Alexandre Lemoine/observateur_continental , 17.05.2022
Μετάφραση: Μ.Στυλιανού
Το Συμβούλιο της Ευρώπης αποφάσισε να μην ενσωματώσει τη Δημοκρατία του Κοσσυφοπεδίου, που δεν αναγνωρίζεται καν από όλες τις χώρες της ΕΕ.
Ο Πρεσβευτής της Γαλλίας στη Σερβία Πιέρ Κοσάρντ δήλωσε στη Nova στις 13 Μαΐου ότι η χώρα του δεν πρόκειται να στηρίξει τις μονομερείς κινήσεις του Κοσσυφοπεδίου χωρίς την έγκριση της Σερβίας για ένταξη σε αυτή τη διεθνή Ευρωπαϊκή δομή. Εκτός από τη Γαλλία, παρόμοια θέση υιοθετούν η Ισπανία, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Μολδαβία, η Σλοβακία, η Ρουμανία, η Γεωργία και, φυσικά, η Σερβία.
Ας θυμηθούμε τα γεγονότα. Στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας, στο πλαίσιο γενικής κλιμάκωσης στην Ευρώπη που συνδέεται με τη σύγκρουση στην Ουκρανία, το Κοσσυφοπέδιο υπέβαλε αίτημα ένταξης στο Συμβούλιο της Ευρώπης, κάτι που αποτελεί παράβαση των συμφωνιών Βρυξελλών και Ουάσινγκτον. Με αυτή την ενέργεια, η Πρίστινα διέκοψε τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται για αρκετά χρόνια με το Βελιγράδι έτοιμο να συμβιβαστεί: Η Σερβία ήταν έτοιμη να εξετάσει τις διαφορετικές επιλογές για διευθέτηση της σύγκρουσης μέχρι την οριοθέτηση των εδαφών με μια πραγματική ανταλλαγή του βόρειου Κοσσυφοπεδίου για δύο κοινότητες στη νότια Σερβία όπου ζει η απόλυτη πλειοψηφία των Αλβανών.
Η τελευταία φορά που η αυτοαποκαλούμενη δημοκρατία προσπάθησε να επιβληθεί στη διεθνή σκηνή το 2019, όταν το Κοσσυφοπέδιο επιδίωξε να ενσωματώσει την Ιντερπόλ και την Unesco, αλλά ήταν φιάσκο και στις δύο περιπτώσεις. Η εκστρατεία που ξεκίνησε το Βελιγράδι για την ακύρωση της αναγνώρισης αυτής της πρώην νότιας επαρχίας απέδωσε καρπούς: Περισσότερα από 10 αφρικανικά κράτη έχουν αντιστρέψει την απόφασή τους. Και μετά από μια συνάντηση στην Ουάσιγκτον με τον Ντόναλντ Τραμπ και την υπόσχεση να αναγνωριστεί η Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ, το Κοσσυφοπέδιο έχασε σοβαρά τις θέσεις του στον ισλαμικό κόσμο, ο οποίος σχεδόν χρησίμευσε ως πρόσχημα για τη μη αναγνώρισή του από τον Αραβικό Σύνδεσμο.
Η Συμφωνία των Βρυξελλών του 2012 ήταν μια «συμφωνία κυρίων» (που παραβιάζεται τακτικά) ως εξής: η Σερβία δεν ξεκινά τη διαδικασία απόσυρσης της αναγνώρισης και σε αντάλλαγμα το Κοσσυφοπέδιο δεν επιδιώκει να ενσωματώσει διαφορετικούς διεθνείς οργανισμούς. Αυτή η συμφωνία λειτουργούσε με σοβαρές δυσλειτουργίες.
Μετά από έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της Σερβίας στις 13 Μαΐου, ο υπουργός Εξωτερικών της Σερβίας Νικόλα Σελάκοβιτς τοποθέτησε άλλες τέσσερις ανακλήσεις αναγνώρισης στο τραπέζι του προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς. Δεν διευκρίνισε ποιες χώρες ήταν παραπέμποντας το ερώτημα στον αρχηγό του σερβικού κράτους. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για την Αίγυπτο, όταν ήδη δεκαπέντε χώρες βρίσκονται ήδη στον κατάλογο ανακλήσεων.
Αυτό σημαίνει μόνο ένα πράγμα: από τις 13 Μαΐου 2022, το Κοσσυφοπέδιο δεν αναγνωρίζεται πλέον από την πλειονότητα των χωρών μελών του ΟΗΕ. Πριν από αυτό, υπήρχαν 98 χώρες που αναγνώρισαν το Κοσσυφοπέδιο έναντι 95. Επί του παρόντος, υπάρχουν 94 και 99 χώρες αντίστοιχα.
