Οι τουρίστες αυξάνονται,
τα έσοδα μειώνονται

Το κλείσιμο της τουριστικής περιόδου 2024 φέρνει ένα δραματικό για την οικονομία συμπέρασμα: ο ελληνικός τουρισμός πλέον δηλητηριάζει την ελληνική οικονομία, ενώ ο ίδιος έχει μπει στον φαύλο κύκλο της καταστροφής, συνεπεία των επιλογών του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Από τους πλειστηριασμούς σε ξενοδοχειακές μονάδες…

Από την πτώση της τουριστικής δαπάνης κατά 7% το 2024…

Από τις εισαγωγές προϊόντων που «ταΐζουν» τα σμήνη των φτηνών τουριστών και μεγεθύνουν το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου…

Από τη μονοκαλλιέργεια του τουρισμού που λειτουργεί σε βάρος των υπόλοιπων κλάδων της ελληνικής οικονομίας…

Ποσοτικά πάμε καλά

Από όλα αυτά κι άλλα πολλά το συμπέρασμα είναι ένα: το μόνο ποιοτικό από τις εισροές τουριστών το 2024 είναι τα πανάκριβα χαλιά για να υποδέχεται η υπουργός Τουρισμού Ολγα Κεφαλογιάννη τους εκπροσώπους του tour operator. Σε κάθε περίπτωση ο Κυρ. Μητσοτάκης κατάφερε να δηλητηριάσει ακόμη και την ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας, τον τουρισμό. Τα στοιχεία βοούν αλλά όλα καλύπτονται από την ποσοτική προσέγγιση. Ακόμη κι ένας σοβαρός οργανισμός όπως είναι το Ινστιτούτο Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ) έγινε, άθελά του είναι η αλήθεια, εργαλείο μαύρης κυβερνητικής προπαγάνδας με διθυράμβους για τις επιδόσεις της ατμομηχανής της ελληνικής οικονομίας. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ, την περίοδο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2024 καταγράφηκαν 22,6 εκατ. διεθνείς αεροπορικές αφίξεις, ξεπερνώντας τα επίπεδα του περσινού εννεάμηνου (20,9 εκατ.) κατά 7,9% ή +1,6 εκατ. αφίξεις. Στην ίδια κατεύθυνση και οι οδικές αυξήσεις, δεδομένου ότι καταγράφηκαν 10,3 εκατ. έναντι 9 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 2023, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 14,5% ή 1,3 εκατ. αφίξεις.

Με βάση λοιπόν αυτά τα στοιχεία και λαμβάνοντας υπόψη το 2023 ως χρονιά κατά την οποία σύμφωνα και με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος η ελληνική οικονομία εισέπραξε 20,5 δισ. ευρώ, εύκολα προκύπτει η εκτίμηση των παραγόντων της τουριστικής αγοράς ότι η φετινή «συγκομιδή» θα αγγίξει ή ακόμη και θα ξεπεράσει τα 22 δισ. ευρώ! Ολη αυτή η ποσοτική διάσταση φέρνει τα κυβερνητικά πανηγύρια, που με τη σειρά τους κάνουν τα συστημικά ΜΜΕ να «ψέλνουν υμνωδίες» για τον Κυρ. Μητσοτάκη και τις πολιτικές που ασκεί.

Από την άλλη, η αρμόδια υπουργός Ολ. Κεφαλογιάννη αγοράζει με τα χρήματα των φορολογουμένων ακριβά χαλιά ακριβώς για να κρύψει τα χάλια του ελληνικού τουρισμού καθώς η ποσότητα είναι έννοια αντιστρόφως ανάλογη της ποιότητας. Εδώ λοιπόν εισέρχονται οι ποιοτικοί δείκτες που δείχνουν πώς ακριβώς δηλητηριάζει μέσω του τουρισμού η κυβέρνηση Μητσοτάκη το σύνολο της ελληνικής οικονομίας.

