Ποινικές διώξεις για υπεξαίρεση, απιστία και απάτη σε βαθμό κακουργήματος, ασκήθηκαν από την εισαγγελία σε τέσσερα πρώην στελέχη της ελληνικής UNICEF. Σύμφωνα με πληροφορίες πρόκειται για εκτελεστικό διευθυντή, οικονομικό διευθυντή, διευθύντρια πωλήσεων και λογιστηρίου.
Αναλυτικά:
Συνεχίζονται οι αποκαλύψεις για το σκάνδαλο διασπάθισης χρήματος με εμπλεκόμενη την Unicef Ελλάδος καθώς τόσο το πόρισμα της έκθεσης της Deloitte, όσο και οι περιγραφές υπαλλήλου της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής της Unicef είναι αποκαλυπτικά.
Όπως έγινε γνωστό, στο ελληνικό τμήμα της UNICEF το μεγαλύτερο ποσοστό των χρημάτων που συγκεντρώνονταν πήγαινε τελικά στις τσέπες μερίδας προϊσταμένων, οι οποίοι για δεκαετίες απομυζούσαν τα χρήματα της οργάνωσης για να πλουτίζουν οι ίδιοι και οι στενοί συγγενείς τους. Σύμφωνα με δημοσίευμα του Βήματος, υπάλληλος που είχε σημαίνοντα ρόλο στην ανάδειξη του σκανδάλου με την υφαρπαγή τουλάχιστον 2.000.000 ευρώ κάθε χρόνο από τα ταμεία του φιλανθρωπικού οργανισμού εξηγεί: «Μέχρι και για ξέφρενη διασκέδαση σε νυκτερινό κέντρο στην Ιταλία, δίνονταν οι εισφορές των φιλάνθρωπων πολιτών προς την Unicef.
Τα χρήματα που προορίζονταν για εμβόλια και τροφή σε παιδιά που τα είχαν απόλυτη ανάγκη, κατέληγαν μέχρι και για να αγορασθούν 35 ασημένια κηροπήγια, που έκαναν ως δώρα σημαντικά στελέχη της ελληνικής οργάνωσης σε γάμους». Όπως αναφέρει το δημοσίευμα του Βήματος, άλλα χρήματα πήγαιναν σε πολυτελή ταξίδια, εξόδους σε ταβέρνες και αγορές οικιακού εξοπλισμού για τα σπίτια υπαλλήλων του ελληνικού γραφείου της Unicef. Τεράστια ποσά φέρεται να δίνονταν για να αγοραστούν πλακάκια μπάνιου και άλλα είδη ανακαίνισης, που αφορούσαν βεβαίως κατοικίες υπηρεσιακών παραγόντων. «Εξαφανίστηκαν χορηγίες της τάξης των 340.000 ευρώ από το υπουργείο Εξωτερικών και υπέκρυπταν την απάτη με την βοήθεια συνεννοημένων λογιστών.
Όταν ξεκίνησε ο έλεγχος και ήταν προφανές ότι τίποτα δεν μπορούσε να αποκρυπτεί, άρχισαν απειλές κατά της οικονομικής ελέγκτριας που αποτέλεσε την αρχή για την αποκάλυψη του σκανδάλου. Μάλιστα υπήρξε επίθεση και ξυλοδαρμός της σε μία σύσκεψη. Στη συνέχεια επιχείρησαν να αμφισβητήσουν το πτυχίο της και άρχισαν, υποτίθεται, να ρωτούν πανεπιστημιακά ιδρύματα και φορείς του δημοσίου για να επαληθεύσουν, χωρίς επιτυχία, την “πλαστότητά του”, σημειώνει ο συγκεκριμένος υπάλληλος στο Βήμα. Σε κάθε περίπτωση οι ατασθαλίες προέκυψαν και από πόρισμα της εταιρείας Deloitte που διενήργησε τον έλεγχο για λογαριασμό της ελληνικής πλευράς και ύστερα από εντολή των κεντρικών γραφείων της Γενεύης.
