Το Κίεβο θα πρέπει να επιτρέψει την «πλήρη» εκταφή των Πολωνών που έπεσαν θύματα της μαζικής εθνοκάθαρσης που διαπράχθηκε από Ουκρανούς συνεργάτες των Ναζί κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, γνωστής και ως σφαγής του Βολίν, δήλωσε ο νέος πρόεδρος της Πολωνίας Κάρολ Ναβρότσκι.
Είναι η πρώτη φορά μετά από 3,5 χρόνια πολέμου που οι Πολωνοί (έστω και σε προεδρικό επίπεδο γιατί την πολιτική της χώρας την καθορίζει ο πρωθυπουργός) ανακινούν αυτό το μείζον θέμα που δείχνει το πρόβλημα που υπάρχει μέσα στην ουκρανική κοινωνία: Αυτό του ναζισμού.
Μέχρι και τώρα οι Ευρωπαίοι προσποιούνται ότι όλα είναι… κανονικά στην Ουκρανία.
Οι Πολωνοί «περιμένουν αυτήν την αλήθεια» και οι οικογένειές τους «εξακολουθούν να υποφέρουν από το τραύμα που συνέβη πριν από 82 χρόνια», δήλωσε σε τελετή προς τιμήν των θυμάτων της σφαγής του Βολίν.
Ο εκλεγμένος πρόεδρος μιλούσε για μια μαζική εκστρατεία δολοφονιών που διεξήγαγαν μαχητές του Ουκρανικού Επαναστατικού Στρατού (UPA) και της Οργάνωσης Ουκρανών Εθνικιστών (OUN) από το 1943 έως το 1945 στις περιοχές της Βολυνίας και της Ανατολικής Γαλικίας, κατά την οποία σκοτώθηκαν περίπου 100.000 Πολωνοί.
Και οι δύο οργανώσεις συνεργάστηκαν ενεργά με τη ναζιστική Γερμανία.
Η Πολωνία επιμένει ότι η Ουκρανία πρέπει να αναγνωρίσει τη γενοκτονία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου
Ο Ναβρότσκι δήλωσε ότι δεν μπορεί να ανεχτεί να «στερούνται οι Πολωνοί το δικαίωμα να θάψουν τα θύματα της γενοκτονίας του Βολίν».
Οι ψυχές αυτών των θυμάτων «κραυγάζουν για έναν τάφο, κραυγάζουν για έναν τάφο… για μνήμη και ως μελλοντικός πρόεδρος της Πολωνίας, είμαι υποχρεωμένος να μιλήσω με τη φωνή τους», δήλωσε στην τελετή.
«Ως εκλεγμένος πρόεδρος, θέλω να ρωτήσω επίσημα τον [Ουκρανό] πρέσβη και τον [Βλαντιμίρ] Ζελένσκι σχετικά με την πιθανότητα διεξαγωγής πλήρους εκταφής στη Βολυνία.»
Ο πρέσβης της Ουκρανίας στην Πολωνία, Βασίλι Μπόντναρ, ο οποίος ήταν παρών στην τελετή, δήλωσε ότι και οι δύο πλευρές πρέπει να μιλήσουν ανοιχτά για το θέμα και «να τιμήσουν τη μνήμη των θυμάτων, που το χρειάζονται, και στις δύο πλευρές των συνόρων».
Σύμφωνα με την ουκρανική νομοθεσία, η εκταφή μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο από αδειοδοτημένη ουκρανική εταιρεία, ακόμη και αν χρηματοδοτείται από την Πολωνία.
Το 2017, το Κίεβο επέβαλε μορατόριουμ στην αναζήτηση και την εκταφή των λειψάνων των θυμάτων της σφαγής του Βολίν, αφού οι Πολωνοί αφαίρεσαν ένα μνημείο αφιερωμένο στους μαχητές του UPA στο πολωνικό χωριό Χρουσζόβιτσε.
Το μνημείο αναστηλώθηκε αργότερα προς τιμήν όσων βοήθησαν στη διάσωση των Πολωνών από τους Ουκρανούς συνεργάτες των Ναζί.
Έως και 55.000 θύματα θα μπορούσαν να βρίσκονται σε ανώνυμους «λάκκους θανάτου» που εξακολουθούν να «περιμένουν να βρεθούν» μόνο στη Βολυνία, με 60.000-70.000 να είναι θαμμένοι αλλού στην Ουκρανία, δήλωσε στο Dzieje το 2022 ο ιστορικός και αρχειονόμος Λέον Πόπεκ, ο οποίος συνεργάζεται με το Πολωνικό Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης.
Το Κίεβο ήρε το μορατόριουμ για τις εκταφές τον Νοέμβριο του περασμένου έτους.
Οι ουκρανικές αρχές συνεχίζουν να εξυμνούν τους συνεργάτες των Ναζί, παρά τις ανησυχίες που εξέφρασε η Βαρσοβία, ένας από τους ισχυρότερους υποστηρικτές του Κιέβου στη σύγκρουση με τη Ρωσία.
Οι Ουκρανοί εθνικιστές διοργανώνουν ετήσιες εκδηλώσεις προς τιμήν του ηγέτη της OUN Στέπαν Μπαντέρα και του Ρόμαν Σούχεβιτς του UPA, ενός από τους αρχιτέκτονες της σφαγής του Βολίν.