Μειώνεται η μέση δαπάνη

Η δικαιολογία ότι τα ίδια γίνονται παντού υπάρχει σχεδόν σε κάθε ρεπορτάζ των συστημικών ΜΜΕ που αφορά τις καμπάνες κινδύνου που βαράει η Τράπεζα της Ελλάδος. Για να μη μακρηγορούμε, σύμφωνα με το ταξιδιωτικό ισοζύγιο η μέση τουριστική δαπάνη για το οκτάμηνο του 2024 εμφανίζεται μειωμένη κατά 7% (σε απόλυτους αριθμούς 584 ευρώ) σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023. Αναλυτικότερα, πάντα με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, κατά 8,8% μειώθηκε η μέση δαπάνη των τουριστών στην Ελλάδα τον Αύγουστο, υποχωρώντας στα 594 ευρώ από 652 ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2023. Ως αποτέλεσμα καταγράφεται μείωση των τουριστικών εσόδων κατά 1,8% παρά τις αυξημένες κατά 6,6% αφίξεις.

Ολα αυτά θα πρέπει να συγκριθούν με όσα ισχύουν στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες που δέχονται τουρίστες. Μπορεί οι ευρωπαϊκές συγκρίσεις να χρησιμοποιούνται ευρέως από τον τσάρο της Οικονομίας Κωστή Χατζηδάκη όταν αυτός πρόκειται να συντρίψει το κοινωνικό κράτος, τις δημόσιες υποδομές ή να μιλήσει για τη φορομπηχτική ανάπτυξη του ΑΕΠ, ωστόσο κρύβονται κάτω από τα χαλιά της Ολ. Κεφαλογιάννη όταν αυτές οι συγκρίσεις πυροβολούν τις πολιτικές Μητσοτάκη. Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία, η μέση τουριστική δαπάνη στην Ισπανία για τον μήνα Αύγουστο ανήλθε σε 1.405 ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 5,3% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023. Ιδια κατάσταση καταγράφεται στην Ιταλία με μέση τουριστική δαπάνη στα 1.386 ευρώ, ενώ τσιμπημένη εμφανίζεται η μέση τουριστική δαπάνη στη Γαλλία με 1.834 ευρώ.

Οπως εύκολα καταλαβαίνουμε, οι ανταγωνίστριες σε μας χώρες του ευρωπαϊκού νότου εμφανίζουν τεράστια απόκλιση, τέτοιου βαθμού και ύψους που καθιστούν από μόνο του ζημιογόνο το ελληνικό τουριστικό προϊόν. Εκεί όμως που καταλαβαίνουμε τι συμβαίνει είναι η Πορτογαλία. Μια χώρα με κοινά χαρακτηριστικά της οικονομίας της σε σχέση με την ελληνική. Μια χώρα που υπολείπεται όμως σε παραλίες, γευστικό πολιτισμό και αρχαίο πολιτισμό σε σχέση με την Ελλάδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2023, η Πορτογαλία κατέγραψε 18 εκατ. αφίξεις το 2023 ενώ η Ελλάδα την ίδια χρονιά 34 εκατ. αφίξεις και τα έσοδά της ανήλθαν σε 25 δισ. όταν η Ελλάδα μάζεψε στο ίδιο διάστημα 20,5 δισ. ευρώ.

Ομως κι εδώ στη γειτονιά μας, στα Βαλκάνια, στις άλλες χώρες πλην της Ελλάδας «θεριεύουν» οι τουριστικές εισπράξεις τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2024 η Αλβανία εμφανίζει αύξηση της τάξης του 128%, η χωρίς παραλίες περίκλειστη Σερβία καταγράφει +126%, το Μαυροβούνιο +70%, η Βόρεια Μακεδονία +60% και η Τουρκία +55%. Αν συγκριθούν με το -7% της μέσης τουριστικής δαπάνης το 2024 στην Ελλάδα, την ώρα που η παγκόσμια τάση για ταξίδια είναι εκρηκτικά ανοδική, γίνεται αντιληπτό πώς έχουν δηλητηριάσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη και η ανικανότητα των υπουργών Τουρισμού Χάρη Θεοχάρη (2019-21), Βασίλη Κικίλια (2021-23) και Ολ. Κεφαλογιάννη (2023 – σήμερα) το ελληνικό τουριστικό προϊόν.