Η άκρη του νήματος βρέθηκε με την προκήρυξη της θέσης του οικονομικού διευθυντή, το καλοκαίρι του 2016. Η γυναίκα που επελέγη για τη θέση ανάμεσα σε 90 υποψηφίους και μετά από πολλές συνεντεύξεις που έγιναν και στα κεντρικά γραφεία της Οργάνωσης στη Γενεύη, ξεκίνησε να ερευνά τα οικονομικά του ελληνικού τμήματος. Η Unicef στην Ελλάδα συγκέντρωνε περίπου 4.5-5 εκατ. ευρώ ετησίως, τα περισσότερα από δωρεές. Κύρια διαπίστωση ήταν ότι ενώ όλες οι εθνικές επιτροπές είχαν την υποχρέωση να αποδίδουν το 70% στη Γενεύη και στην βοήθεια για εκατομμύρια παιδιά και το 30% να πηγαίνει στα λειτουργικά τους έξοδα, στην Ελλάδα συνέβαινε ακριβώς το αντίθετο.
«Όταν άρχισα να εργάζομαι δέχθηκα προσκλήσεις από παλαιούς υπαλλήλους της εταιρείας για να φάμε μαζί και να γνωρισθούμε. Στην πορεία, μου έκαναν διάφορες προτάσεις για παράνομα οικονομικά οφέλη ή να μου δώσουν και ποσό της τάξης των 200.000 ευρώ για να κατοχυρώσω την οικογένειά μου. Όμως οι έλεγχοι που άρχισαν να γίνονται αποδείκνυαν το εύρος των απατών. Όλοι ήταν υψηλόμισθοι ενώ υπήρχαν άτομα στις οικονομικές υπηρεσίες που έπαιρναν επίδομα ανθυγιεινού επαγγέλματος και ειδικών συνθηκών. Μας είχε εντυπωσιάσει ότι παντού εμφανίζονταν να τοποθετούνται μεγάλες ποσότητες με πλακάκια, δείγμα ότι και εκεί υπήρχε κόλπο διασπάθισης χρημάτων. Επιπλέον, δεν φαίνεται να είχαν καταχωρισθεί χρήματα παλιότερης χορηγίας του υπουργείου Εξωτερικών, τα οποία παρελάμβαναν, τμηματικά, υπάλληλοι της ελληνικής Επιτροπής. Ακόμη έκλεβαν χρήματα από τα ποσά που δίνονταν για τα καύσιμα των ΙΧ.».
Αποκαλυπτικά είναι τα ποσά που μοιράζονταν αυθαίρετα τα διευθυντικά στελέχη, πέρα από τις υπερβολικά υψηλές αποδοχές τους. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά ότι ο μισθός οικονομικού διευθυντή ήταν 5.685 ευρώ τον μήνα και ο ίδιος ελάμβανε επιπλέον κάθε χρόνο δύο μισθούς ως επίδομα ισολογισμού, ύψους 11.370 ευρώ.
Οι προκαταβολές και τα δάνεια που έχουν αντληθεί από στελέχη της οργάνωσης από το 2013 μέχρι το 2015 ανέρχονται σε 169.028 ευρώ. Από αυτά τα 86.650 δεν επέστρεψαν ποτέ στα ταμεία της οργάνωσης.
Η έρευνα κατέδειξε ζημιά από την καταστροφή παγίων περιουσιακών στοιχείων της UNICEF που ανέρχεται περίπου σε 350.000 ευρώ χωρίς να υπάρχουν πρακτικά στο συμβούλιο.
Επίσης ζημιά που υπολογίζεται σε 30.000 έως 50.000 ευρώ τον χρόνο από εμπορεύματα (ρούχα), αντικείμενα και άλλα είδη με το λογότυπο του οργανισμού, τα οποία η μητρική εταιρεία είχε ζητήσει να καταστραφούν, αλλά οι ιθύνοντες τα διέθεταν προς πώληση εισπράττοντας το αντίτιμο.
