Αντιρατσιστικός νόμος: Αθωώνοντας το μίσος

Οι  περισσότερες  χώρες έχουν πλέον ένα  νομοθετικό  πλαίσιο που  βάζει  κάποια  όρια  στον  αντιπαραθετικό  λόγο, όταν  εκτρέπεται  σε  εκδηλώσεις  που  εκφεύγουν  από  την  ανεκτή  όξυνση  της  πάλης  των  ιδεών.  Η  δυτική κοινωνία  έχει  αποδεχτεί, προκειμένου  να  διατηρεί  την  κοινωνική  της  συνοχή και να  αποφεύγει  φαινόμενα  που  ήταν  στίγματα  για  την  ιστορία ( πογκρόμ, εθνοκαθάρσεις, γενοκτονίες, διακρίσεις με  βάση –κυρίως-  τη  φυλή, τη θρησκεία, ή  το σεξουαλικό προσανατολισμό) να  τιμωρεί  τη  διέγερση  του μίσους  και  την  εξύμνηση  αυτών  των  συμπεριφορών.
Η  δική  μας  νομοθεσία, εκ  πρώτης  όψεως, είναι  από  τις  πιο αυστηρές.  Η  Ελλάδα  έχει  κυρώσει με  το ν.δ. 494 /1970(ΦΕΚ Α΄ 77) , τη  Διεθνή Σύμβαση για την Κατάργηση κάθε Μορφής Φυλετικών Διακρίσεων .
Περαιτέρω  σήμερα  και  σε  εφαρμογή  των  διεθνών  της  υποχρεώσεων  η  Ελλάδα  έχει  θεσπίσει  κατ΄ αρχήν  το  νόμο 927/1979 (ΦΕΚ Α139) , ο οποίος  τροποποιήθηκε  με  τον ν. 4285/2014  ( ΦΕΚ Α΄191).
Σήμερα  ο  τροποποιημένος  νόμος  προβλέπει
Άρθρο 1 Όποιος με πρόθεση, δημόσια, προφορικά ή δια του τύπου, μέσω του διαδικτύου ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο ή τρόπο, υποκινεί, προκαλεί, διεγείρει ή προτρέπει σε πράξεις ή ενέργειες που μπορούν να προκαλέσουν διακρίσεις, μίσος ή βία κατά προσώπου ή ομάδας προσώπων, που προσδιορίζονται με βάση τη φυλή, το χρώμα, τη θρησκεία, τις γενεαλογικές καταβολές, την εθνική ή εθνοτική καταγωγή, το σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου ή την αναπηρία, κατά τρόπο που εκθέτει σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη ή ενέχει απειλή για τη ζωή, την ελευθερία ή τη σωματική ακεραιότητα των ως άνω προσώπων, τιμωρείται με φυλάκιση τριών (3) μηνών έως τριών (3) ετών και με χρηματική ποινή πέντε έως είκοσι χιλιάδων (5.000 − 20.000) ευρώ. 2. Με τις ίδιες ποινές τιμωρείται όποιος με πρόθεση και με τα μέσα και τους τρόπους που αναφέρονται στην παράγραφο 1, υποκινεί, προτρέπει, προκαλεί ή διεγείρει σε διάπραξη φθοράς ή βλάβης πραγμάτων, εφόσον αυτά χρησιμοποιούνταν από τις παραπάνω ομάδες ή πρόσωπα, κατά τρόπο που εκθέτει σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη. 3. Αν η πρόκληση, προτροπή, διέγερση ή υποκίνηση των προηγούμενων παραγράφων είχε ως αποτέλεσμα την τέλεση εγκλήματος, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον έξι (6) μηνών και χρηματική ποινή δεκαπέντε έως τριάντα χιλιάδων (15.000−30.000) ευρώ. Σε περίπτωση επιβολής ποινής φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους, επιβάλλεται η αποστέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων από ένα έως πέντε έτη. 4. Όποιος συγκροτεί ή συμμετέχει σε οργάνωση ή ένωση προσώπων οποιασδήποτε μορφής που επιδιώκει συστηματικά την τέλεση των πράξεων των παραγράφων 1 και 2, τιμωρείται με τις ποινές της παραγράφου 1, αν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη διάταξη. 5. Αν η πράξη των προηγουμένων παραγράφων τελέστηκε από δημόσιο λειτουργό ή υπάλληλο, κατά την άσκηση των ανατεθειμένων σε αυτόν καθηκόντων, επιβάλλεται: α) στις περιπτώσεις των παραγράφων 1 και 2, φυλάκιση έξι (6) μηνών έως τριών (3) ετών και χρηματική ποινή δέκα χιλιάδων έως είκοσι πέντε χιλιάδων (10.000 − 25.000) ευρώ και β) στην περίπτωση της παραγράφου 3, φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους και χρηματική ποινή είκοσι πέντε χιλιάδων έως πενήντα χιλιάδων (25.000 − 50.000) ευρώ.»
