Σε μια μεγάλη κυβίστηση (κοινώς κωλοτούμπα) προχωράει το τελευταίο χρονικό διάστημα η «πράσινη» κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη. Τα λιγνιτικά εργοστάσια της ΔΕΗ αρχίζουν σιγά-σιγά να επαναλειτουργούν (ευτυχώς δεν πρόλαβαν να τα κάνουν σκραπ) και προχωρούν ορισμένες σεισμικές έρευνες για τον εντοπισμό κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.
«Ανάγκα και θεοί πείθονται».
Η εκτίναξη των τιμών των καυσίμων, η ενεργειακή ανασφάλεια και τα τεράστια ποσά που είναι αναγκασμένος να εκταμιεύει ο προϋπολογισμός για διάφορα επιδόματα οδηγούν σε αναθεώρηση του παραπλανητικού αφηγήματος της «κλιματικής κρίσης».
Τώρα αν πρόκειται για πραγματική αναθεώρηση ή επικοινωνιακή τακτική για να διασκεδαστούν η λαϊκή δυσαρέσκεια από τον υψηλό πληθωρισμό και να καλλιεργηθούν ελπίδες εν όψει των προσεχών εκλογών θα το δούμε στην πορεία.
Πάντως υπάρχουν ελάχιστες προσδοκίες αν κρίνουμε από τις θέσεις των κομμάτων του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος στο αφήγημα της «πράσινης μετάβασης».
Αφού χάθηκε τουλάχιστον μια δεκαετία για την αξιοποίηση των εγχώριων πηγών ενέργειας, η σημερινή Κυβέρνηση έφτασε μέχρι το σημείο να απαγορεύσει την εξαγωγή καυσόξυλων. Παράλληλα όμως εξακολουθεί να επιδοτεί, με δανεικά χρήματα, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα – ποδήλατα, τις ηλεκτρικές οικιακές συσκευές κ.α., όλα εισαγόμενα. Δεν είναι εύκολο να παραδεχτείς ένα τεράστιο λάθος, όταν αυτό έχει και μεγάλο πολιτικό κόστος.
Η κυβέρνηση βρίσκεται σε σύγχυση, οι πολιτικές της είναι διστακτικές και αντιφατικές. Απαγορεύει την εξαγωγή καυσόξυλων, αλλά, επιτρέπει την εξαγωγή λιγνίτη στα Σκόπια για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, τη στιγμή που τα εργοστάσια της ΔΕΗ δεν έχουν επαρκείς ποσότητες στις αυλές τους. Θέλει την αξιοποίηση του φυσικού αερίου, αλλά όχι του πετρελαίου. Μόνο που τα περισσότερα δυνητικά κοιτάσματα περιέχουν και αέριο και πετρέλαιο.
Πανηγυρίζει η κυβέρνηση που άρχισαν, μετά από καθυστέρηση τεσσάρων ετών, προκαταρτικές σεισμικές έρευνες (2D) νότια-νοτιοδυτικά της Κρήτης (Exxon Mobil – Hellenic Energy), αλλά, τίποτα δεν ειπώθηκε για γεώτρηση στο βεβαιωμένο κοίτασμα πετρελαίου του Πατραϊκού.
Στον Κυπαρισσιακό κόλπο τα ΕΛΠΕ (Hellenic Energy) θα πραγματοποιήσουν το 2023 σεισμολογικές έρευνες 3D, αναμένεται η έγκριση της περιβαλλοντικής μελέτης, αλλά, ούτε σ’ αυτό το κοίτασμα δίνει προτεραιότητα η κυβέρνηση. Θεωρεί πιο ώριμη τη χερσαία περιοχή των Ιωαννίνων (Energean) όπου προβλέπεται γεώτρηση στο τέλος του 2023, αλλά δεν ξέρουμε τι θα κάνει αν, πιθανότατα, αντί για φυσικό αέριο εντοπιστεί πετρέλαιο. Υπάρχει και το Κατάκολο (Energean) με το μοναδικό επιβεβαιωμένο, μέχρι σήμερα, κοίτασμα φυσικού αερίου που έχει άδεια εκμετάλλευσης και εδώ αναμένεται η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων.
Μ’ αυτά και μ’ αυτά και τη βοήθεια των αποκαλούμενων περιβαλλοντολογικών – οικολογικών ΜΚΟ η παραγωγή των πρώτων ελληνικών υδρογονανθράκων (μετά τον Πρίνο), στην καλύτερη περίπτωση, μετατίθεται για το 2026 ή το 2028 και αυτό αν μέχρι τότε δεν υπάρξει αναθεώρηση των ενεργειακών πολιτικών λόγω της «κλιματικής υστερίας».
Η Ελλάδα από το 2010 μέχρι το 2021 έκανε εισαγωγές καυσίμων (πετρέλαιο, φυσικό αέριο κλπ) αξίας 166 δισ. ευρώ, ποσό που αντιπροσωπεύει το 27% των συνολικών εισαγωγών αυτής της περιόδου. Παράλληλα όμως, χάρις στα δύο διυλιστήρια (ΕΛΠΕ και Motor Oil), την ίδια περίοδο έκανε εξαγωγές (βενζίνες, λιπαντικά κλπ) αξίας 107 δισ. ευρώ ή το 31% των συνολικών εξαγωγών (επεξεργασία στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ).
