Την 1η Σεπτεμβρίου 2025, αναφορές αποκάλυψαν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν μεταφέρει μια σημαντική ναυτική δύναμη στα ύδατα ανοιχτά της Βενεζουέλα.
Η εικόνα δεν παραπέμπει σε ρουτίνα περιπολιών.
Πράγματι, οι Πεζοναύτες των ΗΠΑ και στοιχεία της 22ης Ναυτικής Εκστρατευτικής Μονάδας που σταθμεύουν ήδη στα ανοιχτά της Καραϊβικής ξεκίνησαν ήδη εκτεταμένες αιφνίδιες ασκήσεις ανοιχτά των ακτών του Πουέρτο Ρίκο.
Ο Πρόεδρος της Βενεζουέλας, Nicolas Maduro, δήλωσε ότι η αμερικανική κρούση «στοχεύει τη Βενεζουέλα» και κατηγόρησε την Ουάσιγκτον για τη δημιουργία μιας πρωτοφανούς απειλής.
«Η Βενεζουέλα αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη απειλή που έχει δει ποτέ η ήπειρός μας τα τελευταία 100 χρόνια.
Ποτέ ξανά δεν υπήρξε τέτοια κατάσταση», τόνισε ο Maduro.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι διπλωματικές επαφές μεταξύ Καράκας και Ουάσιγκτον βρίσκονται στα πρόθυρα κατάρρευσης.
«Διατηρούμε πάντα όλα τα κανάλια επικοινωνίας, διαλόγου και διπλωματίας με τις ΗΠΑ ανοιχτά.
Είχαμε δύο, τώρα και τα δύο έχουν πληγεί», δήλωσε.
Ο Maduro απευθύνθηκε επίσης απευθείας στον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Donald Trump, προειδοποιώντας τον να μην εμπλακεί σε πιθανή σύγκρουση.
«Πρέπει να είσαι προσεκτικός, γιατί ο Marco Rubio θέλει να λερώσει τα χέρια σου με νοτιοαμερικανικό, καραϊβικό, βενεζουελιάνικο αίμα, να σε εμπλέξει σε μια σφαγή και να στιγματίσει για πάντα το οικογενειακό σου όνομα με τη σφαγή του βενεζουελιάνικου λαού», δήλωσε ο ηγέτης της Βενεζουέλας, αλλά η εντολή είναι ρητή να βυθίσουν τα αμερικανικά πλοία σε έναρξη θερμού επεισοδίου.
Το θέμα είναι αν η Βενεζουέλα μπορεί να πραγματοποιήσει την εντολή… όσο κι αν έχει κινητοποιήσει και τις δυνάμεις της Βολιβίας.
Η απειλή και η πραγματοποίηση
Η ναυτική δύναμη που στάλθηκε σε αυτή την άκρως ύποπτη αποστολή περιλαμβάνει περισσότερους από 4.500 ναύτες και Πεζοναύτες σε τρία πλοία: το αμφίβιο επιθετικό πλοίο κλάσης Wasp, το USS Iwo Jima, και τα αμφίβια πλοία μεταφοράς κλάσης San Antonio, USS San Antonio και USS Fort Lauderdale.
Επιπλέον περιλαμβάνει τρία αντιτορπιλικά κατευθυνόμενων πυραύλων κλάσης Arleigh Burke — USS Gravely, USS Jason Dunham και USS Sampson — καθώς και ένα καταδρομικό κατευθυνόμενων πυραύλων κλάσης Ticonderoga, το USS Lake Erie, και το ταχύ πυρηνικό υποβρύχιο κλάσης Los Angeles USS Newport News.
Η δύναμη αυτή είναι εξαιρετικά ικανή.
Διαθέτει αρκετά μέσα για να διεξαγάγει μεγάλης κλίμακας αμφίβιες επιχειρήσεις αλλά και να εξαπολύσει μακράς εμβέλειας επιθέσεις εδάφους με δεκάδες πυραύλους cruise Tomahawk.
Η ανάπτυξη ξεκίνησε τον περασμένο μήνα, αμέσως μετά την απόφαση της κυβέρνησης του προέδρου Donald Trump να διπλασιάσει την αμοιβή για τη σύλληψη του προέδρου της Βενεζουέλα, Nicolas Maduro, στα 50 εκατομμύρια δολάρια με κατηγορίες για διακίνηση ναρκωτικών.
Ενώ η Ουάσιγκτον επιμένει ότι η ναυτική ανάπτυξη κοντά στη Βενεζουέλα στρέφεται εναντίον διακινητών ναρκωτικών, στενοί σύμβουλοι του Trump υποψιάζονται ότι στην πραγματικότητα εξελίσσεται μια επιχείρηση με υπονοούμενα αλλαγής καθεστώτος στο Καράκας, σύμφωνα με πρόσφατη αναφορά του Axios.
Η απάντηση της Βενεζουέλα
Η Βενεζουέλα παίρνει την κλιμάκωση πολύ σοβαρά.
Ο Βολιβιανός Στρατός ανακοίνωσε ήδη «σημαντική» ανάπτυξη drones καθώς και ναυτικές περιπολίες κατά μήκος των ακτών της Καραϊβικής.
Η Βολιβιανή Πολιτοφυλακή κινητοποιεί επίσης χιλιάδες άτομα.
«Αυτό που απειλούν να κάνουν εναντίον της Βενεζουέλα— αλλαγή καθεστώτος, στρατιωτική τρομοκρατική επίθεση — είναι ανήθικο, εγκληματικό και παράνομο», δήλωσε ο Maduro στις 29 Αυγούστου, πριν καλέσει τους πολίτες να ενταχθούν σε πολιτοφυλακή για να αποκρούσουν μια επικείμενη αμερικανική εισβολή.
