Το πιο βασικό κλειδί για το έργο το κρατάει η Τουρκία , την οποία τα μέρη του καλωδίου είναι πολύ ”δειλά” και ”άβουλα” για να την εξαναγκάσουν
Ν.Ζ.
Αναβαθμίζεται η εμπλοκή της Κομισιόν στο ξεμπλοκάρισμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, όπως δείχνει το γεγονός ότι τη σκυτάλη της χθεσινής τηλεδιάσκεψης των υπουργών Ενέργειας των δύο χωρών, παρουσία του Ευρωπαίου Επιτρόπου Ενέργειας Νταν Γιόργκενσεν, θα ακολουθήσει νέα τριμερής συνάντηση τις προσεχείς εβδομάδες.
Όπως φάνηκε και από τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη, στόχος των Βρυξελλών είναι σε πρώτη φάση να διευθετηθούν όλες οι ρυθμιστικές και οικονομικές εκκρεμότητες που αφορούν το Great Sea Interconnector. Σε αυτό το πλαίσιο, φαίνεται να συμπλέει με την ελληνική πλευρά, η οποία υποστηρίζει πως μόνον αν ξεκαθαρίσει πλήρως το τοπίο και έχει διασφαλιστεί πως το πρότζεκτ έχει εξέλθει από το τέλμα που βρίσκεται αυτή τη στιγμή, έχει νόημα να επιχειρηθεί η επανέναρξη των θαλάσσιων ερευνών για τη χάραξη της όδευσης του καλωδίου.
Συνολική αποτίμηση
Επομένως, η Κομισιόν αναμένεται να εντείνει το επόμενο διάστημα τις πιέσεις της προς την πλευρά της Λευκωσίας, ώστε να αρθούν όλα εκείνα τα κανονιστικά «αγκάθια», που θα επιτρέψουν να ενεργοποιηθεί η καταβολή από την Κύπρο της πρώτης δόσης των 25 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, αν οι πιέσεις αυτές δεν ευοδωθούν από τις κινήσεις του Ευρωπαίου Επιτρόπου Ενέργειας, είναι πολύ πιθανό το θέμα να μεταφερθεί στο υψηλότερο πολιτικά επίπεδο, με την προσωπική πλέον εμπλοκή της ίδιας της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη έλαβαν μέρος ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, ο υπουργός Ενέργειας Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου, Γιώργος Παπαναστασίου και ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκος Τσάφος. Το «παρών» έδωσε επίσης ο Πρέσβης της Κύπρου στην Ελλάδα, Σταύρος Αυγουστίδης.
Σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΝ, έλαβε χώρα συνολική αποτίμηση όλων των παραμέτρων υλοποίησης του έργου, ενώ επιβεβαιώθηκε η βούληση όλων των μερών να συνεχίσουν σε πνεύμα ενότητας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης τη συνεργασία τους προς αυτήν την κατεύθυνση.
«Στο παιχνίδι» και η Λάιεν
Η προοπτική ανάμιξης της Προέδρου της Κομισιόν φαίνεται κατ’ αρχάς να «φωτογραφίζεται» από τις δηλώσεις που έκανε χθες ο Γιόργκενσεν, πριν από την διεξαγωγή της τηλεδιάσκεψης. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση στη συνέντευξη Τύπου για την Κλιματική Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Ευρωπαίος Επίτροπος επισήμανε πως το έργο είναι μεγάλης σημασίας για την ΕΕ. «Εργάζομαι προσωπικά και είμαι αφοσιωμένος σε αυτό, όπως και η Πρόεδρος», πρόσθεσε.
Μία ενδεχόμενη ακόμη μεγαλύτερη ανάμιξη της Κομισιόν, που επί της ουσίας θα μεταφραζόταν σε μεγαλύτερη πίεση για επίλυση των πάσης φύσεως εμποδίων που θα άνοιγαν τον δρόμο για τις θαλάσσιες έρευνες, δικαιολογείται επίσης από το γεγονός ότι το Great Sea Interconnector είναι εμβληματικό έργο και για την Ευρώπη. Πρώτα από όλα γιατί προορίζεται να άρει την ενεργειακή απομόνωση του τελευταίου κράτους-μέλους που παραμένει μη διασυνδεδεμένο με την υπόλοιπη ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρισμού.
Σε αυτό το πλαίσιο, δεν είναι τυχαίο πως η κ. Λάιεν συμπεριέλαβε τη διασύνδεση στην πρωτοβουλία «Ενεργειακές Λεωφόροι», για την αντιμετώπιση 8 βασικών σημείων συμφόρησης στη ροή ενέργειας εντός της ΕΕ. Επίσης, με δεδομένο ότι το Great Sea Interconnector έχει λάβει τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση από οποιοδήποτε άλλο ανάλογο πρότζεκτ, ύψους 657 εκατ. ευρώ, ένα ναυάγιο του έργου θα αποτελούσε αποτυχία και της Κομισιόν.
