Σφοδρή επίθεση από Kadyrov και Prigozhin κατά της ρωσικής στρατιωτικής ηγεσίας
Την εκτίμηση πως για πρώτη φορά εδώ και δύο δεκαετίες οι αντίπαλοι του Ρώσου προέδρου Vladimir Putin πιστεύουν πως πλέον είναι πιθανή η αποχώρηση του από την εξουσία στο εγγύς μέλλον διατυπώνει σε δημοσίευμα του το Politico αναφερόμενο κυρίως στην έκβαση του πολέμου στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, αν και ακούγεται όλο και πιο συχνά το σενάριο της αποχώρησης του Putin, υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί το τέλος αλλά και ποιος θα μπορούσε να τον αντικαταστήσει και πότε.
«Πολλά εξαρτώνται από την πορεία του πολέμου που εξελίσσεται σε βάρος του και που υπονομεύει την αίσθηση του αήττητου που έχει» αναφέρει το Politico, επισημαίνοντας πως το τελευταίο διάστημα έχει ξεσπάσει δημόσια μια σφοδρή αντιπαράθεση στο Κρεμλίνο, με τα πυρά να εκτοξεύονται κατά της ανώτατης στρατιωτικής διοίκησης, μια και ο ρωσικός στρατός αναγκάζεται να υποχωρήσει μετά τις ήττες στα διάφορα μέτωπα της Ουκρανίας.
Μέσα σε αυτό το πολιτικό σκηνικό, αναφέρεται πως κορυφαίοι αξιωματούχοι επιχειρούν να επωφεληθούν από τις εξελίξεις, με πολλούς αναλυτές να επισημαίνουν πως η κριτική που ασκούν ο Τσετσένος ηγέτης, Ramzan Kadyrov και ο Yevgeny Prigozin, το αφεντικό της Wagner δεν έχει προηγούμενο κατά της ρωσικής στρατιωτικής ηγεσίας.
Αλλαγή σε τρεις με τέσσερις μήνες
Μάλιστα το Politico επικαλείται τον πρώην πρωθυπουργό της Ρωσίας, Mikhail Kasyanov (ήταν πρωθυπουργός από το 2000 έως το 2004) που σήμερα ζει εξόριστος, ο οποίος υποστήριξε πρόσφατα στο βρετανικό Sky News ότι βλέπει μια ξαφνική πολιτική αλλαγή σε μια περίοδο τριών με τεσσάρων μηνών.
Πάντως, άλλοι πολιτικοί αντίπαλοι του Putin δεν μπαίνουν στη διαδικασία να προσδιορίσουν χρονικά το πότε θα μπορούσε να επέλθει του Putin, αλλά επικεντρώνονται κυρίως στην αυξανόμενη κριτική που ασκείται στην ανώτερη στρατιωτική ηγεσία, εκτιμώντας πως ο πόλεμος θα αποτελέσει μια σημαντική καμπή, ελπίζοντας πως αυτή θα σημάνει και την αρχή του τέλους για τον τελευταίο «τσάρο» της Ρωσίας.
«Το εάν μπορεί να ξεφύγει και από αυτό, δεν το γνωρίζω.
Χάρη στην αντίσταση της Ουκρανίας, στα λάθη της Ρωσίας αλλά και στις άστοχες τακτικές στο πεδίο της μάχης, πολλοί στο Κρεμλίνο καθώς και άλλοι μεγάλοι πολιτικοί «παίκτες» εμφανίζονται να σκέφτονται πως θα είναι η ζωή μετά τον Putin» ανέφερε μιλώντας στο Politico ο εξόριστος Ρώσος μεγιστάνας και μεγάλος πολέμιος του Putin, Mikhail Khodorkovsky.
Διπλό παιχνίδι από Kadyrov, Prigozhin
Σύμφωνα με τον Khodorkovksy, οι Kadyrov και Prigozhin, οι οποίοι είναι στενοί σύμμαχοι του Putin έχουν εξαπολύσει σφοδρή επίθεση κατά της ανώτερης ρωσικής στρατιωτικής ηγεσίας, σε μια προσπάθεια να πάρουν πάνω τους τα φώτα της δημοσιότητας.
Καθώς θεωρούνται οι ηγέτες ενός «πολεμικού κόμματος» ζητούν και προτρέπουν τον Putin να κάνει πιο επιθετικές και πιο άγριες κινήσεις στην Ουκρανία.
Αν και προσπαθούν να εμφανιστούν πιστοί στον Putin, ο Khodorkovsky εκτιμά ότι παίζουν διπλό παιχνίδι.
«O Prigozhin είναι σήμερα υπό τον έλεγχο του Putin.
Αλλά παράλληλα ετοιμάζεται και για τη ζωή μετά τον Putin.
Και κτίζει μια σχέση με τον Kadyrov» επισημαίνει ο Khodorkovsky.
