Aν ΗΠΑ και Κίνα δεν φρενάρουν… τίποτε δεν θα μπορέσει να αποτρέψει έναν πόλεμο μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων, προειδοποιεί με ανάλυσή του, ύστερα από πρόσφατη επίσκεψή του στο Πεκίνο, ο διακεκριμένος οικονομολόγος, τέως καθηγητής Oικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και επίτιμος καθηγητής του Stern School of Business, CEO της συμβουλευτικής εταιρείας «Roubini Global Economics», Nouriel Roubini, που δεν «βλέπει» διάλειμμα στην εν εξελίξει πορεία προς τη σύγκρουση…
Ειδικότερα, «πρόσφατα παρακολούθησα το China Development Forum (CDF) στο Πεκίνο, μια ετήσια συγκέντρωση ανώτερων ηγετών ξένων επιχειρήσεων, ακαδημαϊκών, πρώην υπευθύνων χάραξης πολιτικής και κορυφαίων Κινέζων αξιωματούχων.
Το φετινό συνέδριο ήταν το πρώτο που πραγματοποιήθηκε εκ του σύνεγγυς από το 2019 και προσέφερε στους δυτικούς παρατηρητές την ευκαιρία να έλθουν σε επαφή με την ηγεσία της Κίνας, συμπεριλαμβανομένου του νέου πρωθυπουργού Li Qiang.
Η εκδήλωση έδωσε επίσης στον Li την ευκαιρία να συνεργαστεί με ξένους εκπροσώπους για πρώτη φορά από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του.
Παρότι πολλά έχουν ειπωθεί για τον Κινέζο Πρόεδρο Xi Jinping, ότι δηλαδή φροντίζει να διορίζει στενούς ακολούθους του σε κρίσιμες θέσεις εντός του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας και της κυβέρνησης, οι συζητήσεις μας με τον Li και άλλους υψηλόβαθμους Κινέζους αξιωματούχους έδειξαν πως έχουν λεπτή και εξευγενισμένη άποψη για τις πολιτικές και το στυλ ηγεσίας τους.
Πριν γίνει πρωθυπουργός τον Μάρτιο, ο Li υπηρετούσε ως γραμματέας του ΚΚΚ στη Σαγκάη.
Ως οικονομικός μεταρρυθμιστής και υποστηρικτής της ιδιωτικής επιχειρηματικότητας, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να πείσει την Tesla να χτίσει ένα μεγάλο εργοστάσιο στην πόλη.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, επέβαλε την πολιτική μηδενικής COVID-19 του Xi και επέβλεψε ένα δίμηνο lockdown στη Σαγκάη.
Ευτυχώς για τον Li, ανταμείφθηκε για την πίστη του και δεν έγινε αποδιοπομπαίος τράγος για την αποτυχία της πολιτικής.
Η στενή του σχέση με τον Xi του επέτρεψε επίσης να πείσει τον Κινέζο πρόεδρο να αντιστρέψει τους μηδενικούς περιορισμούς για τον COVID-19 μέσα σε μια νύχτα, όταν η πολιτική αποδείχθηκε μη βιώσιμη.
Κατά τη συνάντησή μας, ο Li επανέλαβε τη δέσμευση της Κίνας για “μεταρρυθμίσεις και άνοιγμα”, ένα μήνυμα που μετέφεραν και άλλοι Κινέζοι ηγέτες.
Το πνεύμα του Li έρχεται σε έντονη αντίθεση με την συμπεριφορά του πρώην πρωθυπουργού Li Keqiang, τον οποίο γνωρίσαμε τα προηγούμενα χρόνια όταν ήταν πρωθυπουργός.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησής μας, έκανε τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Apple, Tim Cook, να γελάσει δυνατά, αποδίδοντας τη χαρούμενη διάθεσή του στο viral βίντεο του Cook να χειροκροτείται από τα πλήθη κατά την επίσκεψή του σε κατάστημα της Apple στο Πεκίνο.
Αστειεύτηκε μάλιστα με ένα βίντεο το οποίο έδειχνε Aμερικανούς βουλευτές να ψήνουν στη σχάρα τον διευθύνοντα σύμβουλο της TikTok, Shou Zi Chew, το οποίο είχε επίσης γίνει viral εκείνη την εβδομάδα.
Σε αντίθεση με τον Cook, σημείωσε, το αφεντικό της TikTok δεν χαμογελούσε κατά τη διάρκεια της ακρόασής του στο Κογκρέσο.
Το αστείο του Li ήταν μια σιωπηρή προειδοποίηση ότι, παρόλο που οι αμερικανικές εταιρείες είναι ακόμα ευπρόσδεκτες στην Κίνα, η κινεζική κυβέρνηση μπορεί να παίξει σκληρό παιχνίδι αν οι εταιρείες και τα συμφέροντά της δεν γίνουν σεβαστά από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η κρυφή απειλή του Li αποτυπώνει την τρέχουσα στάση της Κίνας απέναντι στις ΗΠΑ.
Αν και οι υπεύθυνοι χάραξης οικονομικής πολιτικής συχνά μιλούν για άνοιγμα, οι πολιτικές της Χώρας του Δράκου εξακολουθούν να δίνουν προτεραιότητα στην ασφάλεια και τον έλεγχο έναντι της μεταρρύθμισης.
Ο Qin Gang, ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Κίνας, υιοθέτησε μια επιθετική στάση κατά τις ομιλίες του στο CDF.
