Ενδιαφέρουσα συνέντευξη έδωσε ο Υπουργός Υγείας στην Καθημερινή της Κυριακής.
Είναι καταρχήν θετικό ότι η κυβέρνηση και η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου κατανοούν την ανάγκη ενίσχυσης του ΕΣΥ ενόψει του νέου επιδημικού κύματος και έχουν υπαναχωρήσει από την αρχική καταστροφική διαβεβαίωση και πολιτική ότι “το ΕΣΥ είναι θωρακισμένο”. Διαβεβαίωση που είχε στόχο να μην δοθεί ούτε ένα ευρώ για τη Δημόσια Υγεία.
Είναι θετικό ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι αποτελεί προσωπικό του στοίχημα να κάνει το ΕΣΥ πανευρωπαϊκό σημείο αναφοράς. Επίσης παραδέχτηκε αυτοκριτικά ότι έχει αλλάξει γνώμη και έχει πλέον μεγαλύτερη εμπιστοσύνη σ’ αυτό. Δεν κάνουμε δίκη προθέσεων για την ειλικρίνεια των δηλώσεων, προκύπτουν ωστόσο ορισμένα ερωτήματα για το πώς και πότε ακριβώς θα υλοποιηθούν όλα τα παραπάνω. Θα παραμείνουν απλές εξαγγελίες χωρίς αντίκρισμα; Θα μπουν στην Προκρούστειο κλίνη, ενόψει της νέας μεγάλης οικονομικής κρίσης;
Ερώτημα πρώτο. Ο κ. Κικίλιας δήλωσε ότι θα μονιμοποιηθούν οι 2.000 επικουρικοί νοσηλευτές που προσλήφθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες για τις ανάγκες της επιδημίας. Για ποιο λόγο εξαιρούνται οι υπόλοιποι χιλιάδες ελαστικά και προσωρινά εργαζόμενοι νοσηλευτές (ΟΑΕΔ, μπλοκάκι, ΙΔΟΧ κτλ), αλλά και οι υπόλοιπες ειδικότητες (πχ. εργαστηριακοί, τραυματιοφορείς, καθαρίστριες, βοηθοί θαλάμου, τεχνικοί, διοικητικοί κτλ);
Όλοι αυτοί περισσεύουν, σε ένα σύστημα υγείας που έχει σχεδόν 30.000 κενές οργανικές θέσεις;
Πώς ακριβώς θα γίνει σημείο αναφοράς το ΕΣΥ βασισμένο σε εποχιακά εργαζόμενους που καλύπτουν όμως αποδεδειγμένα πάγιες και διαρκείς ανάγκες;
Δεν ξέρουν ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση ότι τους επόμενους μήνες θα περάσουν στην ανεργία χιλιάδες υγειονομικοί;
Δεν ξέρουν ότι τον Οκτώβριο και Νοέμβριο λήγουν οι διετείς συμβάσεις των επικουρικών που είχαν προσληφθεί το 2018, τον Δεκέμβριο οι θητείες των ΙΔΟΧ και τον Φεβρουάριο οι παρατάσεις θητείας των συμβασιούχων του ΟΑΕΔ;
Ερώτημα δεύτερο. Για ποιο λόγο εξαιρούνται οι 400 επικουρικοί γιατροί; Ο ίδιος ο Υπουργός δεν είχε κάνει έκκληση στις 12/3 σε γιατρούς, νοσηλευτές και παραϊατρικό προσωπικό, να υποβάλουν αίτηση, να προσληφθούν με διετείς συμβάσεις και μετά να παραμείνουν στο Σύστημα Υγείας;
Τόσο γρήγορα ξεχνάει;
Δεν είναι στυγνός εμπαιγμός προς τους “ήρωες” που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά του;
Μήπως τελικά η επίσημη και ειλικρινής κυβερνητική γραμμή εκφράζεται από τον κ. Κοντοζαμάνη; «Ο αριθμός 3073 είναι πολύ παραπάνω από τον αρχικό προγραμματισμό των 2000 προσλήψεων και βεβαίως πολύ παραπάνω από αυτόν που χρειάστηκε το σύστημα».