Η μεταμόρφωση
Σύμφωνα με το Politico ο Prigozhin έχει αλλάξει τον τρόπο που λειτουργεί, καθώς τον περασμένο Σεπτέμβριο, παραδέχθηκε για πρώτη φορά πως αυτός είναι που ίδρυσε τον ιδιωτικό στρατό της Wagner που κατηγορείται ότι έχει διαπράξει εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας σε Αφρική, Συρία και Ουκρανία για λογαριασμό του Κρεμλίνου.
Και αυτό είναι μια εντυπωσιακή αλλαγή δεδομένου ότι στο παρελθόν ο Prigozhin είχε μηνύσει ΜΜΕ που τον χαρακτήριζαν αφεντικό της Wagner.
Πλέον ο Prigozhin παρουσιάζεται ως κάποιος στρατιωτικός διοικητής που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, ενώ είχε επικροτήσει τις θέσεις του Kadyrov, ο οποίος ζητούσε πιο δραστικά μέτρα, όπως κήρυξη στρατιωτικού νόμου στις περιοχές που συνορεύουν με την Ουκρανία ή χρήση πυρηνικών όπλων, κατά τη διάρκεια της ουκρανικής αντεπίθεσης σε Kharkiv και Kherson.
Άλλωστε ο Prigozhin ήταν αυτό που είχε στηρίξει τις εκκλήσεις του Kadyrov για να τιμωρηθούν διοικητές του ρωσικού στρατού, να τους αφαιρεθούν οι βαθμοί και τα μετάλλια τους και να σταλούν στο μέτωπο.
Η στάση Putin
Απέναντι σε αυτήν την κριτική ο Putin δεν αντέδρασε. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι αυτό εξυπηρετούσε τα συμφέροντα του Κρεμλίνου, μια και η οργή αντί για τον Ρώσο πρόεδρο και αρχηγό του ρωσικού στρατού, πήγαινε στη στρατιωτική διοίκηση.
Αλλά και ο ίδιος ο Putin άφησε αιχμές κατά της στρατιωτικής διοίκησης, κάνοντας λόγο για κακή διαχείριση της εντολής του για επιστράτευση των Ρώσων πολιτών.
Στα αξιοσημείωτα ωστόσο είναι πως ο Putin δεν επέπληξε ούτε τον Kadyrov ούτε τον Prigozhin, τη στιγμή που ο Kadyrov προήχθη στη θέση του στρατηγού ενώ κληθείς να σχολιάσει τις δηλώσεις Kadyrov που ζητούσε κλιμάκωση και χρήση πυρηνικών, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Dmitry Peskov είχε αναφέρει πως οι ηγέτες των περιοχών έχουν το δικαίωμα να εκφράζουν τη γνώμη τους.
Κάποιοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι είναι χρήσιμο για τον Putin να έχει τους Kadyrov και Prigozhin που ζητούν ολοένα και πιο ακραίες κινήσεις, έτσι ώστε να κρατά σε επιφυλακή και εγρήγορση για το τι μπορεί να σημαίνει μια Ρωσία χωρίς τον Putin διότι μπορεί να σημαίνει μια Ρωσία με τον Kadyrov και τον Prigozhin.
Ο Prigozhin ο πιο επικίνδυνος
Κατά τον Leonid Volkov, επικεφαλής του επιτελείου του Alexei Navalny, του επικεφαλής της ρωσικής αντιπολίτευσης που είναι φυλακισμένος, ο Prigozhin είναι πιο επικίνδυνος εγκληματίας στο περιβάλλον του Putin.
Ωστόσο, επισημαίνεται πως η κριτική κινείται σε πολύ λεπτές ισορροπίες καθώς απέχει μόλις ένα μικρό βήμα προκειμένου οι επικρίσεις για τις αποτυχίες να φτάσουν στους Ρώσους στρατηγούς και στον υπουργό Άμυνας, Sergei Shoigu, τους οποίους έχει ορίσει ο Putin.
Πρόσφατα δημοσιεύματα από τον ειδησεογραφικό ιστότοπο Meduza ήθελα τον Alexey Dyumin, κυβερνήτη της Tula και τον Dmitry Mironov, πρώην επικεφαλής της επαρχίας Yaroslavl να στηρίζουν έστω και σιωπηρά τον Kadyrov και τον Prigozhin.
«Ο πόλεμος έθεσε σε κίνηση μια δημόσια κούρσα για τους διαδόχους.
Τα τελευταία χρόνια, οι πολιτικοί ελιγμοί στη Ρωσία ήταν στη σκιά, αλλά σε αυτή τη νέα εποχή, δημόσιες διακηρύξεις και υψηλής ορατότητας πολιτικής κινήσεις είναι και πάλι ο κανόνας» αναφέρει ο Ρώσος δημοσιογράφος Andrey Pertsev.
