Η Ρουμανία όρισε νέα ημερομηνία -τον ερχόμενο Μάιο- για την επανάληψη των προεδρικών εκλογών αλλά εξακολουθεί να υπάρχει πιθανότητα το αποτέλεσμα να είναι παρόμοιο στη δεύτερη προσπάθεια και να θριαμβεύσει ο Καλίν Γκεοργκέσκου.
Η νέα ψηφοφορία ορίστηκε για τις 4 Μαΐου, ενώ ο δεύτερος γύρος προγραμματίζεται δύο εβδομάδες αργότερα, στις 18 Μαΐου.
Ο πρώτος γύρος των εκλογών στη Ρουμανία στις 24 Νοεμβρίου πέρυσι προκάλεσε διεθνές σοκ χάρη στη νίκη του Γκεοργκέσκου, ο οποίος επικράτησε βασισμένος σε μια εξαιρετικά επιτυχημένη εκστρατεία στο TikTok. Το αποτέλεσμα ωστόσο ακυρώθηκε πριν γίνει ο δεύτερος γύρος.
Παρόλο που η νίκη του Γκεοργκέσκου — με ποσοστό 23 τοις εκατό — σκόρπισε τον πανικό που τελικά οδήγησε στην ακύρωση της ψηφοφορίας, η εικόνα εξακολουθεί να είναι η ίδια και πολλά θα εξαρτηθούν από το Συνταγματικό Δικαστήριο λόγω των κατηγοριών για αδήλωτη χρηματοδότηση.
Η συνεχιζόμενη, και πιθανότατα ακόμη και αυξανόμενη, δημοτικότητά του οφείλεται εν μέρει στη βαθιά καχυποψία για την ευνοιοκρατία και τον νεποτισμό των παραδοσιακών παλαιών ρουμανικών κομμάτων, τα οποία θεωρούνται από πολλούς Ρουμάνους ότι κίνησαν τα νήματα για να ακυρώσουν την πρώτη ψηφοφορία.
Ο Γκεοργκέσκου, ένας σκεπτικιστής για τα εμβόλια που αποκάλεσε τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν πατριώτη που αντιτίθεται στη βοήθεια προς την Ουκρανία, θεωρείται απειλή για τη θέση του Βουκουρεστίου στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, αν και θα μπορούσε να ελεγχθεί από το κοινοβούλιο και ενδεχομένως από την κυβέρνηση.
Τα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα των μυστικών υπηρεσιών υποστήριζαν ότι αμειβόμενοι influencers, μαζί με μέλη εξτρεμιστικών, δεξιών ομάδων και άτομα με δεσμούς με το οργανωμένο έγκλημα, προώθησαν την υποψηφιότητα του Γκεοργκέσκου στο Διαδίκτυο πριν από τις 24 Νοεμβρίου. Ωστόσο πολλοί αμφισβητούν τις έρευνες αυτές.
Ενώ τα έγγραφα ανέφεραν ότι η Ρωσία προσπαθούσε σε γενικές γραμμές να υπονομεύσει τις εκλογές, δεν ανέφεραν ευθέως ότι η Μόσχα επηρέασε συγκεκριμένα την εκστρατεία του Γκεοργκέσκου – αν και το υπονοούσαν.
Αμφιλεγόμενη η ακύρωση των εκλογών
Παρά αυτή την υποτιθέμενη ξένη παρέμβαση, η πλειοψηφία των Ρουμάνων εξακολουθεί να πιστεύει ότι ήταν κακή απόφαση να ακυρωθούν οι εκλογές, σύμφωνα με μια μικρή δημοσκόπηση σχεδόν 1.000 ερωτηθέντων από το Ρουμανικό Ινστιτούτο Αξιολόγησης και Στρατηγικής, μια δεξαμενή σκέψης. Ο Γκεοργκέσκου θα είχε κερδίσει τον δεύτερο γύρο αν δεν ακυρωνόταν, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση.
Στην περσινή κούρσα, ο Γκεοργκέσκου επρόκειτο να αντιμετωπίσει την υποψήφια μεταρρυθμίστρια Έλενα Λασκόνι από το κεντροδεξιό κόμμα Save Romania Union. Έχει επίσης επικρίνει την απόφαση του δικαστηρίου να ακυρώσει τις εκλογές και να διατάξει επανάληψη.
Η Λασκόνι κατηγόρησε εκ νέου την Τετάρτη τους ηγέτες των κυρίαρχων κομμάτων ότι προσπάθησαν έξι φορές να την βγάλουν από την προεδρική κούρσα και δεσμεύτηκε να συνεχίσει.
«Για να ανακτήσουμε την επιρροή μας ως σοβαρή χώρα, χρειαζόμαστε μια σοβαρή έρευνα για το τι συνέβη», δήλωσε ο Ράντου Μαγντίν, ένας Ρουμάνος πολιτικός αναλυτής, σε σχέση με τον πρώτο γύρο. Διαφορετικά, είναι πολύ δύσκολο για τους ανθρώπους να προχωρήσουν, όπως θα ήθελαν ορισμένα κόμματα στον κυβερνητικό συνασπισμό, είπε ο Μαγντίν.