Παραμένουν οι διαφορές
Παρά πάντως τη διαφαινόμενη πρόθεση της Κομισιόν να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο, τίποτα από όσα έχουν διαρρεύσει για τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη δεν συνηγορεί στο ότι γεφυρώθηκε η βασική διαφορά ανάμεσα στην Αθήνα και τη Λευκωσία, αναφορικά με τα επόμενα βήματα για το έργο. Για την Ελλάδα, «κόκκινη γραμμή» είναι πως η διευθέτηση των οικονομικών εκκρεμοτήτων αποτελεί απόλυτη προϋπόθεση ώστε να δρομολογηθούν εκ νέοι οι έρευνες βυθού και κατά συνέπεια να δοκιμαστεί επί του πεδίου το γεωπολιτικό ρίσκο που διατρέχει.
Μάλιστα, σε αυτές τις εκκρεμότητες δεν σταματούν στην «ενεργοποίηση» της πληρωμής εντός του 2025 της πρώτης δόσης των 25 εκατ. ευρώ. Αντίθετα, στο πνεύμα και όσων προβλέπει το Πλαίσιο Συμφωνίας των δύο χωρών, περιλαμβάνεται και η είσοδος της Κύπρου στο μετοχικό κεφάλαιο του έργου, με τα 100 εκατ. ευρώ που έχει δεσμεύσει για αυτό τον σκοπό στο κυπριακό Ταμείο Ανάκαμψης.
Από την πλευρά της κυπριακής κυβέρνησης (και της ήπιας προσέγγισης που δεν αμφισβητείται η οικονομική βιωσιμότητα του έργου) υποστηρίζεται ότι η διασύνδεση παραμένει «παγωμένη» όσο δεν επανεκκινούν οι έρευνες, ακόμη κι αν συνεχίζεται η κατασκευή του καλωδίου από τη γαλλική Nexans. Επομένως, η καταβολή των 25 εκατ. θα «ξεπαγώσει» όταν «ξεπαγώσουν» και οι υπόλοιπες έρευνες.
Τεχνική σύσκεψη σήμερα
Επίσης προς ώρας δεν είναι ξεκάθαρο αν Κύπρος και Ελλάδα έθεσαν στον Ευρωπαίο Επίτροπο το θέμα της τουρκικής προκλητικότητας που επί της ουσίας μπλοκάρει την ολοκλήρωση των θαλάσσιων ερευνών, ζητώντας από τις Βρυξέλλες να αναλάβουν πρωτοβουλίες που θα θέσουν το έργο υπό την ευρωπαϊκή «ασπίδα». Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται πως για τις Βρυξέλλες το ζήτημα του γεωπολιτικού ρίσκου έπεται της διευθέτησης των ρυθμιστικών – οικονομικών εκκρεμοτήτων.
Όσον αφορά τις ρυθμιστικές εκκρεμότητες, για σήμερα είναι προγραμματισμένη τεχνική σύσκεψη των εμπλεκόμενων φορέων, υπό τον υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκο Τσάφο. Στη σύσκεψη θα συμμετάσχουν η ΡΑΑΕΥ, η ΡΑΕΚ και ο ΑΔΜΗΕ, με σκοπό να χαρτογραφηθούν όλα τα βήματα που πρέπει να γίνουν σε ρυθμιστικό επίπεδο, για να μπει το έργο ξανά στις ράγες.
Όσον δεν προχωρούν αυτά τα βήματα, παραμένουν παγωμένες οι πληρωμές που κανονικά καταβάλλονται μηνιαίως από τον ΑΔΜΗΕ στη Nexans για την κατασκευή του καλωδίου. Με δεδομένο ότι πλέον από τον Σεπτέμβριο η Nexans δεν καλύπτεται από αποζημιώσεις, τουλάχιστον θεωρητικά ανά πάσα στιγμή μπορεί η γαλλική εταιρεία να προχωρήσει σε αναστολή της σχετικής σύμβασης.
Σε αυτό το πλαίσιο, και καθώς μόλις πριν από λίγες ημέρες αντικαταστάθηκε ο CEO της Nexans (το «τιμόνι» της οποίας ανέλαβε ο Ζουλιάν Εμπέρ), αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον το conference call που θα πραγματοποιήσει το νέο μάνατζμεντ της γαλλικής εταιρείας την Τετάρτη 23 Οκτωβρίου, για τα αποτελέσματα 9μηνου. Με βάση πάντως εκτιμήσεις, λόγω του υψηλού προϋπολογισμού του Great Sea Interconnector ύψους 1,4 δισ. ευρώ, και η νέα ηγεσία της Nexans θα συνεχίσει τη στάση αναμονής που ακολουθείται έως τώρα.
ΠΗΓΗ INSIDER
