Πλήρης παράδοση των τραπεζών στα ξένα κεφάλαια-Αυξάνεται ο ”Ηρακλής” για νέο ξεπούλημα ”κόκκινων” δανείων σε funds

Σε ανοιχτή γραμμή με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς βρίσκεται αυτό το διάστημα το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για δύο καίρια ζητήματα που αφορούν το εγχώριο τραπεζικό σύστημα: την αύξηση κατά 1 δισ. ευρώ των κρατικών εγγυήσεων του “Ηρακλή 3” και την κατάργηση των ειδικών δικαιωμάτων του Δημοσίου στην περίπτωση της Εθνικής Τράπεζας.

Πιο αναλυτικά, η υποβολή αιτήματος προς την Κομισιόν για το άνοιγμα του “Ηρακλή 3” με πρόσθετες εγγυήσεις 1 δισ. ευρώ κρίθηκε επιβεβλημένη από την κυβέρνηση, δεδομένου ότι τα χαρτοφυλάκια που έχουν ανακοινώσει οι τράπεζες ότι επιθυμούν να εντάξουν στην τρίτη φάση του μηχανισμού, προκειμένου να μειώσουν περαιτέρω τον δείκτη “κόκκινων” δανείων, ξεπερνούν το αρχικό κονδύλι των 2 δισ. ευρώ. Όπως έχει γράψει το “Κ”, στην… ουρά του “Ηρακλή 3” βρίσκονται έξι χαρτοφυλάκια, ενώ δύο έχουν ήδη λάβει τη σχετική έγκριση, με το συνολικό ύψος τους να διαμορφώνεται σε περίπου 8 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, πέρα από τα χαρτοφυλάκια Frontier II της ΕΤΕ και Sunrise III της Τράπεζας Πειραιώς, συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ, που θα λάβουν κρατικές εγγυήσεις 500 εκατ. ευρώ, την ένταξή τους στον μηχανισμό αναμένουν και τα “πακέτα” Attica Bank και Παγκρήτιας Τράπεζας, ύψους περίπου 3,7 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, η μεν Attica Bank θα τιτλοποιήσει χαρτοφυλάκιο συνολικής λογιστικής αξίας 2,3 δισ. ευρώ, με τις εγγυήσεις για τις ομολογίες υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας να υπολογίζονται σε 750 εκατ. ευρώ, η δε Παγκρήτια Τράπεζα το χαρτοφυλάκιο “Rhodium”, μικτής λογιστικής αξίας 1,38 δισ. ευρώ. Την οδό του “Ηρακλή 3” αναμένεται να ακολουθήσουν τόσο το project Solar, με εξασφαλισμένα δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ύψους 1,2 δισ. ευρώ, όσο και τα χαρτοφυλάκια Frontier III της ΕΤΕ, ύψους 620 εκατ. ευρώ, Gaia Ι και ΙΙ της Alpha Bank, ύψους 500 εκατ. ευρώ, και Leon της Eurobank, ύψους 600 εκατ. ευρώ.

Η ελληνική πλευρά έχει ήδη υποβάλει τον σχετικό φάκελο προς τις αρμόδιες υπηρεσίες της Κομισιόν, αναμένοντας προσεχώς την απόφαση. Η εκτίμηση, πάντως, είναι πως αυτή θα είναι θετική, γεγονός που αναμένεται να επιδράσει θετικά στην προσπάθεια όχι μόνο των συστημικών ομίλων, αλλά και των μικρότερων τραπεζών, να ρίξουν περαιτέρω τον δείκτη “κόκκινων” δανείων.

Αξίζει να αναφερθεί πως, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), στις λιγότερο σημαντικές τράπεζες ο δείκτης NPE ως προς το σύνολο των δανείων παραμένει ιδιαίτερα υψηλός και διαμορφώνεται σε 36,4% το πρώτο εξάμηνο του 2024, μειωμένος κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2023, κυρίως λόγω της πιστωτικής επέκτασης ορισμένων εξ αυτών. Όσον αφορά τον αντίστοιχο δείκτη σε επίπεδο τραπεζικού τομέα, αυτός εξακολουθεί να παραμένει υψηλός και πολλαπλάσιος του ευρωπαϊκού μέσου όρου (Ιούνιος 2024: 2,3%).

