Ο Τραμπ τινάζει στον αέρα την οικονομία των ΗΠΑ για να εκβιάσει την Κίνα και να την εξωθήσει στην αποδοχή των δικών του ταπεινωτικών για το Πεκίνο εμπορικών όρων. Η οικονομία των ΗΠΑ όπως και να εξελιχθεί η εμπορική διαμάχη με την Κίνα είναι η μεγάλη χαμένη
Ν.Ζ.
Ειδικότερα, η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου ανακοίνωσε ότι οι πρόσθετοι δασμοί 104% θα τεθούν σε ισχύ στις 9 Απριλίου, ακριβώς μετά τα μεσάνυχτα.
Η απόφαση έρχεται μετά την προειδοποίηση του Trump τη Δευτέρα 7/4, ότι θα αυξήσει τους υπάρχοντες δασμούς κατά 50%, εάν το Πεκίνο δεν άρει έως την Τρίτη τα αντίποινα σε βάρος των αμερικανικών προϊόντων.
Ο Αμερικανός πρόεδρος είχε δώσει διορία έως «12 η ώρα» – χωρίς να διευκρινίσει αν εννοεί μεσημέρι ή μεσάνυχτα.
Αν μη τι άλλο, αυτή η κίνηση, που εντάσσεται στην ευρύτερη στρατηγική της αμερικανικής κυβέρνησης για την καταπολέμηση των αθέμιτων πρακτικών της Κίνας, αναμένεται να έχει σοβαρές συνέπειες για τις οικονομικές σχέσεις μεταξύ των δύο μεγάλων δυνάμεων.
Οι αμερικανικές αρχές προσβλέπουν σε σημαντικό περιορισμό της κινεζικής επιρροής και των ανισορροπιών στο παγκόσμιο εμπόριο, ενισχύοντας ταυτόχρονα τη θέση τους στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.
Η Κίνα, από τη μεριά της, έχει ήδη προειδοποιήσει για αντίποινα, καθώς οι δασμοί αναμένεται να πλήξουν ένα ευρύ φάσμα προϊόντων, από τεχνολογία και ηλεκτρονικά έως βιομηχανικά αγαθά και καταναλωτικά προϊόντα.
Νωρίτερα, ο πρόεδρος Trump, μέσα από την πλατφόρμα Truth Social, αποκάλυψε πως η Κίνα θέλει απεγνωσμένα μια συμφωνία…
Σύμφωνα με τον Αμερικανό πρόεδρο, η Κίνα γνωρίζει ότι οι δασμοί είναι μια πραγματικότητα που θα συνεχίσει να την πλήττει και ότι η μοναδική λύση για τη χώρα είναι να έρθει σε συμφωνία με τις ΗΠΑ.
Αν και πολλές αναλύσεις υποστήριζαν ότι η Κίνα θα μπορούσε να παλέψει μέχρι τέλους, προσπαθώντας να υπονομεύσει την πολιτική των δασμών, ο Trump υπονοεί με ανάρτησή του στο Truth Social ότι η Κίνα έχει καταλάβει τις συνέπειες αυτής της στρατηγικής και βρίσκεται πλέον σε μια θέση αδυναμίας.
Η χώρα, που είναι καθαρός εξαγωγέας, έχει ανάγκη από μία εμπορική συμφωνία, καθώς οι κυρώσεις και οι αυξανόμενοι δασμοί επηρεάζουν την οικονομία της, ιδιαίτερα σε τομείς όπως η βιομηχανία.
Σημειωτέον, στην ίδια ανάρτηση ο Trump επισημαίνει πως βρέθηκε έδαφος συνεννόησης με τη Νότια Κορέα.
Απειλή Κίνας
Τα παραπάνω σχόλια Trump διατυπώθηκαν μετά τις απειλές της Κίνας για «αντίμετρα» στους αμερικανικούς δασμούς… Ειδικότερα, η Κίνα έχει προετοιμάσει τουλάχιστον έξι σημαντικά μέτρα.