Ο Γκεοργκέσκου άσκησε ανεπιτυχώς έφεση κατά της απόφασης ακύρωσης του Συνταγματικού Δικαστηρίου και έχει επίσης καταθέσει καταγγελία στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
«Πέρασε ένας μήνας και ακόμα δεν έχουμε ξεκάθαρο λόγο για την ακύρωση των εκλογών. Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ανάμειξης από οποιονδήποτε κρατικό παράγοντα ή άλλο παράγοντα που να δικαιολογεί τα γεγονότα που παρακολουθούμε», δήλωσε εκπρόσωπος του Γκεοργκέσκου.
Παράλληλα κάλεσε τους Ρουμάνους να υπογράψουν μια διαμαρτυρία στο Συνταγματικό Δικαστήριο ζητώντας να διεξαχθεί τελικά ο δεύτερος γύρος — στον οποίο επρόκειτο να αντιμετωπίσει τη Λασκόνι.
«Ο Γκεοργκέσκου είχε την ευκαιρία να εμφανιστεί ως θύμα μπροστά στο εκλογικό σώμα του», είπε ο Μαγντίν.
Ρουμάνοι εισαγγελείς τον περασμένο μήνα πραγματοποίησαν έφοδο σε ακίνητα ενός βασικού υποστηρικτή του Γκεοργκέσκου στο πλαίσιο έρευνας που επικεντρώθηκε σε ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, δωροδοκία ψηφοφόρων και απάτη ηλεκτρονικών υπολογιστών. Σύμφωνα με τα αποχαρακτηρισμένα αρχεία πληροφοριών, ο υποστηρικτής είχε παράσχει 1 εκατομμύριο ευρώ για την εκστρατεία του Τζορτζέσκου, ενώ στο TikTok είπε ότι έλαβε 360.000 ευρώ.
Ο Γκεοργκέσκου απέρριψε τις κατηγορίες για μη δήλωση κονδυλίων για την εκστρατεία, λέγοντας ότι η επιτυχία του οφειλόταν στον ρουμανικό λαό και όχι σε μια εκστρατεία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στα παρασκήνια.
Αυξανόμενη δημοτικότητα;
Από τον Νοέμβριο, το προφίλ του Γκεοργκέσκου έχει εκτιναχθεί και παραμένει το φαβορί για τις εκλογές του Μαΐου, σύμφωνα με δημοσκόπηση που παρήγγειλε ο δήμαρχος του Βουκουρεστίου, Νικουσόρ Νταν, ο οποίος είναι επίσης υποψήφιος για την προεδρία.
Αυτή η δημοσκόπηση έδειξε ότι τουλάχιστον το 40 τοις εκατό των Ρουμάνων σχεδιάζει να ψηφίσει τον Γκεοργκέσκου, είπε ο Νταν στο Digi24, χωρίς να διευκρινίσει πόσα άτομα συμμετείχαν στη δημοσκόπηση.
«Οι απογοητεύσεις που διοχετεύει ως υποψήφιος, η αντισυστημική ατμόσφαιρα καθώς και οι υποσχέσεις του για το μέλλον, δεν μπορούν εύκολα να αντιστοιχιστούν με έναν άλλο υποψήφιο», είπε ο Μαγντίν.
Αλλά ο Βίκτορ Πόντα, σοσιαλδημοκράτης μέλος του ρουμανικού κοινοβουλίου και πρώην πρωθυπουργός, υποστήριξε ότι η δημοσκόπηση του δημάρχου ήταν πλασματική.
«Δεν διεξάγετε δημοσκοπήσεις κατά τη διάρκεια των γιορτών – είναι εφεύρεση – ο κ. Νταν δεν διευκρίνισε καν το όνομα της λεγόμενης εταιρείας δημοσκοπήσεων», είπε ο Πόντα στο POLITICO.
Οι ηγέτες των κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού της Ρουμανίας — του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, του Εθνικού Φιλελεύθερου Κόμματος, του κόμματος της ουγγρικής μειονότητας και εκπρόσωποι άλλων εθνοτικών μειονοτήτων — επιβεβαίωσαν επίσης την Τετάρτη ότι ο πρώην αρχηγός του Εθνικού Φιλελεύθερου Κόμματος Κριν Αντονέσκου ήταν ο κοινός τους υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές.
Ο Αντονέσκου, ο οποίος είναι παντρεμένος με την πρώην Επίτροπο Μεταφορών της ΕΕ, Adina Vălean, είναι πρώην αρχηγός της Γερουσίας. Έλαβε υποψηφιότητα για πρόεδρος ανεπιτυχώς το 2009, αλλά δεν κατείχε καμία πολιτική θέση την τελευταία δεκαετία. Ο Πόντα, ο πρώην σύμμαχός του, τον αποκάλεσε «τον πιο αντιπροσωπευτικό για το [ρουμανικό] πολιτικό σύστημα των τελευταίων 30 ετών».
Αλλά αυτό ακριβώς απέρριψαν οι Ρουμάνοι στον πρώτο γύρο των ακυρωμένων προεδρικών εκλογών πέρυσι, όταν κανένας από τους εκπροσώπους των κυρίαρχων κομμάτων δεν πέρασε στον δεύτερο γύρο.