Ο ρόλος των κυκλωμάτων

Γιατί όμως συμβαίνει αυτό το φαινόμενο; Σύμφωνα με την επιδερμική ανάλυση των κυβερνώντων, το πρόβλημα της χαμηλής μέσης τουριστικής δαπάνης στην Ελλάδα έγκειται στις ημέρες που μένουν οι εισερχόμενοι τουρίστες στην Ελλάδα σε σχέση με τις άλλες χώρες. Πράγματι, με βάση τις συγκρίσεις ενώ η μέση παραμονή στην Ελλάδα ανέρχεται στις έξι ημέρες, στις υπόλοιπες χώρες του ευρωπαϊκού νότου οι τουρίστες δαπανούν περίπου δύο εβδομάδες. Ολο αυτό επιτείνεται από το γεγονός ότι οι ελληνικές τουριστικές αφίξεις συμπιέζονται κυρίαρχα στο διάστημα Ιουνίου – Σεπτεμβρίου. Τι έχουν κάνει άραγε για την επιμήκυνση της περιόδου ή την αύξηση των ημερών παραμονής οι Θεοχάρης, Κικίλιας και Κεφαλογιάννη από το 2019;

Ολα αυτά και παρόλο που η Ελλάδα προσφέρει πολύ περισσότερες επιλογές στους τουρίστες σε σχέση με τις ανταγωνίστριες Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία. Ακριβώς επειδή είναι μικρή και με τεράστια πολιτιστική αρχαία ιστορία εύκολα μπορεί ένας τουρίστας να μεταβεί από το ένα μέρος στο άλλο για να θαυμάσει τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό ή να δοκιμάσει διαφορετικές γαστριμαργικές απολαύσεις του περιλάλητου γευστικού μας πολιτισμού και της πατροπαράδοτης ελληνικής φιλοξενίας, που τα τελευταία χρόνια σε κύριους τουριστικούς προορισμούς στην Ελλάδα όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη φθίνουν ραγδαία, καθώς από το 2019 ειδικά αυτά τα νησιά έχουν αφεθεί στα νύχια κυκλωμάτων που λυμαίνονται τον τουρισμό.

Ομως σε όλο αυτό το καταστροφικό σκηνικό που κρύβεται πίσω από την υπερπροβολή ποσοτικών μεγεθών υπάρχει και ο «εχθρός». Πρόκειται για τους tour operators. Για την ακρίβεια αναφερόμαστε στην εξάρτηση της Ελλάδας από τους μεγάλους παίκτες που διακινούν τουρίστες της ευρωπαϊκής επικράτειας. Είναι ο λόγος που η Ολ. Κεφαλογιάννη χρειάζεται ακριβά χαλιά. Το μόνο που κάνει, τόσο αυτή όσο και οι προκάτοχοί της Θεοχάρης και Κικίλιας, είναι να υποδέχεται και να παρακαλά τους εκπροσώπους των tour operators να στείλουν τουρίστες. Για να καταλάβουμε αρκεί να πούμε ότι η Ελλάδα εμφανίζει εξάρτηση της τάξης του 26% από αυτούς τους παγκόσμιους τουριστικούς πράκτορες, όπως η TUI (έφερε 3 εκατ. τουρίστες το 2024 στην Ελλάδα), όταν οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες εμφανίζουν μέσο όρο της τάξης του 7%!