Τα δικαιώματα στην ΕΤΕ

Την ίδια στιγμή, αίτημα στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) για την κατάργηση των ειδικών δικαιωμάτων του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), και κατ’ επέκταση της κυβέρνησης, στην Εθνική Τράπεζα κατέθεσε το υπουργείο Οικονομικών.

Η συγκεκριμένη κίνηση είχε ήδη προεξοφληθεί από τον αρμόδιο υπουργό, κ. Κωστή Χατζηδάκη, ο οποίος σε πρόσφατη δημόσια τοποθέτησή του είχε ξεκαθαρίσει πως πρόθεση της κυβέρνησης είναι να καταργηθούν τα ειδικά δικαιώματα που έχει το κράτος στην τράπεζα, ώστε να μην έχει ανταγωνιστικό μειονέκτημα σε σχέση με τις άλλες τρεις συστημικές τράπεζες, από τις οποίες έχει αποχωρήσει πλήρως το Δημόσιο. Υπενθυμίζεται πως μετά το placement για το 10% των μετοχών στην ΕΤΕ το ΤΧΣ εξακολουθεί να διατηρεί το 8,39% της ΕΤΕ, το οποίο θα περάσει στο Υπερταμείο, προκειμένου να διατεθεί σε δεύτερο χρόνο, ιδανικά σε στρατηγικό επενδυτή.

Το αίτημα του οικονομικού επιτελείου αφορά τον τερματισμό ισχύος των ειδικών δικαιωμάτων, δηλαδή το Δημόσιο θα έχει μόνο τα δικαιώματα που απορρέουν από το ποσοστό του, όπως οι υπόλοιποι μέτοχοι, και δεν θα μπορεί, για παράδειγμα, να διορίζει μέλη στο διοικητικό συμβούλιο, να ασκεί βέτο σε θέματα τροποποίησης του καταστατικού, αύξησης ή μείωσης του μετοχικού κεφαλαίου και μεταβίβασης στοιχείων ενεργητικού κ.ο.κ.. Στο Ενημερωτικό Δελτίο του placement, πάντως, αναφερόταν πως το ΤΧΣ, τόσο ως μέτοχος όσο και λόγω των ειδικών καταστατικών δικαιωμάτων του, έχει και μπορεί να συνεχίσει να έχει τη δυνατότητα να επηρεάζει τη λήψη αποφάσεων του ομίλου. Σε κάθε περίπτωση, η σχετική “ετυμηγορία” του Μηχανισμού αναμένεται μέχρι τα τέλη του ερχόμενου μήνα, με τις πληροφορίες να θέλουν την κυβέρνηση να προχωρά στη συνέχεια σε νομοθετική ρύθμιση.

Με τον τρόπο αυτό κλείνει και επισήμως ο κύκλος αποεπένδυσης από τις τράπεζες που ξεκίνησε τον τελευταίο χρόνο, με τις εξής πέντε συναλλαγές να έχουν ολοκληρωθεί:

1) η διάθεση του 1,4% στη Eurobank, με το συνολικό τίμημα να διαμορφώνεται στα 93,7 εκατ. ευρώ,

2) η πώληση του συνόλου της συμμετοχής στην Alpha Bank, ποσοστού 9%, σε στρατηγικό επενδυτή, την ιταλική τράπεζα UniCredit, η οποία αγόρασε με υπερτίμημα (premium) 9,4%,

3) η διάθεση ποσοστού 22% από το σύνολο των μετοχών (40,39%) που κατείχε το ΤΧΣ στην ΕΤΕ, με τη συνολική αξία της συναλλαγής να ανέρχεται στο 1,07 δισ. ευρώ,

4) η διάθεση του συνόλου των μετοχών που κατείχε στην Τράπεζα Πειραιώς (27%) έναντι 1,35 δισ. ευρώ και

5) η αποεπένδυση από την ΕΤΕ έναντι τιμήματος 691 εκατ. ευρώ.