Ολες οι προμήθειες γίνονταν, πάντα, χωρίς διαγωνισμό και με τον ίδιο συνεργάτη. Εχουν εντοπιστεί για παρεχόμενες υπηρεσίες αμοιβές κατά 40% υψηλότερες από τις τιμές που υπήρχαν εκείνο το διάστημα στην αγορά. Από το 2016 και μετά το σωματείο άρχισε να κάνει διαγωνισμούς με διευρυμένη μάλιστα επιτροπή για να υπάρχει διαφάνεια.
Συγκεκριμένα:
Οικονομικός διευθυντής, έκανε σε τακτά χρονικά διαστήματα «ανάληψη» χρηματικών ποσών από τα ταμεία της UNICEF, τα οποία συνολικά ξεπέρασαν τα 133.000 ευρώ. Από αυτά, τα 48.500 τα είχε πάρει ως άτοκο δάνειο το 2002 μετά από έγκριση του ΔΣ, με τους εξής όρους: Να παρακρατείται ένα ποσό 600 ευρώ τον μήνα από τον μισθό του που ήταν 5.685 ευρώ και να έχει εξοφληθεί όλο το ποσό μέχρι το 2010, πράγμα που δεν έγινε, γιατί κάποια στιγμή σταμάτησε η παρακράτηση των χρημάτων.
Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι το ίδιο άτομο εν όψει της αποχώρησής του, τον Μάρτιο του 2017, ζητούσε αποζημίωση 150.000 ευρώ – βάσει μιας προηγούμενης απόφασης που είχε περάσει από προηγούμενο ΔΣ. Από τα χρήματα της αποζημίωσης, αφαιρέθηκε το ποσό που είχε δανειστεί και δεν είχε επιστρέψει, ύψους 85.950 ευρώ. Η αποζημίωσή του έτσι έπεσε στα 54.050 ευρώ, ποσό το οποίο και πάλι κρίθηκε ως υπερβολικό. Το θέμα μπήκε στο ΔΣ αλλά η πλειοψηφία δεν δέχθηκε να ακυρωθεί η απόφαση αυτή που όριζε το υπέρογκο ύψος της αποζημίωσης και του ζήτησαν να τους κάνει μια καλύτερη προσφορά! (υπάρχει σχετική επιστολή του Συμβουλίου με την οποία τον παρακαλούν σχετικά).
Σκανδαλώδεις αμοιβές και μπόνους
Το πόρισμα ακόμη εντοπίζει υπέρογκες αμοιβές και αδικαιολόγητα μπόνους ύψους 5.000 ευρώ που δίνονταν χωρίς έγκριση από το Συμβούλιο σε άλλο διευθυντικό στέλεχος και στη σύζυγό του που εργάζονται μαζί, στον ίδιο τομέα.
Μέχρι και για αποστολή του ελληνικού τμήματος της οργάνωσης που έγινε τον Ιούνιο του 2014 στο Τσαντ, για την εκπαίδευση και τον υποσιτισμό, δεν ντράπηκε υψηλόβαθμο στέλεχος να εισπράξει μπόνους πάνω από 3.000 ευρώ για τον κόπο που έκανε να σχεδιάσει την αποστολή από την ασφάλεια του γραφείου του. Ολα τα μέλη της αποστολής που έβαλαν σε κίνδυνο τη ζωή τους, καθώς επρόκειτο για υψηλού βαθμού επικινδυνότητας ταξίδι, συμμετείχαν ως απλοί εθελοντές.
Από τα στοιχεία που ήρθαν στο φως για τις μισθοδοσίες εκτός από τους δύο επιπλέον μισθούς που ελάμβανε κάθε χρόνο οικονομικός διευθυντής για τον ισολογισμό, πέντε ακόμη εργαζόμενοι έπαιρναν έναν έξτρα μισθό ως μπόνους, αν και δεν εμπλέκονταν όλοι στον ισολογισμό. Να σημειωθεί ότι – μάλλον όχι τυχαία – από το 2000 και μετά ήταν πάντα η ίδια εταιρεία και πάντα ο ίδιος oρκωτός λογιστής που έκανε τους ισολογισμούς, στον οποίο μάλιστα είχε παραχωρηθεί και γραφείο.