Για ποιο λόγο δεν προβλέπεται έστω μια αυξημένη μοριοδότηση γι’ αυτούς, σε πιθανή διεκδίκηση μόνιμης θέσης στο ΕΣΥ, όπως ακριβώς νομοθετήθηκε για τους ιδιώτες;
Γίνεται να βασίζεται το ΕΣΥ σε 3.500 επικουρικούς και πλέον γιατρούς, των οποίων οι συμβάσεις λήγουν κατά εκατοντάδες κάθε 3-6 μήνες;
Για ποιο λόγο δεν μετατρέπονται και δεν προκηρύσσονται ως μόνιμες οι χιλιάδες αυτές θέσεις, που αποδεδειγμένα είναι ζωτικής σημασίας για το ΕΣΥ και την κοινωνία;
Ερώτημα τρίτο. Πόσες μόνιμες θέσεις γιατρών και νοσηλευτών προτίθεται η κυβέρνηση να προκηρύξει; Πότε και με ποιο σχεδιάγραμμα;
Να θυμίσουμε ότι οι 940 πολυδιαφημισμένες θέσεις γιατρών που βρίσκονται στη διαδικασία των κρίσεων (σέρνονται εδώ και ένα χρόνο περίπου, αφού αρχικά προκηρύχθηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση λίγες μέρες πριν τις εκλογές, στη συνέχεια επαναπροκηρύχθηκαν το Φεβρουάριο), είναι κυριολεκτικά σταγόνα στον ωκεανό των 8.000 και πλέον οργανικών κενών.
Θα περάσουν αρκετοί μήνες μέχρι να αναλάβουν καθήκοντα οι συνάδελφοι αυτοί, ενώ στο ενδιάμεσο θα προστεθούν άλλα 400 κενά που θα προκύψουν από τις αναμενόμενες συνταξιοδοτήσεις στο τέλος του έτους.
Ερώτημα τέταρτο. Γνωρίζει το υπουργείο ότι θα δημιουργηθεί τεράστια δυσλειτουργία ενόψει επανέναρξης της τακτικής λειτουργίας των νοσοκομείων, καθώς αρκετοί συνάδελφοι από άλλες ειδικότητες –πλην παθολογίας, πνευμονολογίας κτλ- θα επιστρέψουν στα τμήματά τους με αποτέλεσμα την απογύμνωση των πτερύγων covid;
Γνωρίζει το υπουργείο ότι δεν έχουν καλυφθεί τα εκατοντάδες κενά υγειονομικών που βρίσκονται σε ειδική άδεια ή ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες ή έχουν νοσήσει ή βρίσκονται σε καραντίνα;
Γνωρίζει ότι σε αρκετά νοσοκομεία υπάρχει οξύ πρόβλημα καθώς κλινικές και κλίνες που είχαν επιταχθεί για νοσηλεία ασθενών με covid, πρέπει τώρα να επανέλθουν στην πρότερη λειτουργία και να νοσηλεύσουν χειρουργικούς ή ογκολογικούς ασθενείς;
Γνωρίζει ότι βασικές κλινικές, όπως η παθολογική, σε νοσοκομεία της περιφέρειας απειλούνται με λουκέτο;
Ερώτημα πέμπτο. Για ποιο λόγο δεν προχωρά η πολιτική ηγεσία στην έμπρακτη αναγνώριση και ενίσχυση του έργου των υγειονομικών;
Γιατί δεν προχωρά στην ένταξη όλων στα ΒΑΕ χωρίς όρους και προϋποθέσεις;
Γιατί δεν αυξάνει τις απολαβές νοσηλευτών -βοηθητικού προσωπικού και δεν επαναφέρει το ιατρικό μισθολόγιο στα προ Μνημονίων επίπεδα, όπως είναι υποχρεωμένη από τη δεσμευτική απόφαση του ΣτΕ;
Αρκεί το έκτακτο επίδομα και τα φιλικά χτυπήματα στην πλάτη;
Ερώτημα έκτο. Για ποιο λόγο δεν απαλλάσσονται μόνιμα και όλες οι ειδικότητες από την υποχρεωτική υπηρεσία υπαίθρου (αγροτικό) ως προϋπόθεση για να δώσουν εξετάσεις ειδικότητας. παρά μόνο όσοι είναι αναισθησιολόγοι ή πνευμονολόγοι και μόνο έως 31/12;
Στους αγροτικούς γιατρούς πρέπει να βασίζεται η πρωτοβάθμια φροντίδα στην επαρχία; Αυτό επιφυλάσσει το υπουργείο για την ελληνική ύπαιθρο;
Δεν πρέπει επιτέλους να στελεχωθεί με μόνιμους ειδικευμένους γιατρούς;
Αν πραγματικά θέλει να δώσει κίνητρα για να καλυφθούν άμεσα οι δύο παραπάνω ειδικότητες, που όντως είναι «στα αζήτητα» από τους νέους γιατρούς, παρότι νευραλγικές για την αντιμετώπιση της επιδημίας, θα μπορούσε να τις χαρακτηρίσει άγονες, απαλλάσσοντας από την υποχρέωση στρατιωτικής θητείας και την υποχρέωση εκπλήρωσης του αγροτικού για να διεκδικήσεις μόνιμη θέση.
