Οι παγκόσμιες κεντρικές τράπεζες εισέρχονται σε μια νέα φάση στη μάχη τους με τον πληθωρισμό, καθώς οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι οι υφέσεις θα είναι το τίμημα για την επίτευξη των στόχων του 2% στον πληθωρισμό.
Τα ποσοστά του πληθωρισμού στις περισσότερες οικονομίες του κόσμου έχουν υποχωρήσει απότομα από το φθινόπωρο, αλλά τα βασικά ποσοστά – τα οποία εξαιρούν ευμετάβλητες κατηγορίες όπως η ενέργεια και τα τρόφιμα – παραμένουν σε υψηλά επίπεδα πολλών δεκαετιών ή κοντά σε αυτά.
Τα ποσοστά αυτά, που θεωρούνται καλύτερη ένδειξη των υποκείμενων πιέσεων στις τιμές, έχουν προκαλέσει ανησυχίες ότι οι κεντρικές τράπεζες θα δυσκολευτούν να επιτύχουν τους στόχους τους χωρίς να εξαλείψουν την ανάπτυξη.
“Το επόμενο σκέλος της βελτίωσης των μεγεθών πληθωρισμού θα είναι δυσκολότερο”, δήλωσε ο Carl Riccadonna, επικεφαλής οικονομολόγος της BNP Paribas στις ΗΠΑ.
“Απαιτεί περισσότερο πόνο, και αυτός ο πόνος πιθανότατα περιλαμβάνει μια ύφεση στο δεύτερο εξάμηνο του έτους”.
Ο Torsten Slok, επικεφαλής οικονομολόγος της Apollo Global Management, πρόσθεσε: “Ο μόνος τρόπος για να μειωθεί ο πληθωρισμός στο 2% είναι να συντριβεί η ζήτηση και να επιβραδυνθεί η οικονομία με πιο ουσιαστικό τρόπο”.
Μάλιστα, το Euribor 3 μηνών, το οποίο βρίσκεται σήμερα στο 3,60%, εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 4% επιβαρύνοντας σημαντικά τους διανειολήπτες.
Η μέχρι τώρα εικόνα
Η Τράπεζα της Αγγλίας αντιμετωπίζει ιδιαίτερο πρόβλημα, αυξάνοντας τα επιτόκια κατά μισή ποσοστιαία μονάδα την Πέμπτη, μία ημέρα μετά τα στοιχεία για τον Μάιο που έδειξαν ότι ο πυρήνας του πληθωρισμού αυξήθηκε στο 7,1%.
Οι ομόλογοί της μπόρεσαν να κινηθούν λιγότερο επιθετικά στις αντίστοιχες συνεδριάσεις τους την περασμένη εβδομάδα.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξησε τα επιτόκια κατά ένα τέταρτο της μονάδας, ενώ η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ παρέλειψε εντελώς την αύξηση των επιτοκίων, αλλά και οι δύο σηματοδότησαν ότι ο πληθωρισμός απέχει πολύ από το να νικηθεί και προειδοποίησαν για περαιτέρω αυξήσεις στο μέλλον.
Ο Joachim Nagel, επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας, προειδοποίησε ότι ο πληθωρισμός είναι ένα “πολύ άπληστο θηρίο” και ότι θα ήταν “σφάλμα πρώτης τάξης” να σταματήσει η αύξηση των επιτοκίων.
Το αγαπημένο μέτρο της Fed για τον πυρήνα του πληθωρισμού, ο δείκτης προσωπικών καταναλωτικών δαπανών, κυμαίνεται γύρω στο 4,7% τους τελευταίους έξι μήνες.
Ο αντίστοιχος δείκτης της ευρωζώνης έχει κολλήσει στο 5% περίπου.
Ο πρόεδρος της Fed Jerome Powell δήλωσε στο Κογκρέσο των ΗΠΑ αυτή την εβδομάδα ότι “η διαδικασία επαναφοράς του πληθωρισμού στο 2% έχει πολύ δρόμο μπροστά της”.
Οι αγορές ανταποκρίνονται στην ανανεωμένη διάθεση των κεντρικών τραπεζών.
Αναμένουν τώρα ότι τα επιτόκια των ΗΠΑ θα κορυφωθούν στο 5,25-5,5%, από 5-5,25% στις αρχές του μήνα.
Στην ευρωζώνη, οι επενδυτές αποτιμούν όλο και περισσότερο την πιθανότητα αυξήσεων των επιτοκίων τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο.
