Η αποκάλυψη των Financial Times και του Reuters, πως κορυφαία στελέχη της Nestlé παραδέχθηκαν τόσο ότι πάνω από το 60% των προϊόντων της εταιρείας (τρόφιμα και ποτά) είναι ανθυγιεινά, όσο και πως «ορισμένες από τις κατηγορίες προϊόντων της εταιρείας δεν θα είναι ποτέ υγιή», προκάλεσε έντονες αντιδράσεις κατά του ελβετικού κολοσσού τροφίμων, σε παγκόσμια κλίμακα.
Παρ’ όλα αυτά όμως, δεν αποτέλεσε «κεραυνό εν αιθρία», λαμβάνοντας υπόψη το «βρώμικο» παρελθόν της Nestlé, μιας εταιρείας με αξία πάνω από 280 δισεκατομμύρια δολάρια, που πριν από μερικά χρόνια, έβλεπε την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), να καλεί τους καταναλωτές της χώρας, να μην φάνε το μπισκότο «Nestlé Toll House», καθώς, ελλόχευε σε σημαντικό βαθμό ο κίνδυνος να μολυνθούν με το βακτήριο E. coli O157:H7. Δεν ήταν όμως το εν λόγω μπισκότο, ο λόγος για τον οποίο μέχρι και σήμερα, τα προϊόντα της Nestlé μποϊκοτάρονται από αρκετές χώρες και οργανισμούς.
Το σκάνδαλο με το βρεφικό γάλα σε σκόνη
Κατά τη δεκαετία του ’70 λοιπόν, η Nestlé, όταν ακόμη δεν είχε υπό την κατοχή της 447 εργοστάσια σε 194 διαφορετικές χώρες της Γης, είχε εμπλακεί σε ένα σκάνδαλο, με τραγικό απολογισμό τον θάνατο (https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1991-05-19-mn-2981-story.html) χιλιάδων (ή ακόμη και εκατομμυρίων) μικρών παιδιών.
Συγκεκριμένα, η εταιρεία, προχώρησε σε εκτεταμένη διαφήμιση του βρεφικού γάλατος της σε σκόνη, σε φτωχές χώρες, ιδιαίτερα της Αφρικής. Χρησιμοποιώντας στις διαφημίσεις της, φράσεις όπως, «το βρεφικό γάλα της Nestle είναι τόσο παρόμοιο με το μητρικό γάλα, που το μικρό στομαχάκι του μωρού δε θα καταλάβει τη διαφορά», κατάφερε να πείσει πολλές μητέρες να το αγοράσουν.
Παρ’ όλα αυτά όμως, η εταιρεία, έκανε τα στραβά μάτια στο ότι σε αρκετές από αυτές τις χώρες, οι οικογένειες δεν είχαν πρόσβαση σε καθαρό νερό, επομένως, ήταν άκρως απαραίτητο να βράσουν το νερό για να φτιάξουν το γάλα. Λόγω όμως α) του χαμηλού εκπαιδευτικού επιπέδου σε αρκετές περιοχές της Αφρικής, β) της έλλειψης των απαραίτητων εγκαταστάσεων ακόμη και για το βράσιμο του νερού και γ) του γεγονότος πως οι οδηγίες για την αποστείρωση του βρεφικού γάλατος ήταν γραμμένες στα αγγλικά ή σε άλλες γλώσσες, τις οποίες δεν γνώριζαν οι μητέρες, στις περισσότερες περιπτώσεις, το γάλα δινόταν στα παιδιά, «αναμειγμένο» με μολυσμένο νερό και ως αποτέλεσμα, πάρα πολλά παιδιά βρέθηκαν σε τεράστιο κίνδυνο, με την UNICEF να επισημαίνει πως, «τα παιδιά τα οποία τρέφονται με βρεφικό γάλα σε σκόνη αλλά ζουν σε ανθυγιεινές συνθήκες ζωής, είναι 6-25 φορές πιθανότερο να πεθάνουν εξαιτίας διάρροιας και 4 φορές πιο πιθανό να πεθάνουν από πνευμονία, σε σχέση με τα παιδιά τα οποία τρέφονται με το μητρικό γάλα».
«Η πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό δεν είναι ανθρώπινο δικαίωμα»
Παράλληλα, η Nestle, που είναι και ο μεγαλύτερος παραγωγός εμφιαλωμένου νερού στον Πλανήτη, έχει συμβάλλει τα μέγιστα στην εξάντληση των υδάτινων πόρων αρκετών περιοχών, στις οποίες δραστηριοποιείται. Τρία ενδεικτικά παραδείγματα είναι τα εξής:
- Στην Καλιφόρνια, η Nestle, προμηθευόταν τεράστιες ποσότητες νερού από το δάσος San Bernardino, που ανέρχονταν σε δεκάδες εκατομμύρια γαλόνια τον χρόνο, καταβάλλοντας όμως μόλις 400 ευρώ στην Πολιτεία για τις δραστηριότητες της, δίχως, να χρειάζεται μάλιστα να αναφέρει καν τις ποσότητες υδάτινων πόρων που εκμεταλλευόταν. Όταν λοιπόν, πριν από μερικά χρόνια, η ξηρασία στην Καλιφόρνια έλαβε ιστορικές διαστάσεις και οι πολίτες υποχρεώθηκαν να μειώσουν την χρήση του νερού στις οικίες τους, η Nestle συνέχισε μάλλον ανενόχλητη τις δραστηριότητες της.
