Μετά την απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου (9η/10-5-2017) για τους συμβασιούχους, πολλοί διερωτώνται αν μπορεί να υπάρξει νομοθετική λύση στο ζήτημα της μετατροπής των συμβάσεων ορισμένου χρόνου σε αντίστοιχες αορίστου χρόνου με δεδομένη την απαγόρευση του ισχύοντος Συντάγματος (άρθρο 103 παρ. 7-8).
Η απάντηση είναι «Ναι»!
Το ίδιο θεσμικό αδιέξοδο αντιμετώπισε το 2004 ο σημερινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ.Προκόπης Παυλόπουλος με την ιδιότητα τότε του υπουργού Εσωτερικών. Με το π.δ. 164/2004 (παρά τη ρητή συνταγματική απαγόρευση που ίσχυε από το 2001) και με την ευκαιρία της ενσωμάτωσης στο Εσωτερικό μας Δίκαιο της Οδηγίας 199/79/ΕΚ, με «λεπτό» νομικό χειρισμό, παρέσχε τη δυνατότητα σε 70.000 και πλέον συμβασιούχους χρόνου και έργου (προσλήψεις στο σύνολό τους των δύο κομμάτων εξουσίας, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ) να μετατραπούν οι συμβάσεις τους σε αντίστοιχες αορίστου χρόνου.
Σύμφωνα με το άρθρο 11 του π.δ. 164/2004, διαδοχικές συμβάσεις που έχουν συναφθεί πριν την έναρξη ισχύος του π.δ. και είναι ενεργές έως την έναρξη ισχύος του, συνιστούν εφεξής σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου, εφόσον συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
1)Συνολική χρονική διάρκεια διαδοχικών συμβάσεων τουλάχιστον είκοσι τεσσάρων (24) μηνών έως την έναρξη ισχύος του διατάγματος, ανεξαρτήτως αριθμού ανανεώσεων συμβάσεων ή τρεις (3) τουλάχιστον ανανεώσεις πέραν της αρχικής σύμβασης, με συνολικό ελάχιστο χρόνο απασχόλησης δέκα οκτώ (18) μηνών, μέσα σε συνολικό χρονικό διάστημα είκοσι τεσσάρων (24) μηνών από την αρχική σύμβαση.
2)Ο συνολικός χρόνος υπηρεσίας των εργαζομένων να έχει πράγματι διανυθεί στον ίδιο φορέα, με την ίδια ή παρεμφερή ειδικότητα και με τους ίδιους ή παρεμφερείς όρους εργασίας, όπως αναγράφεται στην αρχική σύμβαση. Προκειμένου περί συμβάσεων που έχουν συναφθεί με την Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (Ε.Ε.Τ.Α.Α), στο πλαίσιο εφαρμογής συγκεκριμένου προγράμματος, ως φορέας νοείται ο οικείος Ο.Τ.Α., στον οποίο ο εργαζόμενος προσέφερε πραγματικά τις υπηρεσίες του.
3)Το αντικείμενο της σύμβασης να αφορά σε δραστηριότητες που σχετίζονται ευθέως και αμέσως με πάγιες και διαρκείς ανάγκες του αντίστοιχου φορέα.
4)Ο κατά τις προηγούμενες περιπτώσεις συνολικός χρόνος υπηρεσίας πρέπει να έχει παρασχεθεί κατά πλήρες ή μειωμένο ωράριο εργασίας και σε καθήκοντα ίδια ή παρεμφερή με αυτά που αναγράφονται στην αρχική σύμβαση. Οι διαδοχικές συμβάσεις μειωμένου ωραρίου εργασίας συνιστούν συμβάσεις αορίστου χρόνου μειωμένης απασχόλησης αντίστοιχης με την αναγραφόμενη στην αρχική σύμβαση.
Για τη διαπίστωση της συνδρομής των κατά την προηγούμενη παράγραφο προϋποθέσεων, ο εργαζόμενος υποβάλλει, εντός αποκλειστικής προθεσμίας δύο (2) μηνών από την έναρξη της ισχύος του π.δ., αίτηση προς τον οικείο φορέα, στην οποία αναφέρει τα στοιχεία, από τα οποία προκύπτει η συνδρομή των προϋποθέσεων αυτών.
Αρμόδιο όργανο να κρίνει αιτιολογημένα εάν συντρέχουν οι ανωτέρω προϋποθέσεις είναι το οικείο Υπηρεσιακό Συμβούλιο ή το όργανο που εξομοιώνεται με αυτό και όπου δεν υπάρχει, το Διοικητικό Συμβούλιο ή το διοικούν όργανο του οικείου νομικού προσώπου ή το όργανο που εξομοιώνεται με αυτό κατά την κείμενη νομοθεσία.
Στις δημοτικές ή κοινοτικές επιχειρήσεις αρμόδιο όργανο είναι, σε κάθε περίπτωση, το Δημοτικό ή Κοινοτικό Συμβούλιο του οικείου Ο.Τ.Α, ύστερα από εισήγηση του Δ.Σ. ή του διοικούντος οργάνου της επιχείρησης.
Το αρμόδιο όργανο κρίνει περαιτέρω εάν στις συμβάσεις έργου ή άλλες συμβάσεις ή σχέσεις, υποκρύπτεται σχέση εξαρτημένης εργασίας. Η κρίση του αρμόδιου οργάνου ολοκληρώνεται το αργότερο εντός πέντε (5) μηνών από την έναρξη ισχύος του π.δ.
Οι θετικές ή αρνητικές κρίσεις διαβιβάζονται αμέσως στο Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.), το οποίο αποφαίνεται εντός τριών (3) μηνών από τη διαβίβαση σε αυτό των σχετικών κρίσεων.
Στις διατάξεις του π.δ. 164/2004 υπάγονταν οι εργαζόμενοι στο δημόσιο τομέα, καθώς και στις δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις, αποκλειομένων σε κάθε περίπτωση των εργαζομένων σε ανώνυμες εταιρείες που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών.
Στις διατάξεις του ίδιου π.δ. συμπεριλαμβάνονταν και οι συμβάσεις που είχαν λήξει μέχρι και τρεις (3) μήνες πριν την έναρξη ισχύος του π.δ., λογιζόμενες ως ενεργές διαδοχικές συμβάσεις ως την έναρξη ισχύος του παρόντος.
Η ΕΝΥΠΕΚΚ καλεί την κυβέρνηση να ακολουθήσει την ίδια θεσμική οδό και να δώσει τέλος στο δράμα χιλιάδων εργαζομένων που δημιουργήθηκε και διογκώθηκε με αποκλειστική ευθύνη όλων των κυβερνήσεων.