Το ενδεχόμενο ένταξης του Κοσσυφοπεδίου στο Συμβούλιο της Ευρώπης αναφέρθηκε στα τέλη Απριλίου από τον γερμανικό Τύπο. Συγκεκριμένα, η εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung στο άρθρο της με τίτλο «Η Ρωσία βγαίνει, το Κοσσυφοπέδιο εισέρχεται» προτρέπει ευθέως: «Αυτή είναι η καλύτερη στιγμή για την ένταξη του Κοσσυφοπεδίου στο Συμβούλιο της Ευρώπης» δεδομένης της απουσίας της Ρωσίας, η οποία αναγκαστικά θα την εναντιωνόταν. Δεδομένου ότι η Ρωσία δεν είναι εκεί, τα εμπόδια αίρονται. (Η συμμετοχή της Ρωσίας στο Συμβούλιο της ΕΕ αναστέλλεται τον Μάρτιο).
Ποιο θα μπορούσε να είναι το αποτέλεσμα μιας τόσο βιαστικής και απερίσκεπτης απόφασης; Πάνω απ’ όλα, η ένταξη του Κοσσυφοπεδίου στο Συμβούλιο της Ευρώπης θα σημάνει το τέλος των ψευδαισθήσεων σχετικά με τις Ευρωπαϊκές προοπτικές του Βελιγραδίου. Σε μια κατάσταση όπου ακόμη και η αυτονομία του Κοσσόβου που δεν αναγνωρίζεται από την ΕΕ γίνεται πλήρες μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης και οι Ευρωπαίοι μιλούν σοβαρά για τις προοπτικές ενσωμάτωσης της Ουκρανίας, καθίσταται σαφές ότι όλες οι άλλες υποψήφιες χώρες των Βαλκανίων έχουν ξεχαστεί. Η Σερβία, η Βόρεια Μακεδονία, η Αλβανία, το Μαυροβούνιο και η Βοσνία και Ερζεγοβίνη, έχοντας κοινά σύνορα με την ΕΕ, οι οποίες έχουν δημιουργήσει το δικό τους «μίνι Σένγκεν» (εκτός από τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη) σε αντίθεση με το Κοσσυφοπέδιο, έχουν παραμείνει αποκομμένες από την Ευρώπη.
Η έλλειψη προοπτικών για ένταξη στην ΕΕ στο πλαίσιο μιας οικονομίας με ενεργή ανάπτυξη στην περιοχή αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα δύο μέτρων και δύο σταθμών για τη Σερβία. Σύμφωνα με ανεπίσημα δημοσιεύματα, η συζήτηση για τις ευρωπαϊκές προοπτικές είναι πλέον δυνατή μόνο μετά την ένταξη στις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, κάτι που δεν θα κάνουν ο Σέρβος ηγέτης Αλεξάνταρ Βούτσιτς και ο Βόσνιος ομόλογός του Μίλοραντ Ντόντικ.
Αν και η «δοκιμαστική βολή» για το θέμα του Κοσσυφοπεδίου εντός του Συμβουλίου της Ευρώπης δεν είναι παρά ένα νέο μήνυμα που έστειλε ο «μεγάλος αδελφός» στον Αλεξάνταρ Βούτσιτς πολύ σίγουρος για τον εαυτό του. Εν τω μεταξύ, στην ίδια τη Σερβία, για πρώτη φορά στην ιστορία, η πλειονότητα του πληθυσμού (56%) αντιτίθεται στην ένταξη στην ΕΕ.
Τουλάχιστον πέντε χώρες μέλη της ΕΕ δεν αναγνωρίζουν το Κοσσυφοπέδιο λόγω της παρουσίας στο έδαφός τους δυνητικά αποσχιστικών περιοχών: Ισπανία (Καταλονία), Ρουμανία (Τρανσυλβανία), Σλοβακία (νότια Σλοβακία), Ελλάδα και Κύπρος (Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου). Πώς θα αναγνωρίσουν οι Έλληνες ή οι Ισπανοί το Κοσσυφοπέδιο; Το Βερολίνο με τη νέα καγκελάριο του επιδιώκει να καταπνίξει τη γνώμη τους, προδίδοντας την ισάξια θέση του ως «παρατηρητή των Βαλκανίων» υπό την Άνγκελα Μέρκελ, καθώς και το Λονδίνο, το οποίο έχει σαφώς αποφασίσει να αναζωπυρώσει τις συγκρούσεις που υποκαίουν στα Βαλκάνια. Τώρα όλα εξαρτώνται από τη σερβική υπομονή και την εθνική βούληση να πάει ενάντια στον άνεμο.