Άρθρο 2 «Δημόσια επιδοκιμασία ή άρνηση εγκλημάτων 1. Όποιος με πρόθεση, δημόσια, προφορικά ή δια του τύπου, μέσω του διαδικτύου ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο ή τρόπο, επιδοκιμάζει, ευτελίζει ή κακόβουλα αρνείται την ύπαρξη ή τη σοβαρότητα εγκλημάτων γενοκτονιών, εγκλημάτων πολέμου, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, του Ολοκαυτώματος και των εγκλημάτων του ναζισμού που έχουν αναγνωριστεί με αποφάσεις διεθνών δικαστηρίων ή της Βουλής των Ελλήνων και η συμπεριφορά αυτή στρέφεται κατά ομάδας προσώπων ή μέλους της που προσδιορίζεται με βάση τη φυλή, το χρώμα, τη θρησκεία, τις γενεαλογικές καταβολές, την εθνική ή εθνοτική καταγωγή, το σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου ή την αναπηρία, όταν η συμπεριφορά αυτή εκδηλώνεται κατά τρόπο που μπορεί να υποκινήσει βία ή μίσος ή ενέχει απειλητικό ή υβριστικό χαρακτήρα κατά μίας τέτοιας ομάδας ή μέλους της, τιμωρείται με τις ποινές της παραγράφου 1 του προηγούμενου άρθρου. 2. Αν η πράξη της προηγούμενης παραγράφου τελέστηκε από δημόσιο λειτουργό ή υπάλληλο, κατά την άσκηση των ανατεθειμένων σε αυτόν καθηκόντων, επιβάλλεται φυλάκιση έξι (6) μηνών έως τριών (3) ετών και χρηματική ποινή δέκα χιλιάδων έως είκοσι πέντε χιλιάδων (10.000 − 25.000) ευρώ.»
Επίσης  προβλέπονται  και διοικητικές  κυρώσεις  για  νομικά  πρόσωπα και ενώσεις προσώπων , στην  περίπτωση που κάποια από τις ανωτέρω αξιόποινες πράξεις του προς όφελος ή για λογαριασμό νομικού προσώπου ή ενώσεως προσώπων, από φυσικό πρόσωπο που ενεργεί είτε ατομικά είτε ως μέλος οργάνου του νομικού προσώπου ή της ενώσεως προσώπων και που καθ’ οιονδήποτε τρόπο το εκπροσωπεί.
Ο Αντιρατσιστικός  νόμος  είχε  γίνει, λόγω α)  της  τεράστιας  ευρύτητας του  άρθρου  1 , και β)  της ευρύτητας της  έννοιας  του  εγκλήματος  που  εξυμνείται στο άρθρο 2 , αντικείμενο σοβαρής επιστημονικής κριτικής. Βέβαια, αυτές  οι επιφυλάξεις το 2014 εκφράζονταν,  κυρίως,  από  προοδευτικούς ανθρώπους , που  έβλεπαν τη  συντηρητικοποίηση  της Ευρώπης, τη  διεύρυνση  της  ατζέντας  που  εμπνέεται από τη  θεωρία  των  δύο άκρων , και τους  κινδύνους  που  προέκυπταν  από  τη  στροφή  προς  τον  ακραίο αντικομμουνισμό , και την  ανιστόρητη ταύτιση  του  ναζιστικού με  το  σοβιετικό χώρο.
