Σε δύο χρόνια, ο πρώτος πυρηνικός σταθμός της Τουρκίας “Akkuyu”, που βρίσκεται στη νότιες ακτές της, θα ξεκινήσει να λειτουργεί .
”Πριν λίγες ημέρες οι πρόεδροι Πούτιν και Ερντογάν εγκαινίασαν επίσημα την κατασκευή της τρίτης μονάδας ισχύος. Όλα φαίνονται ωραία και φιλικά, αλλά αυτό το έργο προκαλεί διφορούμενα αισθήματα στους Ρώσους.
Ποιες ευκαιρίες ανοίγει το πρώτο τουρκικό πυρηνικό εργοστάσιο για τη Ρωσία και ταυτόχρονα τι διακινδυνεύει η ίδια;”, αναφέρει ρωσικό ΜΜΕ.
”Σημειώστε ότι η Τουρκία δεν είναι η πρώτη χώρα για την οποία οποία η Ρωσία κατασκευάζει πυρηνικό εργοστάσιο. Αρκεί να υπενθυμίσουμε τη Βουλγαρία, την Τσεχοσλοβακία, τη Φινλανδία, τη Ρουμανία, την τέως Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας και αυτό δεν λαμβάνει υπόψη τους πυρηνικούς σταθμούς που κατασκευάζονται στην Ουκρανία, τη Λιθουανία, την Αρμενία και το Καζακστάν.
Σήμερα η αγορά αυτού του είδους υπηρεσιών είναι πολύ κορεσμένη, ενώ οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Ιαπωνία και τώρα η Νότια Κορέα και η Κίνα ανταγωνίζονται. Από πού προέρχονται λοιπόν αμφιβολίες για την επιλογή της Rosatom να κατασκευάσει πυρηνικό εργοστάσιο στην Τουρκία;”
Ας ξεκινήσουμε με τις θετικές πτυχές αυτού του έργου. Όσον αφορά τις παραμέτρους του, το Akkuyu είναι εντυπωσιακό. Αυτές θα διαθέτει τέσσερις μονάδες ισχύος με συνολική χωρητικότητα 4.800 μεγαβάτ, η οποία θα καλύψει έως και το 10% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας της Τουρκίας.
Πιστεύεται ότι λόγω της περαιτέρω αστικοποίησης έως το 2035, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στην Τουρκία θα αυξηθεί από 290 δισεκατομμύρια kWh που είναι τώρα σε 500 δισεκατομμύρια kWh.”
”Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, εκατοντάδες ρωσικές και τουρκικές εταιρείες συμμετέχουν στην κατασκευή, η οποία συμβάλλει στην ανάπτυξη των οικονομιών και των δύο χωρών. Πάνω από 11 χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας έχουν δημιουργηθεί.
Η διάρκεια ζωής ενός σύγχρονου πυρηνικού σταθμού είναι περίπου 100 χρόνια. Πρόκειται για 60 χρόνια λειτουργίας πυρηνικών αντιδραστήρων γενιάς 3+ VVER-1200, και στη συνέχεια μπορεί να παραταθεί για άλλα 20 χρόνια και, στη συνέχεια, οι μονάδες ισχύος θα πρέπει να παροπλιστούν και να απορριφθούν σταδιακά. Για όλη αυτή την περίοδο, η Τουρκία θα εξαρτηθεί από τις υπηρεσίες της Rosatom και την προμήθεια ρωσικού πυρηνικού καυσίμου από την TVEL. Έτσι, η Μόσχα θα διαθέτει ένα “μοχλό πίεσης” για την Άγκυρα. Αλλά εδώ τελειώνει το θετικό.”
”Αρχικά, το “Rostatom” αντιτάχθηκε στην καθιερωμένη παγκόσμια πρακτική, εφαρμόζοντας στην περίπτωση του “Akkuyu” ένα επιχειρηματικό μοντέλο που ονομάζεται “build-own-operator” (στα Αγγλικά – BOO, Build-Own-Operate).
