«Ανάσα» για την Ελευθερία του Τύπου συνιστά η απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών καθώς σε σύσκεψη με ημερομηνία 10 Σεπτεμβρίου 2024, απέρριψε την αγωγή του Γρηγόρη Δημητριάδη, ανιψιού και πρώην διευθυντή του γραφείου του Κυρ. Μητσοτάκη, εναντίον του δημοσιογράφου, Θανάση Κουκάκη, της Εφημερίδας των Συντακτών και της ιστοσελίδας Reporters United.
Ειδικότερα, ο πρώην συνεργάτης του πρωθυπουργού, που υπέβαλε την παραίτηση του το 2022, μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου των υποκλοπών το οποίο πυροδότησε θύελλα αντιδράσεων κυρίως εκτός (αλλά και εντός) συνόρων. Η πλευρά του κ. Δημητριάδη υποστήριξε πως στα δημοσιεύματα εμπεριείχαν συκοφαντικό περιεχόμενο.
Πιο συγκεκριμένα, τον Αύγουστο του 2022, κατέθεσε αγωγή 550.000 ευρώ κατά του Reporters United και της Εφημερίδας των Συντακτών, καθώς και των ρεπόρτερ Νικόλα Λεοντόπουλου, Θοδωρή Χονδρόγιαννου και Θανάση Κουκάκη. Η κίνηση καταδικάστηκε εντόνως, κυρίως από το εξωτερικό, με τις δημοσιογραφικές ενώσεις να βοούν. Εν τέλει, η αγωγή εκδικάστηκε στις 25 Ιανουρίου του 2024.
Ωστόσο, η απόσταση – σταθμός του Πολυμελούς Πρωτοδικείου, που συγκροτήθηκε από τους Δικαστές Γεώργιο Σερετίδη, Πρόεδρο Πρωτοδικών, Παρασκευά Λασκαρίδη, Πρωτοδίκη – εισηγητή και Θωμά Σύψα, Πρωτοδίκη, και από τη Γραμματέα Αικατερίνη Μπαΐμπου, η οποία τελικά ελήφθη στις 4 Οκτωβρίου 2024, απέρριψε τους ισχυρισμούς του ενάγοντος.
Η απόφαση, που δημιουργεί σαφές δικαστικό προηγούμενο, εδράζεται, μεταξύ άλλων, σε δύο «πυλώνες».
1)Στο άρθρο 14 παρ. 1 του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο, ο καθένας μπορεί να εκφράζει και να διαδίδει προφορικά, γραπτά και διά του τύπου τους στοχασμούς του, τηρώντας τους νόμους του Κράτους.
2)Στο άρθρο 10 παρ. 1 εδ. α’ και β’ της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την προάσπιση των δικαιωμάτων του Ανθρώπου (της ΕΔΔΑ), που κυρώθηκε με το ν.δ. 53/1974, κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα στην ελευθερία έκφρασης. Όπως επισημαίνουν και στην απόφασή τους, το δικαίωμα αυτό περιλαμβάνει την ελευθερία γνώμης και την ελευθερία λήψης ή μετάδοσης πληροφοριών ή ιδεών, χωρίς επέμβαση των δημοσίων αρχών και ανεξάρτητα από σύνορα.
Μάλιστα, στο σκεπτικό τους, συνυπολογίζουν ότι διαχρονικά το ΕΔΔΑ αποφαίνεται ότι «Ο ρόλος των εθνικών δικαστηρίων σε μία δίκη περί δυσφήμισης δε συνίσταται στο να υποδείξουν στον δημοσιογράφο το αυστηρό ελάχιστο των εκφράσεων και χαρακτηρισμών που μπορεί να χρησιμοποιεί όταν ασκεί, μέσα στα πλαίσια του επαγγέλματός του, το δικαιωμά του για κριτική, ακόμα και με δριμύ τρόπο. Τα εθνικά δικαστήρια καλούνται αντιθέτως, να εξετάσουν αν το πλαίσιο της υπόθεσης, το δημόσιο συμφέρον και η πρόθεση του δημοσιογράφου δικαιολογούσαν την πιθανή χρήση μίας δόσης πρόκλησης ή υπερβολής» και ότι «η παρουσίαση ενός άρθρου τύπου και το ύφος που χρησιμοποιείται σε αυτό είναι θέμα απόφασης των συντακτών, επί της ουσίας δεν είναι κατ’αρχήν για αυτό, ή για τα εθνικά δικαστήρια, να εκδώσει απόφαση.
Το Πολυμελές Πρωτοδικείο, συνεκτιμώντας όλα τα στοιχεία που είχε στη διάθεσή του, αποφάνθηκε ότι η αγωγή απορρίπτεται στο σύνολο της ως ουσία αβάσιμη. Ταυτόχρονα, ο δε ενάγων πρέπει να καταδικαστεί, λόγω της ήττας του, στην καταβολή δικαστικών εξόδων των εναγόμενων.
Κάπως έτσι, ορίστηκε να καταβληθούν 4.000 και 3.000 ευρώ για τους εναγόμενους.
Υπογραμμίζεται, δε, ότι μια δεύτερη αγωγή του κ. Δημητριάδη εις βάρος της Εφημερίδας των Συντακτών θα εκδικαστεί τους επόμενους μήνες.
«Η Δικαιοσύνη θα αργήσει πολύ να αποδοθεί»
Σε αυτό το μήκος κύματος ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης, ανακοινώνοντας την αθωωτική εξέλιξη, έγραψε στο Twitter: «Δεν μπορούμε όμως να πανηγυρίζουμε. Η δημοσιογραφική εργασία για την υπόθεση των υποκλοπών βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη». «Και η Δικαιοσύνη θα αργήσει πολύ να αποδοθεί», σχολίασε δηκτικά.
Από την πλευρά τους οι Reporters United, σε ανάρτησή τους στο Facebook, σχολιάζουν, μεταξύ άλλων: «Δικαίωση της έρευνάς μας για τις υποκλοπές» και: «Η έρευνα για το σκάνδαλο των υποκλοπών συνεχίζεται. Χωρίς φόβο».
Στο ίδιο μήκος κύματος και η ανάρτηση της Εφημερίδας των Συντακτών, που, στην ανάρτηση της είδησης, γράφει πως: «Το δικαστήριο απέρριψε όλους τους ισχυρισμούς του κ. Δημητριάδη, και αποδέχθηκε ότι το αποκαλυπτικό δημοσίευμα των R.U. δεν είχε ψευδές περιεχόμενο ούτε υβριστικό και συκοφαντικό περιεχόμενο».
«Καλά νέα»
«Καλά νέα: Το ελληνικό δικαστήριο απορρίπτει την υπόθεση SLAPP που ξεκίνησε από τον Γρηγόρη Δημητριάδη (ανιψιός/πρώην Αρχηγός του Πρωθυπουργού) κατά της δημοσίευσης των μέσων ενημέρωσης για το σκάνδαλο spyware», γράφει από την πλευρά της η Σόφι Ιντ’ Βελντ, εισηγήτρια της Επιτροπής PEGA του Ευρωκοινοβουλίου, που προσπαθήσει ουκ ολίγες φορές να στρέψει το ενδιαφέρον της Ευρώπης στο καραμπινάτο σκάνδαλο των υποκλοπών, σε αποκαλύψιες που έχει φέρει στο φως και το Documento.