Το συντηρητικό κόμμα Gerb του Μπόικο Μπορίσοφ είναι ο νικητής των βουλευτικών εκλογών στην Βουλγαρία, σύμφωνα με τα exit poll, μία πρωτιά που δεν του εγγυάται πάντως την επιστροφή στην εξουσία.
Το κόμμα του Μπορίσοφ εξασφαλίζει, σύμφωνα με τις προβλέψεις, το 25% των ψήφων, ενώ έπεται η κεντρώα παράταξη του Κίριλ Πετκόφ, που συγκεντρώνει το 19%.
Είναι η τέταρτη φορά σε διάστημα 18 μηνών που οι βούλγαροι ψηφοφόροι καλούνται να εκλέξουν το κοινοβούλιό τους, σε μία περίοδο πρωτοφανούς από το τέλος του κομμουνιστικού καθεστώτος, το 1989, πολιτικής αστάθειας.
Οι Βούλγαροι ψήφισαν χωρίς ενθουσιασμό -το ποσοστό συμμετοχής ήταν σε ιστορικό χαμηλό (25% στις 16.00), όπως και τον Νοέμβριο 2021 – και σε κλίμα κατήφειας, καθώς πλησιάζει ο χειμώνας, λόγω της εκτίναξης των τιμών της ενέργειας και του πολέμου στην Ουκρανία.
Αν η ενδημική διαφθορά ήταν τον θέμα των συζητήσεων κατά τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, η οικονομική ασφάλεια κυριάρχησε αυτήν την φορά στην προεκλογική εκστρατεία, την ώρα που ο πληθωρισμός βρίσκεται κοντά στο 20%.
«Οι άνθρωποι ανησυχούν για τον πληθωρισμό, για το γεγονός ότι ένα καλάθι ψώνια κοστίζει μια περιουσία. Η διαφορά σε σχέση με την περασμένη χρονιά είναι ιλιγγιώδης. Πώς θα περάσουμε τον χειμώνα, πώς θα αντέξουμε το κρύο, πώς θα πληρώσουμε τους λογαριασμούς μας;», δήλωνε μία ψηφοφόρος κατά την έναρξη της ψηφοφορίας.
«Το μικρότερο κακό»
Ενισχυμένος από την εμπειρία του έπειτα από μία δεκαετία στην εξουσία, ο Μπόικο Μπορίσοφ υποσχέθηκε ότι «θα νικήσει το χάος». Πολλοί Βούλγαροι θεωρούν ότι είναι το «μικρότερο κακό» και επενδύουν στο ότι μπορεί να εξυπηρετεί ταυτόχρονα τα δυτικά και τα ρωσικά συμφέροντα. «Ο πόλεμος είναι πολύ κοντά μας, καλύτερα να μην προκαλούμε κανέναν»…, εξηγούσε μία ψηφοφόρος.
Αλλά, η εικόνα του Μπόικο Μπορίσοφ είναι σπιλωμένη. Αφού η λαϊκή αγανάκτηση εναντίον του κορυφώθηκε, το 2020 η Βουλγαρία συγκλονίσθηκε από μαζικές διαδηλώσεις κατά της διαφθοράς. Σήμερα είναι απομονωμένος και κινδυνεύει να δυσκολευτεί να βρει εταίρους για να κυβερνήσει, δηλώνουν οι πολιτικοί αναλυτές, παρότι επικαλέσθηκε «την λογική» απέναντι στους άλλους πολιτικούς και δήλωσε ανοικτός σε όσους υπερασπίζονται «την θέση της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΝΑΤΟ».
Ενα κατακερματισμένο κοινοβούλιο
Ο πολιτικός του αντίπαλος και πρώην πρωθυπουργός Κίριλ Πετκόφ έχει εκ προοιμίου αρνηθεί οποιαδήποτε συμμαχία με αυτόν που ενσαρκώνει το διεφθαρμένο παρελθόν της Βουλγαρίας.
Ο πρώην επιχειρηματίας, 42 ετών, απόφοιτος του Harvard, έκανε την είσοδό του το 2021 στην βουλγαρική πολιτική σκηνή. Ανετράπη τον περασμένο Ιούνιο με πρόταση μομφής. Κυβέρνησε συνολικά επί ένα επτάμηνο.
Ετοιμος να συνεχίσει την δουλειά, κάλεσε τους Βούλγαρους να επικυρώσουν την επιλογή τους «για μία νέα Βουλγαρία της ευημερίας».
Μαζί με τους δύο συμμάχους του, τους Σοσιαλιστές (11%) και την Δημοκρατική Βουλγαρία (8%) «δεν διαθέτουν αρκετούς βουλευτές για να σχηματίσουν κυβέρνηση», σύμφωνα με την αναλύτρια του ινστιτούτου Alpha Research Μποριάνα Ντιμιτρόβα, η οποία προβλέπει μακρές διαπραγματεύσεις και δεν κρύβει την απαισιοδοξία της για την προοπτική σχηματισμού σταθερής κυβέρνησης με βάση ένα κατακερματισμένο κοινοβούλιο.
Αλλο σενάριο θα ήταν η συμμαχία του Gerb με το κόμμα της τουρκικής μειονότητας MDL (12%-14%) και με τους υπερεθνικιστές της παράταξης Vazrajdane (Αναγέννηση) που πρόσκειται στο Κρεμλίνο.
«Ενας συνασπισμός μαθηματικά εφικτός, αλλά κοινωνικά μη αποδεκτός» λόγω των μεγάλων διαφορών ανάμεσα στις τρεις παρατάξεις, λέει η Μποριάνα Ντιμιτρόβα.
Οι εν σειρά πολιτικές κρίσεις στην Βουλγαρία έχουν παγώσει τις μεταρρυθμίσεις, φρενάρουν την ανάπτυξη και επιταχύνουν την έξοδο των νέων από την χώρα που έχει χάσει το ένα δέκατο του πληθυσμού της σε μία δεκαετία.