Δυστυχώς, ο  ΣΥΡΙΖΑ δεν πραγματοποίησε ούτε και την προγραμματική εξαγγελία του για τροποποίηση μέσω  της  εκλογίκευσης  και  του  εξορθολογισμού  των  ανωτέρω  διατάξεων , ώστε να  υπάρχει αποτελεσματική αποτροπή του φαινομενου,  και  ο  νόμος  αυτός    συνεχίζει  να  υπάρχει, ως  έχει.
Η  εμπειρία  από  την  εφαρμογή του νόμου  αυτού  είναι  απογοητευτική.
Ας  σταθούμε  στις 3 πλέον γνωστές  περιπτώσεις  του  Γερμανού ιστορικού κ. Χάιντς Ρίχτερ, του Μητροπολίτη Αιγιαλείας κ. Αμβροσίου , και  της κας Σώτης Τριανταφύλλου. Ο κ. Ρίχτερ είναι εξειδικευμένος ιστορικός στη σύγχρονη Ελληνική Ιστορία, τιμημένος από την Ελληνική Δημοκρατία, με  ανώτατα παράσημα για την προσφορά του . Αν  και  μέσα  στην «προσφορά» αυτή  είναι  και  η  άποψη  που  έχει  διατυπώσει στο  ομώνυμο βιβλίο του ότι  η Ιταλογερμανική επίθεση στην Ελλάδα , και η Μάχη της Κρήτης, ουδεμία επίδραση άσκησαν στην καθυστέρηση της επίθεσης ενάντια στη Σοβιετική Ένωση το 1941. Με  βιβλίο του  για  τη  Μάχη  της Κρήτης  υιοθέτησε  άκριτα  τις «πηγές»  της  Βέρμαχτ  και  προσπαθεί να  κάνει  ιστορική αλήθεια το λόγο των ναζί και των δοσίλογων. Δικαιολογεί πλήρως ως «νόμιμες» τις  σφαγές  των  αμάχων Κρητών, χαρακτηρίζει  τους  γερμανούς  αλεξιπτωτιστές  ιππότες, και  τον  τρόπο του πολέμου  τους, δηλαδή, τη σφαγή 2.500 αμάχων μετά τη μάχη,  ιπποτικό, και  επιτίθεται με  εκμηδενιστική χυδαιότητα κατά  της  αυθόρμητης ,παλλαϊκής  αντίστασης  του Κρητικού Λαού. Κατά  του  κυρίου  Ρίχτερ, στο πλαίσιο της  λαϊκής  αγανάκτησης  που προκλήθηκε  όταν αυτός  τιμήθηκε  με  τον τίτλο του επίτιμου  διδάκτορα  από το Πανεπιστήμιο Κρήτης , ασκήθηκε  ποινική  δίωξη  σύμφωνα  με  το άρθρο 2  του  αντιρατσιστικού νόμου. Στις  10 Φεβρουαρίου  του  2016 , μετά από ακροαματική διαδικασία 3 μηνών ,  ο κ. Ρίχτερ  αθωώθηκε  διότι  κατά  το  σκεπτικό  του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Ρεθύμνου  το άρθρο 2 του νόμου αυτού  είναι  αντισυνταγματικό , άρα  ανεφάρμοστο.
Ο Μητροπολίτης  Καλαβρύτων  και Αιγιαλείας  κ. Αμβρόσιος που  ανήρτησε  στο  προσωπικό του ιστολόγιο κείμενο , που  υπερέβαλε καταφανώς  σε  λόγο μίσους κατά  των  ομοφυλόφιλων(sic) , από άλλα  άρθρα  του. Συγχωρήστε με,  ντρέπομαι και  περιγραφικά να επαναλάβω το τι είπε ο άνθρωπος αυτός που θα έπρεπε, κατά  τους  κανόνες της Εκκλησίας, να  είναι πράος και ανεξίκακος « εις τύπον και τόπον Χριστού» . Ο κ . Αμβρόσιος   κηρύχθηκε  αθώος  από το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αιγίου  στις  15.3.2018 , μετά  από  αθωωτική πρόταση του Εισαγγελέως. Συνήγοροι του κ. Αμβροσίου ήσαν οι Δήμαρχοι Καλαβρύτων και Αιγίου.
