Χιλιάδες άνθρωποι, κυρίως από νότιες επαρχίες στις Άνδεις, συμμετείχαν σε πορεία χθες Πέμπτη αξιώνοντας να παραιτηθεί η περουβιανή πρόεδρος Ντίνα Μπολουάρτε στο κέντρο της Λίμας.
Της πορείας, ακολούθησαν βίαια επεισόδια ανάμεσα σε συμμετέχοντες στην μαζική κινητοποίηση και τις ισχυρές δυνάμεις της αστυνομίας που είχαν αναπτυχθεί.
Στην Αρεκίπα, δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Περού, συμπλοκές διαδηλωτών με αστυνομικούς γύρω από το αεροδρόμιο είχαν αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του ένας άνθρωπος, άνδρας κάπου τριάντα ετών, και να τραυματιστούν άλλοι περίπου δέκα, σύμφωνα με τον Συνήγορο του Λαού, ανεξάρτητη αρχή αρμόδια για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο Συνήγορος έκανε επίσης λόγο για ακόμη έναν θάνατο διαδηλωτή, που τραυματίστηκε προχθές Τετάρτη στη Μακουσάνι, κοντά στην Πούνο, στα σύνορα με τη Βολιβία.
Ο απολογισμός των θυμάτων αφότου ξέσπασε η νέα πολιτική κρίση στο Περού, την 7η Δεκεμβρίου, έφθασε τους 45 νεκρούς (44 διαδηλωτές, ένας αστυνομικός), κατά τους αριθμούς της ανεξάρτητης αρχής.
Στη Λίμα, το μεγαλύτερο μέρος της διαδήλωσης έγινε σε ατμόσφαιρα ηρεμίας. Όμως ξέσπασαν επεισόδια στο κέντρο, με συμμετέχοντες στις κινητοποιήσεις να πετούν πέτρες, κομμάτια από πλάκες πεζοδρομίων, μπουκάλια και άλλα αντικείμενα εναντίον των δυνάμεων επιβολής της τάξης, διμοιρίες των οποίων όρμησαν εναντίον πολιτών με ρόπαλα.
Σε αρκετές τοποθεσίες, οι δυνάμεις της αστυνομίας αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν, προτού ξαναπάρουν θέσεις, ειδικά στο κέντρο. Δημοσιογράφοι διαπίστωσαν ότι έγινε εκτεταμένη χρήση δακρυγόνων. Ανταποκριτής του Γαλλικού Πρακτορείου είδε τουλάχιστον δυο τραυματίες και αστυνομικούς να προχωρούν σε προσαγωγές.
Ακίνητο στο κέντρο, κοντά στην πλατεία Σαν Μαρτίν, επίκεντρο των διαδηλώσεων στη Λίμα, πήρε φωτιά από ακόμη άγνωστη αιτία χθες βράδυ γύρω στις 20:00 (τοπική ώρα· στις 03:00 ώρα Ελλάδας).
Χθες το πρωί, ο στρατηγός Βίκτορ Σανάμπρια, ο επικεφαλής της αστυνομίας στην περιφέρεια της Λίμας, ανακοίνωνε πως αναπτύχθηκαν «11.800 αστυνομικοί για τον έλεγχο των ταραχών», προσθέτοντας πως στην επιχείρηση αποφασίστηκε «η συμμετοχή του στρατού».
«Είμαστε εδώ προκειμένου να αγωνιστούμε για μια δίκαιη υπόθεση. Θέλουμε να διαλυθεί το κοινοβούλιο. Μας περιθωριοποιούν, λένε πως είμαστε βάνδαλοι, τρομοκράτες. Είμαστε εδώ για να διεκδικήσουμε τα δικαιώματά μας», είπε η Άιντα Αρόνι, που πήγε στην πρωτεύουσα από την Αγιακούτσο (νότια), μιλώντας στην κεντρική πλατεία 2ης Μαΐου, με παραδοσιακή φορεσιά των Άνδεων, μια σημαία του Περού στα χέρια και μαύρο περιβραχιόνιο, σε ένδειξη πένθους για τους δεκάδες νεκρούς διαδηλωτές.
