Επί τρία χρόνια ο Ζελένσκι παραλληλιζόταν με τον νέο Τσόρτσιλ, που είχε θέσει σε διεθνή διπλωματική απομόνωση τον «παρία» Πούτιν. Τώρα που η Αμερική δεν βρίσκει πια χρήσιμο τον Ουκρανό πρόεδρο, τον πετάει από το κάδρο με συνοπτικές διαδικασίες. Ξαφνικά ο Ζελένσκι έγινε ο παρίας.
- Του Βασίλη Γαλούπη – εφημερίδα δημοκρατία
«Κάποιος είπε ότι θα γίνει συνάντηση στη Σαουδική Αραβία. Δεν ξέρω τι είναι αυτό» είπε ο Ζελένσκι στις 15 Φεβρουαρίου. Αναφερόταν στην αρχή της διαδικασίας των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων μεταξύ Ρωσίας – ΗΠΑ. Αλλά η Ουκρανία αφέθηκε εκτός. «Δικαιούμαστε θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων επειδή ο πόλεμος είναι στην Ουκρανία. Αλλά δεν υπάρχει ηγέτης στον κόσμο που να μπορεί να κάνει μια συμφωνία με τον Πούτιν χωρίς εμάς, για εμάς» είπε ο αποσβολωμένος Ζελένσκι, αλλά κανείς δεν τον ακούει.
Χθες κλαύτηκε ξανά ότι η Ουκρανία δεν ενημερώθηκε για τις συνομιλίες ΗΠΑ – Ρωσίας στο Ριάντ: «Η Ουκρανία δεν θα λάβει μέρος. Η Ουκρανία δεν ήξερε τίποτα γι’ αυτό». Δεσμεύτηκε ότι η χώρα του δεν θα αναγνωρίσει συμφωνίες που έγιναν χωρίς το Κίεβο, αλλά αυτό μάλλον είναι δύσκολο να το πράξει.
Ο Ζελένσκι βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο. Αν ο Τραμπ αρχίσει να αποδέχεται τις περισσότερες από τις απαιτήσεις του Πούτιν, ο Ουκρανός θα είναι αυτός που θα πιει το πιο πικρό ποτήρι, αυτό της συνθηκολόγησης, έχοντας μπροστά του μετά και εκλογές, που δύσκολα θα κερδίσει. Αν του επιτρέψουν Τραμπ – Πούτιν να κατέβει…
Ο Ζελένσκι βρίσκεται για πρώτη φορά σε μια κατάσταση όπου πρέπει να σκεφτεί αποκλειστικά τι μπορεί να δώσει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Διαφορετικά, ο Τραμπ απλά δεν θα τον λάβει καν υπόψη του στις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία. Η γνωστή θέση του Πούτιν, άλλωστε, είναι ο Ζελένσκι να βγει εκτός ουκρανικής πολιτικής σκηνής.
Ο Ουκρανός πρόεδρος έφτασε τώρα στο σημείο εκείνο που δεν μπορεί πια να λαμβάνει οικονομική και στρατιωτική βοήθεια μιλώντας απλά για δημοκρατία και φιλελευθερισμό. Για τις συνθήκες της πραγματικής οικονομίας και για τη συναλλακτική πολιτική του Τραμπ, η πίστη στις «φιλελεύθερες αξίες» δεν αξίζει ούτε ένα δολάριο.
Η Ουκρανία, όπως και η Ευρώπη, κατέληξε μεταξύ των ηττημένων. Η Μόσχα θα αποσπάσει το μέγιστο από αυτήν την κατάσταση. Ο Τραμπ, που είναι ανοιχτά κυνικός, αντιμετωπίζει τον Ζελέσνκι με όρους «εσόδων» και «εξόδων». Μέχρι πρότινος όσοι δεν συναινούσαν τυφλά σε κάθε απαίτηση Ζελέσνκι ήταν «προπαγανδιστές των Ρώσων» ή… πουτινάκια για τα ελληνικά κυβερνητικά ΜΜΕ. Σήμερα οι ΗΠΑ και η Ρωσία μοιράζουν μεταξύ τους την Ουκρανία.
Ο Ζελένσκι κατέφυγε στον τελευταία του λύση, την κολακεία προς τον Τραμπ. Εχοντας συνειδητοποιήσει ότι η Αμερική τον έχει αφήσει έξω απ’ όλα, είναι σε τόσο δεινή θέση που, αντί να επικρίνει τον Τραμπ, επαίνεσε τη δύναμή του στο NBC. «Νομίζω ότι ο Πούτιν φοβάται τον πρόεδρο Τραμπ» είπε, παίζοντας με την επιθυμία του Αμερικανού να θεωρείται ισχυρός.