1. Σημαντική αύξηση των δασμών σε αγροτικά προϊόντα των ΗΠΑ όπως η σόγια.
2. Απαγόρευση της εισαγωγής κρέατος και πουλερικών των ΗΠΑ στην Κίνα.
3. Αναστολή της συνεργασίας Κίνας-ΗΠΑ για τη φαιντανύλη.
Αποκαλύφθηκε ότι η κινεζική κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο διακοπής της συνεργασίας της για τη φαιντανύλη με τις ΗΠΑ λόγω της απειλής των ΗΠΑ να επιβάλουν ακόμη δασμούς 50%.
Ο λόγος είναι απλός. Οι ΗΠΑ αγνόησαν εντελώς την ανθρωπιστική βοήθεια της Κίνας, όχι μόνο δεν κατανοούν την ειλικρίνεια και την καλή θέληση της Κίνας, αλλά έχουν επίσης επιρρίψει, κατηγορήσει και μετατοπίσει την ευθύνη, γεγονός που έχει βλάψει σοβαρά τα θεμέλια της συνεργασίας Κίνας-ΗΠΑ για τη φαιντανύλη.
4. Αντίμετρα στον τομέα του εμπορίου υπηρεσιών.
Η πηγή αποκάλυψε επίσης ότι αυτό περιλαμβάνει τον περιορισμό των αμερικανικών εταιρειών από τη συμμετοχή σε προμήθειες και τον περιορισμό της επιχειρηματικής συνεργασίας, όπως η νομική συμβουλευτική.
Οι ΗΠΑ έχουν μακροπρόθεσμο εμπορικό πλεόνασμα στις υπηρεσίες με την Κίνα και οι λεγόμενοι «αμοιβαίοι δασμοί» της κυβέρνησης των ΗΠΑ θα φέρουν αναμφίβολα σοβαρή κρίση στις εξαγωγές υπηρεσιών των ΗΠΑ, οι οποίες σήμερα έχουν τεράστιο εμπορικό πλεόνασμα.
5. Απαγόρευση εισαγωγής αμερικανικών ταινιών.
Σύμφωνα με σχετικούς ειδικούς, εν όψει της απειλής των ΗΠΑ για κλιμάκωση των δασμών στην Κίνα, οι αρμόδιες υπηρεσίες μελετούν τη μείωση ή και την απαγόρευση της εισαγωγής αμερικανικών ταινιών.
6. Νομικές ενέργειες κατά αμερικανικών εταιριών γα την πνευματική ιδιοκτησία στην Κίνα.
«Εάν οι ΗΠΑ κλιμακώσουν, η Κίνα θα λάβει αποφασιστικά αντίμετρα για να προστατεύσει τα δικά της δικαιώματα και συμφέροντα», δήλωσε εκπρόσωπος του αρμόδιου κινεζικού υπουργείου τη Δευτέρα.
«Η απειλή των ΗΠΑ για κλιμάκωση των δασμών κατά της Κίνας είναι ένα λάθος πάνω σε ένα λάθος, το οποίο για άλλη μια φορά αποκαλύπτει την εκβιαστική φύση των ΗΠΑ.
Η Κίνα δεν θα το δεχτεί ποτέ. Εάν οι ΗΠΑ επιμείνουν να ακολουθήσουν τη δική τους πορεία, η Κίνα θα πολεμήσει μέχρι το τέλος.»
«Η ηγεμονική κίνηση των ΗΠΑ εξυπηρετεί τα εγωιστικά τους συμφέροντα εις βάρος των νόμιμων συμφερόντων άλλων χωρών και θέτει ‘πρώτα την Αμερική’ πάνω από τους διεθνείς κανόνες», δήλωσε ο εκπρόσωπος της πρεσβείας Liu Pengyu, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την τελευταία κίνηση των ΗΠΑ.
«Η Κίνα θα προστατεύσει σταθερά τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντά της» είπε, χωρίς να διευκρινίσει ποια μέτρα θα λάβει.
Μεγάλο λάθος της Κίνας
Η απόφαση της Κίνας να κλιμακώσει τον εμπορικό πόλεμο επιβάλλοντας ανταποδοτικό δασμό 34% στα αμερικανικά προϊόντα ήταν “μεγάλο λάθος”, τόνισε ο υπουργός Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Scott Bessent.
“Νομίζω ότι ήταν μεγάλο λάθος, αυτή η κινεζική κλιμάκωση, επειδή παίζουν με δύο δυάρια”, δήλωσε στο CNBC σε συνέντευξή του. ”
Τι χάνουμε από την αύξηση των δασμών που μας επιβάλλουν οι Κινέζοι; Τους εξάγουμε το ένα πέμπτο από αυτά που μας εξάγουν, άρα είναι ένα χαμένο χαρτί γι’ αυτούς”, πρόσθεσε.
Η Κίνα υποσχέθηκε νωρίτερα να “πολεμήσει μέχρι τέλους” και ανακοίνωσε διάφορα μέτρα για να απαντήσει στις απειλές του Αμερικανού προέδρου Donald Trump για την επιβολή νέου εμπορικού δασμού 50% στα κινεζικά προϊόντα, επιπλέον της αμοιβαίας εισφοράς 34%, η οποία πρόκειται να τεθεί σε ισχύ από αύριο.
Γεωπολιτικό big bang φέρνει ο παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος
Με την επωνυμία «Ημέρα Απελευθέρωσης» της Αμερικής, η πρωτοβουλία του Trump αναδιαμορφώνει θεμελιωδώς το τοπίο του παγκόσμιου εμπορίου.
Ενώ οι οικονομικές της συνέπειες παραμένουν αβέβαιες, ένα χαρακτηριστικό της εν λόγω πολιτικής ξεχωρίζει: είναι δομημένη γύρω από διάφορες αρχές της θεωρίας των παιγνίων.
Αξιοποιεί τις ασυμμετρίες ισχύος, επιβάλλει αυστηρούς χρονικούς περιορισμούς και κατακερματίζει τον συντονισμό μεταξύ των εμπορικών εταίρων.
Με αυτόν τον τρόπο, επαναπροσδιορίζει το παγκόσμιο εμπόριο ως ένα παιχνίδι διαπραγματεύσεων μεταξύ πολλών παικτών παρά ως ένα σύστημα βασισμένο σε κανόνες, όπως ήταν η μεταπολεμική φιλελεύθερη τάξη.
Αναγκαστική επιλογή
Η δασμολογική πολιτική στο πλαίσιο της πολιτικής Trump ανάγεται στις ασυμμετρίες ισχύος εκμεταλλευόμενη ουσιαστικά τη δυσανάλογη εξάρτηση όλων των χωρών από την πρόσβαση του στην αγορά των ΗΠΑ.
Δεδομένου ότι οι χώρες εξάγουν μεγάλες ποσότητες αγαθών στις Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν να χάσουν περισσότερα από μια ανατάραξη στις εμπορευματικές τους σχέσεις από ό,τι οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι δασμοί κεφαλαιοποιούν αυτή την ανισορροπία, επιβάλλοντας δυνητικά σημαντικό κόστος σε όσους διστάζουν να αποφασίσουν πώς θα αντιμετωπίσουν το νέο καθεστώς ή αντιστέκονται.
Επιπλέον, με την επιβολή δασμών μονομερώς και χωρίς προηγούμενη διαπραγμάτευση, οι Ηνωμένες Πολιτείες τοποθετούνται ως ο πρώτος κινητήριος μοχλός, αναγκάζοντας άλλες χώρες απλώς να αντιδράσουν.
Αυτή η αλληλουχία παρέχει στην Ουάσιγκτον πρόσθετη στρατηγική μόχλευση.
Καθορίζει τις παραμέτρους της δέσμευσης στις διμερείες σχέσεις και αναγκάζει τους άλλους να ανταποκριθούν στους όρους που θέτει.
Ταυτόχρονο πλήγμα σε όλους
Ένα κεντρικό χαρακτηριστικό σχεδιασμού της πολιτικής των δασμών είναι η ταυτόχρονη εφαρμογή τους.
Όλες οι χώρες στοχοποιούνται ταυτόχρονα, χωρίς να αφήνουν ευκαιρίες για απαντήσεις σε δεύτερο χρόνο.
Αυτό εμποδίζει τις κυβερνήσεις να περιμένουν να παρακολουθήσουν τις στρατηγικές άλλων ή να συντονίσουν την κοινή δράση.
Ως αποτέλεσμα, οι χώρες – παίκτες ωθούνται να λαμβάνουν γρήγορες, ανεξάρτητες αποφάσεις.
Αυτό αντικατοπτρίζει το παίγνιο της συντονισμένης δράσης, όπου οι παίκτες θα ωφελούνταν αν ενεργούν μαζί, αλλά συχνά αποτυγχάνουν να το κάνουν λόγω δυσπιστίας, αβεβαιότητας ή χρονικών περιορισμών.
Το ταυτόχρονο πλήγμα δημιουργεί επίσης ένα κλασικό πρόβλημα συντονισμού υπό συνθήκες ατελούς πληροφόρησης.
Χωρίς να μπορούν να παρατηρήσουν πώς θα ενεργήσουν οι άλλοι, άλλες κυβερνήσεις είναι πιο πιθανό να επιλέξουν στρατηγικές αποστροφής του κινδύνου, όπως η έγκαιρη συμμόρφωση, προκειμένου να αποφύγουν το χειρότερο σενάριο της απομόνωσης.
Αυτές είναι γνωστές τακτικές από τη Θεωρία των Παιγνίων ως επιλογές για την διαχείριση του κινδύνου σε περιβάλλον έντονης αβεβαιότητας.
Ενώ ορισμένες χώρες μπορεί να επιχειρήσουν να συμπεράνουν τις προθέσεις άλλων μέσω διπλωματικών σημάτων ή δηλώσεων, η σύντομη προθεσμία περιορίζει την ικανότητά τους να προσαρμοστούν.
Επομένως, η πολιτική μοιάζει με παίγνιο ανταπόκρισης σε μια πρόκληση υπό πίεση χρόνου, όπου η ασάφεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί στρατηγικά για να αποτραπεί η οικοδόμηση συνασπισμών.
Σφιχτή προθεσμία
Ένα άλλο κρίσιμο στοιχείο είναι ο χρονικός περιορισμός.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δώσει στις χώρες προθεσμία μέχρι τις 5 Απριλίου και τις 9 Απριλίου για να προετοιμαστούν για τους εμπορικούς φραγμούς.
Αυτό εισάγει ένα «καθεστώς περιορισμένου χρόνου ανταπόκρισης», μια καθιερωμένη ιδέα στη θεωρία των διαπραγματεύσεων και στα δυναμικά παίγνια.
Οι προθεσμίες αυξάνουν το κόστος της καθυστέρησης και συμπιέζουν τον διαθέσιμο χρόνο για συντονισμό, κάτι που ευνοεί τους παίκτες που κινούνται πρώτοι.
Αυτός ο περιορισμένος χρονικός ορίζοντας μετατρέπει την αλληλεπίδραση σε ένα πεπερασμένο επαναλαμβανόμενο παίγνιο.
Σε τέτοια παίγνια, το καθεστώς της μακροχρόνιας συνεργασίας τείνει να ξετυλίγεται καθώς πλησιάζει το τελικό σημείο ισορροπίας.
Οι παίκτες, αναμένοντας τη κατάληξη, μπορεί να ελαττώσουν ή να αντεκδικήσουν λίγο πριν τελειώσει ο χρόνος που έχουν διαθέσιμο.
Οι μεγαλύτερες οικονομίες, ειδικότερα, μπορούν να ακολουθήσουν τέτοιες στρατηγικές απόσυρσης στα τέλος του παιγνίου.
Εν τω μεταξύ, οι χώρες που αντιμετωπίζουν βραχυπρόθεσμες οικονομικές ή πολιτικές πιέσεις —όπως επερχόμενες εκλογές ή ευάλωτους εξαγωγικούς τομείς— ενδέχεται να επιλέξουν να διαπραγματευτούν νωρίς.
Αυτή η δυναμική δημιουργεί αυτό που οι θεωρητικοί των παιγνίων αποκαλούν πλεονέκτημα πρώτης κίνησης για τους πρώιμους διαπραγματευτές και κίνδυνο αποτυχίας συντονισμού για χώρες που προσπαθούν —αλλά αποτυγχάνουν— να δράσουν από κοινού.
Το πιο πιθανό αποτέλεσμα είναι ο κατακερματισμός: ορισμένες χώρες παραδίδονται νωρίς, άλλες αντεπιτίθενται και μερικές προσπαθούν να αμυνθούν.
Μια νέα εποχή συναλλακτικής πολυμέρειας
Η εφαρμογή των σαρωτικών δασμών έχει αλλάξει ριζικά τη φύση της παγκόσμιας εμπορικής διπλωματίας.
Αντί να επιλύουν τις διαφορές μέσω καθιερωμένων κανόνων και πολυμερών θεσμών, οι Ηνωμένες Πολιτείες επαναδιατυπώνουν του κανόνες για το εμπόριο ως ένα δυναμικό παιχνίδι μόχλευσης και μεμονωμένων διαπραγματεύσεων.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η οικονομική διπλωματία έγκειται λιγότερο στην τήρηση των συμφωνηθέντων πλαισίων και περισσότερο στην ικανότητα των επιμέρους κρατών να διαχειρίζονται τον κίνδυνο, να επιδεικνύουν την αποφασιστικότητά του και να εκμεταλλεύονται τις ασυμμετρίες στην πληροφόρηση.
Για τα στελέχη και τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων, αυτό το νέο παράδειγμα απαιτεί ικανότητες που υπερβαίνουν τη συνεργατική συμβατική διαχείριση κινδύνων, αναλύσεις τάσεων και τη συμβατική οικονομική σκέψη.
Η επιτυχία εξαρτάται από την αποκωδικοποίηση των γεωπολιτικών σημάτων και την ταχεία προσαρμογή σε αυτά.
Δεδομένης της πολυπλοκότητας αυτής της νέας οικονομικής πραγματικότητας, θα έρθουν προσοδοφόρες ευκαιρίες κέρδους για όσους καταλαβαίνουν πώς να διαπλεύσουν με επιτυχία σε αυτές τις νέες γεωπολιτικές εντάσεις, τους εμπορικούς φραγμούς και τις «απρόβλεπτες» πολιτικές αποφάσεις.
Ενώ οι εταιρείες των ΗΠΑ που είναι συνηθισμένες στη θεσμική προβλεψιμότητα μπορεί να βρουν αυτό το περιβάλλον ανησυχητικό, αυτό το περιβάλλον είναι στην πραγματικότητα σταθερό σε σύγκριση με χώρες όπως η Βενεζουέλα.
Επιχειρηματίες σε χώρες όπως ο Λίβανος, η Αργεντινή ή η Νιγηρία, όλοι αναγνωρίζουν ότι σε «σπασμένα» συστήματα, η ευκινησία είναι υπαρξιακή και το χάος είναι ένα νόμισμα.
Σε αυτήν την εποχή των πολυμερών συναλλαγών, το χάσμα μεταξύ νικητών και ηττημένων θα αντικατοπτρίζει το χάσμα μεταξύ εκείνων που αναμένουν παθητικά τη σταθερότητα και εκείνων που συνειδητοποιούν ότι οι σημερινές αναταράξεις είναι ο κινητήριος μοχλός του αυριανού κέρδους.