Η  Κα Σώτη Τριανταφύλλου  το Νοέμβριο του 2015  είχε  δημοσιεύσει  άρθρο  ακρότατα  αντι-ισλαμικό, υβριστικότατο και ρατσιστικό  που  στρεφόταν  ενάντια  στον καθημερινό  μουσουλμάνο , με  αφορμή  την  επίθεση  στο Μπατακλάν. Στις 2 Μαΐου 2015 η  κα Τριανταφύλλου , αθωώθηκε  πανηγυρικά από  το  Μονομελές Πλημμελειοδικείο της Αθήνας, που υιοθετώντας την εισαγγελική πρόταση,  θεώρησε  ότι  φράσεις  όπως « ο μετριοπαθής μουσουλμάνος είναι αυτός που σου κρατάει τα χέρια, την ώρα  που ο φανατικός σου κόβει το κεφάλι» είναι  έκφραση γνώμης  και δεν συνιστά  αξιόπουνη  συμπεριφορά  κατά  το νόμο .
Οι  συνήγοροι  υπεράσπισης  της  κας Τριανταφύλλου , ήσαν και οι συνήγοροι υπεράσπισης  του κ. Ρίχτερ.
Την  ίδια,  βέβαια,  ευαισθησία  δεν  επέδειξαν  οι  δικαστές του Εφετείου Θεσσαλονίκης, που  καταδίκασαν  τον  ευρωβουλευτή του ΚΚΕ Σωτήρη Ζαριανόπουλο που  είπε  φασίστες  τους  χρυσαυγίτες.
Αυτή  τη  στιγμή  στην Ελλάδα  προκύπτει  ένα  θέμα  ασφάλειας. Η  άποψη  δεν  είναι  ποτέ a priori σεβαστή  , αλλά  μόνο  η  άποψη  με  ιδιάζοντα αντικοινωνικό αντίκτυπο είναι  ποινικά  αξιολογητέα.  Τέτοιες  απόψεις , όμως, εκφέρονται , δυστυχώς, με  μεγάλη  ευκολία  και  ιδιαίτερη  οξύτητα  στο  δημόσιο λόγο, ενώ , τελευταία παρατηρείται  και  έξαρση κρουσμάτων βίας  κατά  προσφύγων, μεταναστών , μελών της ΛΟΑΤ κοινότητας κ.λπ.  Δυστυχώς  δεν  αξιολογείται  η  de facto  σύνδεση της έντασης της  ρητορικής  μίσους  με  την αύξηση αυτής  της  εγκληματικότητας.
Ο  αντιρατσιστικός  νόμος  πρέπει  να  αλλάξει , προκειμένου  να  γίνει  πιο ρεαλιστικός  και  πιο ορθολογικός δεν  τίθεται  επ΄αυτού  ζήτημα . Είναι εξαιρετικά  επικίνδυνος  ο ακραίος  μισαλλόδοξος  και ρατσιστικός  λόγος . Υπονομεύει την ασφάλεια  και  τη  δημόσια τάξη.  Κυρίως όμως είναι εξοργιστικό ότι  λόγω   της διατύπωσης  του  νόμου  αυτού  λαμβάνουν  παράσημα  ελευθερίας  λόγου  άνθρωποι  που  υπερβάλλουν  στο  μίσος . Και είναι  καταστρεπτικό το  ότι δίνεται  και  αφορμή  για  να  αρθρωθεί  «επιστημονικός» λόγος  που  ταυτοποιεί την ελευθερία της άποψης με την   ακραία , βορβορώδη  και  χυδαία  μισαλλόδοξη επιχειρηματολογία .
Ο συχωρεμένος  ο Γιώργος Κουρής  ήταν  όντως  ο  μαέστρος  μιας  απερίγραπτης και ακραίας  πολιτικής  χυδαιότητας. Παρά λίγο, όμως,  να πάθω εγκεφαλικό όταν είδα με την ευκαιρία του θανάτου του, να καταδικάζουν  τη χυδαιότητα  του αυριανισμού  άνθρωποι που  αποδέχονται και  δικαιολογούν, και θεωρητικοποιούν ως «ελευθερία της γνώμης»,    τρισχειρότερες  απόψεις , όπως  ο φασισμός  και  ο ρατσισμός, και τα όπλα τους να τους τα δίνει   νομικό σύστημα της Χώρας.