Ερώτημα έβδομο. Ο κ. Κικίλιας δήλωσε ότι στόχος είναι οι 1200 κλίνες ΜΕΘ πανελλαδικά και ότι έως τώρα έχουν εξασφαλιστεί συνολικά 1017 από 565 που ήταν προ επιδημίας, εκ των οποίων 840 στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, 145 στα ιδιωτικά και 32 στα στρατιωτικά. Εξ αυτών 352 κλίνες είναι για νοσηλεία ασθενών με covid σύμφωνα με τον υπουργό.
Ας υποθέσουμε ότι τα στοιχεία είναι όλα πραγματικά και όχι πλασματικά.
Με βάση τα στοιχεία αυτά, άνοιξαν 275 περίπου πρόσθετες κλίνες ΜΕΘ σε δημόσια νοσοκομεία. Με πόσο και ποιο προσωπικό έχουν στελεχωθεί οι κλίνες αυτές, δεδομένων των ελάχιστων προϋποθέσεων για τη λειτουργία ενός τμήματος ΜΕΘ, όπως αυτές περιγράφονται από το ΚΕΣΥ, παίρνοντας υπόψη τις κατευθυντήριες των διεθνών οργανισμών;
Με βάση τα παραπάνω προκύπτει η αντίστοιχη ανάγκη πρόσληψης τουλάχιστον 100 εντατικολόγων γιατρών, 1100 τουλάχιστον πλήρως εκπαιδευμένων νοσηλευτών με επιπλέον εκπαίδευση στην εντατική και επείγουσα ιατρική, 40 τραυματιοφορέων, 40 βοηθών θαλάμων, 40 καθαριστών, 40 τεχνολόγων και 70 φυσικοθεραπευτών «αποκλειστικής απασχόλησης».
Πληρούνται τα παραπάνω ελάχιστα ποιοτικά και ποσοτικά κριτήρια ή ο Υπουργός αποφάσισε μόνος του να ορίσει ως «κλίνη ΜΕΘ» έναν αναπνευστήρα + ένα κρεβάτι + ένα μόνιτορ παρακολούθησης;
Απ‘ ό, τι γνωρίζουμε, στα περισσότερα νοσοκομεία, οι ΜΕΘ στελεχώθηκαν με προσωρινές μετακινήσεις προσωπικού από άλλα τμήματα, που λόγω της επανέναρξης της τακτικής λειτουργίας των νοσοκομείων καλούνται να επιστρέψουν στα αρχικά πόστα τους ή με δίχως πείρα επικουρικό προσωπικό, που χωρίς στοιχειώδη εκπαίδευση ρίχτηκε κατευθείαν στα βαθιά.
Γνωρίζει η πολιτική ηγεσία ότι ακόμα κι αν επιτευχθεί ο στόχος των 1200 κλινών ΜΕΘ , η χώρα μας θα συνεχίσει να υπολείπεται κατά πολύ των προβλεπόμενων γενικών αναγκών βάση του πληθυσμού της;
Η Ελλάδα ήταν από τις τελευταίες χώρες σε αναλογίες κλίνες ΜΕΘ – κάτοικοι. Ακόμα και με την αύξηση που δηλώνει το Υπουργείο, παραμένει στις τελευταίες θέσεις. Γιατί όλες οι χώρες ενόψει και εν μέσω πανδημίας, πολλαπλασίασαν τη χωρητικότητα του συστήματος εντατικής παρακολούθησης. Και πάλι, εκεί που η νόσος εξαπλώθηκε, ήταν ανεπαρκής.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, σημειώνει, ότι το 10% των συνολικών νοσοκομειακών κλινών ενός νοσοκομείου, απαιτείται να είναι εντατικής θεραπείας, με τάση αύξησης σε 15-20%.