Πως θα κινηθούν οι κεντρικές τράπεζες
Ωστόσο, ορισμένοι επενδυτές αμφισβητούν την αποφασιστικότητα των κεντρικών τραπεζιτών.
Έρευνα της Bank of America σε 81 διαχειριστές αμοιβαίων κεφαλαίων σταθερού εισοδήματος διαπίστωσε ότι το 60% πιστεύει ότι οι κεντρικές τράπεζες θα δέχονταν πληθωρισμό 2% έως 3%, εάν αυτό σήμαινε την αποφυγή ύφεσης.
Λίγο περισσότερο από το ένα τέταρτο πίστευε ότι οι ρυθμιστές των επιτοκίων θα ήταν πρόθυμοι να δημιουργήσουν ύφεση για να τον μειώσουν περαιτέρω.
Ορισμένοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι ο πυρήνας του πληθωρισμού θα ακολουθήσει σύντομα την πτώση του κεντρικού.
Αναφερόμενος στην ευρωζώνη, ο Martin Wolburg, οικονομολόγος της ιταλικής ασφαλιστικής εταιρείας Generali, δήλωσε: “Αν κοιτάξετε τις πιέσεις στις τιμές των αγωγών, έχουν μειωθεί αμέσως – ο πληθωρισμός των τιμών παραγωγού είναι σχεδόν μηδενικός – και αυτό θα μεταδοθεί”.
Ωστόσο, η Isabel Schnabel, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, δήλωσε ότι η εξάλειψη του υψηλού πληθωρισμού εξακολουθεί να είναι “γεμάτη κινδύνους”, υποστηρίζοντας ότι οι υπεύθυνοι για τη διαμόρφωση των επιτοκίων πρέπει “να κάνουν λάθος στην πλευρά του να κάνουν πάρα πολλά παρά πολύ λίγα”.
Το ζήτημα της ανεργίας
Ένα πρόβλημα στην καταπολέμηση του πληθωρισμού είναι ότι η αγορά εργασίας παραμένει σφιχτή και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Ο πρώην πρόεδρος της Fed Ben Bernanke και ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Olivier Blanchard έχουν προειδοποιήσει ότι οι μισθοί πρέπει να αυξάνονται με παρόμοιο ρυθμό με την αύξηση της παραγωγικότητας για να έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο στον πληθωρισμό.
Ο Schnabel δήλωσε ότι οι κυβερνήσεις προσθέτουν στις πληθωριστικές πιέσεις με το να μην αντιστρέφουν τις δαπάνες που προβλέπονται για να αντισταθμίσουν τις επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19 και της ενεργειακής κρίσης της Ευρώπης.
Μόνο οι μισές από αυτές τις έκτακτες δαπάνες αναμένεται να αντιστραφούν μέχρι το 2025, είπε.
Η εικόνα στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, χρειάζεται μια λύση για τα 85 δισεκ. NPEs που παραμένει κορυφαίο κοινωνικό πρόβλημα…
Μέχρι τώρα – και ορθά – επιχειρήθηκε να βρεθεί λύση ώστε οι τράπεζες από zombies να επιστρέψουν στην κανονικότητα και η λύση βρέθηκε, ήταν ο Ηρακλής που σχεδίασε η J P Morgan επί εποχής ΣΥΡΙΖΑ αλλά τελειοποίησε ως λύση η κυβέρνηση της ΝΔ και ειδικά ο υφυπουργός Οικονομικών Ζαββός.
Ο Ηρακλής ήταν ο μηχανισμός παροχής κρατικών εγγυήσεων 18 δισεκ. έναντι εκδόσεων ομολόγων και τιτλοποιήσεων NPEs.
Οι τράπεζες είχαν 85 δισεκ. και μέσα σε 4 χρόνια βρέθηκαν να έχουν… 6 με 7 δισεκ. σίγουρα ο Ηρακλής θα μείνει στην ιστορία για τους 13 άθλους του μαζί με την εκκαθάριση των ισολογισμών των ελληνικών τραπεζών.
Και ενώ οι ελληνικές τράπεζες σώθηκαν από τον βούρκο… 1,7 εκατ έλληνες κυρίως φυσικά πρόσωπα και νομικά πρόσωπα συνεχίζουν να είναι παγιδευμένοι στον βούρκο των χρωστούμενων 85 δισεκ.