Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δείχνει όλο και πιο ευάλωτος τις τελευταίες ημέρες, εν μέσω αυξανόμενων εικασιών ότι οι Εργατικοί θα μπορούσαν να τον απομακρύνουν από την ηγεσία, μετά την παρουσίαση του προϋπολογισμού στα τέλη Νοεμβρίου.
Οι οικονομολόγοι αναμένουν ότι το δεξί χέρι του Στάρμερ στο υπουργείο Οικονομικών, η Ρέιτσελ Ριβς, θα αναγκαστεί να αθετήσει τις υποσχέσεις του μανιφέστου του Εργατικού Κόμματος να μην αυξήσει τους φόρους στους εργαζομένους, όταν θα παρουσιάσει τον προϋπολογισμό στις 26 Νοεμβρίου.
Η Ριβς, σύμφωνα με το CNBC, βρίσκεται σε μια δυσάρεστη θέση, καθώς προσπαθεί να καλύψει το δημοσιονομικό κενό που προκάλεσαν οι δεσμεύσεις των Εργατικών για τις δαπάνες, η ανατροπή των περικοπών για μεταρρυθμίσεις και οι δικοί της κανόνες για τον περιορισμό του δανεισμού.
Η αύξηση των φόρων για τους εργαζόμενους είναι πιθανό να δυσαρεστήσει όχι μόνο τους ψηφοφόρους, οι οποίοι έχουν εκφράσει την απογοήτευσή τους για την κυβέρνηση του Στάμερ από τη συντριπτική εκλογική νίκη των Εργατικών τον Ιούλιο του 2024, αλλά και εξέχοντα στελέχη της ομάδας του πρωθυπουργού στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Το BBC ανέφερε την Τετάρτη ότι αρκετά ονόματα – μεταξύ αυτών και σύμμαχοι του Στάρμερ – κυκλοφορούν ως πιθανοί αντικαταστάτες του πρωθυπουργού σε περίπτωση πρότασης μομφής, συμπεριλαμβανομένων του υπουργού Υγείας Γουές Στρίτινγκ και της υπουργού Εσωτερικών Σαμπάνα Μαχμούντ.
Άλλα ονόματα που ανέφερε το BBC περιλαμβάνουν τον Εντ Μίλιμπαντ, υπουργό Ενέργειας, και βουλευτές της αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένης της πρώην υπουργού Μεταφορών Λουίζ Χάι.
Ανταρσία;
Ο Στρίτινγκ, ο οποίος θεωρείται φαβορί για τη θέση του Στάρμερ, αρνήθηκε τις φήμες αυτές, δηλώνοντας στο Sky News την Τετάρτη ότι δεν σκοπεύει να προσπαθήσει να ανατρέψει τον πρωθυπουργό. Αντίθετα, κατηγόρησε τους συμμάχους του πρωθυπουργού ότι τον δυσφημούν, χαρακτηρίζοντας τη συμπεριφορά τους “αυτοκαταστροφική”.
Ερωτηθείς σχετικά με τις προθέσεις του και ειδικότερα εάν σκοπεύει να ξεκινήσει μια διαδικασία απομάκρυνσης του Στάρμερ μετά τον προϋπολογισμό, ο Στρίτινγκ αρνήθηκε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Σημείωσε ότι, αν και δεν είχε υποστηρίξει αρχικά την υποψηφιότητα του Στάρμερ για την ηγεσία του Εργατικού Κόμματος, στηρίζει τον πρωθυπουργό “από τη στιγμή που εκλέχθηκε”.
Σε κάθε περίπτωση, οι φήμες για πιθανή αμφισβήτηση της ηγεσίας του Στάρμερ είναι επιζήμιες για έναν πρωθυπουργό του οποίου η εικόνα στη διεθνή σκηνή θεωρείται θετική – έχοντας κερδίσει την εύνοια του Ντόναλντ Τραμπ και των ηγετών της ΕΕ και έχοντας συνάψει εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ, την Ινδία και την ΕΕ το τελευταίο έτο – αλλά αρνητική στους ψηφοφόρους της χώρας του.
