Οι δανειολήπτες με στεγαστικά δάνεια σε κυμαινόμενο επιτόκιο θα πιεστούν ακόμη περισσότερο από τη νέα αύξηση των επιτοκίων του ευρώ κατά 0,50% που αναμένεται να αποφασίσει την Πέμπτη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζας σε ένα ελαφρώς διαφορετικό περιβάλλον από αυτό που έγιναν οι προηγούμενες αυξήσεις από τον περασμένο Ιούλιο.
Μπορεί για περίπου 30.000 οικονομικά ευάλωτους δανειολήπτες με στεγαστικά δάνεια σε κυμαινόμενο επιτόκιο οι τράπεζες να δεσμεύτηκαν από τον τέλος του 2022, να καλύψουν το 50% των αυξήσουν στα επιτόκια των δανείων τους για ένα χρόνο, ωστόσο το πρόβλημα δεν τελειώνει εκεί.
Υπάρχουν πολλές χιλιάδες δανειολήπτες με στεγαστικά δάνεια σε κυμαινόμενο επιτόκιο οι οποίοι είναι ακόμη ενήμεροι, αλλά δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ” ευάλωτοι” . Όλοι αυτοί, έχουν δει το επιτόκιο της δόσης που εξυπηρετούν να έχει αυξηθεί από τον περασμένο Ιούλιο ως τώρα κατά 3% και σε λίγες μέρες θα φτάσει στο 3,5%, μετά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Νομισματικής Πολιτικής της ΕΚΤ την Πέμπτη. Όλοι αυτοί πιέζονται επίσης και από τις συνέπειες του πληθωρισμού, ο οποίος παρά την υποχώρηση του, παραμένει ακόμη σε υψηλά επίπεδα.
Το ίδιο πρόβλημα, αν και σε μικρότερο βαθμό, θα έχουν και οι κάτοχοι πιστωτικών καρτών, ειδικά αυτοί που έχουν μεγάλο χρεωστικό υπόλοιπο, αφού και αυτοί θα δουν τις μηνιαίες δόσεις τους να συνεχίσουν να αυξάνονται.
Με δεδομένο ότι η πόρτα για νέες ρυθμίσεις δανείων έχει κλείσει από τους επόπτες των τραπεζών (Τράπεζα της Ελλάδας, Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός – SSM) οι οποίοι έθεσαν την τελευταία ρύθμιση ως “κόκκινη γραμμή”, η κατάσταση αναμένεται να δυσκολέψει ακόμη περισσότερο το επόμενο διάστημα. Τούτο με δεδομένο ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ θα συνεχιστούν και τους επόμενους μήνες.
Στο πεδίο του δημόσιου δανεισμού, παρά την αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, η επίδραση θα είναι μέτρια. Τούτο διότι η αύξηση των επιτοκίων βρίσκει την αγορά χρήματος να θεωρεί την Ελλάδα μια χώρα με σημαντικά μικρότερο κίνδυνο από την γειτονική Ιταλία.
Εν αναμονή για τη συνέχεια
Εκτός από την νέα αύξηση των επιτοκίων του ευρώ, η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ έχει υποσχεθεί ότι την ερχόμενη Πέμπτη, η κεντρική τράπεζα του ευρώ θα επανεξετάσει και την στάση της σε ότι αφορά την ταχύτητα και την ένταση με την οποία θα συνεχίσει την αύξηση των επιτοκίων. Μετά την κατάρρευση της Silicon Valley Bank αλλά και της Signature Bank (που θεωρούνται αποτελέσματα της απότομης αύξησης των επιτοκίων της αμερικανικής Federal Reserve) είναι βέβαιο ότι η ΕΚΤ θα σκεφτεί πολύ σοβαρά αν θα συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια με 50 μονάδες βάσης κάθε φορά ή θα επιβραδύνει τις αυξήσεις στις 25 μονάδες βάσης. Τούτο δε σε ένα χρονικό σημείο στο οποίο, εκτός από τον πόλεμο των νομισμάτων, η κεντρική τράπεζα του ευρώ θέλει να αποφύγει ένα σπιράλ δευτερογενών επιδράσεων τόσο στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, όσο και στο δημόσιο χρέος των κρατών μελών.
Σε ό,τι αφορά το ιδιωτικό χρέος, η ίδια η κα Λαγκάρντ έχει προτρέψει τις εμπορικές τράπεζες να απορροφήσουν οι ίδιες ένα μέρος των αυξήσεων στα επιτόκια του ευρώ αφού, όπως είπε, “είναι πιο λογικό για όλους να δίνονται δάνεια τα οποία θα μπορούν και να αποπληρώνονται”.
Στο πιο κρίσιμο επίπεδο του δημόσιου χρέους, η ΕΚΤ γνωρίζει καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο ότι ήδη η Ιταλία έχει μπει στην “κόκκινη ζώνη” που καθιστά το χρέος της μη βιώσιμο, αφού το επιτόκιο δανεισμού είναι κοντά στο 4,5%, ενώ το όριο βιωσιμότητας βρίσκεται λίγο κάτω από το 4%.