Με μια περίεργη αναφορά στις ΗΠΑ, ο Qin προειδοποίησε τους δυτικούς παρευρισκόμενους ότι, ενώ η Κίνα θέλει να διατηρήσει ένα ανοιχτό παγκόσμιο εμπορικό καθεστώς, θα απαντούσε με σκληρή ισχύ σε κάθε προσπάθεια που θα την παρασύρει σε έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο.
Σε πρόσφατη ομιλία της, η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Janet Yellen προσπάθησε να αμβλύνει τις ανησυχίες της Κίνας ότι οι ΗΠΑ προσπαθούν να «συγκρατήσουν» την άνοδό τους και να αποσυνδεθούν από την οικονομία τους.
Οι πρόσφατες αμερικανικές ενέργειες που περιορίζουν το εμπόριο με την Κίνα, διευκρίνισε, βασίστηκαν περισσότερο σε ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια, παρά σε μια προσπάθεια παρεμπόδισης της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας.
Kατευνασμός
Αλλά η κατευνασμός της Κίνας θα είναι δύσκολο έργο, δεδομένου ότι οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να επιβάλουν περιορισμούς στις κινεζικές επενδύσεις στις ΗΠΑ και στις αμερικανικές επενδύσεις στην Κίνα.
Μέχρι σήμερα, οι Κινέζοι αξιωματούχοι δεν ήταν δεκτικοί στις προσπάθειες της Yellen και του υπουργού Εξωτερικών Antony Blinken να καλλιεργήσουν το έδαφος για τη διεξαγωγή διαλόγου σε σχέση με το πώς θα μεγιστοποιηθούν τα οφέλη από μια πιθανή συνεργασία, πώς θα ελαχιστοποιηθούν οι περιοχές αντιπαράθεσης, αλλά και με ποιον τρόπο οι δύο πλευρές θα μπορέσουν να διαχειριστούν τον κλιμακούμενο στρατηγικό ανταγωνισμό και τη μεταξύ τους αντιπαλότητα.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen έδωσε πρόσφατα μια ρεαλιστική ομιλία, στην οποία υποστήριξε ότι η Ευρώπη πρέπει «να επικεντρωθεί στην απομάκρυνση του κινδύνου παρά στην αποσύνδεση» από την Κίνα.
Ωστόσο τόνισε τους πολλούς τρόπους με τους οποίους οι κινεζικές πολιτικές αποτελούν απειλή για την Ευρώπη και τη Δύση.
Η ομιλία της δεν έτυχε καλής υποδοχής στο Πεκίνο και ουσιαστικά η ίδια αντιμετωπίστηκε με ψυχρότητα όταν επισκέφθηκε την Κίνα με τον Γάλλο Πρόεδρο Emmanuel Macron τον Απρίλιο.
Αντίθετα, ο πιο φιλόξενος Macron έγινε δεκτός με θέρμη…
Η Κίνα προσπαθεί επί του παρόντος να μπει σφήνα μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ.
Δεδομένου ότι εταιρείες που εδρεύουν στην ΕΕ έχουν σημαντικά συμφέροντα στην Κίνα, πολλοί Ευρωπαίοι CEOs παρευρέθησαν στο CDF, σε αντίθεση με την περιορισμένη παρουσία Αμερικανών επιχειρηματικών ηγετών.
Και τα αμφιλεγόμενα σχόλια του Macron κατά την επίσκεψή του τον Απρίλιο, ιδιαίτερα η δήλωσή του ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να γίνει «υποτελής» των ΗΠΑ, υποδηλώνουν ότι η προσπάθεια μπορεί να είχε επιτυχία.
Αλλά ένα επόμενο ανακοινωθέν της G7 επιβεβαίωσε τη στάση της Δύσης στην Ταϊβάν και καταδίκασε τις επιθετικές πολιτικές της Κίνας προς το νησί.
Eπίσης, η σιωπηρή υποστήριξη της Κίνας στη βάναυση εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πιθανότατα θα αποτρέψει την Ευρώπη από το να υποκύψει σε μια επίθεση γοητείας.
Η περίοδος πριν από τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, μαζί με την υποψία της Κίνας ότι οι ΗΠΑ προσπαθούν να συγκρατήσουν την οικονομική τους ανάπτυξη, θα εμποδίσουν τις προσπάθειες οικοδόμησης σχέσεων εμπιστοσύνης και αποκλιμάκωσης των μεταξύ τους εντάσεων.
Με τους Δημοκρατικούς και τους Ρεπουμπλικάνους για το ποιος θα δείξει πιο σκληρό πρόσωπο απέναντι στην Κίνα… ο σινο-αμερικανικός ψυχρός πόλεμος είναι πιθανό να ενταθεί, κάτι που αυξάνει τον κίνδυνο ενός ενδεχόμενου θερμού πολέμου με αφορμή την Ταϊβάν.
Παρά τις προσπάθειες των Αμερικανών αξιωματούχων να δημιουργήσουν προστατευτικά κιγκλιδώματα για στρατηγικό ανταγωνισμό με την Κίνα και την επιμονή των Κινέζων αξιωματούχων ότι δεν ενδιαφέρονται για την οικονομική αποσύνδεση, οι προοπτικές για συνεργασία φαίνονται όλο και πιο απομακρυσμένες.
Ο κατακερματισμός και η αποσύνδεση γίνονται η νέα κανονικότητα, με τις δύο χώρες να παραμένουν σε τροχιά σύγκρουσης, ενώ μια επικίνδυνη εμβάθυνση της συνεχιζόμενης γεωπολιτικής ύφεσης είναι σχεδόν αναπόφευκτη» καταλήγει ο Roubini.
