Οι γεωπολιτικοί και οικονομικοί δομικοί παράγοντες που προαναγγέλλουν υψηλό πληθωρισμό και ισχνούς ρυθμούς ανάπτυξης
Μετά την πανδημία και τις γεωπολιτικές αναταράξεις που λαμβάνουν χώρα, θα έχουμε ένα νέο οικονομικό περιβάλλον: αλλαγή του ίδιου του χαρακτήρα της παγκοσμιοποίησης ο οποίος θα έχει τη σφραγίδα του στασιμοπληθωρισμού, επισημαίνει ο διάσημος οικονομολόγος Nouriel Roubini σε άρθρο του στο Project Syndicate.
Σημειώνει ότι η νέα πραγματικότητα την οποία πρέπει να λάβουν υπόψη τους πολλές προηγμένες οικονομίες και αναδυόμενες αγορές θα χαρακτηρίζεται από τον υψηλότερο πληθωρισμό και την επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο βασικός λόγος για την τρέχουσα περίοδο στασιμοπληθωρισμού είναι μια σειρά αρνητικών κλυδωνισμών από την πλευρά συνολικής προσφοράς που έχουν περιορίσει την παραγωγή και έχουν αυξήσει το κόστος των αγαθών.
Αυτό δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη, επισημαίνει και εξηγεί τους διαρθρωτικου΄ς λόγους που οδήγησαν εκεί.
Τα στοιχεία που συνθέτουν οικονομικό περιβάλλον
Η πανδημία του COVID-19 ανάγκασε πολλούς τομείς να σταματήσουν τη λειτουργία τους, διέκοψε και προκάλεσε σημαντικές αναταράξεις στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και προκάλεσε μια φαινομενικά επίμονη μείωση της προσφοράς εργασίας, ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, σημειώνει ο οικονομολόγος που προέβλεψε τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Στη συνέχεια ήρθε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία ανέβασε τις τιμές της ενέργειας, των βιομηχανικών μετάλλων, των τροφίμων και των λιπασμάτων.
Στα παραπάνω προσθέτει το γεγονός ότι η Κίνα διέταξε δρακόντεια lockdown για τον COVID-19 σε μεγάλους οικονομικούς κόμβους όπως η Σαγκάη, προκαλώντας πρόσθετες διακοπές στην εφοδιαστική αλυσίδα και συμφόρηση στις μεταφορές.
Παγκοσμιοποίηση και προστατευτισμός
Αλλά ακόμη και χωρίς αυτούς τους σημαντικούς βραχυπρόθεσμους παράγοντες, οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές θα ήταν σκοτεινές, σημειώνει.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι να ανησυχούμε ότι οι σημερινές στασιμοπληθωριστικές συνθήκες θα συνεχίσουν να χαρακτηρίζουν την παγκόσμια οικονομία, προκαλώντας υψηλότερο πληθωρισμό, χαμηλότερη ανάπτυξη και πιθανώς ύφεση σε πολλές οικονομίες.
Κατ’ αρχάς υπήρξε μια υποχώρηση από την παγκοσμιοποίηση και μια επιστροφή σε διάφορες μορφές προστατευτισμού, σημείώνει.
Ο παράγοντας του δημογραφικού
Σε αυτό προσθέτει την επισήμανση ότι η δημογραφική γήρανση σε προηγμένες οικονομίες και ορισμένες βασικές αναδυόμενες αγορές (όπως η Κίνα, η Ρωσία και η Νότια Κορέα) θα συνεχίσει να μειώνει την προσφορά εργασίας, προκαλώντας πληθωρισμό των μισθών.
Η συνεχής πολιτική και οικονομική αντίδραση κατά της μετανάστευσης στις προηγμένες οικονομίες θα μειώσει επίσης την προσφορά εργασίας και θα ασκήσει ανοδική πίεση στους μισθούς, γεγονός που σύμφωνα με τον ίδιο θα επιτείνει τις πληθωριστικέες πιέσεις δίνοντας του διαρθρωτικό χαρακτήρα.
Ομοίως, ο νέος Ψυχρός Πόλεμος μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας θα επιφέρει ευρέως στασιμοπληθωριστικά αποτελέσματα, υπογραμμίζει.
Η σημασία της κλιματικής αλλαγής
Ο ίδιος επίσης θεωρεί ότι η κλιματική αλλαγή θα επιτείνει το φαινόμενο του στασιμοπληθωρθσμού.
Κάνοντας τα πράγματα χειρότερα, η πολιτική καταπολέμησης των ορυκτών καυσίμων και η απαίτηση επιθετικής απαλλαγής από άνθρακα οδήγησε σε ανεπαρκείς επενδύσεις σε δυναμικότητα με βάση τον άνθρακα, πριν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας φτάσουν σε μια κλίμακα επαρκή για να αντισταθμίσουν τη μειωμένη προσφορά υδρογονανθράκων.
Η δημόσια υγεία είναι πιθανό να είναι ένας άλλος παράγοντας.
Πρέπει επίσης να ανησυχούμε για τον κυβερνοπόλεμο, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές στην παραγωγή, σημείώνει.
Τέλος, εντάγμένο στο πλαίσιο των γεωπολιτικών κινδύνων θεωρεί το γεγονός της μετατροπής του δολαρίου ΗΠΑ – κεντρικό μέσο για την επιβολή των κυρώσεων – σε όπλο είναι επίσης στασιμοπληθωριστική.
Η τεχνολογία και το πολιτικό ρίσκο
Οι αισιόδοξοι μπορεί να υποστηρίξουν ότι μπορούμε ακόμα να βασιζόμαστε στην τεχνολογική καινοτομία για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα, σημειώνει απαντώντας σε όσους θεωρούν ότι η προσαρμογή του παραγωγικού μοντέλου στις τεχνολογικές εξελίξεις στα λύσει το πρόβλημα που θα διαμορφωθεί στην οικονομία.
Η τεχνητή νοημοσύνη, ο αυτοματισμός και η ρομποτική, εάν βελτιωθούν – πιθανότατα όμως θα διαταράξουν επίσης ολόκληρα επαγγέλματα και κλάδους, διευρύνοντας ήδη μεγάλες ανισότητες πλούτου και εισοδήματος, σημειώνει χαρακτηριστικά.
Αυτό θα προκαλούσε μια ακόμη πιο ισχυρή πολιτική αντίδραση από αυτή που έχουμε ήδη δει – με όλες τις συνέπειες στασιμοπληθωριστικής πολιτικής που είναι πιθανό να προκύψουν, καταλήγει.