυτό;» διερωτάται ο Λουμπόνια.