«Μου έχωσε μια μπουνιά στο πρόσωπο, στα γυαλιά μου, και μου άνοιξε η μύτη. Εχω κάνει τριπλό μπαϊπάς και έχω βάλει βαλβίδα στην καρδιά. Ευτυχώς δεν τα έχασα. Τον άρπαξα από το μούσι και μαζί με τον σεκιούριτι τον έβγαλα έξω. Κάλεσα ασθενοφόρο γιατί έβγαλα αίμα και φοβήθηκα μην έχω εσωτερική αιμορραγία. Ο γιατρός όταν είδε τις τιμές στο αίμα μου λέει εφόσον δεν έπαθες ανακοπή, είσαι καλά. Μπες μέσα τώρα για να σε κοιτάξουμε». Συγκλονιστικά είναι όσα περιγράφει στο Documento ο Βαγγέλης Δημονίτσας, σταθμάρχης της γραμμής 1 στην οποία υπηρετεί εδώ και 38 έτη, για την επίθεση που δέχτηκε την Πέμπτη, 18 Ιουλίου.
Ο δράστης συνελήφθη χάρη στη ψυχραιμία του σταθμάρχη και όχι στην έγκαιρη επέμβαση των μελών της ΕΛΑΣ που υπάγονται στο σχέδιο «Αριάδνη» για τη φύλαξη των γραμμών της ΣΤΑΣΥ. Λίγους μήνες πριν, στις 14 Απριλίου, επιβάτης επιχείρησε να πετάξει σταθμάρχισσα στις γραμμές. Την έσωσαν άλλοι επιβάτες που παρενέβησαν.
«Δεν είναι ούτε το πρώτο συμβάν ούτε το τελευταίο. Γίνονται συχνά. Δεν μιλάμε για απλές βρισιές, αλλά για προπηλακισμούς και ξυλοδαρμούς» τονίζει ο σταθμάρχης Παναγιώτης Παπαγιαννόπουλος.
Το ελλιπές σχέδιο «Αριάδνη 2021»
Στο δίκτυο του ηλεκτρικού υπάρχουν ορισμένοι υψηλής επικινδυνότητας σταθμοί (Ομόνοια, πλατεία Βικτωρίας, Αττική κ.ά.), οι οποίοι χρειάζονται σταθερή αστυνόμευση και ο υπάρχων έλεγχος είναι ελλιπής, εξηγεί ο Παν. Παπαγιαννόπουλος.
«Υπάρχει αυτό το πολυδιαφημισμένο σχέδιο “Αριάδνη”, το οποίο είναι μόνο εικόνα. Οι αστυνομικοί μπορεί να έχουν κάθε διάθεση, αλλά το νομικό πλαίσιο δεν προσφέρει κάτι ιδιαίτερο. Ερχονται και παρίστανται – αν έρχονται. Στην πλατεία Βικτωρίας και στα Κάτω Πατήσια, που είναι το κέντρο των πορτοφολάδων λόγω των υπεραστικών λεωφορείων, τη μία μέρα έχουμε “Αριάδνη”, δέκα μέρες δεν έχουμε. Χρειαζόμαστε ουσιαστική παρέμβαση, δηλαδή συμβολή της αστυνομίας στη διασφάλιση προσωπικού, εγκαταστάσεων και των επιβατών» εξηγεί.
Ο Δ.Π., που εργάζεται και αυτός ως σταθμάρχης, προσθέτει: «Εχουν χτυπήσει συνάδελφο σε υπόγεια διάβαση του Αγ. Ελευθερίου για να τον κλέψουν. Η διοίκηση παραμένει αμέτοχη σε αυτά τα περιστατικά. Ως απάντηση μας λένε πως καλούν την ΕΛΑΣ. Στις 14 Απριλίου δέχτηκα επίθεση από έναν άντρα επειδή του ζήτησα να σβήσει το πούρο του! Μου έχωσε μπουνιά στα πλευρά, μπήκε στον συρμό και έφυγε, η αστυνομία ήρθε έπειτα από 45 λεπτά».
