Θεωρείται ότι η απουσία μιας σαφούς πολιτικής αντίδρασης στο θέμα της ασφάλισης των καταθέσεων θα καταστρέψει de facto μέσα στις επόμενες εβδομάδες τις περιφερειακές τράπεζες ενώ όπως δείχνει η διάθεση των επενδυτών οι παλινωδίες και οι αντικουόμενες δηλώσεις μεταξύ της Federal Reserve και του υπουργείου Οικονομικών είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε συστημική κρίση καθώς η πιστωτικές διευκολύνσεις (facility) της Fed δεν θα είναι ικανές να σβήσουν τη φωτία.. εάν αυτή επεκταθεί.
Ολοι φάνηκαν να μιλούν με μία φωνή την Τετάρτη 22 Μαρτίου 2023, όταν ο πρόεδρος της Federal Reserve Jay Powell και η υπουργός Οικονομικών Janet Yellen καθησύχασαν ξεχωριστά τους καταθέτες ότι τα χρήματά τους ήταν ασφαλή.
Όμως λίγα λεπτά αργότερα σημειώθηκε sell off τραπεζικών μετοχών, κάτι που αντικατοπτρίζει την αγωνία μεταξύ των επενδυτών σχετικά με το πόσο μακριά ήταν διατεθειμένη να φτάσει η κυβέρνηση για να προστατεύσει τους εν λόγω καταθέτες.
Η Yellen είχε ρωτηθεί από τον Bill Hagerty, έναν Ρεπουμπλικανό γερουσιαστή από το Τενεσί, εάν η κυβέρνηση Biden εξετάζει μια μονομερή εγγύηση για όλες τις τραπεζικές καταθέσεις — ακόμη και εκείνες που υπερβαίνουν το τρέχον όριο των 250.000 δολαρίων για ομοσπονδιακά ασφαλισμένες αποταμιεύσεις.
Η ίδια απάντησε ότι οι αμερικανικές αρχές δεν θα πήγαιναν τόσο μακριά.
«Δεν έχω σκεφτεί ούτε έχω συζητήσει οτιδήποτε έχει να κάνει με την παροχή ενός γενικού καθεστώτος ασφάλισης ή εγγυήσεων», είπε.
Αγωνία και… αποτυχία
Το sell off της αγοράς μετά τις δηλώσεις της Yellen υπογραμμίζει τους συνεχιζόμενους φόβους για την τύχη των ανασφάλιστων καταθέσεων σε μικρές και περιφερειακές τράπεζες δύο εβδομάδες μετά την κατάρρευση της Silicon Valley Bank και της Signature Bank.
Οι επενδυτές και οι καταθέτες κρέμονται από κάθε λέξη από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για ενδείξεις σχετικά με το βαθμό στον οποίο η κυβέρνηση είναι πρόθυμη να παρέμβει.
«Αυτό που προσπαθούν να κάνουν η Yellen και ο Powell, το οποίο είναι δύσκολο, είναι να ιεραρχήσουν αυτά που λένε, έτσι ώστε αν τελειώσει αυτή η αναταραχή, δεν έχουν δεσμευτεί να κάνουν πολλά πράγματα που ήταν περιττά, ενώ αναγνωρίζουν ότι αν επιδεινωθεί η κατάσταση, προφανώς θα πρέπει να κάνουμε περισσότερα», δήλωσε ο David Wessel, ανώτερος συνεργάτης οικονομικών σπουδών στο Brookings Institution.
Η σιωπηρή.. διαβεβαίωση και οι αντιφάσεις
Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ και η Fed δημιούργησαν σιωπηρά την εικόνα ότι οι αρχές προσέτρεχαν για να προστατεύσουν τις αποταμιεύσεις των Αμερικανών και να αποτρέψουν μια ευρύτερη τραπεζική κρίση όταν δημιουργούσαν μια το backstop (διευκόλυνση ρευστότητας) για να συνδράμουν στη στήριξη των προβληματικών τραπεζών με γενναιόδωρους όρους και για να σώσουν τους ανασφάλιστους καταθέτες στην SVB και Signature Bank.
Ωστόσο, οι ρυθμιστικές αρχές δεν υποστηρίζουν τη λύση να δοθεί ρητή εγγύηση για όλες τις καταθέσεις στη χώρα ή ακόμη και την αύξηση του ορίου για τις ασφαλισμένες καταθέσεις.
Αυτά τα πιο ριζοσπαστικά βήματα θα απαιτούσαν πιθανώς την πολιτικά ακανθώδη διαδικασία εξασφάλισης της έγκρισης του Κογκρέσου.