Ο κατάλογος του σκανδάλου
Στέλεχος στο τμήμα πωλήσεων αμειβόταν με 5.500 ευρώ τον μήνα. Οταν προσελήφθη είχε υπογράψει ότι ήταν κάτοχος πτυχίου Πανεπιστημίου ενώ όπως αποδείχθηκε κατείχε πτυχίο από το Deree.
Μέχρι το 2014 στην οργάνωση δεν υπήρχαν συμβάσεις για τις προσλήψεις των εργαζομένων και αυτές γίνονταν με αναγγελία.
Η μισθοδοσία για 30 εργαζομένους ξεπερνούσε ετησίως το 1.100.000 ευρώ. Υπάρχουν στις καταστάσεις οδηγοί και καθαρίστριες που αμείβονταν με 2.000 ευρώ τον μήνα. Εντοπίστηκαν επίσης ασυνήθιστες δαπάνες για βενζίνες, έξοδα κίνησης, έξοδα φθοράς προσωπικών αυτοκινήτων, αγορά υπέρογκων ποσοτήτων διαφόρων υλικών.
Οικονομικός διευθυντής είχε προσλάβει τον γιο του ως λογιστή. Κάθε φορά που προέκυπτε ανάγκη πρόσληψης εποχικών υπαλλήλων, όπως την περίοδο των Χριστουγέννων και τον Σεπτέμβριο που ανοίγουν τα σχολεία, οι θέσεις δίνονταν πάντα σε συγγενείς του ιδίου (σύζυγο και νύφη).
Ανάμεσα στα ευρήματα εντοπίστηκαν μισθοδοτικές καταστάσεις του 2014 που αναγράφουν έκτακτες αποδοχές από το ποσό που εμφανίζεται ως κόστος στη Γενική Λογιστική κατά 10.499 ευρώ. Πρόκειται για έκτακτες αποδοχές που αποδόθηκαν σε εργαζομένους στο πλαίσιο δύο επιδοτούμενων προγραμμάτων από την ΕΕ (ΕΣΠΑ, ECHO). Για τις έκτακτες αποδοχές θα έπρεπε να υπάρχει σχετική απόφαση Εκτελεστικού Συμβουλίου.
Εντοπίστηκαν εντάλματα πληρωμής που παραπέμπουν σε δαπάνες φιλοξενίας και εξοδολόγια τα οποία όμως δεν αφορούν ταξίδια αλλά κάλυψη προσωπικών δαπανών.
Εντοπίστηκαν επίσης εργαζόμενοι που ενώ περιλαμβάνονται στη μισθοδοσία (μισθοδοτική κατάσταση Δεκεμβρίου 2014), δεν περιλαμβάνονταν στον ετήσιο πίνακα προσωπικού ενώ δεν προσκομίστηκαν για αυτούς ατομικοί πίνακες προσωπικού.
Για τις μισθοδοτικές καταστάσεις εντοπίστηκε ότι τις συντάσσει εν λευκώ ο οικονομικός διευθυντής και αυτές δεν ελέγχονται από δεύτερο πρόσωπο.
Ακόμη διαπιστώθηκαν λάθη στον τρόπο υπολογισμού των υπερωριών, εκκαθαρίσεις ταξιδιών για τις οποίες υπολείπονταν παραστατικά του ποσού πληρωμής, αποζημιώσεις εκτός έδρας σε άτομα που δεν δικαιούνταν, τιμολόγια αγοράς καυσίμων για μεταφορικά μέσα που δεν ανήκαν στην οργάνωση.
Εντοπίστηκαν δαπάνες άνω των 10.000 ευρώ για αναλώσιμα χωρίς να υπάρχει έντυπο προέγκρισης.