Η δυσαρέσκεια των Βρετανών για την παράτυπη μετανάστευση και την οικονομία έχει αυξηθεί τους τελευταίους μήνες, με την υποστήριξη προς το δεξιό Reform να αυξάνεται, καθιστώντας το μια σημαντική απειλή ενόψει των τοπικών εκλογών που θα διεξαχθούν τον Μάιο.
Μια δημοσκόπηση της YouGov τον Οκτώβριο έδειξε ότι μόνο το 21% των Βρετανών έχει θετική γνώμη για τον πρωθυπουργό, ενώ το 72% αρνητική.
Αριστερή στροφή;
Σύμφωνα με το CNBC, οι αναλυτές εκτιμούν ότι ο πρωθυπουργός θα παραμείνει στη θέση του, προς το παρόν. Παρ’ όλα αυτά, οι επικριτές του Στάρμερ αποκτούν όλο και περισσότερη αυτοπεποίθηση και μάλλον “διψούν για αίμα“, με τον προϋπολογισμό και τις εκλογές του Μαΐου, την επόμενη μεγάλη δοκιμασία για τον Βρετανό ηγέτη, να αποτελούν πιθανώς αποφασιστικά σημεία καμπής.
“Ο Στάρμερ αντιμετωπίζει τα χειρότερα αποτελέσματα δημοσκοπήσεων στην ιστορία των σύγχρονων πρωθυπουργών και δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά”, δήλωσε ο Τζόρνταν Ρότσεστερ, της Mizuho Bank.
“Εάν ο προϋπολογισμός ψηφιστεί χωρίς μεγάλες αναταραχές, η ιδέα της αντικατάστασης της ηγεσίας θα μεταφερθεί στις τοπικές εκλογές του Μαΐου, όπου οι δημοσκοπήσεις προμηνύουν μεγάλη ήττα για το Εργατικό Κόμμα. Μια στιγμή που μπορεί να οδηγήσει τελικά σε αλλαγές στην ηγεσία”, πρόσθεσε.
Υπάρχουν δύο σενάρια για το τι σημαίνει αυτό για τις αγορές, είπε, σημειώνοντας: “Τείνουμε να πιστεύουμε ότι ένας “κεντρώος” θα είναι ο τελικός νικητής, αλλά αν και όταν αυτό συμβεί, η αγορές θα πρέπει να συνυπολογίσουν τον κίνδυνο μιας απότομης στροφής προς τα αριστερά“.
Παρακολουθούν οι αγορές
Οι αγορές παρακολουθούν στενά τις φήμες, με τις αποδόσεις των gilts, των βρετανικών κρατικών ομολόγων, να σημειώνουν άνοδο την Τετάρτη.
Η απόδοση του 10ετούς αυξήθηκε κατά 3 μονάδες βάσης, στο 4,419%.
Η βρετανική κυβέρνηση έχει σήμερα το υψηλότερο κόστος δανεισμού από όλες τις χώρες της G-7, με την απόδοση των 30ετών gilt να κυμαίνεται πολύ πάνω από το 5%.
Εν τω μεταξύ, η στερλίνα υποχώρησε κατά 0,27% έναντι του δολαρίου ΗΠΑ, στα 1,311 δολάρια, και 0,1% έναντι του ευρώ.
“Οι αγορές παρακολουθούν στενά το Ουεστμίνστερ (το κοινοβούλιο)”, σχολίασε την Τετάρτη ο Νάιτζελ Γκριν της deVere Group.
“Οι φήμες που κυκλοφορούν για την ηγεσία της κυβέρνησης πριν από έναν κρίσιμο προϋπολογισμό ενισχύουν την αίσθηση ότι η κυβέρνηση βρίσκεται υπό πίεση. Οι επενδυτές δεν έχουν ακόμη συνυπολογίσει την πολιτική αστάθεια, αλλά είναι σε εγρήγορση […] για το νέο έτος”, πρόσθεσε.