- Στο Πακιστάν, οι δραστηριότητες της Nestle, ως προς την εκμετάλλευση των αποθεμάτων νερού αρκετών περιοχών σε βάρος των ανθρώπων που ζούσαν εκεί, χαρακτηρίστηκαν ως «εγκληματική πράξη» από τον Maude Barlow, πρώην σύμβουλο του ΟΗΕ για ζητήματα υδάτινων πόρων. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το χωριό Bhati Dilwan, στο οποίο, αρκετά παιδιά αρρώστησαν εξαιτίας του μολυσμένου νερού, μιας και ο ελβετικός κολοσσός τροφίμων, είχε προμηθευτεί σχεδόν όλο το καθαρό νερό.
- Αντίστοιχα, στον Καναδά, η περίπτωση του 6χρονου Theron, ο οποίος είχε βγάλει ένα τεράστιο εξάνθημα, λόγω του μολυσμένου νερού της περιοχής «Six Nation», είχε προκαλέσει εκτεταμένες διεθνείς αντιδράσεις, μετά από σχετικό ρεπορτάζ του Guardian το 2018, στο οποίο επισημαινόταν πως, μόλις λίγα χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι του Theron και της οικογένειας του, βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της Nestle, η οποία προμηθευόταν σχεδόν 100.000 γαλόνια νερού κάθε χρόνο από τους υδάτινους πόρους της περιοχής.
Συν τοις άλλοις, η εταιρεία, έχει ήδη πληρώσει 10 εκατομμύρια δολάρια σε αποζημιώσεις, καθώς χρησιμοποιούσε νερό βρύσης στα εμφιαλωμένα μπουκάλια της, με την περιγραφή όμως των προϊόντων της, να αναφέρει πως «το νερό προέρχεται από διάφορες υδάτινες πηγές στις ΗΠΑ».
Παράλληλα αξίζει να σημειωθεί πως, ο πρώην διευθυντής της Nestle, Peter Brabeck-Letmathe, είχε βρεθεί στο επίκεντρο το 2005, όταν είχε δηλώσει στο ντοκιμαντέρ «We Feed the World», πως, «μου φαίνεται εξαιρετικά ακραία η ιδέα πως όλοι οι άνθρωποι του Κόσμου, θα έπρεπε να έχουν δικαίωμα στην πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό».
Η παιδική σκλαβιά στην Αφρική και οι σκλάβοι της Ταϊλάνδης
Επίσης, το ντοκιμαντέρ «The Dark Side of Chocolate» αποκάλυψε πως, για λογαριασμό της Nestle, γνωστής για τα Kit-Kat και το Nesquik, εργάζονταν καταναγκαστικά σε συνθήκες απόλυτης σκλαβιάς, παιδιά 12-15 ετών στην Ακτή Ελεφαντοστού, μαζεύοντας κόκκους κακάο.
Αν και η εταιρεία αρχικά υποσχέθηκε πως δε θα επαναληφθούν τέτοιου είδους πρακτικές, αναφέροντας βέβαια ότι η ίδια δεν είναι σε θέση να γνωρίζει εάν κάτι τέτοιο πράγματι συμβαίνει, ρεπορτάζ του Guardian το 2015 επισήμαινε πως η παιδική σκλαβιά στη χώρα της Αφρικής, δεν έχει σταματήσει. Στο ίδιο μήκος κύματος, κινήθηκαν και οι αποκαλύψεις της Washington Post για την καταναγκαστική παιδική εργασία στην περιοχή για λογαριασμό της Nestle, το 2019.
Με τη σειρά του, το Fair Labor Association, με σχετικές εκθέσεις του, κατηγορούσε την εταιρεία πως «εν γνώσει της, προβαίνει σε πάρα πολλές και σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Δεν ήταν όμως μόνο η Ακτή Ελεφαντοστού. Όπως αναφέρει η «Bangkok Post», η Nestle, παραδέχθηκε πως, αρκετοί «σύγχρονοι σκλάβοι» δούλευαν για λογαριασμό της στην Ταϊλάνδη, υποσχόμενη όμως πως θα «δώσει μάχη» για να αντιμετωπίσει το ζήτημα.
Λίγο καιρό μετά όμως, όταν η Αυστραλία, πρότεινε νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία, βασική προϋπόθεση για την πώληση των προϊόντων μιας εταιρείας στη χώρα, θα ήταν να μην χρησιμοποιεί «σύγχρονους σκλάβους» στην εφοδιαστική της αλυσίδα, η Nestle προειδοποίησε τη χώρα πως, η πολιτική αυτή, ίσως να έχει «σοβαρό οικονομικό κόστος».
