Συμπληρώθηκαν 23 χρόνια από την ημέρα που το ΝΑΤΟ ξεκίνησε τους βομβαρδισμούς εναντίον της Γιουγκοσλαβίας. Ήταν 24 Μαρτίου του 1999, όταν ήχησαν για πρώτη φορά οι σειρήνες στο Βελιγράδι και σε άλλες πόλεις. Έτσι άρχισε ο πόλεμος που κράτησε 78 μέρες και γονάτισε τελικά τη χώρα. Για το γεγονός αυτό λίγα Μ.Μ.Ε. έκαναν αναφορές και ελάχιστα το συνέκριναν με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Τυχαίο; Ποιοι θέλουν σήμερα να ξεχάσουμε τι συνέβη τότε;
Ο πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία να θυμηθούμε ότι έγινε χωρίς την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του Ο.Η.Ε. Οι Η.Π.Α. και οι σύμμαχοί της το 1999, μεταξύ αυτών και κεντροαριστερές κυβερνήσεις της Ευρώπης, έγραψαν στα παλιά τους τα παπούτσια το διεθνές δίκαιο και με πρόσχημα την προστασία του πληθυσμού στο Κόσοβο εξαπέλυσαν επίθεση κατά της μικρής Γιουγκοσλαβίας, την οποία αποτελούσαν η Σερβία και το Μαυροβούνιο. Είναι οι ίδιοι που στην περίπτωση της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανίας φοράνε τη μάσκα του προστάτη και του εγγυητή της διεθνούς νομιμότητας. Είναι εκείνοι που αναγνώριζαν το δικαίωμα των Κοσοβάρων στην ανεξαρτησία, αλλά διαχρονικά το αρνούνται σε άλλους λαούς, όπως για παράδειγμα στους πολύπαθους Παλαιστίνιους.
Η επίθεση του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία είχε όλα τα χαρακτηριστικά ενός σύγχρονου πολέμου εκτός της χερσαίας εισβολής. Ζωντανή μετάδοση των επιθέσεων, προπαγάνδα και ψευδείς ειδήσεις. Υποδομές που καταστράφηκαν και παράπλευρες, όπως ονομάστηκαν, απώλειες. Τραυματίες που ξεπέρασαν τις 12.500 χιλιάδες, νεκρούς που άγγιξαν τις 2.500 και μεγάλο προσφυγικό κύμα. Πολιτιστικά μνημεία, περίπου 176, που έγιναν σκόνη, παρά τις συγκινητικές προσπάθειες των Σέρβων να τα προστατέψουν. Εκτόξευση χιλιάδων πυραύλων, βλημάτων και βομβών απεμπλουτισμένου ουρανίου με ανυπολόγιστες συνέπειες. Αλληλοσφαγή εθνοτήτων, μετακινήσεις πληθυσμών, δημιουργία νέων κρατών και, βέβαια, αλλαγή των συνόρων για δεύτερη φορά μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. (Η πρώτη έγινε από την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο). Και το κυριότερο, δημιουργία ζωνών επιρροής για να εξυπηρετηθούν τα οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά συμφέροντα, κυρίως, του ΝΑΤΟ και της Αμερικής, αλλά και της Γερμανίας.
Αυτό ακριβώς δε θέλουν να θυμόμαστε στο παρόν, τις πραγματικές δηλαδή αιτίες των πολέμων. Κατηγορούν τον Πούτιν για την εισβολή στην Ουκρανία, ενώ αποκρύπτουν ότι έχουν βάψει τα χέρια τους με αίμα στον Περσικό Κόλπο, στη Γιουγκοσλαβία, τη Λιβύη, τη Συρία κ.α. Εμφανίζονται ως αγνοί και άσπιλοι, τιμητές των πάντων. Θρηνούν, τάχα, για τις ωμότητες των Ρώσων στη Μπούκα, τη Μαριούπολη και αλλού, ενώ ξεχνούν τα δικά τους επαναλαμβανόμενα εγκλήματα στο Βελιγράδι, την Ποντγκόριτσα, τη Σουμπότιτσα, το Πάντσεβο, το Νόβι Σάντ. Θέλουν να λησμονήσουμε ότι η επίθεση στη Γιουγκοσλαβία είχε προαποφασιστεί, και μάλιστα οι προετοιμασίες είχαν ήδη ολοκληρωθεί από το 1988, ότι η τότε υπουργός Εξωτερικών των Η.Π.Α. Μαντλίν Ολμπράιτ πρωταγωνίστησε και οδήγησε τις συνομιλίες ανάμεσα στους Σέρβους και τους Κοσοβάρους σε αδιέξοδο ανοίγοντας την πόρτα του πολέμου. Ναι, η μακαρίτισσα πια Μαντλίν Ολμπράιτ, για την οποία ο κ. Γιώργος Παπανδρέου μάς είπε ότι ήταν πολύ ανθρώπινη, είχε αξίες και αγωνιζόταν για έναν καλύτερο κόσμο!!!
Η ιστορία για μια ακόμη φορά επαναλαμβάνεται. Όταν κανείς σκέφτεται τι συμβαίνει στην Ουκρανία, δεν μπορεί να μη θυμάται τον στραγγαλισμό και τον διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας. Ο παραλληλισμός είναι αναπόφευκτος. Ο οικονομικός ανταγωνισμός των μεγάλων δυνάμεων, τα πολιτικά συμφέροντα, οι ζώνες επιρροής, οι τεράστιες επενδύσεις σε εξοπλισμούς οδηγούν σε συγκρούσεις με μεγάλα θύματα τους απλούς ανθρώπους, την πρόοδο και την ευημερία των λαών. Οι περιπτώσεις της Γιουγκοσλαβίας τότε και της Ουκρανίας σήμερα αποδεικνύουν ότι δεν υπάρχουν δικαιολογημένοι πόλεμοι, καλοί εισβολείς και αγνοί προστάτες. Φανερώνουν, επίσης, ότι, όσο οι κοινωνίες έχουν χαμηλά ανακλαστικά, τόσο οι θύτες θα δρουν ανενόχλητοι και θα προσφέρουν μάλιστα δωρεάν αναμετάδοση πολέμων, που θα συνοδεύει τις πίτσες και τα πιτόγυρα των αποχαυνωμένων πολιτών.
Γιάννης Ανδρουλιδάκης
εκπαιδευτικός στο 1ο Γυμνάσιο Καλαμάτας