Στην πραγματικότητα, στην πιο απελπιστική θέση βρίσκονται οι ίδιοι οι Ουκρανοί. Ο Ζελένσκι πρέπει να βρει έναν τρόπο να τους εξηγήσει, αν δεν υποχρεωθεί εν τέλει σε διαφυγή, πώς οι μπλόφες του κινδυνεύουν σήμερα να τους στερήσουν ακόμα και τον φυσικό πλούτο της ρημαγμένης χώρας τους.
Σημαντικά και πλούσια εδάφη της Ουκρανίας περνάνε πια στη Ρωσία και οι κενές δεσμεύσεις Ζελένσκι περί εισόδου στο ΝΑΤΟ και δημιουργίας πανίσχυρων ενόπλων δυνάμεων στη χώρα καταρρίφθηκαν με τρόπο κατηγορηματικό από τις ΗΠΑ.
Τώρα θα του αρπάξουν μέσα από τα χέρια και τον τεράστιο ορυκτό πλούτο της Ουκρανίας. Το σχέδιο αρχικά ξεκίνησε ως διπλωματική «πονηριά» του Ζελένσκι τον Οκτώβριο. Τότε είχε την ιδέα να παρουσιάσει στον τότε πρόεδρο Μπάιντεν και στον υποψήφιο Τραμπ ένα «σχέδιο νίκης» πέντε σημείων. Το σχέδιο Ζελένσκι περιελάμβανε κι ένα «δούναι και λαβείν»: Ουκρανικοί πόροι θα δίνονταν στην Αμερική ως αντάλλαγμα για να βοηθήσει την Ουκρανία να οικοδομήσει μια «μη πυρηνική στρατηγική αποτροπή».
Οι πόροι ήταν τα αποθέματα της Ουκρανίας σε σπάνιες γαίες, που σε μέγεθος υπολογίζονται παρόμοια με την έκταση της Βρετανίας. Ο Ζελένσκι ήθελε να δώσει στους Αμερικανούς ώστε να λαμβάνει συνεχή οικονομική και στρατιωτική στήριξη.
Αλλά, την Τετάρτη, όσο ο Τραμπ και ο Πούτιν συνομιλούσαν για πρώτη φορά στο τηλέφωνο, ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών προσγειώθηκε στο Κίεβο και παρουσίασε στον Ζελένσκι ένα «μνημόνιο»-απαίτηση. Η Αμερική απαιτούσε τον ορυκτό πλούτο της Ουκρανίας. Ο Ζελένσκι είχε μόλις μία ώρα για να συμφωνήσει, σύμφωνα με τον «Economist».
Ο σοκαρισμένος Ουκρανός πρόεδρος αρνήθηκε και ώθησε τη συζήτηση στη διάσκεψη του Μονάχου. Αλλά ως το βράδυ του Σαββάτου συμφώνησε να αρχίσει μια διαδικασία διαπραγμάτευσης. Ο Τραμπ απαιτεί από το Κίεβο φυσικούς πόρους αξίας 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Οχι για να παρέχει μελλοντική αμερικανική στήριξη, αλλά ως επιστροφή των δαπανών στρατιωτικής βοήθειας που υποτίθεται ότι έχει ήδη παραδοθεί στον Ζελέσνκι.
Οπως δήλωσε ωμά ο Αμερικανός σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Μάικ Γουολτζ, «οι πολίτες των ΗΠΑ δικαιούνται να αποζημιωθούν για τα δισεκατομμύρια που έχουν επενδύσει σε αυτόν τον πόλεμο».
Η ηττημένη Ουκρανία θα διαμοιραστεί, δυστυχώς, μεταξύ αμερικανικών και ρωσικών συμφερόντων. Και κάπως έτσι ο «ήρωας» Ζελένσκι κατατάχτηκε τώρα από τους Αμερικανούς στη «λάθος» πλευρά της Ιστορίας. Μαζί με την Ευρώπη, που θα κληθεί να αντιμετωπίσει το δικό της πρόβλημα στο εγγύς μέλλον.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Γεννήθηκε το 1978 στο Κριβί Ριχ της ΕΣΣΔ. Σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο του Κιέβου, ενώ ήδη από την εφηβεία του είχε αρχίσει να ασχολείται και με την ηθοποιία. Το 2006 συμμετείχε στην ουκρανική εκδοχή του «Dancing with the stars». Πρωταγωνίστησε σε ταινίες και σίριαλ, ενώ υπήρξε μέλος Δ.Σ. τηλεοπτικού καναλιού. Ηταν υποστηρικτής του κινήματος του «Ευρωμαϊντάν» και τον Μάρτιο του 2018 ίδρυσε το κόμμα «Υπηρέτης του λαού», μαζί με δημιουργούς της ομώνυμης τηλεοπτικής σειράς, στην οποία πρωταγωνιστούσε. Εξελέγη πρόεδρος της Ουκρανίας στις εκλογές του 2019. Σύμφωνα με την ανάλυση της φορολογικής δήλωσης του 2018 κατείχε περιουσιακά στοιχεία αξίας περίπου 16,200.000 δολαρίων.