Χωρίς φύλαξη και σεκιούριτι με πενιχρούς μισθούς
Το καλοκαίρι που ο ηλεκτρικός δέχεται εκατομμύρια επιβάτες πολλοί σταθμοί παραμένουν άνευ φύλαξης, ειδικά τις πρωινές και μεσημεριανές/απογευματινές βάρδιες (06.00-14.00 και 14.00-22.00).
«Υπάρχει μόνο βραδινή φύλαξη σε όλους τους σταθμούς» εξηγεί ο σταθμάρχης Δ.Π. και συνεχίζει: «Ο σταθμός Ν. Ιωνίας το πρωί δεν φυλάσσεται. Υπάρχει μόνο ο σταθμάρχης. Στο ΚΑΤ πρωί και μεσημέρι δεν υπάρχει φύλακας. Μόνο το βράδυ. Περίπου στο 1/3 των σταθμών υπάρχει ο σταθμάρχης, ο οποίος πρέπει να επιβλέπει τα μηχανήματα, τις πύλες, την ασφάλεια των επιβατών και να προσέχει και τον σταθμό. Ειδικά τώρα το καλοκαίρι με τις λιποθυμίες από τη ζέστη γίνεται χαμός».
Δεν είναι όμως μόνο η απουσία αστυνόμευσης, αλλά και η αδιαφορία της διοίκησης της ΣΤΑΣΥ για τα κενά σε θέσεις φυλάκων, οι οποίοι δεν φτάνουν, όπως πολλάκις έχει καταγγείλει το σωματείο των εργαζομένων. Ο Παν. Παπαγιαννόπουλος τονίζει: «Αν υπάρχει κόσμος, να μας πει η διοίκηση ποιο είναι το πρόγραμμα, το βαρδιολόγιο, σε ποιους σταθμούς υπάρχει καθημερινή φύλαξη. Να μας πει πόσοι, ποιοι αστυνομικοί και πότε κάνουν βάρδιες και να αντιπαραβάλουμε το πρόγραμμα της ΣΤΑΣΥ με την πραγματικότητα».
Οι σεκιούριτι της γραμμής 1 είναι πενιχρά πληρωμένοι και συμπληρώνουν συχνά 12ωρες βάρδιες στους 24 σταθμούς. Οπως καταγγέλλει ο Βαγγ. Δημονίτσας: «Η γραμμή μας πάσχει από φύλακες. Δεν είναι επαρκής ο κόσμος, παρά τη μεγάλη προσπάθεια των φυλάκων που κλείνουν 12ωρα χωρίς ρεπό. Το ίδιο ισχύει και για εμάς τους σταθμάρχες. Δουλεύω 38 έτη στον ηλεκτρικό και με τις δικές μου υπερωρίες θα μπορούσαν αν ήθελαν να πάρουν ένα άτομο να το πληρώνουν 800 ευρώ, που είναι ο μισθός, και να δουλέψει».
Το «Σχέδιο διαχείρισης» ακόμα αγνοείται
Σε ερώτηση για την ύπαρξη του «Σχεδίου διαχείρισης έκτακτων αναγκών» στις 26 Ιανουαρίου 2024 η διοίκηση της ΣΤΑΣΥ είχε απαντήσει χαρακτηριστικά: «[…] τη λειτουργία της Γραμμής 1 διέπει υπάρχον, ενεργό Σχέδιο Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών, ώστε να διασφαλίζονται η ασφάλεια του επιβατικού κοινού και των εργαζομένων και η προφύλαξη της υλικοτεχνικής υποδομής. Σε εξέλιξη είναι η επικαιροποίηση του υπάρχοντος, ενεργού σχεδίου, που συντάσσεται σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και θα εκδοθεί εντός του πρώτου 6μήνου του 2024».
Οσο αναμένεται η «επικαιροποίηση» τα περιστατικά βίας ενδημούν στον ηλεκτρικό και το δημοσιογραφικό ερώτημα παραμένει επί της ουσίας αναπάντητο: Αραγε πόσα ακόμη χρειάζεται να συμβούν για να ενδιαφερθεί η διοίκηση της ΣΤΑΣΥ για την ασφάλεια στον ηλεκτρικό;