Η Kallas είχε μεγάλες ελπίδες να μπορέσει να συγκεντρώσει έως και 40 δισεκατομμύρια ευρώ σε στρατιωτική βοήθεια για να στηρίξει τη θέση της Ουκρανίας στο πεδίο της μάχης και να ενισχύσει τη θέση της στις επικείμενες συνομιλίες με τη Ρωσία.
Αλλά όταν οι ηγέτες της ΕΕ ολοκλήρωσαν τη σύνοδό τους στις Βρυξέλλες την Πέμπτη (20/3/2025), το σχέδιο ήταν σε ερείπια – όχι εντελώς νεκρό, αλλά απομακρύνθηκε σημαντικά από τις αρχικές φιλοδοξίες της Kallas γράφει το Politico.
Τα προβλήματα ξεκίνησαν από την αρχή, όταν η πρώην πρωθυπουργός της Εσθονίας απέτυχε να εξασφαλίσει έγκαιρη υποστήριξη από βασικούς παράγοντες, είπαν αρκετοί διπλωμάτες της ΕΕ.
Η διαδικασία ήταν «περίπλοκη», υπογράμμισε ένας διπλωμάτης.
Η αρχική διατύπωση του «σχεδίου Kallas» προέβλεπε την παράδοση τουλάχιστον 1,5 εκατομμυρίου βλημάτων πυροβολικού στην Ουκρανία το 2025.
Η ιδέα, που παρουσιάστηκε τον περασμένο μήνα, εμποδίστηκε από ένα ουγγρικό veto.
Μόνο ο Zelensky τη στήριξε
Στη συνέχεια προσπάθησε ξανά, βασιζόμενη σε έναν συνασπισμό πρόθυμων χωρών που θα μπορούσαν να παράσχουν έως και 40 δισεκατομμύρια ευρώ σε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία το 2025.
Δυστυχώς για την Kallas –και για την Ουκρανία– το σχέδιό της δεν επιβίωσε στην πραγματικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου το ενδιαφέρον για θυσίες για το Κίεβο ποικίλλει πολύ από χώρα σε χώρα.
Οι νότιες χώρες είναι λιγότερο πρόθυμες να υποστηρίξουν τέτοιες πρωτοβουλίες από τις χώρες της Ανατολικής ή της Βόρειας Ευρώπης.
Αλλά τελικά ακόμη και η Γαλλία, η μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη της ΕΕ, αρνήθηκε να υποστηρίξει το πακέτο βοήθειας. Αυτό δεν οφειλόταν σε έλλειψη προσπάθειας από την πλευρά της Kallas.
Την Τετάρτη (19/3/2025), απευθύνθηκε στους υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας προτείνοντας ένα πολύ πιο μετριοπαθές σχέδιο, ζητώντας να παρασχεθούν 2 εκατομμύρια βλήματα πυροβολικού μεγάλου διαμετρήματος στην Ουκρανία «ως πρώτο βήμα».
«Το ρεαλιστικό σχέδιο είναι 5 δισεκατομμύρια ευρώ για πυρομαχικά και εργαζόμαστε πάνω σε αυτό αυτή τη στιγμή», είπε στους δημοσιογράφους πριν από τη συνάντηση των ηγετών.
«Αυτή η ποσότητα πυρομαχικών είναι διαθέσιμη στην αγορά και μπορεί να παραδοθεί το 2025» τόνισε.
Το κάλεσμά της υποστηρίχθηκε από τον Ουκρανό Πρόεδρο Volodymyr Zelensky ο οποίος είπε στους ηγέτες της ΕΕ: «Χρειαζόμαστε κεφάλαια για βλήματα πυροβολικού και θα ήμασταν ευγνώμονες για την ευρωπαϊκή υποστήριξη ύψους τουλάχιστον 5 δισεκατομμυρίων ευρώ το συντομότερο δυνατό».
Όμως, παρά τη σημαντική μείωση των αρχικών φιλοδοξιών, ακόμη και αυτή η πρωτοβουλία έχει αποτύχει μέχρι στιγμής να εξασφαλίσει επαρκή υποστήριξη. Η προσπάθεια της Kallas να σώσει το σχέδιό της μειώνοντας το εύρος του ήρθε μετά το χτύπημα των πρεσβευτών της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Σλοβακίας την Τετάρτη (19/3), που ζήτησαν συμμετοχή σε εθελοντική βάση, μειώνοντας έτσι την πίεση για συμμετοχή.
Δεν κάνει για τη δουλειά
Το πρόβλημα δεν ήταν μόνο ότι ορισμένες χώρες απλώς δεν ήθελαν να δώσουν περισσότερα στην Ουκρανία, επικαλούμενες δημοσιονομικά προβλήματα, ή ότι άλλες προτιμούσαν να παρέχουν βοήθεια σε διμερή βάση.
Είναι επίσης η περίπτωση που η Kallas δεν διαβουλεύτηκε σωστά με τα κράτη μέλη προτού παρουσιάσει το σχέδιό της και τους ζητήσει περισσότερα χρήματα.
«Ακόμα συμπεριφέρεται σαν πρωθυπουργός, δεν έχει συνειδητοποιήσει ότι έχει διαφορετικό αντικείμενο τώρα», είπε διπλωμάτης από την Κεντρική Ευρώπη.
Ένα άλλο βασικό λάθος ήταν η έλλειψη υποστήριξης από βασικές χώρες όπως η Γαλλία και ανώτεροι αξιωματούχοι όπως ο Björn Seibert, συνεργάτης που ασκεί επιρροή στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, δήλωσαν τρεις διπλωμάτες της ΕΕ.
Η αποτυχία της Kallas να προωθήσει το σχέδιό της υπογραμμίζει τη δυσκολία ένωσης και των 27 χωρών προς μια ενιαία κατεύθυνση.
Καίριο πλήγμα για τις φιλοδοξίες της
Το πλήγμα στην εξουσία της Kallas είναι προφανές.
Δεν είναι σαφές τι θα συμβεί στη συνέχεια με τις προσπάθειές της για στρατιωτική βοήθεια, αλλά η Ουκρανία εξακολουθεί να απολαμβάνει τη συντριπτική υποστήριξη από τις χώρες της ΕΕ.
Με έναν γνωστό τρόπο, 26 χώρες, εξαιρουμένης της Ουγγαρίας, ενέκριναν μια κοινή δήλωση επιβεβαιώνοντας τη «συνεχή και αταλάντευτη υποστήριξή τους για την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας» και δεσμεύτηκαν να «συνεχίσουν να παρέχουν στο Κίεβο τακτική οικονομική υποστήριξη».
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Viktor Orban έμεινε μόνος.
Οι προσπάθειες για να βοηθηθεί η Ουκρανία θα συνεχιστούν την επόμενη εβδομάδα.
Ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron δήλωσε ότι ένας «συνασπισμός πρόθυμων χωρών» θα πραγματοποιήσει μια σύνοδο κορυφής για την Ουκρανία την επόμενη Πέμπτη (27/3/2025) στο Παρίσι, με τη συμμετοχή του Volodymyr Zelensky.