Συνήθως, ένας πυρηνικός σταθμός που τίθεται σε λειτουργία γίνεται ιδιοκτησία του πελάτη και ο εργολάβος αναλαμβάνει τη λειτουργία ενός τεχνικού συμβούλου και παρέχει επίσης καύσιμα, εξαρτήματα και άλλα αναλώσιμα.
Αντίθετα, η ρωσική κρατική εταιρεία δημιούργησε στην Τουρκία τη θυγατρική της Akkuyu Nuclear JSC, η οποία κατέχει το 99,2% του έργου,και ως εκ τούτου όχι μόνο θα το κατασκευάσει, αλλά θα κατέχει και θα πουλάει ηλεκτρισμό στους Τούρκους. Κατά συνέπεια, όλη την ευθύνη για όλα τα πιθανά περιστατικά θα την φέρει αυτή
Δεύτερον, από αυτό προκύπτει ότι η Ρωσία, που εκπροσωπείται από την κρατική της εταιρεία, είναι ο μόνος επενδυτής στην τουρκική μονάδα παραγωγής ενέργειας. Το κόστος του εκτιμάται σε 22 δισεκατομμύρια δολάρια και όλα τα έξοδα είναι στο αμερικανικό νόμισμα.
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι, δεδομένης της πτώσης της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ρούβλι έναντι του αμερικανικού δολαρίου, η κατασκευή γίνεται πολύ ακριβή, ενώ και οι προοπτικές απόδοσης της επένδυσης, δεν είναι και πολύ σαφείς.”
Εδώ η Rosatom αποφάσισε και πάλι να ακολουθήσει το αήττητο μονοπάτι. Εάν, για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια κατασκευής σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης, οι επενδυτές θέσουν μια προϋπόθεση για την κυβέρνηση να αγοράσει ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται σε μια συγκεκριμένη σταθερή τιμή για να εγγυηθεί την απόδοση της επένδυσης, τότε αποδείχθηκε διαφορετικά με την Τουρκία.
Η Άγκυρα συμφώνησε μόνο στο γεγονός ότι κατά τα πρώτα 15 χρόνια λειτουργίας του πυρηνικού σταθμού, το 70% της ηλεκτρικής ενέργειας από τις δύο μονάδες ισχύος της με σταθερό τιμολόγιο 12,35 σεντ ΗΠΑ ανά κιλοβατώρα και μόνο το 30% από τα άλλα δύο. Οι υπόλοιποι όγκοι θα πωληθούν στην αγοραία αξία. Επιπλέον, οι Τούρκοι κατάφεραν να ξεπεράσουν την προϋπόθεση ότι μετά την απελευθέρωση του “Akkuyu” για αποπληρωμή, θα λάβουν το 20% του καθαρού κέρδους της. Ορίζεται επίσης ότι έως και το 49% του μεριδίου του πυρηνικού σταθμού μπορεί να μεταβεί σε Τούρκους ή άλλους διεθνείς επενδυτές.
Τρίτον, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι η Άγκυρα είναι ένας εξαιρετικά απρόβλεπτος και σκληρός συνεργάτης για τη Μόσχα. Η Τουρκία αντιμετωπίζει τη Ρωσία σε πολλές ένοπλες συγκρούσεις ταυτόχρονα: στη Συρία, τη Λιβύη, το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, υπάρχει η προοπτική της εισόδου της στην περιοχή της Κεντρικής Ασίας κ.λπ.”
Ανά πάσα στιγμή, “ο Σουλτάνος” Ερντογάν μπορεί, βάσει ” περιβαλλοντική σκοπιμότητα “, αποφασίστε να κλείσετε έναν πυρηνικό σταθμό στη χώρα του, όπως, για παράδειγμα, η Γερμανία. Και τίποτα δεν μπορεί να γίνει γι ‘αυτό: 22 δισεκατομμύρια ρωσικά δολάρια προϋπολογισμού απλά θα πεταχτούν στον αέρα.
Υπάρχει λοιπόν ένα μεγάλο ερώτημα, ποιος πραγματικά θα ασκεί πολιτική και οικονομική πίεση σε ποιόν μέσω του εργοστασίου του Ακουγιού;
Η Ρωσία προς την Τουρκία, ή η Τουρκία προς τη Ρωσία;”
Κ.Τ