Δηλητηριάζει την οικονομία

Υφίσταται ένα δεδομένο. Τα πανηγύρια για τις εισροές χρήματος από τουρίστες στην ελληνική οικονομία αφορούν τζίρο και όχι κέρδη. Για να γίνει κατανοητό ας πάρουμε το παράδειγμα μιας επιχείρησης. Αν λοιπόν εισέρχεται σε μια εμπορική δραστηριότητα 1 εκατ. ευρώ τον χρόνο ως έσοδα αλλά τα έξοδα είναι 1,2 εκατ. ευρώ, τότε υφίσταται το εξής: όσο αυξάνεις τον τζίρο τόσο πιο ελλειμματικός γίνεσαι και στο τέλος καταστρέφεσαι. Αυτό ακριβώς συμβαίνει στην ατμομηχανή της ελληνική οικονομίας καθώς το κόστος για την παραγωγή του συνόλου του τουριστικού μας προϊόντος είναι μεγαλύτερο από τα έσοδα που αυτό παράγει.

Γιατί συμβαίνει αυτό και πώς δηλητηριάζεται η ελληνική οικονομία; Καταρχάς έχει αποτιμηθεί ότι το 75% των τουριστικών μας εσόδων κατευθύνεται σε εισαγωγές προϊόντων προκειμένου να «ταϊστούν» τα 33 εκατ. των τουριστών που επισκέπτονται την Ελλάδα. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι ο παραγόμενος πλούτος στη χώρα μας τελικά «εξάγεται» μέσω των εισαγωγών προϊόντων. Ο λόγος είναι ότι δεν έχει συνδεθεί το τουριστικό προϊόν με την ελληνική παραγωγή. Πώς όμως θα μπορούσε να γίνει αυτό με δεδομένο ότι από το 2019 έχουν «παγώσει την τσιμινιέρα» 17 εργοστάσια εξαιτίας του υψηλού ενεργειακού κόστους ως συνέπεια του target model των Μητσοτάκη και Χατζηδάκη (Νοέμβριος 2020); Πώς είναι δυνατόν να μην εισάγουμε για παράδειγμα πατάτες από την Τουρκία και την Αίγυπτο, όταν η πύρινη λαίλαπα, συνεπεία της ανικανότητας Μητσοτάκη, έχει κατακάψει τεράστιες αγροτικές εκτάσεις σε Εβρο, Ρόδο, Μακεδονία και οι καταστροφικές πλημύρες στον Θεσσαλικό κάμπο έχουν φρενάρει την αγροτική παραγωγή;

Ολα αυτά κρύβονται για να πανηγυρίσουμε για τον τζίρο και την αύξηση στις αφίξεις. Καθίσταται σαφές ότι πλέον το τουριστικό μας προϊόν είναι ζημιογόνο. Η απόδειξη μπορεί να εξευρεθεί και στους πλειστηριασμούς. Οπως προκύπτει από τη σχετική πλατφόρμα (e-auction), η οποία ξεκίνησε στα τέλη του 2017 ενώ το 2018 καταχωρήθηκαν 70 πλειστηριασμοί ξενοδοχειακών μονάδων, το 2024 καταχωρήθηκαν 265 πλειστηριασμοί. Αν ήμασταν βέβαια συστημικό ΜΜΕ, θα πανηγυρίζαμε. Θα κρύβαμε τη μεγάλη εικόνα και θα μιλούσαμε για μείωση των πλειστηριασμών ξενοδοχειακών μονάδων το 2024 σε σχέση με το 2022, χρονιά κατά την οποία στο δωδεκάμηνο καταχωρήθηκαν 323 πλειστηριασμοί.

Στο τέλος έρχεται η παραγωγικότητα της εργασίας να χτυπήσει τα κέρδη του ελληνικού τουριστικού προϊόντος που λειτουργεί ζημιογόνα.

Mπορεί οι τουρίστες να σχηματίζουν ουρές στην Ακρόπολη όμως η κατά κεφαλή δαπάνη μειώνεται δραματικά και το μόνο ποιοτικό από τις εισροές τουριστών του 2024 είναι 
τα πανάκριβα χαλιά για να υποδέχεται η υπουργός Τουρισμού Ολγα Κεφαλογιάννη τους εκπροσώπους 
του tour operator