Αλλά πέρα από τους Kadyrov και Prigozhin, ακούγονται έντονα ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας και νυν αναπληρωτής επικεφαλής του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας Dmitry Medvedev, ο πρόεδρος της Δούμας Vyacheslav Volodin αλλά και ο πρώην πρωθυπουργός Kiriyenko.
Στο παρασκήνιο
Άλλοι, σύμφωνα με το Politico, έχουν επιλέξει να παραμείνουν στο παρασκήνιο.
Όπως ο διευθυντής της υπηρεσίας πληροφοριών FSB της Ρωσίας Alexander Bortnikov και ο Viktor Zolotov, επικεφαλής της Εθνικής Φρουράς και ένας από τους ισχυρότερους «siloviki» της Ρωσίας.
Η Εθνική Φρουρά αποτελείται από εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών αστυνομικών μονάδων και των δυνάμεων ταχείας αντίδρασης. Ο Zolotov έχει δουλέψει μαζί με τον Putin τη δεκαετία του 1990, αλλά είναι γνωστό ότι είναι πολύ κοντά στον Kadyrov.
Το γιατί αυτοί οι δύο έμειναν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας δεν είναι ξεκάθαρο, αν και πρόσφατα οι μυστικές υπηρεσίες της Ουκρανίας είχαν αναφέρει πως ο αρχηγός της FSB μπορεί να ήταν μέρος μιας ομάδας που ετοίμαζε πραξικόπημα κατά του Putin.
Επιφυλάξεις
Παρά όλη αυτή τη σεναριολογία, πολλοί αναλυτές επισημαίνουν πως κάθε άλλο παρά εξαφανίζεται η εξουσία του Putin.
«Πιστεύω ότι υπάρχει απλά ευσεβής πόθος.
Αλά δεν ξέρω τον βαθμό, στον οποίο πραγματικά είναι σε θέση να κάνουν σχέδια.
Ο Putin πάντα ενθαρρύνει τον ανταγωνισμό, μια στρατηγική «διαίρει και βασίλευε» αναφέρει η Emily Ferris, Ρωσίδα ειδικός στο Royal United Services Institute της Βρετανίας.
«Παρόλο αυτά υπάρχουν ενδείξεις ότι είναι σε εξέλιξη μια εσωτερική διαμάχη μεταξύ δύο κύριων συμμαχιών: από τη μια πλευρά είναι το «πολεμικό κόμμα» με επικεφαλής τους Kadyrov και Prigozhin και απέναντι τους ένα αντίπαλο στρατόπεδο από τις υπηρεσίες ασφαλείας, τον Shoigu και τον Valery Gerasimov, αρχηγό του Γενικού Επιτελείου», λέει ο Khodorkovsky.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Alexey Slobodenyuk, βοηθός και προπαγανδιστής του Prigozhin συνελήφθη από μια ειδική μονάδα της Εθνικής Φρουράς.
Δύο σενάρια
«Εάν ο πόλεμος του Putin συνεχίσει να πηγαίνει άσχημα για τη Ρωσία, δύο είναι τα πιθανά σενάρια.
Στο πρώτο, τα δύο αντίπαλα στρατόπεδα ενώνονται και πιέζουν τον Putin να παραιτηθεί, ώστε το σύστημα που δημιούργησε να επιβιώσει, υποσχόμενος ασυλία και διατήρηση της περιουσίας του.
Σε αυτή την περίπτωση, ο πρωθυπουργός Mikhail Mishustin, ένας σκληροτράχηλος πρώην διευθυντής της Ομοσπονδιακής Φορολογικής Υπηρεσίας, θα αντικαταστήσει τον Putin.
Αλλά τότε θα υπήρχε αγώνας για το ποιος τον ελέγχει.
Το δεύτερο σενάριο είναι ότι υπάρχει μια σύγκρουση μεταξύ του «κόμματος πολέμου» και των αντιπάλων τους στις υπηρεσίες ασφάλειας και άμυνας, οι οποίοι είναι πολύ πιο κατακερματισμένοι και αποθαρρυμένοι» υποστηρίζει ο Khodorkovsky.
«Μπορεί ο Putinνα ξεπεράσει τις συνέπειες του πολέμου του;» διερωτάται ο Ρώσος μεγιστάνας ο οποίος δηλώνει αβέβαιος.
«Πάντα σκεφτόμουν τον Putin ως ένα πολύ ρεαλιστικό άτομο.
Δεν τον σκέφτομαι πια έτσι.
Βασίζεται όλο και περισσότερο στα συναισθήματά του» επισημαίνει ο Khodorkovsky.
www.bankingnews.gr
*Οι εκτιμήσεις του κειμένου εκφράζουν το Politico και όχι κατ’ ανάγκη τις απόψεις της Iskra.