Οι ανάγκες, λοιπόν, της χώρας μας σύμφωνα με το παραπάνω (και ανεξαρτήτως επιδημίας) είναι τουλάχιστον 3.500 μόνιμες δημόσιες κλίνες ΜΕΘ. Είναι παράλογο ή μαξιμαλιστικό το αίτημα της ΟΕΝΓΕ για 2000 κλίνες ΜΕΘ και 1500 κλίνες ΜΑΦ;
Λαμβάνει υπόψη το υπουργείο και η κυβέρνηση τις πολλαπλάσιες ανάγκες που θα προκύψουν από φθινόπωρο; Μόνο λόγω της επιδημικής έξαρσης της γρίπης καλύπτονταν κάθε χρόνο και για πολλούς μήνες σχεδόν το 40% των διαθέσιμων κλινών ΜΕΘ , με αποτέλεσμα μόνο στην Αττική να υπάρχουν 50 και πλέον διασωληνωμένοι ασθενείς εκτός ΜΕΘ, σε «λίστα αναμονής» για ανεύρεση κλίνης ΜΕΘ, με ανεπανόρθωτες συνέπειες στην έκβαση της υγείας τους επειδή νοσηλεύονταν σε κοινούς θαλάμους νοσηλείας χωρίς επαρκή ιατρο-νοσηλευτική παρακολούθηση ή σε πρόχειρα διαμορφωμένες εγκαταστάσεις που δεν τηρούν τις προδιαγραφές.
Θεωρεί η κυβέρνηση ότι το δεύτερο αναμενόμενο επιδημικό κύμα του covid δεν θα ξεπεράσει το «ψυχολογικό όριο» των 100 διασωληνωμένων ασθενών που άγγιξε το σύστημα κατά το Μάρτιο; Δεν πρέπει να υπάρχει προετοιμασία για το χειρότερο δυνατό σενάριο;
Η απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα, θα αποδείξει στην πράξη αν η κυβέρνηση και προσωπικά ο πρωθυπουργός νοιάζονται για τη θωράκιση του ΕΣΥ και την προετοιμασία του ενόψει του νέου επιδημικού κύματος.
Θα αποδείξει στην πράξη αν η κυβέρνηση έχει όντως εγκαταλείψει τις καταστροφικές νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες για απαξίωση του δημόσιου ως μοχλό πίεσης για την ιδιωτικοποίησή του. Αν εννοούν όσα λένε για το ΕΣΥ και δεν το κάνουν για καθαρά επικοινωνιακούς και εκλογικούς λόγους κάτω από την πίεση των υγειονομικών και της κοινωνίας.
Θα αποδείξει στην πράξη αν η κυβέρνηση ΘΑ αξιοποιήσει (γιατί μέχρι τώρα δεν το έκανε) τον χρόνο που κερδήθηκε. Γιατί κακά τα ψέματα, παράταση πήραμε, και παρατάσεις διεκδικούμε απέναντι στην πανδημία, όσο τουλάχιστον δεν προκύπτει αποτελεσματική θεραπεία ή εμβόλιο.
Το να κερδίσουμε παράταση ήταν ο στόχος των περιοριστικών μέτρων. Δεν «κερδίσαμε την πανδημία» όπως βλακωδώς επαίρονται τα κυβερνητικά στελέχη και τα ΜΜΕ. Πήραμε παράταση.
Αλλά η παράταση έχει νόημα όταν ανασυντάσσεις δυνάμεις, αυξάνεις κατακόρυφα τη δυναμικότητα του υγειονομικού συστήματος, χρησιμοποιείς τον χρόνο για να προετοιμαστείς και όχι για να ξεγελάσεις.
Ιδού η Ρόδος λοιπόν.
*Ο Δημήτρης Ζιαζιάς είναι γιατρός στο ΠΓΝΠ, πρόεδρος της Ένωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αχαΐας