Η νομοθεσία Dodd-Frank
«Σίγουρα, ο τρόπος με τον οποίο σκεφτόμαστε την ασφάλιση καταθέσεων στο πλαίσιο της νομοθεσίας Dodd-Frank είναι ότι απαιτεί δράση του Κογκρέσου για την Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC) να παράσχει μια γενική, καθολική εγγύηση για όλες τις καταθέσεις», δήλωσε η Sarah Binder, καθηγήτρια στο George. Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, αναφερόμενη στους κανονισμούς που ψηφίστηκαν στον απόηχο της οικονομικής κρίσης του 2008.
Προς το παρόν, η κυβέρνηση Biden εξακολουθεί να έχει την πρόθεση να αντιμετωπίσει τα προβλήματα σε μεμονωμένες τράπεζες κατά περίπτωση.
Την Τρίτη 21 Μαρτίου 2023, σε μια εκδήλωση της Αμερικανικής Ένωσης Τραπεζιτών, η Yellen δήλωσε ότι «παρόμοιες ενέργειες» με αυτές που έγιναν με το SVB και το Signature «θα μπορούσαν να δικαιολογηθούν εάν τα μικρότερα ιδρύματα υποστούν καταθέσεις που ενέχουν κίνδυνο μετάδοσης (της κρίσης σε όλο το τραπεζικό σύστημα)», συμβάλλοντας σε ένα ράλι των τραπεζικών μετοχών .
Στη συνέχεια ήρθαν οι δηλώσεις της στη Γερουσία την Τετάρτη 22 Μαρτίου 2023 και το sell off στις τραπαζικές μετοχες.
Μέχρι την Πέμπτη 23 Μαρτίου, αυτή τη φορά ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων, η Yellen τροποποίησε την στάση της για να δώσει μια απάντηση που ήταν συγκρίσιμη με τις παρατηρήσεις της δύο ημέρες νωρίτερα, καθησυχάζοντας ξανά τους επενδυτές.
«Έχουμε χρησιμοποιήσει σημαντικά εργαλεία για να δράσουμε γρήγορα για να αποτρέψουμε τη μετάδοση.
Και είναι εργαλεία που θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε ξανά», είπε, προσθέτοντας: «Σίγουρα, θα ήμασταν έτοιμοι να λάβουμε πρόσθετες ενέργειες εάν χρειαζόταν».
Αν και οι επικριτές υποστήριξαν ότι τα σχόλια της Yellen έρχονται σε αντίθεση ή έρχονται σε σύγκρουση με αυτά του Powell, οι περισσότεροι ειδικοί στην οικονομική πολιτική στην Ουάσιγκτον έχουν απορρίψει οποιαδήποτε πρόταση για χάσμα μεταξύ τους σχετικά με την απάντηση στην κρίση.
Οι δηλώσεις του Powell για την ασφάλιση των καταθέσεων συνολικά βασίζονται στην εμπιστοσύνη στη δύναμη της δυνατότητας της Fed να παρέχει πιστωτικές διευκολύνσεις στις μικρές τράπεζες, ενώ δεν έχει ασχοληθεί άμεσα με το πιο στενό ζήτημα των εγγυήσεων για τους ανασφάλιστους καταθετικούς λογαριασμούς.
«Δεν νομίζω ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ αυτών που έχουν πει ουσιαστικά ο Powell και η Yellen [αλλά] νομίζω ότι δεν έχουν διατυπώσει πλήρως μια πολιτική ακόμη», λέει ο Μάικλ Michael Strain, οικονομολόγος στο American Enterprise Institute
Η Christina Skinner, ειδικη σε θέματα χρηματοοικονομικής ρύθμισης και κεντρικών τραπεζών στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, είπε: «Κατά τη γνώμη μου, και οι δύο έχουν τον ίδιο στόχο – να καταπνίξουν τον πανικό και τη φυγή καταθέσεων».
Ωστόσο, αρκετές πλευρές έχουν αναφέρει ότι τα συγκεχυμένα μηνύματα από την Ουάσιγκτον τροφοδοτούν την αναταραχή της αγοράς.
«Όσο περισσότερο συνεχίζεται η αβεβαιότητα, τόσο πιο μόνιμη είναι η ζημιά για τις μικρότερες τράπεζες και τόσο πιο δύσκολο θα είναι για αυτές να φέρουν πίσω τους πελάτες τους», δήλωσε ο Bill Ackman, ακτιβιστής επενδυτής και διευθύνων σύμβουλος της Pershing Square Capital. στο Twitter.
Ο Andrew Brenner, της National Alliance Securities, κατηγόρησε τη Yellen ότι… «χαζεύει» το θέμα των καταθέσεων, αφήνοντας ακάλυπτο το τρπαζικό σύστημα.
