Μεγάλη έρευνα που πραγματοποίησε η ΠΟΕΔΗΝ αποδεικνύει για μια ακόμα φορά τις τραγικές ελλείψεις σε κλίνες Μονάδας Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), λίγο πριν από το αναμενόμενο κύμα γρίπης.
Με αναλυτικά στοιχεία που δίνει στη δημοσιότητα η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία (ΠΟΕΔΗΝ) κρούει για μια ακόμη φορά τον «κώδωνα του κινδύνου» στις αρμόδιες υγειονομικές αρχές, καθώς αναμένουμε το μεγάλο κύμα της γρίπης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΠΟΕΔΗΝ, σήμερα στη χώρα μας λειτουργούν 557 κλίνες ΜΕΘ αντί για τις 3500, που προβλέπονται από τα διεθνή standards, για το σύνολο των ανεπτυγμένων νοσοκομειακών κρεβατιών. Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στα νοσοκομεία του λεκανοπεδίου της Αττικής, που εξυπηρετούν 6 εκ. πληθυσμό (Αττική, γύρω περιοχές, νησιά), με μόλις 224 κλίνες ΜΕΘ.
Η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου, σύμφωνα με τους εργαζόμενους:
«Διασωληνωμένοι ασθενείς σε λίστα νοσηλεύονται σε κοινούς θαλάμους νοσηλείας με μεγάλο κίνδυνο για τη ζωή τους. Στις ΜΕΘ έχουμε το μεγαλύτερο ποσοστό ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων. Αναβάλλονται σοβαρά χειρουργεία λόγω έλλειψης ΜΕΘ. Ασθενείς μπορεί να μεταφερθούν εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από το Νοσοκομείο που χειρουργήθηκαν για να βρουν ΜΕΘ χωρίς να παρακολουθείται η μετεγχειρητική φροντίδα από τους χειρουργούς που γνωρίζουν την κατάστασή τους».
ΜΕΘ: Το πρόβλημα σε αριθμούς
Οι ελλείψεις σε ανεπτυγμένες κλίνες ΜΕΘ είναι πολλές, ενώ 80 κλίνες δεν λειτουργούν λόγω έλλειψης προσωπικού. Την ίδια στιγμή, σε λίστα αναμονής περιμένουν για να αδειάσει κρεβάτι σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας περισσότεροι από 80 ασθενείς, μόνο στην Αττική.
«Οι λίστες αναμονής με στοιχεία που υπάρχουν μόνο για την Αττική και Κ. Μακεδονία ξεπερνάνε πολλές φορές τους 80 στην Αττική ειδικά τον χειμώνα και στην Κ. Μακεδονία τους 20. Εάν λειτουργούσαν οι 80 κλειστές κλίνες ΜΕΘ που είναι εξοπλισμένες, θα σώζονταν ανθρώπινες ζωές, καθ’ ότι το ποσοστό θνησιμότητας εκτός ΜΕΘ διπλασιάζεται για ασθενείς που χρήζουν ΜΕΘ και βρίσκονται σε λίστα αναμονής. Ελάχιστα περιστατικά βρίσκουν κλίνη ΜΕΘ τα πρώτα κρίσιμα 24ωρα. Πολλοί ασθενείς βρίσκονται διασωληνωμένοι στους θαλάμους περιμένοντας τη σειρά τους για ημέρες», αναφέρει η ΠΟΕΔΗΝ.
Κάθε ημέρα από τη λίστα αναμονής για ΜΕΘ (40 – 80 περιστατικά ανάλογα την περίοδο) εξυπηρετούνται κατά μέσο όρο 5 – 8 περιστατικά. Με βάση έρευνες των Εντατικολόγων η θνησιμότητα διπλασιάζεται στους βαρέως πάσχοντες ασθενείς που χρήζουν νοσηλεία σε ΜΕΘ αλλά δεν βρίσκουν κρεβάτι (η θνησιμότητα από 18% -23% εντός ΜΕΘ ανεβαίνει στο 45 – 50% εκτός ΜΕΘ).
Συχνά ακόμη και τα κρεβάτια που λειτουργούν κλείνουν με απόφαση των Διοικήσεων των Νοσοκομείων ή των ίδιων των εντατικολόγων, καθώς παρατηρούνται ελλείψεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού και καθίσταται επικίνδυνη η λειτουργία τους. Επίσης, κατά τακτά χρονικά διαστήματα μειώνονται περαιτέρω, καθώς κλείνουν για λόγους απολύμανσης.
Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας
Τα Νοσοκομεία με βάση τα διεθνή standards θα έπρεπε να διαθέτουν κλίνες ΜΑΦ σε διπλάσιο ποσοστό των κλινών ΜΕΘ.
