Δεν υπάρχει διάλογος με Casus belli, με Πρωτόκολλο της Βέρνης, με τουρκολιβυκό μνημόνιο, με άρνηση υφαλοκρηπίδας νησιών και αμφισβήτησης της κυριαρχίας πολλών, με απαίτηση αποστρατικοποίησης, με εποικισμό Αμμοχώστου, Πύλα κλπ κλπ.
Για «δίκαιο διαμοιρασμό», (όπως τον εννοεί η Τουρκία) με την Ελλάδα έκανε λόγο ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν στις δηλώσεις του μετά την συνάντησή του με τον έλληνα υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη στην Άγκυρα. Ο οποίος δεν απάντησε καθόλου.
Όπως είπε ο Χακάν Φιντάν «Υπάρχουν διαφορές απόψεων για το Αιγαίο, με την Ελλάδα ενώ αναφορικά με την Ανατολική Μεσόγειο, είπε ότι η Τουρκία υποστηρίζει πάντα τον δίκαιο διαμοιρασμό».
Με ένα εναγκαλισμό, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν, υποδέχθηκε τον Έλληνα ομόλογο του, Γιώργο Γεραπετρίτη, το πρωί της Τρίτης στην Άγκυρα.
Το τουρκικό κρατικό TRT αναφέρει ότι μέχρι το τέλος του 2023, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, θα συναντηθούν άλλες δύο φορές, μετά το τετ α τετ στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, στο Βίλνιους, πριν από δύο μήνες.
«Γιώργο, τι μεγάλη έκπληξη», ήταν τα πρώτα λόγια του Χακάν Φιντάν στο Γιώργο Γεραπετρίτη, κατά την άφιξη του στο υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας.
«Ευχαριστώ τον Γιώργο για την επίσκεψη του», είπε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας κατά τις κοινές δηλώσεις μετά τη συνάντηση, με τον Γιώργο Γεραπετρίτη να τον αποκαλεί «αγαπητό φίλο Χακάν».
Όπως επισήμανε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Νέα Υόρκη θα γίνει στις 18 Σεπτεμβρίου ενώ με τον Τούρκο ομόλογό του, συμφώνησαν ο οδικός χάρτης να περιλαμβάνει τα εξής τρία επίπεδα:
«Πρώτον, το επίπεδο του πολιτικού διαλόγου, ο οποίος θα εκκινήσει με ευθύνη, από ελληνικής πλευράς, της υφυπουργού Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και θα εκκινήσει στις 16 Οκτωβρίου.
Δεύτερον, προσέθεσε, το επίπεδο της εφαρμογής και ενίσχυσης των ΜΟΕ το αμέσως προσεχές διάστημα.
Τρίτον, το επίπεδο των συνομιλιών για την προώθηση της θετικής ατζέντας συνεργασίας, σε τομείς όπως, μεταξύ άλλων, οι επενδύσεις, η γεωργία, ο τουρισμός, το εμπόριο, η ναυτιλία, η κλιματική κρίση και οι οποίες θα επανεκκινήσουν υπό τον αρμόδιο υφυπουργό Κώστα Φραγκογιάννη».
Αποστολή των δύο υπουργών, όπως επεσήμανε ο Γιώργος Γεραπετρίτης είναι:
«Πρώτον να επιλύουμε τα θέματα αιχμής που ανακύπτουν μεταξύ των δύο χωρών και να αποσυμπιέζουμε εντάσεις με σκοπό να προλαμβάνουμε εν δυνάμει επικίνδυνες καταστάσεις».
«Δεύτερο, να κατευθύνουμε τις συζητήσεις που γίνονται μεταξύ των δύο πλευρών σε όλα τα επίπεδα, δηλαδή τον πολιτικό διάλογο, τη θετική ατζέντα και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, ώστε να υπάρχει διαρκής παρακολούθηση, ενιαία προσέγγιση και υψηλή λογοδοσία για την παραγωγή ωφέλιμων και απτών αποτελεσμάτων».
«Τρίτον, να προετοιμάζουμε τις επαφές των δύο ηγετών, ώστε να προκύπτει διαρκής ισχυρή πολιτική εντολή και νομιμοποίηση στο υψηλότερο επίπεδο».
«Έχουμε ξεκινήσει μια θετική εποχή», υπογράμμισε από την πλευρά του ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, σημειώνοντας ότι η αρχή έγινε από τη συνάντηση των Κυριάκου Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ερντογάν στο Βίλνιους σε θετικό κλίμα. Προσέθεσε δε πως υπάρχει «ταύτιση απόψεων για επίλυση διαφορών μέσω διαλόγου».
