Οι επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη στην πετρελαϊκή υποδομή της Σαουδικής Αραβίας δεν έχουν προηγούμενο στην ιστορία της παγκόσμιας βιομηχανίας πετρελαίου. Αυτές οι επιθέσεις στο Abqaiq, που είναι μια από τις μεγαλύτερες πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της χώρας και η μεγαλύτερη μονάδα επεξεργασίας αργού στον κόσμο, αφαίρεσαν συνολικά 5,7 εκατ. βαρέλια από την ημερήσια παραγωγή πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη διαταραχή στην αγορά πετρελαίου που έχει σημειωθεί μέχρι σήμερα, καθώς η ποσότητα αυτή αντιστοιχεί με το σύνολο της παραγωγής σχιστολιθικού πετρελαίου και ξεπερνά το ύψος της μη αξιοποιούμενης παραγωγικής δυναμικότητας εξόρυξης πετρελαίου του πλανήτη.
Ωστόσο, μέσα σε 24 ώρες, η “μητέρα” όλων των επιθέσεων σε πετρελαϊκές υποδομές δεν ήταν καν μεταξύ των δημοφιλέστερων στο Twitter.
Κατά την άποψή μου, αυτό σημαίνει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αποτιμούν ορθά τη σοβαρότητα της κατάσταση. Για του λόγου το αληθές, υπήρξαν άνθρωποι που μου είπαν ότι δεν είμαστε πλέον τόσο εξαρτημένοι από το πετρέλαιο της Σαουδικής Αραβίας, επομένως δεν θα μας επηρεάσει ιδιαίτερα στις ΗΠΑ.
Αυτό το αίσθημα είναι μεν κατανοητό, αλλά δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Είναι αλήθεια ότι πλέον εισάγουμε πολύ λιγότερο πετρέλαιο από τη Σαουδική Αραβία. Την εποχή που ξεκινούσε η εκρηκτική ανάπτυξη του τομέα σχιστολιθικού πετρελαίου, εισαγάγαμε περίπου 1,5 εκατ. βαρέλια ημερησίως από τη Σαουδική Αραβία. Το 2018, οι εισαγωγές μας από το βασίλειο ήταν 900.000 βαρέλια την ημέρα, αριθμός που αντιστοιχεί σε κάτι λιγότερο από το 10% των εισαγωγών μας σε αργό πετρέλαιο.
Αλλά οι αγορές πετρελαίου είναι παγκόσμιες, και η Σαουδική Αραβία είναι ο σημαντικότερος εξαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο. Εδώ και καιρό η χώρα παίζει σταθεροποιητικό ρόλο στους κόλπους του ΟΠΕΚ (Οργανισμός Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών), διασφαλίζοντας τον εφοδιασμό των παγκόσμιων αγορών πετρελαίου. Η πετρελαϊκή βιομηχανία της χώρας δε είχε την τύχη να βιωσει την αίσθηση ότι είναι “άτρωτη”. Αυτού του είδους η επίθεση υποτίθεται ότι ήταν αδύνατη.
Αυτή η αίσθηση όμως έχει πλέον εξανεμιστεί μετά τις πρόσφατες επιθέσεις. Δεν πρόκειται απλώς για μια αναταραχή μερικών εκατοντάδων χιλιάδων βαρελιών αργού ημερησίως στην παραγωγή κάποιας εμπόλεμης χώρας. Πρόκειται για ένα πλήγμα εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως στην παραγωγή ενός από τους σημαντικότερους και πιο σταθερούς παραγωγούς πετρελαίου στον κόσμο.
Σε πρώτη φάση, θα μειωθούν τα αποθέματα αργού. Επίσης, οι εισαγωγείς πετρελαίου θα επιδιώξουν να εξασφαλίσουν αποθέματα. Οι τιμές ήταν αναμενόμενο ότι θα εκτιναχθούν, όπως και έγινε. Στην πρώτη συνεδρίαση των αγορών μετά τις επιθέσεις, οι τιμές του αργού κατέγραψαν τη μεγαλύτερη ενδοσυνεδριακή άνοδο στην ιστορία. Το αργό τύπου Brent ξεκίνησε τις συναλλαγές με “άλμα” σχεδόν 20%, ενώ τόσο το WTI (West Texas Intermediate) όσο και το Brent κατέγραφαν διψήφια άνοδο στο μεγαλύτερο μέρος της συνεδρίασης.
Το γεγονός αυτό σίγουρα θα μας υπενθυμίσει πόσο ευάλωτες είναι οι παγκόσμιες προμήθειες πετρελαίου. Και θα επαναφέρει το premium κινδύνου στην αγορά.
Ο τελικός αντίκτυπος στην τιμή του πετρελαίου πάντως θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα η Σαουδική Αραβία θα κατορθώσει να επαναφέρει την παραγωγή της σε κανονικά επίπεδα. Εάν η τρέχουσα κατάσταση παραταθεί, δεν αποκλείεται οι τιμές του πετρελαίου να φτάσουν τα 100 δολάρια το βαρέλι. Ωστόσο, δεν έχουμε κάποιο προηγούμενο ώστε να κάνουμε ασφαλέστερες προβλέψεις, καθώς ο κόσμος δεν έχει βιώσει ποτέ άλλοτε τέτοια μεγάλη αναταραχή στην αγορά πετρελαίου.
Οι παραγωγοί πετρελαίου που έχουν τη δυνατότητα, θα αυξήσουν την παραγωγή τους. Οι παραγωγοί των ΗΠΑ θα επωφεληθούν ιδιαίτερα από αυτή την αιφνίδια παγκόσμια αναταραχή. Οι μετοχές πολλών αμερικανικών πετρελαϊκών εταιρειών ήδη καταγράφουν διψήφια άνοδο, καθώς άξαφνα “βλέπουν” την προοπτική πολύ υψηλότερων τιμών πετρελαίου.
Το Ριάντ ανακοίνωσε ότι η Σαουδική Αραβία αναμένεται να αποκαταστήσει γρήγορα περίπου το ⅓ της παραγωγής που έχει πληγεί. Ωστόσο, οι δορυφορικές φωτογραφίες δείχνουν εκτεταμένες ζημιές σε μέρος των εγκαταστάσεων. Θα χρειαστούν εβδομάδες ή και μήνες για να επανέλθει η παραγωγή σε φυσιολογικά επίπεδα – υποθέτοντας ότι όλα θα πάνε βάσει προγράμματος και ότι δεν θα υπάρξουν άλλες επιθέσεις.
Αλλά μην αυταπατάσθε. Παρότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στα γεωπολιτικά γεγονότα, όταν πρόκειται για τις αγορές πετρελαίου, πρόκειται για μια πολύ σημαντική υπόθεση. Θα σας επηρεάσει.
