Η απόσυρση ρευστότητας από την κρατική αγορά ομολόγων απειλεί την παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις ενώ η ταχεία σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής οδηγεί την παγκόσμια οικονομία σε μια οδυνηρή ύφεση.
Προς επίρρωση των ανωτέρω, η αμερικανική Federal Reserve επιβεβαίωσε την Παρασκευή 4 Νοεμβρίου αυτό στο οποίο πολλοί επενδυτές συμφωνούσαν εδώ και αρκετό καιρό: Η αγορά χρέους του αμερικανικού δημοσίου των 24 τρισεκατομμυρίων δολαρίων αντιμετωπίζει χαμηλά επίπεδα ρευστότητας τους τελευταίους μήνες.
Η κεντρική τράπεζα αυξάνει με ταχείς ρυθμούς τα επιτόκια από τον Μάρτιο ως μέρος της μάχης για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού ο οποίος βρέθηκε σε υψηλό 40 ετών, σύμφωνα με δημοσίευμα του Market Watch το Σάββατο 5 Νοεμβρίου.
Στόχος της ταχείας σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής στην οποία προχωρεί η Fed υπό τον Jerome Powell είναι ότι αυτού του είδους τα βήματα μπορούν να μειώσουν την καταναλωτική ζήτηση σε ικανό βαθμό ώστε να τιθασεύσουν τις καλπάζουσες τιμές, χωρίς να οδηγήσουν την οικονομία σε μια οδυνηρή ύφεση είτε να πυροδοτήσουν μια νέα χρηματοπιστωτική κρίση.
Στα υψηλά του 2008
Ωστόσο, από τον Μάιο, ρωγμές στη ρευστότητα της αγοράς χρέους – το μεγαλύτερο, βαθύτερο τμήμα της αγοράς ομολόγων των ΗΠΑ – άρχισαν να εμφανίζονται καθώς τόσο οι αποδόσεις τόσο στο 2ετές ομόλογο όσο και το 10ετές έχουν εκτοξευθεί (με επιτόκιο 4.691% και 4.163%, αντίσοιχα) ξεπέρασαν κατά 4% τα υψηλά που κατέγραψαν το 2008.
«Τα ποστικά στοιχεία όσον αφορά τη ρευστότητα, όπως το βάθος της αγοράς, υποδηλώνουν ότι η ρευστότητα της αγοράς των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου παρέμεινε κάτω από τα ιστορικά μέσα επίπεδα», δήλωσε η Fed την Παρασκευή 5 Νοεμβρίου 2022, στην τελευταία έκθεσή της για τη χρηματοοικονομική σταθερότητα.
«Η χαμηλή ρευστότητα ενισχύει τη μεταβλητότητα των τιμών των περιουσιακών στοιχείων και μπορεί τελικά να βλάψει τη λειτουργία της αγοράς», επισημαίνεται και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Τα προβλήματα ρευστότητας «θα μπορούσαν επίσης να αυξήσουν τους κινδύνους χρηματοδότησης για τους ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς που βασίζονται σε εμπορεύσιμους τίτλους ως collateral (διασφαλίσεις)», ανέφερε η έκθεση, ενώ επισημαίνει πιθανές επιδράσεις της αναταραχής όσον αφορά το αμερικανικό χρέος που θα μπορούσαν να αυξήσουν τους κινδύνους για την παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Ιεράρχηση των κινδύνων
Είναι σημαντικό ότι η έκθεση ανέφερε επίσης ότι οι συμμετέχοντες στην αγορά μέχρι στιγμής «εξακολουθούν να ικανοποιούνται ως προς τα περιθώρια κερδους που έχουν θέσει».
Στην έκθεση ιεραρχούνται οι κίνδυνοι ρευστότητας έναντι άλλων πιθανών αποσταθεροποιητικών παραγόντων που μπορεί να επιβαρύνουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα, όπως ο επίμονα υψηλός πληθωρισμός, ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι υψηλότερες τιμές ενέργειας και η σύγκρουση Κίνας-Ταϊβάν.
Χωρίς βάθος η αγορά αμερικανικιύ χρέους
Σύμφωνα με την ανάλυση που γίνεται στην έκθεση ρευστότητα της αγοράς— δηλαδή η ευκολία αγοράς και πώλησης ενός περιουσιακού στοιχείου στις επιθυμητές ποσότητες —είναι ένας σημαντικός δείκτης του πόσο καλά λειτουργούν οι αγορές.
Σύμφωνα με συγκεντριμένους δείκτες, η ρευστότητα της αγοράς έχει μειωθεί από τα τέλη του 2021 στις αγορές για τα πρόσφατα εκδοθέντα περιουσιακά στοιχεία (τίτλοι του Δημοσίου και συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης συνδεδεδεμένα με την αξία μετοχών)
Αυτές οι αγορές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη λειτουργία της οικονομίας και του χρηματοπιστωτικού συστήματος και είναι συνήθως παρουσιάζουν σημαντικές διακυμάνσεις.
Η χαμηλή ρευστότητα σε αυτές τις αγορές μπορεί να ενισχύσει τη μεταβλητότητα των τιμών και να οδηγήσει σε απροσδόκητη αυστηροποίηση των χρηματοοικονομικών συνθηκών, επισημαίνεται.
Σε ακραίες περιπτώσεις, όπως η αναταραχή της αγοράς στην αρχή της πανδημίας τον Μάρτιο του 2020, η χαμηλή ρευστότητα μπορεί να βλάψει την ικανότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος να ανταποκριθεί σε μεγάλο σοκ γιατί οι επενδυτές μπορεί να μην είναι σε θέση να προσαρμόσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία για να αντλήσουν μετρητά ή προϊόντα αντιστάθμισης κινδύνου ή μπορεί να είναι σε θέση να το κάνουν μόνο με σημαντικό κόστος .
Ενώ η πρόσφατη επιδείνωση όσον αφορά τη ρευστότητα δεν ήταν τόσο ακραία όσο σε ορισμένες παρελθούσες συγκυρίες, ο κίνδυνος ξαφνικής σημαντικής επιδείνωσης φαίνεται υψηλότερος από το κανονικό.
Επιπλέον, από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η ρευστότητα υπέστη συμαντικές γυσκυριακές πιέσεις στα συμβόλαια των ορυκτών καυσίμων στην αγορά παραγώων, ενώ οι αγορές για ορισμένα άλλα επηρεαζόμενα εμπορεύματα έχουν υποστεί αξιοσημείωτη πίεση.
Επαναγορά χρέους
Οι πιέσεις στην ρευστότητας της αμερικανικής αγοράς χρέους έκαναν ήδη την εμφάνισή τους από τον Μάιο, αλλά δεν προκαλούν αυτή τη στιγμή τις μεγαλύτερες ανησυχίες.
Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ τον Οκτώβριο δήλωσε ότι συζητούσε με κύριους εκπροσώπους της εν λόγω αγοράς και εξετάζει το ενδεχόμενο να απαναγοράσει μέρος του παλαιότερου χρέους του για να αποτρέψει τη δυσλειτουργία της αγοράς χρέους..
Η Fed αύξησε την Τετάρτη 2 Νοεμβρίου 2022 το επιτόκιο κατά 0,75 ποσοστιαίες μονάδες, σε ένα εύρος από 3,75% έως 4%.
Αυτό είναι το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 15 ετών.