Αξιοσημείωτο πάντως είναι το κλείσιμο της τοποθέτησης του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών που ήταν και μήνυμα στην Τουρκία του Ερντογάν:
«Δεν είμαστε αιθεροβάμονες», είπε και πρόσθεσε:
«Γνωρίζουμε ότι αποστάσεις που δημιουργήθηκαν σε βάθος χρόνου και τα πάθη που κληρονομήθηκαν από γενιά σε γενιά δεν διαγράφονται μονοκονδυλιά. Όμως, έχουμε τη διάθεση και τη βούληση να επενδύσουμε στην ειλικρίνεια και την αμοιβαία κατανόηση. Για να αναζητήσουμε κοινούς τόπους και να διαρρήξουμε εδραιωμένες αντιλήψεις. Και όπου υπάρχουν διαφωνίες, τουλάχιστον να μην προκαλούνται κρίσεις. Για να επιτευχθεί αυτό απαιτείται προσήλωση σε οικουμενικές και θεμελιώδεις αξίες, όπως κατεξοχήν η αυστηρή και καθολική εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου».
Οι δηλώσεις Χ.Φιντάν
Το θετικό κλίμα μεταξύ των δύο ανδρών επιβεβαίωσε και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, δηλώνοντας πως συζήτησαν τις διαφορές μεταξύ των δύο χωρών και συμφώνησαν για την επίλυσή τους «μέσω διαλόγου».
Ανέφερε πως έκαναν μία διευρυμένη αξιολόγηση των θεμάτων και συμφώνησαν στον οδικό χάρτη των επόμενων μηνών, σημειώνοντας ότι σε δύο εβδομάδες οι κ.κ. Ερντογάν και Μητσοτάκης θα συναντηθούν στο περιθώριο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ενώ τον Οκτώβριο θα συνεχιστεί ο πολιτικός διάλογος και θα διαμορφωθεί ένα σχέδιο κοινής δράσης.
Ο Χακάν Φιντάν τόνισε πως αποτελεί θετική εξέλιξη η ανάπτυξη διαλόγου και οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών, καθώς και ότι στη συνάντησή του με τον Γιώργο Γεραπετρίτη επιβεβαίωσαν την αμοιβαία βούληση για τη συνέχισή τους.
Πιστεύουμε πως τα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν με εποικοδομητικό διάλογο, σημείωσε, ενώ προσέθεσε πως αξιολόγησαν τα προβλήματα Ελλάδας – Τουρκίας αναφορικά με το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Σημείωσε πως έχουν διαφορές απόψεων για το Αιγαίο, ενώ αναφορικά με την Ανατολική Μεσόγειο, είπε ότι η Τουρκία υποστηρίζει πάντα τον «δίκαιο διαμοιρασμό».
Όσο για το Κυπριακό, επανέλαβε πως οι τουρκικές θέσεις είναι γνωστές και πως συζήτησαν όσα μπορούν να κάνουν Ελλάδα και Τουρκία ως δύο «εγγυήτριες χώρες».
Παράλληλα, ανέφερε ότι συζήτησαν τα βήματα που μπορούν να γίνουν για την ανάπτυξη του εμπορίου και των οικονομικών σχέσεων και προσέθεσε πως οι ΥΦΥΠΕΞ, τον προσεχή μήνα, θα συζητήσουν στην Αθήνα την πρόοδο που έχει σημειωθεί στο πλαίσιο της κοινής δράσης για την θετική ατζέντα.
Δήλωσε επίσης ότι η Άγκυρα περιμένει αποτελεσματική συνεργασία από την Αθήνα σε ό,τι αφορά «τον αγώνα της Τουρκίας απέναντι στην τρομοκρατία και οργανώσεις όπως το ΡΚΚ και το DHKP-C».
Για το μεταναστευτικό, ο Τούρκος ΥΠΕΞ τόνισε πως δεν πρέπει να είναι θέμα ανταγωνισμού αλλά συνεργασίας, για να μην δούμε άλλες απώλειες ζωών στο Αιγαίο.
Όσο για τη μουσουλμανική μειονότητα στην Θράκη, σημείωσε πως αποτελεί σημαντικό θέμα της τουρκικής ατζέντας «τα προβλήματα των ομογενών μας στην Ελλάδα», όπως ανέφερε, προσθέτοντας πως η χώρα του έχει εφαρμόσει «πολλές θετικές πρακτικές» σχετικά με τα προβλήματα της ελληνικής μειονότητας στην Τουρκία.
Αναφέρθηκε επίσης στην προστασία της τουρκικής «πολιτιστικής κληρονομιάς» στην Ελλάδα, λέγοντας πως η Άγκυρα είναι έτοιμη να υποστηρίξει «την αποκατάσταση της οθωμανικής κληρονομιάς».
Τέλος, δήλωσε πως η Τουρκία είναι έτοιμη να συνεχίσει τον διάλογο με την Ελλάδα «χωρίς προϋποθέσεις» και να αναπτύξουμε τις σχέσεις μας «στη βάση των κοινών συμφερόντων σε όλους τους τομείς».
«Μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματά μας στη βάση του διεθνούς δικαίου, σεβόμενοι τα αμοιβαία δικαιώματα και συμφέροντα» των δύο χωρών, σημείωσε καταληκτικά ο Χακάν Φιντάν.