Ως εκ τούτω θα έπρεπε τα Νοσοκομεία να διαθέτουν 7.000 κλίνες ΜΑΦ, επισημαίνει η ΠΟΕΔΗΝ και συμπληρώνει: «Έστω και με βάση τα υπάρχοντα κρεβάτια ΜΕΘ, θα έπρεπε να λειτουργούν τουλάχιστον 1.100 κλίνες ΜΑΦ. Πιστοποιημένες σήμερα λειτουργούν μόλις 157 κλίνες ΜΑΦ. Κάποια Νοσοκομεία διαθέτουν ΜΑΦ οι οποίες είναι χωρίς πιστοποίηση και επαρκή στελέχωση. Οι κλίνες ΜΑΦ είναι υπέρ-απαραίτητες για τη νοσηλεία ασθενών που απαιτείται αυξημένη επιτήρηση και θεραπευτική φροντίδα».
Εάν υπήρχε επάρκεια σε κλίνες Μονάδων Αυξημένης Φροντίδας, θα μειώνονταν κατά πολύ οι ημέρες Νοσηλείας Ασθενών στις ΜΕΘ. Ως εκ τούτω θα λιγόστευαν οι λίστες αναμονής.
Οι ασθενείς μετά την ΜΕΘ δεν θα ήταν αναγκασμένοι να νοσηλεύονται σε κοινούς θαλάμους νοσηλείας, στις οποίες δεν παρέχεται αυξημένη φροντίδα.
ΜΕΘ: Τεράστιες ελλείψεις προσωπικού
Καμία ΜΕΘ από όσες λειτουργούν στα Νοσοκομεία δεν διαθέτει επαρκή στελέχωση. Οι ελλείψεις προσωπικού είναι τεράστιες, επισημαίνει η ΠΟΕΔΗΝ:
«Τον περασμένο μήνα έληξαν οι 2ετείς συμβάσεις και απολύθηκαν 177 νοσηλευτές και 41 γιατροί, που υπηρετούσαν στις ΜΕΘ μέσω ΚΕΕΛΠΝΟ. Ως εκ τούτου από τα Νοσοκομεία που έφυγαν, θα κλείσουν άλλες τουλάχιστον 30 κλίνες ΜΕΘ».
Με βάση τα διεθνή standards στις ΜΕΘ 6 κλινών η στελέχωση πρέπει να είναι η εξής:
- 1 Ιατρός ανά κλίνη συν τον Διευθυντή Ιατρό
- 4-6 Νοσηλευτές ανά κλίνη
- 1 Τραυματιοφορέας
- 1 Βοηθός Θαλάμου
- 1 Φυσικοθεραπευτής
- Επαρκή προσωπικό καθαριότητας
- 24ωρη λειτουργία του Νοσοκομείου στην διενέργεια διαγνωστικών εξετάσεων.
Τέτοια στελέχωση δεν διαθέτει καμία ΜΕΘ Νοσοκομείου. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνει η ΠΟΕΔΗΝ, ΜΕΘ με 6 έως 12 κλίνες διαθέτουν 2 έως 4 Ιατρούς, 2 ή 3 Νοσηλευτές στις μεγάλες ΜΕΘ στη καλύτερη των περιπτώσεων ανά βάρδια. Υπάρχουν και Μονάδες Εντατικής Θεραπείας που λειτουργούν μόλις με 1 Νοσηλευτή ανά βάρδια.
ΜΕΘ και Νοσοκομειακές Λοιμώξεις
Είναι γνωστό ότι η υποστελέχωση σε γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό στις ΜΕΘ είναι μία από τις αιτίες της σημαντικής αύξησης των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων.
Εκτός των επιπτώσεων στους ασθενείς που πολλές φορές είναι η αιτία θανάτου, αυξάνουν σημαντικά και το κόστος και την διάρκεια νοσηλείας. Έχει αποδειχθεί ότι η μη επαρκής στελέχωση των ΜΕΘ σε Νοσηλευτές δεν εξοικονομεί πόρους, αλλά σπαταλάει πολύ περισσότερους λόγω του κόστους θεραπείας των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων.
«Παρότι οι κλίνες ΜΕΘ που λειτουργούν στη χώρα μας είναι 1,5% των Νοσοκομειακών κλινών, το 20% των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων δηλώνεται σε ασθενείς ΜΕΘ» αναφέρει η ΠΟΕΔΗΝ.
Προβλήματα στον τεχνολογικό εξοπλισμό
Πολλές ΜΕΘ Νοσοκομείων έχουν πεπαλαιωμένο ιατρικό και τεχνολογικό εξοπλισμό (πανάρχαιους αναπνευστήρες, διαλυμένα κρεβάτια (πχ Άγιος Δημήτριος Θεσσαλονίκης).
ΜΕΘ: Ποια είναι η κατάσταση στην Περιφέρεια
- Στην Κεντρική Μακεδονία για 2 εκατ. πληθυσμό υπάρχουν 123 κλίνες ΜΕΘ. Τις εν λόγω κλίνες διαχειρίζεται το ΕΚΑΒ – ΚΕΠΥ με λίστες αναμονής το χειμώνα να φθάνουν τους 25 ασθενείς.
