Η απόφαση της Ουκρανίας να σταματήσει την αποστολή φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω των αγωγών που βρίσκονταν εντός του εδάφους της, θα κοστίζεις έως και 100 δισ. ευρώ στην Ευρώπη, εκτιμά ο διευθύνων σύμβουλος της METLEN, Ευάγγελος Μυτιληναίος και εκφράζει τις ανησυχίες του για εκτίναξη των τιμών έως και στα 70 ευρώ στο TTF.
«Αφαιρούμε το 5% των εισαγωγών σε μια αγορά που βρίσκεται σε ισορροπία τρόμου. Δεν είναι απλό. Είδαμε τις τιμές στο ΤΤF να ανεβαίνουν από τα 30 ευρώ τους προηγούμενους μήνες στα 50 ευρώ/μεγαβατώρα. Η διαφορά αυτή των 20 ευρώ δεν αφορά μόνο τις εισαγωγές μέσω Ουκρανίας, αλλά το 100% των εισαγωγών, αφού στην πλειονότητά τους οι συμβάσεις προμήθειας είναι συνδεδεμένες με την τιμή στο ΤΤF. Είκοσι ευρώ αύξηση τιμής σε μια ποσότητα 500 δισ. κ.μ. αερίου που εισάγει η Ευρώπη σημαίνει επιβάρυνση με 100 δισ. ευρώ», ανέφερε σε δήλωσή του ο Ευάγγελος Μυτιληναίος.
Σε δήλωσή του στην Καθημερινή, ανέφερε πως «ακόμη και εάν υποθέσουμε ότι το 30% είναι μέσω παραδοσιακών συμβάσεων, συνδεδεμένων με την τιμή του πετρελαίου, προκύπτει μια επιβάρυνση 70 δισ. ευρώ».
Ποιοι χάνουν
Όπως και η Ουκρανία, η Σλοβακία επωφελήθηκε από τέλη διέλευσης για τη μεταφορά του φυσικού αερίου μέσω της επικράτειάς της. Το ρωσικό φυσικό αέριο θα συνεχίσει να ρέει στην Ευρώπη, αν και με πολύ μειωμένη χωρητικότητα, μέσω του αγωγού Turkstream, ο οποίος διασχίζει τη Μαύρη Θάλασσα και μέσω της Τουρκίας καταλήγει στην Ευρώπη.
Ο Turkstream έχει χωρητικότητα μόλις 15,75 δισ. κυβικά μέτρα, ενώ οι ουκρανικοί αγωγοί είχαν χωρητικότητα 140 δισ. κυβικών μέτρων, αν και μόλις 14 δισ. κυβικά μέτρα διήλθαν μέσω της Ουκρανίας το περασμένο έτος. Άλλα 17-18 δισ. κυβικά μέτρα έρχονται με τη μορφή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).
Άλλοι σημαντικοί εισαγωγείς ρωσικού φυσικού αερίου είναι η Αυστρία και η Τσεχία, οι οποίες δηλώνουν ότι έχουν διαφοροποιήσει τις προμήθειές τους σε φυσικό αέριο, η Ουγγαρία που θα συνεχίσει να εισάγει ρωσικό αέριο μέσω του Turkstream, και η Μολδαβία, στην οποία έχει ήδη περιοριστεί η παροχή φυσικού αερίου λόγω μιας διαμάχης για ένα χρέος ύψους 709 εκατ. δολαρίων προς την Gazprom. Περίπου 300.000 άνθρωποι στην υποστηριζόμενη από τη Ρωσία αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας είναι τώρα χωρίς ρεύμα.
Ο αγωγός Ουρενγκόι-Πομάρι-Ουζγκορόντ της σοβιετικής εποχής μεταφέρει φυσικό αέριο από τη Σιβηρία μέσω της πόλης Σούτζα – η οποία βρίσκεται τώρα υπό τον έλεγχο των ουκρανικών στρατιωτικών δυνάμεων – στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας. Στη συνέχεια ρέει μέσω της Ουκρανίας στη Σλοβακία.
Στη Σλοβακία, ο αγωγός φυσικού αερίου χωρίζεται σε κλάδους που πηγαίνουν στην Τσεχική Δημοκρατία και την Αυστρία. Οι συνολικές εξαγωγές φυσικού αερίου της Ρωσίας μέσω της διαδρομής παρέμειναν σταθερές παρά τη διακοπή των ροών από την Gazprom προς την αυστριακή OMV στα μέσα Νοεμβρίου λόγω συμβατικής διαφοράς και τις νομικές διαμάχες καθώς άλλοι αγοραστές ανέλαβαν να αγοράσουν τις ποσότητες.
Η Αυστρία λαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του φυσικού αερίου της μέσω της Ουκρανίας, ενώ η Ρωσία αντιπροσωπεύει περίπου τα δύο τρίτα των εισαγωγών φυσικού αερίου της Ουγγαρίας. Η Σλοβακία λαμβάνει περίπου 3 δισ. κυβικά μέτρα από τον ενεργειακό γίγαντα Gazprom ετησίως, επίσης περίπου τα δύο τρίτα των αναγκών της.
Η Τσεχική Δημοκρατία διέκοψε σχεδόν εντελώς τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τα ανατολικά πέρυσι, αλλά άρχισε να λαμβάνει φυσικό αέριο από τη Ρωσία το 2024. Οι περισσότερες άλλες ρωσικές διαδρομές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη είναι κλειστές, συμπεριλαμβανομένων των Yamal-Europe μέσω της Λευκορωσίας και του Nord Stream κάτω από τη Βαλτική.
Η μόνη άλλη λειτουργική διαδρομή ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη είναι ο Blue Stream και ο TurkStream προς την Τουρκία κάτω από τη Μαύρη Θάλασσα. Η Τουρκία στέλνει κάποιες ποσότητες ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, μεταξύ άλλων στην Ουγγαρία.
Η Τουρκία δηλώνει έτοιμη να ενισχύσει τις εξαγωγές
Η Τουρκία είναι έτοιμη να συμβάλει περισσότερο στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης ως κόμβος προμήθειας φυσικού αερίου, δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ σε συνέντευξή του μετά τον τερματισμό των ροών ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας.
Εάν υπάρχει «πολιτική βούληση και δέσμευση» στην Ευρώπη και γίνουν πρόσθετες επενδύσεις διασύνδεσης, η Τουρκία μπορεί να αυξήσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς την κεντρική και ανατολική Ευρώπη έως και κατά 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως στο μέλλον, χρησιμοποιώντας μια διαδρομή αγωγού στα Βαλκάνια, είπε ο Μπαϊρακτάρ στο Nikkei.