Τι μπορεί πραγματικά να κάνει η Venezuela;
Η σύντομη απάντηση: αρκετά, αλλά μόνο αν ο στρατός παίξει σωστά τα χαρτιά του.
Η Βολιβιανή Ναυτική Δύναμη βασίζεται κυρίως σε γηρασμένα σκάφη.
Ωστόσο, σε ορισμένες πτυχές μπορούν ακόμα να θεωρηθούν επικίνδυνα — αν βρίσκονται σε λειτουργική κατάσταση.
Η ναυτική δύναμη διαθέτει μία φρεγάτα κλάσης Mariscal Sucre, πρώην ιταλική κλάσης Lupo της δεκαετίας του 1970.
Παρά την ηλικία της, η Almirante Brion φέρει ισχυρό οπλισμό: οκτώ ιταλικούς πυραύλους κατά πλοίων Otomat Mk 2 με ενεργό ραντάρ και εμβέλεια 180 χλμ.
Παρά τις δεκαετίες, το 2020 είχε ακόμη αποδείξει επιχειρησιακή ικανότητα με δοκιμαστική εκτόξευση.
Το ναυτικό εξακολουθεί επίσης να επιχειρεί τρία παλαιά κανονιοφόρα κλάσης Constitución, το καθένα εξοπλισμένο με δύο εκτοξευτές Otomat Mk 2.
Στην πιο «νέα» πλευρά, λειτουργούν τρία περιπολικά κλάσης Guaiquerí.
Όταν παραδόθηκαν από την Ισπανία στις αρχές του 2010, δεν είχαν πυραύλους κατά πλοίων.
Όμως το 2020 αναφέρθηκε ότι τουλάχιστον δύο είχαν αναβαθμιστεί με κινεζικούς πυραύλους C-802A με εμβέλεια 180 χλμ.
Μια εκδοχή του C-802 που χρησιμοποιήθηκε από τη Hezbollah στον Λίβανο πιστώνεται με την επίθεση στο ισραηλινό πλοίο INS Hanit κατά τον πόλεμο του 2006.
Η τελευταία προσθήκη ήρθε το 2021, όταν το Ιράν παρέδωσε τουλάχιστον τέσσερα σκάφη κλάσης Peykaap III.
Το καθένα φέρει δύο ιρανικούς πυραύλους CM-90, έκδοση εξαγωγής του Nasir, με εμβέλεια 90 χλμ.
Το ναυτικό διαθέτει επίσης τέσσερα αμερικανικά ελικόπτερα AB-212ASW.
Αρχικά έφεραν ιταλικούς πυραύλους Sea Killer Mk1 με εμβέλεια 10 χλμ., κατάλληλους μόνο για μικρότερα αποβατικά.
Η υπηρεσιακή τους κατάσταση σήμερα είναι αμφίβολη.
Μια ακόμη κρίσιμη δυνατότητα είναι τα δύο υποβρύχια Type-209 γερμανικής κατασκευής.
Παρά τις αναβαθμίσεις, δεν είναι σαφές αν κάποιο παραμένει σε ενεργό δράση.
Ακόμη κι έτσι, ένα μόνο ενεργό υποβρύχιο θα μπορούσε να αποτελέσει σοβαρή απειλή.
Η αεροπορική δύναμη
Η Βολιβιανή Πολεμική Αεροπορία είχε στο παρελθόν 50 γαλλικά Mirage 50 με πυραύλους Exocet.
Οι πύραυλοι είχαν αποδειχθεί φονικοί στον Πόλεμο των Falklands το 1982.
Σήμερα όμως, τα Mirage δεν είναι σε υπηρεσία και η μοίρα των Exocet είναι άγνωστη.
Αντί αυτών, η αεροπορία διαθέτει 21 Su-30MK2 παραδοθέντα από τη Ρωσία τη δεκαετία του 2000.
Τα αεροσκάφη αυτά φέρουν πυραύλους Kh-31A με ταχύτητα έως Mach 3 και εμβέλεια 70 χλμ.
Επιπλέον, είναι οπλισμένα με Kh-59ME, πυραύλους cruise με εμβέλεια 200 χλμ., που μπορούν να χρησιμοποιηθούν εναντίον πλοίων αγκυροβολημένων.
Το πρόβλημα
Παρά τις δυνατότητες, η δύναμη των ΗΠΑ προστατεύεται καλά.
Τα αντιτορπιλικά Arleigh Burke και το καταδρομικό Ticonderoga διαθέτουν το προηγμένο σύστημα αεράμυνας Aegis.
Η ετοιμότητα των κλάδων των βενεζουελιανών ενόπλων δυνάμεων είναι αμφισβητήσιμη τα τελευταία χρόνια.
Και φυσικά, το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ διαθέτει πολύ μεγαλύτερη εμπειρία και πόρους.
Η Βενεζουέλα όμως έχει πιθανότητες, και μπορεί να γίνει δημιουργική, αξιοποιώντας έξυπνα τις υπάρχουσες δυνατότητες, αναβιώνοντας τις παλαιότερες και αναπτύσσοτνας νέες, μη παραδοσιακές — όπως μη επανδρωμένα αεροσκάφη και σκάφη, παίρνοντας παράδειμγα από τους Houthis στην Υεμένη, που κατάφεραν να αποτρέψουν το Αμερικανικό Ναυτικό.