Οι διαδηλωτές, που ζητούν επίσης να διεξαχθούν άμεσα νέες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές, εννοούν να «πάρουν» την πρωτεύουσα.
«Στη Λίμα, ο αγώνας θα έχει μεγαλύτερο βάρος. Όταν μας πατάσσουν στις δικές μας περιοχές, κανένας δεν λέει κουβέντα», είπε ο τριαντάρης Αμπντόν Φέλιξ Φλόρες Ουαμάν, προσθέτοντας πως είναι έτοιμος να «δώσει τη ζωή του». Κίνησε για την πρωτεύουσα την Κυριακή από την Ανταουάιλας, επίκεντρο των μαζικών κινητοποιήσεων τον Δεκέμβριο. Έφθασε την Τρίτη.
Διαδηλωτές προσπάθησαν επίσης να καταλάβουν το αεροδρόμιο της Κούσκο, της τουριστικής πρωτεύουσας του Περού.
«Ο αγώνας του περουβιανού λαού δεν θα τελειώσει αύριο, ο αγώνας θα συνεχιστεί, αν η Ντίνα Μπολουάρτε δεν ακούσει τον λαό κι ενεργήσει με αλαζονεία», προειδοποιούσε προχθές Τετάρτη ο Χερόνιμο Λόπες, ο γενικός γραμματέας της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργαζομένων του Περού (ΓΣΕΠ), που κάλεσε σε απεργία.
Η κυβέρνηση επέβαλε την Κυριακή κατάσταση εκτάκτου ανάγκης για 30 ημέρες στη Λίμα, στην Κούσκο, στην Καγιάο και στην Πούνο, μέτρο που επιτρέπει την επέμβαση του στρατού για την επιβολή της τάξης και αναστέλλει θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες, ανάμεσά τους αυτά της συνάθροισης και της κυκλοφορίας. Όμως, τόνισε ο συνδικαλιστής ηγέτης, οι οργανωτές των μαζικών κινητοποιήσεων δεν επρόκειτο να «ζητήσουν άδεια» από τις αρχές.
Οι ταραχές ξέσπασαν στο Περού μετά την παύση, τη σύλληψη και την προφυλάκιση την 7η Δεκεμβρίου του αριστερού πρώην προέδρου Πέδρο Καστίγιο, που κατηγορήθηκε πως αποπειράθηκε να επιβάλει «πραξικόπημα», διατάσσοντας να διαλυθεί το κοινοβούλιο, που ετοιμαζόταν να τον απομακρύνει από το αξίωμα.
Η κρίση υπογραμμίζει για άλλη μια φορά το πελώριο χάσμα ανάμεσα στην πολιτική και οικονομική ελίτ της πρωτεύουσας και τις φτωχές επαρχίες, όπου πολλοί υποστηρίζουν τον πρώην πρόεδρο Καστίγιο, θεώρησαν την εκλογική του νίκη κάτι σαν εκδίκηση για την περιφρόνηση και τον ρατσισμό των ελίτ απέναντι ιδίως στους αυτόχθονες.
Η πρόεδρος Μπολουάρτε απηύθυνε τη Δευτέρα εκ νέου έκκληση για «ηρεμία»: «Ξέρουμε ότι θέλουν να ‘πάρουν’ τη Λίμα. Αυτοί που θέλουν να πάρουν τη Λίμα, να το κάνουν με ειρήνη και ηρεμία», είπε.
Η κυρία Μπολουάρτε, η αντιπρόεδρος του κ. Καστίγιο ώσπου τον διαδέχθηκε δυνάμει του Συντάγματος, έχει καταγωγή από τις Άνδεις. Εξελέγη με το κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς υποψήφιος του οποίου ήταν ο κ. Καστίγιο. Οι διαδηλωτές τη χαρακτηρίζουν «προδότρια».