- Ανατολική Μακεδονία και Θράκη τεράστια έκταση 14.158km2 με πληθυσμό 608.182 κατοίκους. Διαθέτουν 1.177 ανεπτυγμένες Νοσοκομειακές κλίνες, με μεγάλη πληρότητα και όμως λειτουργούν 28 κλίνες ΜΕΘ. Ήπειρος με 782 Νοσοκομειακές κλίνες, με μεγάλη πληρότητα και πληθυσμό 336.856 κατοίκους διαθέτει 27 ανεπτυγμένες κλίνες ΜΕΘ.
- Στη Δυτική Μακεδονία με 750 νοσοκομειακά κρεβάτια, με υψηλά ποσοστά κάλυψης και πληθυσμό 300.000 κατοίκους διαθέτουν 6 κλίνες ΜΕΘ (Γ.Ν. Πτολεμαΐδας).
- Από την Ήπειρο έως την Αττική 450 χιλιόμετρα απόσταση στον ένα εθνικό άξονα λειτουργούν 53 κλίνες ΜΕΘ στα δύο Νοσοκομεία των Πατρών 15 κλίνες, 5 στο Νοσοκομείο της Κορίνθου, 6 στο Νοσοκομείο του Αγρινίου, 7 στο Νοσοκομείο της Άρτας και 20 στα Νοσοκομεία των Ιωαννίνων.
- Στον άλλο εθνικό άξονα από την Θεσσαλία έως την Αττική 350 χιλιόμετρα απόσταση λειτουργούν μόνο 20 κλίνες ΜΕΘ στο Νοσοκομείο της Λαμίας και στα δύο Νοσοκομεία της Λάρισας.
- Η Θεσσαλία διαθέτει 1.850 νοσοκομειακές κλίνες πληθυσμό 732.762 και με πληρότητα πάνω από 80%. Οι κλίνες ΜΕΘ είναι μόνο 42.
- Η Στερεά Ελλάδα με 995 διαθέσιμες νοσοκομειακές κλίνες μεγάλη πληρότητα, πληθυσμό 547.390 και όμως έχει μόνο 8 κλίνες ΜΕΘ (Νοσοκομείο Λαμίας).
Ποια είναι η κατάσταση στα νησιά
Νησιά που αποκλείονται το χειμώνα δεν διαθέτουν καθόλου ΜΕΘ. Για κάποια μάλιστα προβλέπονται στους Οργανισμούς των Νοσοκομείων (π.χ. στο Αργοστόλι της Κεφαλονιάς, στη Ζάκυνθο είναι εξοπλισμένες) και δεν λειτουργούν.
«Για έκτακτα περιστατικά γίνονται αεροδιακομιδές για χειρουργικές επεμβάσεις και νοσηλεία στην Ηπειρωτική Ελλάδα αν και μπορούσαν να αντιμετωπισθούν στα νησιά. Μόνο και μόνο για να είναι κοντά σε ΜΕΘ».
Αναλυτικά:
- Στα νησιά των Κυκλάδων δεν λειτουργεί ούτε μία κλίνη ΜΕΘ. Δεν έχει ΜΕΘ, το Νοσοκομείο Σύρου.
- Στα Δωδεκάνησα λειτουργεί ΜΕΘ μόνο στο Νοσοκομείο της Ρόδου 6 κλινών.
- Στα Επτάνησα λειτουργεί μόνο η ΜΕΘ του Νοσοκομείου Κέρκυρας με 5 κλίνες. 16 κλίνες εξοπλισμένες είναι κλειστές (6 Λευκάδα, 5 Κεφαλονιά, 5 Ζάκυνθος).
- Κρήτη με 2.302 Νοσοκομειακές κλίνες και πληθυσμό 621.000 κατοίκους διαθέτει 42 ανεπτυγμένες κλίνες ΜΕΘ. Οι ανάγκες είναι υπερδιπλάσιες καθ’ ότι διακομίζονται ασθενείς από όλα σχεδόν τα νησιά του Αιγαίου. Έκτακτα επείγοντα περιστατικά της Κρήτης χειρουργούνται σε ένα Νοσοκομείο και διακομίζονται για ΜΕΘ σε Νοσοκομεία άλλης πόλης μακριά, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να παρακολουθήσει την μετεγχειρητική πορεία ο θεράπων ιατρός.
- Νησιά του Αιγαίου που βουλιάζουν από πρόσφυγες και μετανάστες με μεγάλη νοσηρότητα διαθέτουν ελάχιστες ή καθόλου κλίνες ΜΕΘ. Χίος δεν έχει ΜΕΘ, μόνο 3 κλίνες ΜΑΦ. Μυτιλήνη 7 κλίνες ΜΕΘ. Σάμος 3 κλίνες ΜΕΘ. Ρόδος 6 κλίνες ΜΕΘ.
Εν όψει της γρίπης αυτή είναι τραγική κατάσταση σε διαθέσιμες κλίνες ΜΕΘ ανά Νοσοκομείο σε όλη τη χώρα, σύμφωνα με πίνακες που δίνει στη δημοσιότητα η ΠΟΕΔΗΝ:
