Ενόσω ο στρατός της Ισραήλ συνεχίζει την ισοπέδωση του βορρά στη Λωρίδα της Γάζας, οι ακροδεξιοί εταίροι του Μπενιαμίν Νετανιάχου εντείνουν τις πιέσεις για επανεποικισμό
Μπορεί να απέχει χρονικά μια δεκαετία, όμως το 2005 και η τότε μονομερής αποχώρηση του ισραηλινού στρατού -και κατ’ επέκταση των εκεί εβραίων εποίκων- από την πολύπαθη Γάζα, επί εποχής Αριέλ Σαρόν και έπειτα από 38 χρόνια κατοχής, φαντάζουν πλέον… αιώνες μακρινά.
Σχεδόν 16 μήνες μετά τη φρικαλέα επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ και την έκτοτε συνεχιζόμενη αιματοχυσία στον ισοπεδωμένο παλαιστινιακό θύλακα από την επιχείρηση του ισραηλινού στρατού, η ιστορία δείχνει να κάνει κύκλους κατά τους πλέον ακραίους στο Τελ Αβίβ.
Με φόντο μια Μέση Ανατολή σε πλήρη γεωπολιτική αναδιάταξη και εν αναμονή της δεύτερης προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, οι ακροδεξιοί κυβερνητικοί εταίροι του Μπενιαμίν Νετανιάχου στο Ισραήλ και εξτρεμιστές υποστηρικτές τους βλέπουν πλέον πρόσφορο έδαφος για επανεποικισμό.
Ήτοι κατά κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου, όπως ισχύει και στην κατεχόμενη -και υπό ακροδεξιά σχέδια προσάρτησης- Δυτική Όχθη.
Προϋπάρχουσες στο εσωτερικό του Ισραήλ, οι σχετικές πιέσεις εντάθηκαν αμέσως μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Ούτε δύο μήνες μετά -σύμφωνα με δηλώσεις ανώνυμου Ισραηλινού αξιωματούχου στο πρακτορείο Reuters- η κυβέρνηση του Τελ Αβίβ είχε ήδη ενημερώσει τα αραβικά κράτη για το σχέδιό της να δημιουργήσει μια «νεκρή ζώνη» μεταξύ της Λωρίδας της Γάζας και του Ισραήλ.
Τότε, το επιχείρημα ήταν «για να εμποδίσει τη Χαμάς ή άλλους μαχητές να εισέλθουν ή να επιτεθούν στο Ισραήλ».
Ακόμη και τώρα, ωστόσο, με την ισλαμιστική παλαιστινιακή οργάνωση πλέον αποδεκατισμένη και φόντο τη συνολικότερη αποδυνάμωση του υποστηριζόμενου από το Ιράν «Άξονα της Αντίστασης» -από τη σιιτική Χεζμπολάχ στον Λίβανο, έως την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία και τις κλιμακούμενες επιθέσεις κατά των Χούθι στην Υεμένη- το σχέδιο παραμένει όσο ποτέ άλλοτε στο «τραπέζι».
Εικόνες απόλυτης καταστροφής και ανθρώπινης εξαθλίωσης στη Λωρίδα της Γάζας (REUTERS/Mohammed Salem/File Photo)
Ο επανεπικισμός «εκτός πάγου» στη Γάζα
Εν μέσω ατέρμονων διαπραγματεύσεων για κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας και του τελεσιγράφου Τραμπ για οριστικοποίηση μιας συμφωνίας για το θέμα των ομήρων μέχρι την ορκωμοσία του, στις 20 Ιανουαρίου, το BBC -επικαλούμενο εκπρόσωπο της Χαμάς- αναφέρει ότι στο επίκεντρο βρίσκεται πλέον «πιθανή δημιουργία μιας νεκρής ζώνης πλάτους αρκετών χιλιομέτρων κατά μήκος των ισραηλινών συνόρων με τη Λωρίδα της Γάζας».
Περιοχή, όπου το Ισραήλ θέλει να διατηρήσει τον στρατιωτικό έλεγχο και οι ακροδεξιοί κυβερνητικοί εταίροι του -σε δίκη για διαφθορά- Ισραηλινού πρωθυπουργού Νετανιάχου πιέζουν πλέον ασφυκτικά για επιστροφή των εβραίων εποίκων.
Όχι τυχαία, είναι οι ίδιοι έποικοι στη Δυτική Όχθη…
Τόσο υπουργός Εθνικής Ασφαλείας του Ισραήλ, Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, όσο και ο υπουργός Οικονομικών, Μπεζαλέλ Σμότριτς έχουν ταχθεί υπέρ του βίαιου εκτοπισμού των Παλαιστινίων.
Κι όχι μόνο από τη Γάζα.
Οι ενδείξεις προς τούτο πληθαίνουν, αν και επισήμως τα σχέδια της κυβέρνησης του Ισραήλ παραμένουν ασαφή για την επόμενη ημέρα.
Πολλώ μάλλον εν αναμονή επέκτασης των τραμπικής έμπνευσης, αντιϊρανικής στόχευσης και γεωστρατηγικής βαρύτητας Συμφωνιών του Αβραάμ για εξομάλυνση των σχέσεων του Τελ Αβίβ με όλους τους Άραβες γείτονές του.
«Σε όλους τους πολέμους από το 1948, το Ισραήλ προσπάθησε να εκδιώξει τους Παλαιστίνιους στην περιοχή νότια του Ουάντι Γάζα», επισημαίνει στο Der Spiegel ο Εγιάλ Βάιτσμαν, ιδρυτής και διευθυντής του ερευνητικού ινστιτούτου Forensic Architecture.
Αναφέρεται στο χείμαρρο Βεσόρ μεταξύ του νότιου Ισραήλ και της Λωρίδας της Γάζας, που καταλήγει στη Μεσόγειο.
«Τώρα το κάνει ξανά», λέει, επιδιώκοντας τη δημιουργία μιας νεκρής ζώνης, που προϋποθέτει την εκδίωξη του εκεί παλαιστινιακού πληθυσμού.
«Σενάριο», γράφει σε ανταπόκριση από το Τελ Αβίβ η εφημερίδα Die Zeit, που «θα μπορούσε να δώσει στους εξτρεμιστές εποίκους την ευκαιρία να πραγματοποιήσουν την από καιρό δεδηλωμένη φιλοδοξία τους για επανεποικισμό της Γάζας».
Ισραηλινοί στρατιώτες επιχειρούν στη Λωρίδα της Γάζας (Israel Defense Forces/Handout via REUTER)
Ο κομβικός διάδρομος Νετζαρίμ
Κατά την ισραηλινή αποχώρηση του 2005 από τη Λωρίδα της Γάζας εκκενώθηκαν 21 παράνομοι εβραϊκοί οικισμοί, με υπολογιζόμενο συνολικό αριθμό 1.500 εποίκων.
Μαζί τους είχαν φύγει τότε και οι Ισραηλινοί στρατιώτες που τους προστάτευαν.
Τώρα επανέρχονται στις αξιώσεις τους δριμύτεροι, με τη στήριξη της ισραηλινής ακροδεξιάς κι ενώ οι ισραηλινές «μπότες» αφήνουν βαθιά ματωμένο ατύπωμα στα εδάφη του παλαιστινιακού θύλακα.
Και δη στον βορρά, με πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα τη μαρτυρική Τζαμπάλια.
«Οι δραστηριότητες του στρατού στα κατεχόμενα εδάφη είναι ποικίλες», ανέφερε από το περασμένο καλοκαίρι η ισραηλινή εφημερίδα Haartez για τα τεκταινόμενα για τη βόρεια Γάζα.
Περιλαμβάνουν, ανέφερε, «επέκταση στρατιωτικών βάσεων και κατασκευή υποδομών και δρόμων».
Σημείο αναφοράς είναι ο διάδρομος Νετζαρίμ, που επί της ουσίας χωρίζει τη Λωρίδα της Γάζας στα δύο.
Μήκους 7 χιλιομέτρων νότια της πόλης της Γάζας, στο διάβα του βρίσκεται ο πάλαι ποτέ ομώνυμος εβραϊκός οικισμός, αλλά και ο δρόμος που συνδέει κάθετα το Ισραήλ με τις ακτές της Μεσογείου.