Οι εξαγωγές αντιπροσωπεύουν περίπου το 65% των αντίστοιχων εισαγωγών καυσίμων, το υπόλοιπο 35% είναι εσωτερική κατανάλωση. Αν η εγχώρια παραγωγή καλύψει τις εισαγωγές, κάτι απόλυτα εφικτό, τότε θα υπάρξει θεαματική βελτίωση του, σήμερα ελλειμματικού, Εμπορικού Ισοζυγίου της χώρας.
Η αβελτηρία που έχει δείξει διαχρονικά το ελληνικό πολιτικό σύστημα στην αξιοποίηση των εγχώριων υδρογονανθράκων όχι μόνο στερεί από το Δημόσιο μεγάλα έσοδα, αλλά και από την οικονομία χιλιάδες θέσεις εξειδικευμένης εργασίας, καθώς και τη δυνατότητα ανάπτυξης άλλων κλάδων της βιομηχανίας όπως οι μεταλλικές κατασκευές, η σωληνουργία, τα ναυπηγεία κλπ.
Όλες οι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, η Αίγυπτος, το Ισραήλ, η Κύπρος προσπαθούν να αξιοποιήσουν τους δικούς τους υδρογονάνθρακες για εσωτερική κατανάλωση και εξαγωγές.
Ακόμη και η Τουρκία, που δε διαθέτει κοιτάσματα στη Μεσόγειο, προσπαθεί να σφετεριστεί αυτά της ελληνικής και κυπριακής ΑΟΖ. Μόνο η Ελλάδα αδιαφορούσε, μέχρι τώρα, με πρόσχημα τη σωτηρία του Πλανήτη από το διοξείδιο του άνθρακα (CO2). Σημειώνεται ότι η χώρα μας εκπέμπει μόλις το 0,2% των παγκόσμιων εκπομπών CO2.
Υπάρχει και το σημαντικό θέμα της ενεργειακής ασφάλειας. Το εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2022 το 57% των εισαγωγών φυσικού αερίου έγινε από αγωγούς μέσω Τουρκίας. Πρόκειται για ρωσικό και αζέρικο αέριο (στοιχεία της ΔΕΣΦΑ). Τι θα συμβεί σε περίπτωση μιας περιορισμένης και ιδίως μιας εκτεταμένης ελληνοτουρκικής σύγκρουσης; Το υπόλοιπο 43% εισήχθη σε υγροποιημένη μορφή (LNG) μέσω Ρεβυθούσας, κυρίως αμερικανικής προέλευσης και σε πολύ υψηλότερες τιμές.
Τώρα είναι η ιστορική ευκαιρία, εκμεταλλευόμενη τη διεθνή συγκυρία, η Ελλάδα να αξιοποιήσει τους υδρογονάνθρακές της. Δεν το έκανε την προηγούμενη δεκαετία, αν δεν το κάνει και τώρα θα είναι άξια της μοίρας της, με ευθύνη του πολιτικού συστήματος.
Πολλοί καλοπροαίρετοι αναγνώστες θα αναρωτηθούν καλά όλα αυτά, αλλά, τι θα γίνει με την κλιματική αλλαγή, την υπερθέρμανση του Πλανήτη και τα ακραία καιρικά φαινόμενα; Δεν πρέπει κάτι να κάνουμε;
Η αλήθεια είναι ότι το κλίμα της Γης δεν αλλάζει σήμερα, αλλά εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Ποτέ το κλίμα δεν ήταν σταθερό, γι’ αυτό στο παρελθόν υπήρξαν οι περίοδοι των παγετώνων που τους ακολουθούσαν θερμότερες περίοδοι, οπότε έλειωναν οι πάγοι και είχαμε τους κατακλυσμούς (κατακλυσμός του Νώε, του Δευκαλίωνα κλπ). Παράλληλα με τις κλιματικές μεταβολές διάφορα είδη ζώων (Μαμούθ, Δεινόσαυροι κ.α.) εξαφανίστηκαν γιατί δεν μπόρεσαν να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες.
Το κλίμα του Πλανήτη αλλάζει λόγω των εκρήξεων στην επιφάνεια και τη συμπεριφορά του μαγνητικού πεδίου του Ήλιου και όχι λόγω των ανθρώπινων δραστηριοτήτων (καύση ορυκτών καυσίμων). Η ιδέα ότι οι άνθρωποι μπορούν να σταθεροποιήσουν τη μέση θερμοκρασία της Γης στους 15ο βαθμούς κελσίου είναι μια ουτοπία που κρύβει τεράστια νέα επενδυτικά συμφέροντα. Οι άνθρωποι δεν μπορούν να βάλουν τον Πλανήτη σε μια «κλιματιζόμενη γυάλα».
Όλοι αυτοί οι οικολόγοι που κόπτονται για την κλιματική αλλαγή ας ενδιαφερθούν πρωτίστως για τα βουνά που «ξυρίζονται» για να «φυτευτούν» οι ανεμογεννήτριες και για τα χωράφια που εκχερσώνονται για να τοποθετηθούν τα «φωτοβολταϊκά πάρκα».
Τα φυτά μαζί με τους ωκεανούς απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος του CO2 από την ατμόσφαιρα.
Υ.Γ. Το θέμα έχει πολλές διαστάσεις γεωπολιτικές και γεωοικονομικές, όπως το ζήτημα της οριοθέτησης της ελληνικής ΑΟΖ, του EastMed κ.α. για τα οποία έχουμε αναφερθεί σε πολλά άρθρα της Ελληνικής Αντίστασης. Το παρόν κείμενο αποτελεί μόνο μια επίκαιρη σύντομη καταγραφή.