Ο Wessel πρόσθεσε: «Θα έλεγα ότι δεν ήταν η πιο αποτελεσματική morf;h επικοινωνίας από το Υπουργείο Οικονομικών».
Γερό και ανθεκτικό το σύστημα
…
Μέχρι το απόγευμα της Παρασκευής, μετά από συνεδρίαση του Συμβουλίου Εποπτείας Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, οι ρυθμιστικές αρχές και αξιωματούχοι των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των Yellen και Powell, δήλωσαν ότι το τραπεζικό σύστημα παρέμενε «γερό και ανθεκτικό» – εν μέσω της δημοσιοποίησης στοιχείων ότι οι ροές καταθέσεων είχαν σταθεροποιηθεί και η κρίση περιορίστηκε σε μερικά ιδρύματα.
Σύμφωνα με κυβερνητικό αξιωματούχο δεν θεωρείται η επέκταση της ασφάλισης καταθέσεων «απαραίτητη», επειδή ήδη διέθετε «εργαλεία» για να υποστηρίξει τις περιφερειακές τράπεζες.
Ο Λευκός Οίκος δήλωσε: «Από τη στιγμή που η κυβέρνησή μας και οι ρυθμιστικές αρχές ανέλαβαν αποφασιστικά μέτρα το περασμένο Σαββατοκύριακο 19 – 20 Μαρτίου 2023, είδαμε τις καταθέσεις να σταθεροποιούνται σε περιφερειακές τράπεζες σε όλη τη χώρα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εκροές έχουν αντιστραφεί σε μέτριο βαθμό».
Ωστόσο, εάν οι πιέσεις στον τραπεζικό τομέα συνεχιστούν ή επιδεινωθούν, το ομιχλώδες τοπίο γύρω από την προστασία των ανασφάλιστων καταθέσεων θα μπορούσε να γίνει ολοένα και πιο ενοχλητική.
«Νομίζω ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι αυτό που έχουν πάντα οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σε τέτοιες στιγμές: Πώς επιχιερείς να αποκαταστήσεις την εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα χωρίς να υπερβάλλεις ή να πεις κάτι για το οποίο θα μετανιώσεις τρεις μέρες αργότερα όταν κάτι καταρρέει;
Νομίζω ότι η σύγχυση από εκεί προέρχεται», είπε ο Wessel.
Ανακοπή του κύματος φυγής των καταθέσεων από τις μικρές τράπεζες
Το κύμα καταθέσεων που μετακινούνται από μικρότερες τράπεζες σε μεγάλα ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένης των JPMorgan Chase και Wells Fargo εν μέσω φόβων σχετικά με τη σταθερότητα των περιφερειακών τραπεζών έχει επιβραδυνθεί τις τελευταίες ημέρες, σύμφωνα με το CNBC σε δημοσίευμά του το Σάββατο 25 Μαρτίου 2023.
Η αβεβαιότητα που προκλήθηκε από την κατάρρευση της Silicon Valley Bank νωρίτερα αυτόν τον μήνα προκάλεσε εκροές και πτώση των τιμών των μετοχών στον κλάδο, συμπεριλαμβανομένης της First Republic και PacWest.
H προστασία των καταθεσεων
Η κατάσταση, η οποία αναστάτωσε τις αγορές παγκοσμίως και ανάγκασε τις ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ να παρέμβουν για να προστατεύσουν τους πελάτες των τραπεζών, άρχισε να βελτιώνεται γύρω στις 16 Μαρτίου, σύμφωνα με άτομα με γνώση των στοιχείων για τις καταθέσεις σε κορυφαία ιδρύματα
Τότε ήταν που 11 από τις μεγαλύτερες αμερικανικές τράπεζες αποφάσισαν να εισφέρουν 30 δισεκατομμύρια δολάρια στην First Republic, επιστρέφοντας ουσιαστικά μερικές από τις καταθέσεις που είχαν κερδίσει πρόσφατα.
«Οι άνθρωποι που πανικοβλήθηκαν απέσυραν αμέσως τα χρήματά τους», είπε το άτομο.
«Αν δεν έχετε αποφασίσει μέχρι τώρα, μάλλον θα μείνετε εκεί που είστε».
Η εξέλιξη δίνει στις ρυθμιστικές αρχές και στους τραπεζίτες περιθώριο για να αντιμετωπίσουν τις πιέσεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα των ΗΠΑ που προέκυψαν μετά την κατάρρευση της SVB.
Η κατάρρευση του συνέβη με ιλιγγιώδη ταχύτητα αυτόν τον μήνα, με υπερτροφοδότηση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και την ευκολία της ηλεκτρονικής τραπεζικής, σε μια εκδήλωση ενός bank run που είναι πιθανό να επηρεάσει τον οικονομικό κόσμο για τα επόμενα χρόνια.