Αν και στους Παλαιστινίους πρακτικά απαγορεύεται να τον διασχίσουν, από τη νέα -υπό εφιαλτικές ανθρωπιστικές συνθήκες- απομόνωσή τους στο νότο, φαίνεται ότι δεν ισχύει το ίδιο για εξτρεμιστές Ισραηλινούς από τον βορρά.
Σύμφωνα με τον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα Kan του Ισραήλ, η 78χρονη Ντανιέλα Βάις, επικεφαλής της οργάνωσης εποίκων Nachala, μπήκε στα τέλη Νοεμβρίου στη Λωρίδα της Γάζας, συνοδεία συνεργατών της, μέχρι τη Νετζαρίμ.
Με την κάλυψη μονάδων του ισραηλινού στρατού, φέρονται να ερεύνησαν τοποθεσίες για την ανέγερση νέων -παράνομων- εβραϊκών οικισμών.
Με την στήριξη δε των ισραηλινών ακροδεξιών κομμάτων, η οργάνωσή της εντείνει τις πιέσεις, οργανώνοντας όλο και πιο πυκνά διαδηλώσεις δίπλα στα σύνορα με τη Γάζα, υπέρ του επανεπικισμού.
Διαδήλωση Ισραηλινών υπέρ του επανεποικισμού της Λωρίδα της Γάζας, στη μεθόριο με τον παλαιστινιακό θύλακα, στις 26 Δεκεμβρίου (REUTERS/Amir Cohen)
«Μη ρεαλιστικά σχέδια»
Εν μέσω των ατέρμονων διαπραγματεύσεων για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και έκδηλης αμηχανίας των συμμάχων του Ισραήλ -υπό το βάρος της διεθνούς κατακραυγής για τη σφαγή των Παλαιστινίων και του διεθνούς εντάλματος σύλληψης που εξέδωσε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο σε βάρος του, για εγκλήματα πολέμου- ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου έχει επανειλημμένα αρνηθεί οποιαδήποτε σχέδια επανεποικισμού στη Λωρίδα της Γάζας.
Τον περασμένο Ιούνιο απέρριψε την ιδέα ως «μη ρεαλιστική».
Έχει ωστόσο επανειλημμένα διακηρύξει ότι το Ισραήλ δεν πρόκειται να εγκαταλείψει τον διάδρομο Νετζαρίμ.
Τώρα, σε μια κομβική περίοδο για ολόκληρη τη Μέση Ανατολή κι ενώ ο ίδιος κάθεται στο εδώλιο του κατηγορουμένου για διαφθορά, οι ακροδεξιοί κυβερνητικοί εταίροι του και το σιωνιστικό κίνημα των εποίκων εντείνει τις πολιτικές πιέσεις περί ενός «Μεγάλου Ισραήλ».
Οι Μπεν-Γκβιρ και Σμότριτς ήταν μεταξύ των κεντρικών ομιλητών στις πρόσφατες κινητοποιήσεις της οργάνωσης Nachala, στα σύνορα με τη Λωρίδα της Γάζας, ενόσω ο πρώτος εντείνει τις προκλήσεις και για το status quo στο τέμενος Αλ Άκσα, στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ.
Ισραηλινοί ακροδεξιοί βουλευτές υποστηρίζουν ότι η στάση του Νετανιάχου κάθε άλλο παρά αποτελεί «θεμελιώδη απόρριψη» του επανεπικισμού της Λωρίδας της Γάζας.
«Τώρα λέει ότι δεν είναι ρεαλιστικό. Αλλά ίσως σε άλλα δύο χρόνια να είναι ρεαλιστικό», δήλωσε πρόσφατα στο αμερικανικό δημόσιο ραδιοφωνικό δίκτυο NPR ο Ζβι Σουκότ του κόμματος «Θρησκευτικός Σιωνισμός» του Μπεζαλέλ Σμότριτς.
«Όταν ακούω “δεν είναι ρεαλιστικό”, είναι θέμα όρων», υπογράμμισε.
«Αν οι συνθήκες αλλάξουν, [ο Νετανιάχου] θα μπορούσε να αλλάξει γνώμη».
Η παγίωση της παρουσίας του ισραηλινού στρατού στη Λωρίδα της Γάζας είναι ένας παράγοντας.
Ο έτερος προφανώς ακούει στο όνομα Ντόναλντ Τραμπ.
